رەزا شوان

بۆ ئەو بەهـرەمەنـد و ئارەزوومەنـدە لاوانـەی کە خـولـیای نووسیـنی کـورتە چـیرۆکن بـۆ منـداڵان. چەنـد پێـوەر و بنـەمـا و رێـنماییەک هـەیە، دەتـوانـن لە نووسـینی کورتە چـیرۆکی کوالیتی باش بۆ منـداڵان بەکاریـان بهـێـنـن.

Läs mer »بنەمـاکانی نووسـیـنی کـورتە چـیرۆک بـۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

 (یـۆیـۆن سـیـۆل) کچـۆڵـەیەکی پەرجـووی ”مـوعجـیزە”ی کـۆرییە. کەمـانچـەژەنێکی بە ناوبانگی جیهـانییە. لە تەمەنی دوو ساڵـییەوە دەستی بە ژەنـینی کەمـانچە کردووە، دایکی کـلیپە ڤیدیـۆییەکانی لە یـوتیوبـدا بڵاوکـردوونەتەوە. بە ملیۆنان بینەریان هەیە.

Läs mer »یـۆیـۆن لە دوو ساڵـییەوە کەمـانچە دەژەنێـت.. رەزا شـوان

کـیژۆڵەی رووسی (ئەلـیسا سادیکۆڤـا) هـارپـژەنێکی کلاسیکی بەناوبانگی جیهـانییە.

Läs mer »کـیژۆڵە ئەلـیسا سادیکـۆڤـا هـارپـژەنـێکی جیهـانییە.. رەزا شـوان

 زانا و ئەنـدازیاری ئەلـیکـتـرۆنی بەناوبانگ و پسپۆری بـواری رۆبۆتی زیرەک، خاتوو (رابـیا پاتـریـشیا رۆگێ) بـوو بە یەکـەم ژنە کەشتـیوانی ئەڵـمانی،

Läs mer »رابیـا رۆگـێ یەکەم ژنە ئەڵـمانی کەشتیوانی ئاسمانییە.. رەزا شـوان

لە جیهـانی ئەمـڕۆدا، لە سایەی شۆڕشی تەکـنەلـۆژیا و داهـێنانی سەیـر و سەمەرەدا، بە خـێرایی بـروسکە، گۆڕانکاری و تازەگەری و داهـێنان لە هەمـوو بوارەکانی ژیاندا روودەدەن. دەستەواژەی زیـرەکی دەستکرد یان (ژیـریی دەستکرد، هـۆشی دەستکرد) کە ناوەکەی لە ئینگـیزیدا،

Läs mer »رۆڵی زیـرەکیی دەستکـرد لە وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان

خاتوو (ئـیرین ئینـترادا کـێـلی) نووسەرێکی بەناوبانگی ئەمـریکییە لە بـواری نووسینی چیرۆک و رۆمان بۆ منداڵان و نەوجەوانان، بۆ جاری دووەمە بوو بە براوەی مەدالیای نیوبـێری بۆ باشتریـن پەرتـووکی منـداڵان.

Läs mer »کێلی براوەی مەدالیای نیوبێری بۆ پەرتووکی منداڵان ٢٠٢٥.. رەزا شـوان

تیـدی هـۆبـز کوڕێکی بچکۆلانەی بەریتانیایە، خەڵکی شاری پـۆرتـیـشێـدە لە ویلاەیەتی سـۆمەرسـێـت لە بەرەیتانیـا. منـداڵی گـەورەی خاتـوو (بێـت هـۆبـز) و (ویـل هـۆبـز) ە. تیـدی و خوشکە بچکـۆلەکەی، لە رێـگەی پیتانـدنی دەستکـردەوە لەدایک بـوون.

Läs mer »تیـدی سێ ساڵان بچـووکـترین ئەنـدامی مـێـنسایە.. رەزا شـوان

لوسی مارک، کچـۆڵەیەکی خـاوەن پێـداویستیی تایبەتە (نابینایە و ئـۆتیـزم) ە. لە ساڵی (٢٠٠٩) لە شاری هـالـیفـاکـس لە ویلایـەتی یـۆرکـشایـر لە ئـینگـلـتەرا لەدایک بـووە.

Läs mer »پیانۆژەنی نابینای بەناوباگ لوسی سیانـزە ساڵان.. رەزا شـوان

مەبەسـت لە پەروەردە. وەک ئـەوەی کە پەروەردەکـاران پێـناسەی دەکـەن، شـێوازێکی ئایـدیاڵە بۆ مامەڵکـردن لەگەڵ سروشتی مـرۆڤ و ئاراستەکردنی راستەوخـۆ بە وشە و ناڕاستەوخـۆ بە کـرداری نموونەیی.

Läs mer »پەروەردەکردنی منداڵان لە سایەی تەکـنەلـۆژیادا.. رەزا شـوان

رۆمـانی (کـۆشـان و چـۆڕاوگەی چـێـژ) لە نـووسـینی نـووســەر و رۆژنـامـەنـووس و تێکـۆشەری ناسراوی گەلەکەمان کاک (دارا خـونچـە) یە. رۆمـانەکە لە (٤٥٢) لاپەڕە پێکهاتووە. لە ساڵی (٢٠٢٢) دا لە چاپخانەی (کتێبخانەی فێربوون) دا چاپی یەکەمەی کـراوە و بڵاوکراوەتەوە،

Läs mer »رۆمـانی کـۆشان و چـۆڕاوگەی چـێژ.. رەزا شـوان

(ئانـا هـێلـین پاکـین) خـانـمە ئەکـتەرێکی جـوانی سـینەمـایی و شانـۆ و تەلەفـزیـۆنی بەناوبانگی کەنەدیـیە. بە ڕەچـەڵەک نیـوزلەنـدییە. یەکـێکە لە ئەکـتەرە سینەمـایی و تەلەفـزیـۆنییە بەناوبانگەکـانی کەنـەدا و ئەمـریکا و جیهـان.

