وتووێژی کاک خالید عەزیزی، وتەبێژی حدکا  لە روداو کوردانی رۆژهەڵاتی نیگەران کرد.

لە قسەکانی کاک خالید وا دەردەکەوێ کە حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران  تەسلیمی داواکانی ئێران بووە و ئامادەن چەک دا بنێنن و لە کامپەکان دانیشن و کەسانی تر بیان پارێزن.

یانی هەمان کاری بە سەر موجاهیدین خەڵکیان هێنا بە سەر حدکای دێنن. دوای چەک کردنیان، بە هێرش کردن سەریان پەرش و بلاویان دەکەن و هێزی پێشمەرگەی حدکا کە رۆژهەڵات چاوەڕوانیەتی بۆ رزگاری لە دەست کۆماری سێدارە نامینێ.

کاتی خۆی کە قەڵا بومباران کرا و دەیان رۆڵەی قارەمانی حدکا شەهید بوون. کاک خالیدیش بریندار بوو، لە روداو وتووێژێکی کرد و وتی دەستی راستم بەرز کردەوە  بۆ دیالۆگ لە کۆماری ئیسلامی ئێتر بەرز نابێتەوە بەڵام ئێستا ئەم دەستەم  ( دەستی چەپ) بەرز دەکەمەوە بۆ وتووێژ.

دەقی وتووێژ  وەگیراو لە روداو دیجیتاڵ

وتووێژی بەڕێز خالید عەزیزی، وتەبێژی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لەگەڵ تەلەڤیزیۆنی ڕووداو – YouTube

گوتەبێژی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران دەڵێت، داواکاری کۆماری ئیسلامیی ئێران بۆ دانانی چەک و راگرتنی جووڵە سەربازییەکانیان لە ناوچە سنوورییەکان پێویستی بە گرێنتی پاراستنی ئاسایشی کەمپەکان و لایەنگرانیان و دامەزراوەکانی حیزبەکەیان هەیە، ئەوان چەک بۆ بەرگری لەخۆیان بەکاردەهێنن، نەک بۆ هێرشکردنە سەر ئێران.

خالید عەزیزی، گوتەبێژی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران لە بەرنامەی رووداوی ئەمڕۆ کە نوێنەر فاتیح پێشکێشی دەکات، گوتی: لەکاتێکدا کە لەنێوخۆی ئێران جموجۆڵێکی بەرفراوانی مەدەنی و یاسایی و جەماوەریی هەیە، حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران هیچ پێویستی بەوەنییە پێشمەرگە بنێرێتەوە. دەشڵێت: “پرسی کورد لە ئێران لە رێگەی سەربازییەوە چارەسەر ناکرێت.”

سەبارەت بە دانانی چەک، کە داواکاریی ئێرانە، عەزیزی گوتی: “تائێستا رێککەوتنێک کە نییە کۆتایی بە دۆسێیەکە بهێنێت، بەڵام ئێمە لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستان و بەغداش لەسەر هێڵین، رێگەچارەی جۆراوجۆر باسدەکرێت، ئێران کۆمەڵێک داوای هێناوەتە ئاراوە.” دەشڵێت: “نامانەوێت خاکی هەرێمی کوردستان و عێراق بکەینە سەنگەری شەڕ لەگەڵ ئێران.”

دەقی هەڤپەیڤینی رووداو لەگەڵ خالید عەزیزی، گوتەبێژی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران 

رووداو: شەش هەفتە ماوە بۆ تەواوبوونی ئەو وادەیەی کە ئێران دەستنیشانی کردووە، کە ئەگەر عێراق نەتوانێت هێزەکانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێران کۆنترۆڵ بکات و داواکارییەکانی تاران جێبەجێ بکات ئەوا ئۆپەراسیۆنی فراوان دەستپێدەکات لەنێو هەرێمی کوردستاندا، چیتان کردووە ئەو هێرشە نەکرێت؟

خالید عەزیزی: تاوەکو ئەو شوێنەی، کە پەیوەندیی بە ئێمەوە هەیە چ سەرکردایەتی و ئەندامان و چ دامەزراوەکانی حیزب، کە بەشی زۆریان مەدەنین لە خاکی کوردستان و خاکی عێراقدا هەوڵمانداوە دەستوەردان لە کاروباری عێراقدا نەکەین، رێز بۆ سەروەری خاکی عێراق و یاساکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان دابنێین، لەژێر رۆشنایی ئەو سیاسەتە گشتگیرەدا حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران تێدەکۆشێت کە رێگەچارەیەک ببینێتەوە بە هاوئاهەنگی حکومەتی هەرێمی کوردستان و لە هەمان کاتیشدا سیاسەتەکانی حکومەتی عێراق لە پەیوەندی لەگەڵ دراوسێکانیدا نادیدە نەگرێت.