Läs mer »ئانا پاکـین لە یانـزە ساڵـیدا ئـۆسکاری بەدەستهـێـنا.. رەزا شـوان

نووسەری بەناوبانگی وێـژەی منـداڵان (دکتۆر سیوس) ی ئەمریکی، کە بە رەچەڵەک ئەڵـمانییە. یەکـێکە لە کەڵـەنـووسـەرەکانی جیهـان، لە بـواری نـووسـیـنی چـیرۆک بـۆ منـداڵان.

Läs mer »دکـتۆر سـیوس کەڵەنـووسەری وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان

بیـرۆکەی چـیرۆک، هـەنـدێک جـاریش پێی دەوترێت ”تەوەر، بابەت” بە بڕبڕەپشت و بە دینەمۆی چیرۆک دادەنرێت. یەکێکە لە رەگەزە سەرەکییەکانی چیرۆک. بیرۆکە ئەو بنەمـایەیە کە هـونـەری چـیرۆکەکی لەسـەر بنیـات دەنـرێت.

Läs mer »بیـرۆکە لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان

 زاراوەی کـنجکاوی لە زمانی ئینگـلیزیـدا (کریۆرستی) یە. لە عـەرەبیدا (فـضولیە) یە. لە لاتـینیـشـدا (کـریـۆسیتاس ـ کـریـۆسوس) بە واتا (ئارەزووی زانـین، پـرسیارکـردن، ئارەزووی هـەڵـبژاردن، فـێربـوون، کاری لـێهـاتـوویی)، چەنـد واتایەکی کەشی هـەیە.

Läs mer »گـرنگـیـیەکانی کـنجکاوی بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

 نایـلا ئیـبراهـیمی، کچـە خوێنـدکارێکی هـەرزەکاری تەمـەن (١٧) ساڵانـە. بە رەچەڵـەک ئەفغانیـیە. لە ئێـستادا لەگەڵ خـێزانەکەیـدا پەنـابـەرن و لە وڵاتی (کەنەدا) دەژین.

Läs mer »نایلا خەڵاتگری خەڵاتی ئاشتیی نیودەوڵەتی منـداڵان.. رەزا شـوان

 هـۆنراوەی منداڵان لقێکی گرنگە لە وێژەی منداڵان، رۆڵێکی گرنگی لە رۆشنبیریکردنی منداڵاندا هـەیە. فـۆرمێکی نایاب و سەرنجـڕاکێشە.

Läs mer »رەهەنـدی نەتەوەیی و نیشـتمانی لە هـۆنـراوەی منداڵان.. رەزا شـوان

گـرنگـتریـن رەگـەز لە رەگـەزەکانی چـیرۆکی منـداڵان کارەکـتەرەکانـن، بە تایبـەتیـش پاڵەوانەکانی چـیرۆکەکان، رۆڵـێکی سەرەکی و گـرنگ و چارەنووسساز دەگـێرێن، بۆ گەیاندنی رووداو یا رووداوەکانی چیرۆکەکان، بە ئاکامێکی دڵخوازی منداڵان.

Läs mer »تایبەتمەنـدییەکانی پاڵەوان لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان

 کریستینا هامۆک کۆچ، ژنێکی ئەمریکی بەڕەسەن ئەفریقییە. لە (٢٩/ یانوار/١٩٧٩) لە گرانـد راپیـدز لە میـشیگان لە ویلایەتە یەکگـرتووەکانی ئەمـریکا لەدایک بووە.

Läs mer »کریستینا هامۆک کۆچ دەبێتە یەکەم کەشتیوانی ژن بۆ سەر مانگ.. رەزا شـوان

خاتـوو (سـالی ریـپـیـن) نووسەرێکی بەنـاوبانکی ئـوسترالی و جیهـانییە، لە بـواری وێـژەی منـداڵان. لە ماوەی (٢٥) ساڵی رابـردوودا، زیـاتر لە (١٠٠) پەرتـووکی بۆ منـداڵان و بۆ نەوجـوانـان نووسـیوە وچاپیـانی کردوون و بـڵاویـانی کردوونـەتەوە.

Läs mer »خاتوو ریـپـین چـیرۆکنووسێکی ئـۆسترالـییە بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

 (تانیـشک ماتـیۆ ئەبـراهـام) لاوێکی هـیندی ـ ئەمـریکـییە، لاوێکی پەرجـۆ و نـاوازەیە. بچووکـترین لاوە لە جیهـانـدا، کە لە تەمەنی (١٩) ساڵیدا، بە پـلەی نایاب دکـتۆرای لە (ئەنـدازیاریی بایـۆپـزیـشکی) دا وەرگـرت.

Läs mer »تانیشک بچووکترین وەرگری دکتۆرایە لە جیهـان.. رەزا شـوان

 فـانتازیا وشەیەکی ئینگـلیزییە، لە رەگی وشەیەکی یۆنـانی و لاتیـنییەوە وەرگیراوە. بە واتـای ”وێـژەی سەرسـوڕێـنەر” یان ”هـێـزی ئەنـدێـشە” دێـت.

Läs mer »فـانتـازیـا لە وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان

رووسیا یەکێکە لەو وڵاتانەی کە لە کۆنەوە بایەخێکی باشیان بە وێژەی منداڵان داوە. چەندین سەدەیە کە وێـژەی منـداڵان لە رووسـیادا ناوبـانگـێکی زۆری بەدەستهـێـناوە.

Läs mer »وێـژەی منـداڵان لە رووسـیا.. رەزا شـوان

 خونچەگـوڵی جـوان (میا تالـێریکـۆ)ی ئەمریکی، یەکـێکە لە ئەکتەرە ناوازە و دەگـمەنـەکانی جیهـان، کە لـە تەمـەنی (١١) مـانگـیـدا، ئەستـێرەی هـونەریی هـەڵهـات و دەسـتی بە نـوانـدن کـرد و بە ملیـۆنـان کەسی هـێنایە پـێکەنـین و خـۆشی و شـادیی خـسـتە دڵـیانەوە و بـوو بە خۆشـەویـستی مـلیـۆنـان کەس.