بەشێک لە بیانووەکانی ئێران ئەوەیە کە ئێمە لێرەوە هێزی پێشمەرگە دەنێرینەوە و کردەوەی سەربازی دەکەین، لەکاتێکدا حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران هەر لەبنەمادا دروستبوونەکەی وەک هێزی چەکدار نەبووە و هێزێکی سیاسی بووە، دوای هێرشی کۆماری ئیسلامی بۆ سەر کوردستانی ئێران و سەرنەکەوتنی لێکتێگەیشتنەکانی ئێمە لەگەڵ حکومەتی ناوەندی، خەڵک بەرگری لەخۆی کرد و ئەو هێزە چەکدارە دروستبووە، لەکاتێکدا کە لەنێوخۆی وڵات جموجۆڵێکی بەرفراوانی مەدەنی و یاسایی و جەماوەریی هەیە، حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران هیچ پێویستی بەوە نییە پێشمەرگە بنێرێتەوە، ئێمە پێمانوایە چارەسەریی کێشەی کورد لە ئێراندا چارەسەری سەربازی نییە، ئێمە بەم دواییانە نە پێشمەرگەمان ناردووەتەوە و نە پێشمەرگە دەنێرینەوە، نە لە هەرێمی کوردستانیشەوە هەوڵمانداوە خوانەخواستە هەرێمەکە و خاکی عێراق بکەیەنە سەنگەری شۆڕشی خۆمان، بۆیە لەرووی مەیدانییەوە ئێمە داواکانی ئێرانمان جێبەجێ کردووە، کاتێک ئێران لەگەڵ حکومەتی عێراق باسی کردووە و بەغداش لەگەڵ حکومەتی هەرێم باسی کردووە و ئەم داواکارییە هاتووەتە ئاراوە، ئێمە هەموو ئەوانەمان بەجێگەیاندووە، هەر لەو چوارچێوەیەشدا حکومەتی عێراق بڕیاریداوە پاسەوانی سنوور لە سنوورەکاندا جێگیربن.

رووداو: چۆن لە وەڵامی حکومەتی عێراق دەڕوانن بۆ ئێران کە پاسەوانی سنوور زیادبکات؟

خالید عەزیزی: ئێمە زۆر پێمان ئاساییە، حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان مافی خۆیانە هەر بڕیارێک بدەن لە خاکی عێراقدا و ئێمە دەستوەردان ناکەین، لەهەر ناوچەیەکی سنووری پاسەوانی سنوور و هێزی حکومەتی هەرێمی کوردستانی لێبێت زۆر ئاساییە و هیچ کێشەیەکمان لەگەڵ جێگیربوونی پاسەوانی سنوور نییە، ئێمە رێز بۆ ئەوە دادەنێین بەڵام بیانووی ئێران ئەوە نییە، چونکە ئێمە مادام هێرش ناکەینە سەر هێزەکانی ئێران لەناوخۆی ئێراندا، مادام پێشمەرگە نانیرێنەوە، مادام هەنگاوی سەربازی نانێین و هەمووی بیانووە، ئامادەین بۆ ئەوەی رێگەچارەیەک ببینینەوە کە لەچوارچێوەی سیاسەتی عێراق و هەرێمی کوردستاندا بۆ رەواندنەوەی شەڕێک، کە ئێران ئێستا بیانوو دەگرێت بە بەغدا و بە هەرێمی کوردستان و بە ئێمە.

رووداو: یەکێک لە داواکارییەکانی ئێران لە بەغدا ئەوەیە، کە ئێوە چەک دابنێن، ئێوە دەتوانن بێ چەک بن؟

خالید عەزیزی: عێراق خۆی لە دۆخێکدایە هەموو کەس چەکدارە، لە عێراق گرووپی جۆراوجۆری چەکدار هەیە، ئەمریکا چەکدارە، عێراق چەکدارە، هێزە کوردییەکان چەکدارن، چەکداربوونی ئێمە بۆ بەرگریی لە خۆمانە، ئەگەر ئاسایش بەرقەراربێت حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران و پێشمەرگەکانی و کادیرەکانی و دامەزراوە حیزبییەکانمان لێرە کە بەشی زۆریان کامپی مەدەنین، ئەوانە ئاسایشیان پارێزراوبێت، ئەوەش قابیلی گفتوگۆیە، چەک لەدەست پێشمەرگەی دیموکراتدا چوارچێوەیەکی بەرگریکردنی هەیە هەمووی بۆ بەرگری لە خۆمان بووە، ئێمە بە روونی دەیڵێین هەنگاوی سەربازی نانێین و پێشمەرگە نانێرینەوە و پێمانوایە رێگەی سەربازیی چارەسەر نییە، ئەوە دەتوانرێ لە چوارچێوەی عێراقدا باسی لێبکرێت.

رووداو: لەم ماوەیەدا عێراق کە لە گفتوگۆدا بووە لەسەر پرسێکی پێوەندیدار بە ئێوە، بەرپرسان یان حکومەتی عێراق هیچ پێوەندییەکیان بە ئێوەوە کردووە بۆ ئەم مەبەستە؟

خالید عەزیزی: ئێمە لە رابردوودا خۆمان پەیوەندیمان بە حکومەتی عێراقەوە کردووە، لەو پەیوەندییانەشدا بەسەر حکومەتی هەرێمی کوردستاندا بازمان نەداوە، بەڵام نیەتی خێرمان هەبووە، من خۆم یەکێک لە سەرۆکوەزیرانەکانی عێراقم لە بەغدا بینیوە، گوتومانە ئێوە رابردووی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران دەزانن، بە هەستکردن بە بەرپرسیارێتییەوە لێرەین ئێمە هیچکات لەگەڵ دروستکردنی کێشە و دەستوەردان لە کاروباری ئێرەدا نین، تەنانەت ئەگەر قسەی خێرتان بۆ کێشەی کورد لە ئێران و حیزبی دیموکرات لەگەڵ تاران بۆ دەکرێت فەرموو بەدوایدا بڕۆن، حکومەتی عێراق و لایەنە سیاسییە جۆراوجۆرەکانی ئاشنان بە جوڵانەوەی کوردی لە ئێران و حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران، من پێموایە بەغدا تا رادەیەکی زۆر دەزانێت سیاسەتەکانی ئێمە چۆنە، ئێمە حیزبێکی ئاشتیخوازین ئێمە رێز لە سەروەریی خاکی عێراق دەگرین، بۆیە هەمیشە هەوڵمانداوە کە ئێمە نەبینە سەرچاوەی کێشە بۆ عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان.

رووداو: بۆچوونی ئەو سەرۆکوەزیرانەی کە بینیت چۆن بوو لەسەر ئێوە و چالاکییەکانی ئێوە؟

خالید عەزیزی: ئێمە نەچووینە نێو وردەکارییەوە، بەڵام وەک ئاماژەم پێدا ئەوان تا رادەیەکی زۆر ئاشنان بە سیاسەتەکانی ئێمە، چونکە من بە وردی بۆم باسکردن کە دوای ئینقیلاب حیزبی دیموکرات و لایەنەکانی دیکە لە رێککەوتن و لێکتێگەیشتندا بوون لەگەڵ تاران، بەداخەوە ئەو رێککەوتنە سەری نەگرت، دوای ئەوەش د.قاسملو لە ئەوروپا لەگەڵ ئەواندا لە رێککەوتندا بوو ،بەڵام لەبری رێککەوتن شەهیدیان کرد، هەمووان ئاشنان بەوەی بەسەر ئێمەدا هێنراوە، من پێموایە هەموو لایەنە سیاسییەکانی عێراق کەم و زۆر بە مێژووی ئێمە و نیەتی ئێمە و هەستکردن بە بەرپرسیارێتی ئێمە ئاشنان کە ئێمە بەدوای رێگەچارەی ئاشتیدا دەڕۆین و پێمانوانییە کێشەی ئێمە لەگەڵ تاراندا بە رێگەی چەکداری چارەسەر بێت، هۆکارەکەشی ئەوەیە تائێستا نە تاران ئێمەی پێ لەناوچووە و نە ئێمە تارانمان بۆ رووخاوە و 40 ساڵیشە لە شەڕداین.