Läs mer »میا تالێریکۆ لە یانزە مانگیدا بوو بە ئەکتەرێکی ناسراو.. رەزا شـوان

رۆژێک رەنگەکان، لە شوێنێکـدا بە یەکتری گەیشـتن. هـەر رەنگـێک بە شـان و باڵی خۆیـدا هـەڵـیدا و خـۆی بە (شـاڕەنـگ) دەزانی.

Läs mer »ئاشـتـبوونەی رەنگـەکان.. رەزا شـوان

کچـۆڵەی روحـسـووکی هـیـندی (ئابـیجـیـتا گـوپـتا) لە تەمـەنی حـەوت ساڵـیـدا، وەک بچووکترین نووسـەر جیهـان بە فەرمی سێ ریکۆردی پێوانەیی جیهانیی لە نووسینی سێ پەرتـووکـدا بەدەسـتهـێـنا. ئابـیجـیتا منـداڵـێکی بەهـرەمەنـدی پەرجـۆ و ناوازەیە.

Läs mer »کچۆڵە ئابیجیتا گوپتا بچووکترین نووسەری جیهانە.. رەزا شـوان

مـرۆڤی خاوەن پێـداویستیی تایـبەتی (نابـیـنا، کـەڕ، لاڵ، کەمـئەنـدام) لە جیهانـدا زۆرن. بەڵام کەمئەندامییان بێ هـیوای نەکردوون و خۆیان بە دەستی نائومێـدی و شکـستییەوە نەداوە. بە ڵکو بە هـیوا و گەشبینییەوە لە ژیـانیان روانیـون.

Läs mer »چـیرۆکی ژیـانی هـێـلـین کـیلەر (١٨٨٠ـ ١٩٦٨).. رەزا شـوان

 مایـەی رێـز و شانـازییە بۆ گەلی کوردمـان، کە لەنـاو خـێزانەکانی رەوەنـدی کورد، لە ئەوروپا و لە ئەمریکا و ئوسترالیادا، چەندین کچ و ژنی کوردمان لە بواری ئاکادیمیدا،

Läs mer »هـیرۆ باجەلان یەکەم باڵيۆزی ئەمریکی بە رەچەڵەک کورد.. رەزا شـوان

ئازادی لە زمانی ئینگـلیزیدا (فـریـدۆم) ە. لە بنەڕەتـدا وشەی فـریدۆمی ئینگلیزی لە رووی ئیتیـمـۆلـۆژییەوە، پەیـوەنـدی بە وشەی (فـرێنـد) واتە (هـاوڕێ) وەوە هـەیە.

Läs mer »گوڵبژێرێک لە وتەکانی ناوداران دەربارەی ئازادی.. رەزا شـوان

 لەو باوەڕەدام بە خوێندنەوەی ئەم نووسینە، هەمـووتان سەرسامی بلیمەتی ئەم کچۆڵە ئەمـریکـییە دەبـن. کە لە تەمـەنی دوو ساڵیـدا بـوو بە بچـووکتریـن ئەنـدامی ”مێـنسا”.

Läs mer »زیـرەکـتریـن منـداڵی جیهـان.. رەزا شـوان

 لەگەڵ بوونی مـرۆڤ لەسەر هەسارەی زەویـدا، خەیاڵ و خەیاڵکردن هـاودەمی مـرۆڤ بووە. خەیاڵ بەشێکی گرنگە لە ژیانی رۆژانەمان.

Läs mer »گرنگییەکانی خەیاڵ و خەیاڵکردن بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

 کچـۆڵەیەکی ئیـماراتی ـ لە دوبـەی (ئـەلـمەهـا راشـید ئەلـموهـێری) تەمـەن (٣) ساڵان، لە ئەمساڵدا (٢٠٢٤) بوو بە بچووکترین نووسەر و بە بچووکترین نووسەری زنجـیرە کـتـێـب بۆ منـداڵان لە جـیهـانـدا.

Läs mer »کچۆڵەیەکی سێ ساڵان بوو بە بچووکترین نووسەری جیهـان.. رەزا شـوان

ئەدەبیاتی منداڵان لە جیهاندا، مێژوویەکی فراوان و گەورە و شکۆمەند و دەوڵەمەندی هـەیە. دەگـەڕێتەوە بۆ سـەدەی حـەڤـدەیەم. کـاتێک کە دەقـە ئەدەبیـیە سەرەتـاییەکـان،

Läs mer »سەرهـەڵـدانی ئـەدەبی منـداڵان لە ئەمـریـکا.. رەزا شـوان

 ئـازادی جـوانتریـن و شـیرینتریـن و گـرنگـتریـن وشـەیە لە جیهـانـدا. ئـازادی و ژیـان گـیانـێک لە دوو جەستەدان. ژیـان بەبێ ئـازادی، ژیـان نییە و هـیچ واتا و خـۆشییەکی نییە.

Läs mer » گرنگییەکانی ئازادی دەربـڕین بۆ منداڵان.. رەزا شـوان

 کچۆڵەی روخسارشیرینی بەریتانی (بێـلا جـەی دارک)ی تەمەن پێنج ساڵان، بچووکترین نووسەری ساڵی  (٢٠٢٣) یە لە هەموو جیهانـدا، کە ناوی لە ژمارەی پێوانەیی فەرمی جیهانی ”گـینس” تۆماراکـراوە.

Läs mer »بێـلا جـەی دارک بچـووکـتریـن نووسـەری جیهـان.. رەزا شـوان

چـیرۆکـێکی راسـتەقـیـنەی گیانبەخـشینی دایکـێکە لە کاتی بوومەلـەرزەکەی ژاپـۆن.