رووداو: کەواتە چارەسەر چییە کە وەکو خۆت دەڵێی نە تاران ئێوەی بۆ لەناوچووە و نە ئێوە تارانتان بۆ رووخاوە، پێشتریش بەرپرسانی حیزبی دیموکرات باسی ئەوەیان کردووە کە ئەوان نابنە ئەڵتەرناتیڤ بۆ تاران؟

خالید عەزیزی: بیرۆکەی دروستبوونی حیزبی دیموکراتی ئێران، مەسەلەی کوردایەتی بووە، چارەسەری ئەو کێشەیە لەوەدا دەبینێت کە چۆن لە ئێراندا دیموکراسی هەبێت، جا جیاواز لەوەی کە داهاتووی ئێران چی دەبێت ئێمە ئێستاش لەو باوەڕەداین کە تاران رێز لە مافەکانی ئێمە بگرێت و لانی کەمی داواکارییەکانمان جێبەجێ بکرێت، چونکە تاران پایتەختی ئێرانە و لە ئێرانیش هەموو کەس وەک کۆماری ئیسلامی بیرناکاتەوە، رەنگە لەنێو کۆماری ئیسلامیشدا خەڵکانێک هەبن وەکو سوپای پاسداران بیرنەکەنەوە، پێیانوایە ئەو سیستەمە کێشەی زۆری بۆ ئێران دروستکردووە، کوردی ئێرانی تووشی کێشە کردووە و خۆشیانی تووشی کێشە کردووە، من پێموایە ئەو گفتوگۆیانە لە داهاتوودا دێتە ئاراوە و ئەو عەقڵییەتە دێتە ئاراوە، دیسان دووپاتی دەکەمەوە شەڕ و موشەکباران و درۆن ناردن و کوشتن و لەسێدارەدان و تیرۆرکردن، رێگەچارە نین.

پێشتر کۆمار رووخا، بەڵام جوڵانەوەکە هەر هەبوو، رێککەوتن سەری نەگرت و هێرشکردن دەستیپێکرد، بەڵام جووڵانەوەکە هەر هەبوو، رێبەرەکانمان تیرۆر دەکرێن، بەڵام ئەو جووڵانەوەیە و ئەو حیزبە هەر ماوە، مادام ئەوە دەمێنێتەوە مەسەلەکە یەک حیزب و دوو حیزب نییە و مەسەلەی میللەتە، لە جووڵانەوەی ژینادا دەستیپێکرد و داواکاری خۆی هەیە، بەدوایدا دەڕوات و کاری بۆ دەکات.

رووداو: لەم ماوەیەدا کۆبوونەوەتان لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستانیشدا هەبوو، ئەوان داوای چییان لێکردوون؟

خالید عەزیزی: پێمخۆشە لێرەدا شتێک بڵێم، پێش هەموو شتێک حیزبی دیموکراتی کوردستانی عێراق لەگەڵ خەڵکی کوردستانی عێراق پەیوەندییەکی زۆر باشی هەیە زۆریان بە مێژووی رەوایەتی ئێمە ئاشنان لە خۆشی و ناخۆشییەکاندا لەگەڵماندا بوون لە تەواوی ئەو ماوەیەدا، بۆیە جێگەی رێز و سوپاسن، ئەوەشی پێوەندی بە حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە هەیە، پێموایە هەم سەرۆکی هەرێمی کوردستان و هەم سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان زۆر بەرپرسیارانە مامەڵەیان لەگەڵ ئەو مەسەلەیەدا کردووە، بەڵام ئەمە کێشەیەکە هەم بەغدا، هەم حیزبی دیموکرات هەم حکومەتی هەرێمی کوردستان هەموویان لەسەر هێڵن، هەمووان بەدوای چارەسەرێکدا دەگەڕێن کە لەو چارەسەرەدا هەموو لایەک پێیان خۆش بێت، خاڵێکی سازش هەبێت و بەرژەوەندییەک بێت کە هیچ لایەنێک زیانی زۆری تێدا نەکەن و ئارامییەک لە ناوچەکەدا بێتە ئاراوە کە تا ئەو شوێنەی پەیوەندی بە ئێمەوە هەیە، وەک حیزبی دیموکراتی ئێران، ئێمە رێز بۆ یاساکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان و سەروەریی عێراق دادەنێین و بە ئاسایی دەزانین کە ئێمە لەچوارچێوەی ئەو رێز و هەستکردن بە بەرپرسیارێتییەدا ئێمەش بەدوای چارەسەریدا بگەڕێین.

رووداو: هەرێمی کوردستان داوای لێکردوون چەک دابنێن؟

خالید عەزیزی: هەموو ئەوانە دەگەڕێتەوە بۆ داواکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە بەغدا، بەغداش لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستاندا ئەوەی باسکردووە و ئەوە یەکێک لە بابەتەکان بووە، وەک ئەوەی ئاماژەم پێدا ئێران دەڵێت نابێ هێرش بکرێتە سەر ئێمە لە خاکی عێراقەوە و دەبێت بەرەوپێشچوونی سەربازییان نەبێت، پێشمەرگە نەنێرنەوە، لەگەڵ ئەملا و ئەولا لە دژی ئێمە رێکنەکەون، کە ئێمە هەموو ئەوانەمان کردووە.