Läs mer »گیانبەخـشینی دایکـێک لە پێناوی منـداڵەکەی ، رەزا شـوان

ئەگـەر بە وردی مێـژوو بخـوێنینەوە، ئـەم راستیـیەمـان بـۆ دەردەکەوێـت، کە هەمـوو گۆڕانکارییە گەورەکان و هەموو بـزووتنەوە گەورەکان، هەمیشە لە سـایەی خەبات و تێکـۆشان و سـووربـوون و سەرگـەرمی و سەرەکـێشی و سەرسەخـتی لاوانی خـوێـن گـەرم و گەشبـین و

Läs mer »گـرێـتا تـونبـێـرگ چالاکـوانێکی جیهـانی کەشـوهـەوا.. رەزا شـوان

 لە کۆن و لە ئێستاشدا، وڵاتی میسر لە بواری ئەدەبیاتی منداڵانی عـەرەبدا، پێشەنگی وڵاتانی عەرەبە. لە سەردەمی فەرمانڕەوایی (محەمەد عـەلی پاشا:١٧٦٩ـ ١٨٦٩) ز، کە بە (عـەزیـزی میسـر ) و بە ( دامەزرێنـەری میسـری نـوێ ) ناودەبـرێـت.

Läs mer »ئەحمەد شەوقـی و چـیرۆکەشیعـر بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

دوو ساڵ جارێک لە (کۆپنهـاگن) ی پایتەختی دانیمارک، یان لە پایتەخـتی وڵاتـێکی تر. بـە بـۆنـەی یـادی رۆژی لەدایکـبوونی، کـەڵـە نـووسـەری بـواری ئـەدەبیـاتی منـداڵان (ھـانـز کـریـستـیان ئەنـدەرسـین) کـە بە (بـاوکی چـیرۆکی ئەفـسانـەیی بۆ منـداڵان) لە جـیهـانـدا ناسراوە.

Läs mer »خەڵاتگـرانی خەڵاتی نـۆبـڵی منـداڵان لە ساڵی ٢٠٢٤.. رەزا شـوان

 گۆڤـارەکانی منـداڵان، ئەو گۆڤـارە نووسراو و چاپکـراون، کە بەپـێی قـۆناغـەکانی تەمـەن و گـەشـەکـردنی منـداڵان، بابـەتـەکـانیـیان تـایبـەتـین بـۆ منـداڵان،

Läs mer »گـرنگـییەکانی چـیرۆک لە گـۆڤـارەکانی منـداڵان.. رەزا شـوان

رەچـەڵـەکی وشـەی ”مـۆنـۆلـۆگ” لـە وشـەی یـۆنـانی لاتـیـنی ” مـۆنـۆس” بە واتـا ”تەنیا” و ”لـۆگـۆس” بە واتـا ”قـسەبـکە” سەرچـاوەی گـرتـووە.

Läs mer »مۆنـۆلـۆگ و مۆنـۆلـۆگی منـداڵان.. رەزا شـوان

رۆژی سێـشەممە (٢/ نیسان/٢٠٢٤) یای (٥٧) ەمین ساڵـڕۆژی دامەزرانـدنی (رۆژی جیهـانی کـتـێبی منـداڵان)ە. هەموو ساڵـێک لە رۆژی (٢/ نیسان) دا، بەم بـۆنەیەوە، لە سەرانسەری جیهانـدا، لە قـوتابخـانەکان و لە کـتێـبخـانەکانە گـشتی و

Läs mer »رۆژی جیهـانی کـتـێـبی منـداڵان.. رەزا شـوان

رەخنە نەک تەنیا لە ئەدەبـدا، بەڵکو پێویستییەکی گـرنگە لە هەمـوو بـوارەکانی ژیـانی مـرۆڤـدا. ژیـان بەبێ رەخـنە پێـشناکەوێـت. ئـەوەی مـن لـەم نووسـینەمـدا مەبەسـتـمە، رەخـنەی ئـەدەبی زانسـتی و پیشەییـە، لە ئەدەبـی منـداڵان و هـەرزەکارانی کوردمـان.

Läs mer »ئەدەب و رەخـنە دوو رووی دراوێـکـن.. رەزا شـوان

مـن لە پـۆلی شـەشی بنەڕەتـیم، کـاکـم کامـەران لە پـۆلی پـێـنجی ئامـادەییە. کاکـم زۆر حـەزی لە دەنـگی بـاڵـندەیـە، بە تایبـەتیـش لە دەنـگی کـەو. بـۆیـە دوو کـەوی جـوانی کڕیبوو.

Läs mer »چـیرۆک بـۆ منـداڵان، کامـەرانی ئـازادیخـواز .. رەزا شـوان

زاراوەی رۆمـان کە بە زمـانی ئینگـلیـزی (نـۆڤـيـل)ە، لە زمـانی ئیتالیش (نـۆڤـیلا) یە، کە لە کۆی وشەی (نـۆڤـێـلـۆس) وەرگـیراوە، لە رەچـەڵەکـیشدا وشەکەیەکی لاتـینیـیە، بە واتـای (نـوێ) دێـت.

Läs mer »دەربـارەی رۆمـان و رۆمـانی هـەرزەکاران.. رەزا شـوان

رۆمانی (ملوانکەی ئەفسوناوی) بۆ مێردمنداڵان، دووەم رۆمانی شاعیر و چیرۆکنووس و رۆمـانـنووسی ناسـراوی ئەدەبیـاتی منـداڵانی کـورد، مـامـۆسـتا (ئەمیـن محـەمـەد) ە.

Läs mer »خوێنـدنەوەیەک بۆ رۆمـانی ملـوانکەی ئەفـسونـاوی.. رەزا شـوان

 تۆتالیتاریزم (گشتگیری) سیستەمێکی سیاسیی فەرمانڕەواییە. دەسەڵاتێکی دیکتاتۆری و سەربـازی و خۆسـەپـێن و زەوتـکەرە. زۆربـەی رژێـمە تـۆتـالیتارییەکـان لە لایـەن سـتەمـکاران و دیـکـتاتـۆریـیـە سـیکـۆپـاتـییـەکـان و تـاک پـارتـیـیەوە بـەڕێـودەبـرێـن.

Läs mer »سـیستەمی فەرمانـڕەوایی تـۆتـالـیـتاری.. رەزا شـوان

هەندێک کەس بە سروشتی، هەر لە منـداڵییەوە ناوازەن و بەهـرەیەکی ئەفـسووناوییان پێبەخـشراوە. ئەوان بـلیمەت و هەڵکەوتوون و بە راستی زیرەکن.

Läs mer »گـریگـۆری سـمیـس باڵـیۆزی ئاشـتی و منـداڵان.. رەزا شـوان

 زاراوەی ئـازادی لە رەچەڵـەکـدا بۆ وشەی (لـیـتەر)ی لاتـینی دەگـەڕێتـەوە. کە واتـای تـوانـای مـرۆڤ بـۆ جـووڵەکـردن و کـردار و ئەنجـامـدانی هـەر کارێـک، بە کەمتریـن سنووردارکـردن دەگـەیەنێـت.

Läs mer »ئازادی بەخـشین نییە و مافی هـەمـوو مرۆڤـێکە.. رەزا شـوان

لە سایـەی شـۆڕشی تەکـنەلـۆژیـا و تـازەگـەری و داهـێنانی شـتی سەیـر و سەمـەرە و گـۆڕانی خـێرا، لە هـەمـوو بـوارەکانی ژیانـدا. پێشکەوتـنێکی زۆر هـاتوونـەتە ئـاراوە.

Läs mer »پێویستیمان بە مامۆستایانی داهـێنەر هـەیە.. رەزا شـوان

لەژێـر دروشـمی ”کـەرامــــــــەت و ژیــــــــان و دادپـــــــــەروەری بـۆ هــەمــــــووان”

Läs mer »لە یادی (٧٥) ەمین رۆژی جیهانیی مافـەکانی مـرۆڤ.. رەزا شـوان

ڕۆژی پێنجشەممە ( ٢٣/ نۆڤەمبەر/٢٠٢٣)  پەڕلەمانی ئەوروپا ئەو هێرشانەی ئێرانی لە دژی ژنـان شەرمـەزار کـرد، لەوانـەش “کوشتنی دڕنـدانە”ی ژنـان، وەک کچە لاوی کـورد، گـیانبـەخـش (ژیـنـا ئەمـیـنی)

Läs mer »پەرلەمانی ئەوروپا سەرکۆنەی هـێڕشەکانی ئێران بۆ سەر ژنان دەکات، و: رەزا شـوان

جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی منداڵان، کە لە (٢٠/ نۆڤەمبەری/ ١٩٨٩) دا، لە لایەن رێکخراوی نەتەوە یەکگـرتووەکانەوە پەسەنـدکرا و دەرچـوو .

Läs mer »لە یادی (٣٤) رەمین ساڵـڕۆژی جاڕنامەی مافەکانی منداڵان.. رەزا شـوان

هـۆزانـڤـانی کوردمـان (لەتـیف هـەڵـمەت) دەڵـێت:”شـەڕ بە تەقـەیەک دەستپـێدەکات، بەڵام بە هـەزاران تەقـە کۆتـایی بـۆ دانـانـرێـت”.

Läs mer »سەد ساڵی گـفـتوگـۆ نەک رۆژێـکی شەڕ.. رەزا شـوان

پار کە لە پـۆلی پێـنج بـووم. خـۆم دەمـزانی لە وانـەی ”داڕشـتـن” لە زمـانی کـوردیدا، لە ئاستێکی نـزم دام. کە مامۆستا سەرناوی بابەتێکی داڕشتنی بۆ دەنووسین بۆ ئەوەی بۆ وانەی داهـاتـوو لە لایەنی کەمەوە،

Läs mer »چیرۆک بۆ منداڵان,  چـۆن بـوم بە هـاوڕێی پەرتـووک؟.. رەزا شـوان

شـێواز و رێبازی دەربـڕین و گوزارشتکـردن، لە هەست و سـۆز و لە خەیـاڵ و بـیر و هـۆش و لە پێـداویستییەکـان و لە کـێـشە دەروونییەکـان و گەیـانـدنیان بە کەسانی تر، لـە لای منـداڵان جیـاوازییـان هـەیە لەگـەڵ گـەورەکـانـدا.

Läs mer »سایکـۆلـۆژیـای وێنـەکـانی منـداڵان.. رەزا شـوان

خاتـوو (مـاری پـۆپ ئۆسـبۆرن)، نووسەرێکی بە ناوبانگی ئەمـریـکی و جیهـانییە، لە بواری ئەدبیاتی منداڵان. بە تایبەتیش لە نووسینی چـیرۆکدا. تا ئێستا زیاتر لە (١٠٠) کتێبی بۆ منداڵان و لاوان نووسیوە و چاپیکـردوون،

Läs mer »چیرۆکنووسی منـداڵان ماری پـۆپ ئۆسبۆرن.. رەزا شـوان

رەگ و ریشەی ئەدەبی منداڵان بۆ هەزاران ساڵ بەر لە ئێستا دەگەڕێتەوە. لە سەرەتای سەردەمی ئەدەبی منـداڵانـدا، کـتێبی تایبـەت بە ئەدەبی منـداڵان نەبـوو.

Läs mer »چاوخشانێک بە مێژووی ئەدەبی منداڵان لە ئینگلتەرا.. رەزا شـوان

 خوێنـدنەوە ئارەزوو نییە، بەڵکو یەکـێکە لە پێویستییە سەرەکـییەکانی رۆژانەمـان. لە دوای هەڵمـژینی هـەوای پاک و خواردن و خواردنەوە و پۆشـاک و جـێی حەسـانەوە و نووستن و یاریکردن،

Läs mer »خوێنـدنەوە نەبـووە بە کولـتووری تاکی کورد.. رەزا شـوان

لەو باوەڕەدام، بەشێک لە خوێنـەران، بە تایبەتیـش خوێنـەرانی و نووسـەرانی بـواری وێـژەی منـداڵان، نووسـەری بەناوبانگی بولـگاری (ئەنگـێل کرالـیچـیڤ) دەنـاسن و بە کورتە چـیرۆکە خۆشـەکانی بـۆ منـداڵان ئاشـنا بـوونە.