رووداو: ئەمە داواکارییەکانی ئێرانە، بەڵام ئەی ئەوەی کە رێککەوتنی لەسەر کراوە چییە، ئەو رێککەوتنەی عێراق و ئێران بە ئامادەبوونی شاندی هەرێمی کوردستان لەسەر ئێوە کردوویانە چییە؟

خالید عەزیزی: تائێستا رێککەوتنێک کە کۆتایی بە دۆسێیەکە بهێنێت، نییە، بەڵام هەم ئێمە لەسەر هێڵین، هەم حکومەتی هەرێمی کوردستان لەسەر هێڵە، هەم بەغدا لەسەر هێڵە، رێگەچارەی جۆراوجۆر باسدەکرێت، ئێران کۆمەڵێک داوای هێناوەتە ئاراوە و لەگەڵ بەغدا باسی کردووە، بەغداش لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستان باسی کردووە، تاوەکو ئەم ساتەی کە من لێرە دانیشتووم  گفتوگۆی بەردەوام هەیە، بەڵام وەکو ئاماژەم پێدا ئێمە وەک حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران بە بەرپرسیارانە لەو بابەتە دەڕوانین.

رووداو: ئایا داوای ئەوە کراوە کەوا چەک و پێشمەرگەکانی ئێوە بخرێنە کامپی داخراوی دوور لە کامپەکانی خەڵکی سڤیل؟

خالید عەزیزی: یەکێک لە داواکانی ئێران ئەوەیە کە هێزی پێشمەرگەی حیزبی دیموکرات کە ئێستا لە سنوورەکانە لەوێ نەمێنن، بێنە خوارەوە، لە حاڵەتێکی وادا دەکەوێتە سەر حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان کە چ رێگەچارەیەک دەدۆزنەوە.

رووداو: بەڵام ئەوەی کە داواکراوە ئەوەیە کە چەک و مەشقی سەربازیی لەناو کامپەکاندا نەمێنێت، بەوە رازین؟

خالید عەزیزی: بۆ ئاگاداری هەموو لایەک لە تەواوی ئەو ماوەیەدا کە هێرشکراوەتە سەر ئێمە پێشمەرگەکانی ئێمە لە ناوچە سنوورییەکان بوون، ئەو شوێنانە هێرشیان نەکراوەتەسەر، کە پێشمەرگەی لێبوون، هێرشەکان بەداخەوە کرانە سەر بنکە و بارەگا مەدەنییەکانی ئێمە، کە پێشمەرگەی تێدا نەبووە، ئەگەر ئێمە بگەینە رێککەوتنێک لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی بەغدا، شێوازێک بدۆزرێتەوە بۆ مانەوەی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران لە خاکی هەرێمی کوردستان و لە خاکی عێراقدا، ئەوکات ئێمە تێدەکۆشین ئەو رێکارانە لەبەرچاو بگرین.

رووداو: بەرپرسی رێکخراوی پەنابەرانی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان باسی لەوەکرد کە کێشەیان لەگەڵ هەندێ کامپی پەنابەران لە عێراق ئەوەیە کە کاری سەربازیشی تێدا دەکرێت، ئێوە چۆن دەتوانن ئەو کێشەیە چارەسەر بکەن، ئەمە خاڵێکە کە نەتەوە یەکگرتووەکانیش قسەی لەسەری هەیە؟

خالید عەزیزی: نازانم نەتەوە یەکگرتووەکان راپۆرتەکەی چۆنە و مەبەستی کام کامپەیە و مەبەستی لە بوونی سەربازی و کاری سەربازی چییە، بەڵام ئێمە بە راشکاوی دەڵێین لە کامپەکانی پەنابەراندا کاری سەربازی ناکەین، کامپەکانی پەنابەرانی ئێمە هەر لە مووشەکبارانکردن و بریندار و کوژراوەکاندا دەردەکەوێت کە زۆرینە زۆریان دامەزراوەی مەدەنی حیزب بووە، ئاماژەم بەوەدا کە ئەگەر بڕیاربێت حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران هەنگاوی سەربازی بنێت، خەڵکانێکی زۆر لە نێوخۆی وڵات هەن چەکیان هەیە و ئامادەییان هەیە و داوایان لە ئێمە کردووە، کە ئێمە ئەوە بکەین، بەڵام نەمانکردووە، ئەوە بەلای ئێمەوە باوەڕە و نامانەوێت هەرێمی کوردستان بکەیەن بە سەنگەری شەڕ و کێشەی خۆمان لەگەڵ ئێران.

رووداو: بابەتی کشانەوەی ئێوە لەسەر سنوور یەکێکە لە داواکارییەکانی ئێران، بەڵام وەکو باستکرد کە هێزتان لەسەر سنوور نییە و کێشەشتان نییە لەوەی پاسەوانی سنوور بێت و هیچ چالاکییەکی سەربازیتان نەمێنێ، چۆن دەتوانن ئەم گرێنتییە بدەن؟

خالید عەزیزی: سیاسەتی گشتی ئێمە وەک حیزبی دیموکرات ئەوەیە لە چوارچێوەی خاکی عێراق و خاکی هەرێمی کوردستان بەجۆرێک مامەڵە بکەین، کە ئەم کێشەیە چارەسەر بێت، ئێستا ئەو باسە لەگەڵ ئێمەدا دەکرێت، کە هێزەکانمان لەسەر سنوور بێنینە خوارەوە.

رووداو: هێزەکانتان دەهێننە خوارەوە؟

خالید عەزیزی: ئێمە لە گفتوگۆداین، داوایەک کە لەلایەن حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراقەوە هاتووەتە ئاراوە ناتوانین نادیدەی بگرین، ئەگەر بڕیاربێت ئەو هێزانە لە سنوور بێنە خوارەوە و پاسەوانانی سنوور لەوێ جێگیر بن، مانای وایە ئەو داوایەی ئێران کە دەڵێت لەوێ نەمێنن و هێرش نەکەن و ئەو ناوچانە لەژێر دەسەڵاتی عێراق و هەرێمی کوردستاندا بێت، کەوایە نابێت چیدیکە ئێرانیش هێرش بکاتە سەر ئێمە و درۆن بنێرێت و دەست بە تیرۆر و کوشتن بکات.

رووداو: ئێوە چەکتان هەیە هەم لە بنکەکانی پێشمەرگە لە ناوەوەی هەرێمی کوردستان و لە ناوچە سنوورییەکانیش، ئێوە هێرشی چەکداری دەکەنە سەر ئێران؟

خالید عەزیزی: نەخێر، زۆر بە راشکاوی دەڵێم نەخێر، سەرکردایەتیی حیزبی دیموکراتیی کوردستانی ئێران، بڕیاری تەواوی خۆی داوە، وەک ئاماژەم پێدا لەکاتێکدا لە ناوخۆی ئێران ئەو جموجوڵە هەیە، ئێمە بۆ بچین کردەوەی سەربازی بکەین و ئەو جووڵەیە بەلاڕێدا بڕوات، خەڵک لەناوخۆی وڵات لە جوڵانەوەی ژینادا داوایان لە ئێمە دەکرد و دەیانپرسی بۆ پێشمەرگە نانێرینەوە، بۆ هەنگاوی سەربازی نانێن، گوتمان نەپێویستمان بەوە هەیە و نە سیاسەتی ئێمە ئەوەیە و نە ئێوە پێویستتان بەوەیە، ئەوە باوەڕە لای ئێمە.

رووداو: کەواتە ئاساییە ئەگەر چەکتان پێنەبێت، بەو مەرجەی کە گرێنتیتان هەبێت و دڵنیابن لە سەلامەتی خۆتان؟

خالید عەزیزی: زۆر ئاساییە لەسەر ئەوانە قسە بکرێت، چەکی ئێمە و پێشمەرگەی ئێمە لە پێگەی بەرگریدایە، وەک ئاماژەم پێدا دامەزراوەکانی حیزبی دیموکرات و خەڵکی سەر بە حیزبی دیموکرات دەبێت لێرە پارێزگارییان لێبکرێت، ئەگەر بڕیاربێ ئەو چەکانە لەدەستی ئێمەشدا بمێنێت هیچکات بۆ ئەو مەبەستە نییە، کردەی سەربازی پێبکرێت.

رووداو: ئەگەر کۆماری ئیسلامیی ئێران داوای دانوستاندنتان لەگەڵدا بکات ئامادەن؟

خالید عەزیزی: ئێمە هەرگیز دانوستاندنمان وەلانەناوە، دانوستاندن زۆر ئاساییە لەنێوان جوڵانەوەی کورد و حیزبی دیموکراتی ئێران لەگەڵ حکومەتی ناوەندی ئێراندا هەبێت، بەڵام داواکە چییە و چۆنە، کێ دەیهێنێت و گرێنتی شێوازی داواکە، شوێنی دانوستاندنەکە، ئەو لایانە تەکنیکییانەیە، کە هەمیشە مایەی مشتومڕە، دەنا حیزبێکی سیاسی لەکاتی خەبات و تێکۆشاندایە کاتێک بەرامبەری داوای دانوستاندنی لێدەکات بەهیچ جۆرێک ئەوە رەتناکاتەوە.