Läs mer »چیرۆکنووسی منـداڵان ئەنگـێل کرالـیچـیڤ.. رەزا شـوان

وێـژەی ریالیزمی رەوتـێکی وێـژەییە. گوزارشت لە راستییەکان دەکات، وێنای ئەزموون و رووداوەکانی ژیـانی رۆژانـەی مـرۆڤـەکان دەکـات. وەک ئەوەی کە لە ژیـانی راستیـدا هـەن.

Läs mer »چیـرۆکی ریالـیزمی لە وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان

هـاوڕێیەتی بریتییە لە پەیوەندیی ئارەزوومەنـدانە لە نێوان دوو کەس یا زیاتردا، لەسەر بنەمـای رێـز و خۆشەویسی و دڵسۆزی. بە زۆریش لە نێـوان ئەو کەسانەی کە هەمـان گرنگـیدان و هەستـیان هـەیە.

Läs mer »گرنگییەکانی هـاوڕێیەتی بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

کوردسـتانی رەنگـین و جـوان، لە ئەوپـەڕی باکـوورییەوە تـا ئەوپـەڕی باشـووری، لە ئەوپەڕی رۆژهـەڵاتییەوە تا ئەوپـەڕی رۆژئـاوای، نیشتـمانی پیـرۆز و شـیرینی ئـێمەی کورد و هـەموو ئەو کەمـایەتییە نەتـەوانـەشە،

Läs mer »کوردستان لە هـۆنـراوەکانی هـۆزانـڤـانـانی منـداڵان.. رەزا شـوان

 چـوار منـداڵی کـۆڵـۆمبی، دوای کەوتنـەخـوارەوەی فـڕۆکـەکەیـان، چـۆن دوای (٤٠) رۆژ لە جەنگەڵە چڕەکانی ئەمازۆنی کۆڵـۆمبیادا بە زیندوویی مانەوە ڕزگاریـان بوو؟

Läs mer »رزگارکـردنی چـوار منـداڵ دوای چـل رۆژ.. و: رەزا شـوان

ئـاڵا هـێمای شکـۆداری هـەر گـەل و نیشـتـمانێکە و ناسـنامەی نەگـۆڕی گـەلە. ئـاڵا ئەو چەترە نیشتمانییەیە کە لە سایەیدا، هاونیشتمانیان هەست بە خۆشەویستی و هاوسۆزی و یەکـێـتی و هـاوبەستـبـوون بـۆ نیشـتـمانـەکەیـان دەکـەن.

Läs mer »ئاڵای کوردستان لە هـۆنـراوەکانی هـۆزانڤـانـانی منـداڵان.. رەزا شـوان

  لەوتـەی دەوڵەتێک بە ناوی عـێراق لە (١٩٢١) دا، لە لایـەن بەریتانیـاوە دروستکـراو باشـوری کوردستانیـش بە زۆر خـرایە سەر ئـەم عـێراقـە.

Läs mer »کەسی نەشـیاوە لە شـوێنی شـیاودا.. رەزا شـوان

 شـێواز لە ئینگـلیزیـدا (سـتایـل) ە، رەگەزێکی سەرەکی و گـرنگە لە وێـژەی منـداڵانـدا. مەبـەست لە شـیواز بە جـوانی داڕشـتـنی بابـەتە وێـژەییەکـانی منـداڵانە بە شـێوەیەکی هـونـەری.

Läs mer »شـێواز لە وێـژەی منـداڵانـدا.. رەزا شـوان

وێـژەی منـداڵان، بەشـێکی گـرنگە لە رۆشـنبـیریی منـداڵان. وێـژەی منـداڵان زانستی و هـونـەرە. گـرنـگی و کاریـگەرییـەکی زۆری لە دروستکـردنی کەسـایەتی دروسـت و لە رەوتی ژیانی ئەمڕۆ و داهاتووی منـداڵانـدا هەیە.

Läs mer »(بـوکـە سـورە) ی سەردار قـادر.. رەزا شـوان

خاتـوو جـودی بلـوم، ناوی تەواوی (جـودیـس نی سوسـمان) ە، نووسەرێکی ئەمریکی بەناوبـانـگە، لە نووسـینی چـیرۆک و رۆمـان بۆ منـداڵان و نەوجـەوانـان و گەورەکـان.

Läs mer »جـودی بلـوم رۆماننووسی مـنداڵان و نەوجەوانـان.. رەزا شـوان

 دایکان و باوکانێکی زۆر نیگەرانی ئەوەن، کە منـداڵەکانیـان لە قـوتـابخـانەدا، بـوونە بە پاشکـۆی هـاوڕێکانیـان و ناتـوانن کەسایـەتی خۆیـان بسەلـمێـنن و لە کارەکـانیانـدا رابـەری و سەرکـردەیی بکەن و

Läs mer »پێویستە دایکان و باوکان پێشەنگی باشـبن بۆ منـداڵەکانیان.. رەزا شـوان

شـیعـر کـۆنـتریـن و گرنگـتریـن ژانـری ئەدەبە. جـوانـتریـن و ناسکـتریـن شـێوەیە لە شـێوەکانی هـونەر. شـیعـر فـۆرمـێکی نایـاب و سەرنجـڕاکێـشە. گوزارشـتـێکی پـڕ لە هەست و سـۆز و خـۆشەویستـییە.

Läs mer »چـۆن دەبیـت بە شاعـیرێکی شیعـرنووس بۆ منـداڵان؟.. رەزا شـوان

(کەسـایـەتییەکـان: گـوێـدرێـژ. سـەرۆک ، گـورگ ، رێـوی ، مـشـک ، ئاژەڵـەکـان)

(شـوێـن: دارسـتانـێکی جـوان و گـەورەی پـڕ لـە ئـاژەڵی هـەمـەچـەشـنەیە)

Läs mer »شانۆ بۆ هـەرزەکاران.. گـوێـدرێـژ و گـورگ.. رەزا شـوان

  بڕیـار وایە لە رۆژی یەکـشەممەی (١٤/ مای/٢٠٢٣) هەلـبژاردن بۆ پەرلەمـان و بـۆ سەرۆک کۆماری تورکیا بکرێت. پارتی دەسـەڵاتداری تورکیا (پارتی داد و گەشەپێـدان) ئەردۆگانیان کاندیدکردووە.