بەڵام دەبێت بزانین ئەو پەیامە چییە و چۆنە و بەکێدا دەینێرن، ئێمە لە رابردووشدا دانوستاندنمان کردووە دانوستاندنێک کە لە ڤیەننا کرا د. قاسملو تێیدا شەهید بوو، دانوستاندنێک، کە چوار ساڵ پێش ئێستا لە نەرویج کرا دەستەیەکی باڵای کۆماری ئیسلامی هاتن و چەندین دانیشتنیشمان پێکەوە هەبوو، بەڵام بە هیچ رێککەوتنێک نەگەیشتین، بۆیە ئێمە ئەو پاشخانە و ئەو ئەزموونەمان لە سیاسەتی دانوستاندنی کۆماری ئیسلامیی ئێران هەمیشە لە مێشکدایە.

رووداو: تورکیا هێرشدەکاتە سەر بنکەکانی پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) لەنێو هەرێمی کوردستان، راستییەکەش هیچ لایەنێک ناڕەزایی دەرنابڕێت، پێتوایە ئێران دەتوانێت بە هەمانشێوە هێرشبکاتە سەر ئێوە؟

خالید عەزیزی: ئێران تائێستا هێرشەکانی کردووە، درۆنەکانی ئێران لە قووڵایی خاکی هەرێمی کوردستاندا هێرشی کردووەتە سەر ئێمە، بەڵام پەکەکە لە هاوکێشەیەکدایە کە لایەکی ئێرانی تێدایە، جا لە داهاتوودا چۆن دەبێت و چۆن مامەڵە دەکەن ئێمە دەبێت چاوەڕوان بین.

رووداو: ئێوە بەردەوام سەردانی ئەوروپا و ئەمریکاش دەکەن وەکو حیزب، پێشتریش لەوێ کارتان کردووە و پەیوەندیتان هەیە، بیرتان لەوە کردووەتەوە کە لەبری هەرێمی کوردستان خەباتی سیاسیتان بگوازنەوە بۆ ئەوروپا و ئەمریکا؟

خالید عەزیزی: ئێمە لە ژیانی سیاسی و حیزبایەتی خۆماندا هیچکات لە هەوڵ و تێکۆشان و لۆبیکردن لە ئەوروپا و ئەمریکا دانەبڕاوین، بەردی بناغەی حیزبی دیموکرات د. قاسملوو لە پاریس داینا، ئەو عەقڵییەتە گەشەی پێدرا و ئێستا بەرهەمی بۆ کوردستان هەیە، لە ئەمریکا تاوەکو ئەو شوێنەی کە پەیوەندی بە چارەسەرییەکانەوە هەیە و تاوەکو ئەو شوێنەی کە گوێ بدەنە ئێمە حیزبی دیموکراتیان بەلاوە حیزبێکی گونجاوە، حیزبێکە کە دژی تیرۆریزمە و بڕوای بە دیموکراسییە و لایەنگیری ئیدارەی هەمەلایەنەی ئێرانە، بۆیە زۆر دامەزراوە لە ئەمریکا گرنگی دەدەن بە ئێمە، ئێمەش هەوڵمانداوە لەوێ خەڵکێکی زۆر پەیدا بکەین، کە دۆسیەی ئێمە و مافەکانی ئێمە لە ئێراندا نادیدە نەگیرێت، بەڵام ئەمریکا و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەداخەوە زۆر سەرقاڵە بە پرۆژەی ئەتۆمی ئێران لە لایەک و لەلایەکیش بە کێشەی ئۆکراینیا، بۆیە رەنگە دۆسیەی ئێمە لەم کاتەدا بە جیدی بڕیاری لێنەدرێت.