Läs mer »بە دەنگەکانی کورد هەڵـبژاردنەکانی داهـاتووی تورکیا یەکلایـدەکرێنەوە.. ، رەزا شـوان

 لە نزیک گوندێکی خنجیلانە و قەشەنگ و جوانی کوێستانی کوردستاندا، داربەڕوویەکی زۆر هەبـوو. لە نێـوان لـقـەکانی پیـرە داربەڕوویـەکی قـەد گەورە و بەرزدا،

Läs mer »چـیرۆک بۆ منـداڵان.. هـەنـگ و قـەلـەڕەش.. رەزا شـوان

  لە هـیچ دەوڵـەتێکی جیهـانـدا، سیاسەت و رق و رەگەزپەرستی، نابرێتە نـاو یاریـگای یارییەوە، هەمـوو یاریـزانـان بە رۆحـێکی و وەرزشی و لێـبردوون و قـبووڵکـردنەوە، دەستی یەکـتری دەگـوشـن

Läs mer »رەگەزپەرستیی تورک گەیشتە ناو یاریگای یـارییەکانەوە.. رەزا شـوان

زاراوەی فـۆلکلۆر، وشەیەکی لێکدراوە لە (فـۆلک + لـۆر) ی ئینگلیزییەوە وەرگیراوە. یەکەمـیان مانـای (خەڵـک) یا (گـەل) دەگەیەنێـت.

Läs mer »گرنگـییەکـانی چـیرۆکی فـۆلکـلۆری لە ئەدەبی منـداڵانـدا.. رەزا شـوان

لەبەر گرنگی ئەدەبی منـداڵان لە ئەمـڕۆ و لە داهـاتـوودا، ئەم سەردەمە بە (سەردەمی ئـەدەبی منـداڵان) دادەنـرێـت. ئـەدەبی منـداڵان بـە هـەمـوو ژانـرەکـانـییـەوە (چـیرۆک، هـۆنـراوە، پەخـشان، شانۆ، رۆمـان، ئۆپەرێـت)

Läs mer »رەهـەنـدی پـەروەردەیی لە ئـەدەبی منـداڵانـدا.. رەزا شـوان

 باسکـردن لە رۆمـان، باسکـردنـە لە جـۆرێـکی گـرنـگ و بـاو و بـڵاوی ئـەدەبی، کە شـوێـنـێکی بـەرزی لە ئـەدەبی نـوێـدا هـەیە. رۆمـان هـونـەرێـکی خەیـاڵی تـازەیـە لە هـونەرەکـانی ئـەدەب. کە لە رۆژئـاوادا سەری هـەڵـدا.

Läs mer »پەیام ئیبراهـیم و رۆمانی نازیلـێی مانگ و شازادەی خـۆر.. رەزا شـوان

رۆمـان کە بە زمـانی ئینگـلـیزی (نـوڤـيل) ە، جـۆرێکە لە جـۆرەکانی ئەدەب، بە ئەدەبی منداڵانیشەوە. هونەرێکی ئەدەبی پەخشان درێژە، لە بنەڕەتدا پشت بە خەیاڵ دەبەستێت.

Läs mer »خـوێنـدنەوەیـەک بۆ رۆمـانی کـچی دورگـە بچکـۆلـەکە.. رەزا شـوان

 مامۆسـتایـان خـاوەنی پیـرۆزتـین پەیـامـن، هـەر ئـەم پەیـامـەشـە، پیـرۆزی بە پـیشەی مامۆستایی بەخـشیوە. مامۆستایان چـرای هەمیشە داگیرساون، رێی تارێکی و نەزانین و دواکەوتـن بۆ کەسانی تر رووناک دەکەنـەوە.

Läs mer »رۆڵـی گـرنگی مامۆسـتایـان.. رەزا شـوان

دوو ساڵ جارێک لە (کۆپنهـاگن) ی پایتەختی دانیمارک، بە بۆنەی رۆژی لەدایکبوونی کـەڵـە نـووسـەری بـواری ئـەدەبیـاتی منـداڵان (ھـانـز کـریـستـیان ئەنـدەرسـین) کـە بە (باوکی چـیرۆکی ئەفـسانەیی بۆ منـداڵان) لـە جـیهـانـدا ناسـراوە.

Läs mer »خـەڵاتگـرانی (نـۆبـڵی ئـەدەبی منـداڵان ـ ٢٠٢٢).. رەزا شـوان

پەروەردەکردنی راست و دروستی منـداڵان ئەرکـێکی پیـرۆزە و کـارێـکی جیـاوازە و وەک هـیچ کارێکی تر نییە، چونکە پەروەردە بنەمای ژیانە و داهـاتووی هەر گەل و وڵاتـێکی پێـوە بەنـدە.

Läs mer »چەنـد شێوازێکی ستراتـیژی لە پـەروەردەکردنی منـداڵان.. رەزا شـوان

 (جـۆن دێـوی) دەڵـێت:”منـداڵ ئـەو خـۆرە گەشەیە.. کە هەمـوو دەزگـا پەروەردەییـەکان بە دەوریـدا دەسـووڕێـنەوە”.

Läs mer »رۆڵی قـوتابخـانەی بنەڕەتی لە پەروەردەکـردنی منـداڵان.. رەزا شـوان

 زمـانی گـوڵ، کە بە (فـلـۆریـۆگـرافـی) ناسراوە، تا ئەمـڕۆش جـوانـتری و شـیرینترین زمـانی جـیهـانە، هەمـوو مـرۆڤـێک لـێی تێـدەگات و لە رێیـەوە سۆز و خۆشەویستی و هەستەکانیـان دەگـۆڕنەوە.