رووداو: لەم مانگەدا سێ ئەندامی ئێوە بەشێوەی جیاجیا کرانە ئامانج و گیانیان لەدەستدا لەناو هەرێمی کوردستان، بەڵام تائێستا لێکۆڵینەوەکان هیچیان دەرنەخستووە، لێکۆڵینەوەی فەرمی، ئێوە خۆتان چیتان دەستکەوتووە و لێکۆڵینەوەکانتان بەکوێ گەیشتن؟

خالید عەزیزی: هەر تیرۆرێک کە لە هەرێمی کوردستان دەکرێت دەبێت دەزگا کارگێڕی و ئەمنی و دادوەرییەکانی هەرێمی کوردستان بەدواداچوونی بۆ بکەن، لێکۆڵینەوەی ئێمە هەر بۆ ئەوەیە کارئاسانی بکەین چۆن ئەو بەدواداچوونە یاساییە بکرێت، کاتی خۆی لە نەوەدەکانیشدا زۆر لە ئەندامان و بەڕێوەبەران و لایەنگرانی حیزبی دیموکرات و لایەنەکانی دیکە تیرۆر کراون، ئەوە ئەو نیگەرانییە دەردەخات کە لە داهاتووشدا کۆماری ئیسلامیی ئێران هەروەک لە ئەوروپا و ئەمریکا و زۆر شوێنی دیکە خەریکە ئەو بەرنامانە جێبەجێ دەکات، لە هەرێمی کوردستانیش پۆلێک و شەپۆلێک لەو جۆرە سیاسەتانە بخاتەڕێ، ئێمە نیگەرانیمان هەیە و هیوادارم هەم حکومەتی بەغدا و هەم حکومەتی هەرێمی کوردستان لەمبارەیەوە لەسەر هێڵ بن، چونکە ئێمە کاتێک باسی ئەوە دەکەین کە بۆ پاراستنی بەرژەوەندیی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق لە چارەسەریی کێشەکانیان لەگەڵ ئێران داواکارییەکانیان لەبەرچاو دەگرین، ئەوانیش دەبێت بیرێک لە ئاسایشی دامەزراوەکانمان و کامپەکانمان و خەڵکی ئێمە بکەنەوە.

رووداو: بەپێی رێککەوتنی هەردوو دیموکرات، دەبێت لەماوەی ساڵێکدا کۆنگرە ببەسترێت، لەم دۆخەدا دەتوانن کۆنگرە ببەستن؟

خالید عەزیزی: ئێمە لە رابردووشدا یەکێک لەو حیزبانە بووین لە دۆخی زۆر ناخۆش و نالەباردا هەوڵمانداوە کۆنگرەکانی خۆمان ببەستین، هەوڵمانداوە ژیانی حیزبایەتیمان پەکی نەکەوێت، ئێستا کە ئەو رێککەوتنەمان کردووە و یەکێک لە بڕیارەکان ئەوەیە کۆنگرە ببەسترێت ئێمە بەردەوام بەدواداچوون دەکەین و تاوتوێی دەکەین، بزانین کۆنگرە بە چ شێوازێک ببەستین، دەتوانین ئێستا کۆنگرە بکەین یان میکانیزمی دیکە هەیە، بەڵام ئێمە بڕیارمانداوە ژیانی حیزبایەتی ئێمە بەردەوام بچێتە پێشەوە بە لەبەرچاوگرتنی هەموو ئەو فاکتەرە ئەمنییانە.

رووداو: لە ماڵپەڕی ناوەندی حیزب، وێنەی دوایین کۆبوونەوەی حیزبتان بڵاوکراوەتەوە، لە وێنەکەدا وێڕای یەکگرتنەوەتان هێشتا هەردوو حیزبی دیموکرات کە دوو ریزی جیاوازدا دانیشتوون، لە دەرەوە یەکتانگرتووەتەوە بەڵام لەسەر کۆبوونەوەکانتان بەرەیەکی دیموکرات لەمبەر و بەرەیەکیش لەوبەرەوەن هۆکارەکەی چییە؟

خالید عەزیزی: ئەو وێنەیە کاتێک گیراوە کە هێشتا تێکەڵ نەبووبووینەوە و نەبووبوویەوە یەک حیزب، ئەو وێنەیە بە هیچ جۆرێک گوزارشت لە ئێستای واقیعی حیزبی دیموکرات ناکات.

رووداو: ئامادەن کۆمەڵەی زەحمەتکێشان لە ناوەندی هاوکاری وەربگرنەوە؟

خالید عەزیزی: ئەوان وەکو حیزبێک مافی خۆیانە داوا بکەن، وەرگرتنەوەی ئەوان لە ناوەندی هاوکاری پەیوەستە بەوەی حیزبی دیموکراتی ئێران و کۆمەڵەی شۆڕشگێڕ چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەو بابەتەدا دەکەن، بۆیە زووە ئێستا بڕیار بدەین، بەڵام ئەوان مافی خۆیانە داوا لە ئێمە بکەن و بڕیارەکەش چی دەبێت ئەوا دەکەوێتە سەر ئەنجامی کۆبوونەوە و گفتوگۆکانی حیزبی دیموکراتی ئێران و کۆمەڵەی شۆڕشگێڕ.