Läs mer »نهـێـنیـیەکانی زمـانی گـوڵ.. رەزا شـوان

 چیرۆکی منداڵان، گرنگترین و کاریگەرترین لقە لە لقەکانی ئەدەبی منداڵان. گرنگترین سەرچـاوەی رۆشـنبـیریی منـداڵانە. گـرنگـترین هـۆکـاری فـێرکـردن و پەروەردەکـردنی منـداڵانە.

Läs mer »چۆنیەتی نووسینی چـیرۆک بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

باوکـم تـا پـۆلی سێ و دایکـیـشـم تـا یـەکی نـاوەنـدیـیان خـوێـنـدبـوو. بـەڵام باپـیرەم و داپـیرەم نەخوێنـدەوار بوون. لە سەردەمی ئەواندا، لە گونـدەکەیاندا قـوتابخانە نەبـوو.

Läs mer »چـیرۆک بۆ منـداڵان,  خـۆزگـەی باپـیرەم هـێـنـایـەدی.. ، رەزا شـوان

له‌ زمانی کوردیدا، ئه‌م چوار وشه‌یه‌ (شیعـر، هـۆنـراوە، هه‌ڵبه‌ست، هـۆازان) هاومانانن و بۆ یـه‌ک مه‌به‌ست به‌کـاردەهـێـنرێـن.

Läs mer »گرنگـییەکانی شـیعـر بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

لە روی زانستییەوە، چەندین زاراوە هەن کە گوزارشت لە چەمکی (منداڵی بەهـرەمەند) دەکەن و هەمان مەبەست دەگەیەنن. وەک (منداڵی بەتوانـا)، (منداڵی داهـێنەر)، (منداڵی بـلـیمەت)، (منـداڵی هـەڵـکەوتـوو)، (منـداڵی لـێهـاتـوو)، (منـداڵی بـاڵادەسـت)، (منـداڵی زۆرزان) ، … هـتـد.

Läs mer »منـداڵانی بەهـرەمەنـد.. رەزا شـوان

بێگومان پێشکەوتن و داهـێنان و ئافـراندن، لە هەموو بوارەکانی ژیاندا، بەری خەیاڵ و بیرکردنەوە و تێکۆشانی مرۆڤـن. گەلی جیاوازی و تایبەتمەندی لە مرۆڤـدا هەن،

Läs mer »خەیـاڵ لە ئەدەبی منـداڵانـدا، رەزا شـوان

داپیـرەم هـەر لە منـداڵـیـیەوە، چـالاک و ئـیـشکەر بـوو. لە ئـێستادا تەمەنی لە نـەوەت سـاڵ زیـاترە، لە دەست و پـێیـەکانی نەکەوتـووە.

Läs mer »کورتە چـیرۆک بۆ منـداڵان، داپـیـرەم حـەزی لە کـارە.. رەزا شـوان

 زۆرن ئـەو نـاودارە کوردانـەی، چ پیاوان چ ژنان، کە لە بـواری سەربازی و لە هەموو بوارەکانی تردا، خزمەتی دەوڵەتی ئیسلامی و عـەباسی و دەوڵەتی عوسمانییان کردووە.

Läs mer »لە شـێرەژنـانی کورد ـ فـاتە رەش (١٨٨٨ـ ١٩٥٥) .. رەزا شـوان

  له‌ ئێستادا وشه‌ی (میوزیک) و (موزیک) له‌ نووسین و له‌ میـدیا و له‌ راگه‌یاندنه‌کانی کوردستانـدا به‌کـاردەهـێـنرێـن، زۆر به‌ کـه‌‌می وشـه‌ی مـۆسـیـقا به‌کـاردێـت.

Läs mer » سـوودەکانی مـیوزیـک بـۆ منـداڵان.. رەزا شـوان

سـینه‌مـا یه‌کێکه‌ لە باوتـرین جـۆرەکانی هـونـه‌ر، بایـه‌خی هـونـه‌ری و جـوانی هـه‌یه‌. سـینه‌ما یه‌کـێکه‌ له‌ هـۆکارەکانی راگه‌یـانـدن و زۆرتـرین هـه‌وادارانی هـه‌یه‌. سـیـنه‌ما پیـشه‌سازیی هـونـه‌ری جـوڵانه‌.

Läs mer »رۆڵی منـداڵان لە فـیلـمی سـینه‌مـاییـدا.. رەزا شـوان

منـداڵـە خـۆشـەویستەکـانـمـان جـگەرگـۆشەمـانـن، گـرنگـتریـن ژێـرخـانی سـتراتیـژی نەتەوەیـیمان، گەورەترین سەرمـایەی راستی و بەنـرخـترین سامانی گەلەکەمانـن، کە لە نـەوت و گاز و زێـڕ و گەوهـەر و لە هەمـوو سامانێکی کە، گرنگـتر و بە نـرخـترن.

Läs mer »منداڵەکانی ئەمڕۆمان.. هـیوای داهـاتووی کوردستانن..،  رەزا شـوان

منـداڵ کێـیە؟ وەکـوو لە (مـادەی یەکـەم) ی جـاڕنـامەی مافـەکـانی منـداڵان دا هـاتووە، وەکـوو پێـوەر و ستانـدەرێـکی جـیهـانی بـەم جـۆرە پێناسەی منـداڵ کراوە (منـداڵ ئـەو مرۆڤـەیە کە تەمەنی لە هەژدە ساڵ تێ نەپەڕیبێـت، مەگەر یاسا و وڵاتەکەی تەمەنێکی کەی بۆ دیـاری کـردووبێـت ..).

Läs mer »پێـشێلکـردنی مافەکانی منـداڵانی کورد.. رەزا شـوان

قـوتابخانەکەمان هەموو ساڵێک، لە ئاهەنگی کۆتایی ساڵی خوێنـدندا، وەک رێزلێنانێک، خـەڵاتی پێشکەش بە قـوتابییە دەرچـووە یەکەمەکان دەکرد.

Läs mer » چیرۆک بۆ منداڵان.. خەڵاتی قوتابی نموونەیی.. ن: رەزا شـوان