شماری از قانونگذاران اروپایی از ابراز «همبستگی» مقامات اروپایی به سانحه سقوط مرگبار هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی و هیئت همراهش انتقاد کردند.
همچنین در پی ابراز تسلیت برخی از مقامات اروپایی نسبت به سقوط مرگبار هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی و چند مقام دیگر جمهوری اسلامی، بسیاری از کاربران اروپایی و غیراروپایی در رسانههای اجتماعی با همرسانی هشتگ «از جانب من نیست» (#NotInMyName) مخالفت خود با این اقدام را اعلام کردند.
هانا نویمن، عضو پارلمان اروپا، در واکنش به ابراز تسلیت چارلز میشل، رئیس شورای اروپا، گفت از مردم ایران میخواهد بدانند که این تسلیت آقای میشل «شخصی» و نه به عنوان رئیس شورای اروپا است.
هانا نویمن ضمن یادآوری اینکه چارلز میشل برای ابراز تسلیت از حساب شخصی خود به جای حساب رسمی ریاست شورای اروپا در رسانه ایکس استفاده کرده، افزود یقینا این اقدام او به نمایندگی از اروپاییان نیست.
پس از تایید کشتهشدن ابراهیم رئیسی در سانحه سقوط هلیکوپتر، چارلز میشل با انتشار پستی در رسانه ایکس مراتب تاسف خود را بابت درگذشت رئیسی، امیرعبداللهیان، و دیگر اعضای هیئت همراه ابراز کرده بود.
در همین ارتباط، یه-ون ری، نماینده پارلمان آلمان، از اعلام آمادگی کمیسیون مدیریت بحران اروپا در روز یکشنبه برای یافتن بقایای هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی انتقاد کرد.
او با یادآوری حبس، شکنجه، و کشتن ایرانیان توسط جمهوری اسلامی و کمک تسلیحاتی حکومت ایران به روسیه در جنگ پوتین علیه اوکراین و همچنین تامین مالی حماس و حزبالله از سوی این حکومت پرسید: «دقیقا چرا باید اتحادیه اروپا با رژیم [ایران] ابراز همبستگی کند؟»
در ساعات تداوم عملیات تجسس برای یافتن بقایای هلیکوپتر حامل رئیسی، جینز لنارچیچ، کمیسیونر مدیریت بحران اروپا، اعلام کرده بود که در پی درخواست جمهوری اسلامی، این نهاد ماهوارههای خود را برای یافتن این هلیکوپتر فعال کرده است.
چارلی ویمرز، عضو پارلمان اروپا، نیز از جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، خواست به نمایندگی از او به جمهوری اسلامی تسلیت نگوید.
بورل با انتشار پستی در رسانه ایکس گفته بود اتحادیه اروپا درگذشت ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان، و برخی دیگر از مقامات جمهوری اسلامی را تسلیت میگوید.
***
واکنش انجمن هواپیمای اوکراینی به مرگ ابراهیم رئیسی: در شلیک به پرواز مسافری نقش داشت
انجمن خانوادههای جانباختگان شلیک سپاه پاسداران به هواپیمایی اوکراینی، در واکنش به کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در یک سانحه هوایی گفت «در شب هجدهم دیماه ۱۳۹۸ ابراهیم رئیسی از اعضای شورای عالی امنیت ملی در حکومت اسلامی بود» و او «در باز گذاشتن آسمان ایران و شلیک به پرواز پیاس۷۵۲ نقش داشت.»
در بیانیه این انجمن آمده است ابراهیم رئیسی از نیروهای سپاه هم «تقدیر» کرد و سپس «به عنوان رئیس قوه قضاییه تمام تلاشش را به کار بست تا تلاش خانوادهها (قربانیان شلیک سپاه به هواپیمای اوکراینی) در ایران برای یافتن حقیقت با بنبست مواجه شود.»
این انجمن در ادامه بیانیه خود گفته است که رئیسی پیش از این «عنوان قاضی مرگ را یدک میکشید» و «در جنایات تابستان ۱۳۶۷ که در کانادا به عنوان جنایت علیه بشریت شناخته میشود نقش اساسی داشت.»
این انجمن میگوید ابراهیم رئیسی «در کشتارهای بسیار دیگر در ایران چون کشتار دیماه ۱۳۹۶، آبان خونین و انقلاب زن، زندگی، آزادی مسئولیت به عهده داشت.»
انجمن خانوادههای پرواز اوکراینی در پایان بیانیه خود گفته است که خواستار «محاکمه و مجازات او در دادگاهی عادلانه بودیم تا به جرایم خود اعتراف کند و طعم مجازات را بچشد. این فرصت از ما گرفته شد اما باید گفت از مرگ او متاسف نیستیم.»
این انجمن میگوید «ما قاتلین فرزندان ایران را نه فراموش میکنیم و نه میبخشیم.»
ابراهیم رئیسی پیشتر از نقش خود در اعدامهای دهه ۱۳۶۰ دفاع کرده بود.
پس از آن که دولت آمریکا آشکار کرد که سپاه به هواپیمای اوکراینی شلیک کرده است، جمهوری اسلامی ایران برخلاف ادعای دروغین اولیهاش، به نقش خود در سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی اذعان کرد.
جمهوری اسلامی ایران، ۲۱ دی ۱۳۹۸، بعد از سه روز، به شلیک موشک به جت خطوط هوایی بین المللی اوکراین اذعان کرد و گفت نیروهایش چند ساعت پس از شلیک چند موشک به پایگاه میزبان نیروهای آمریکایی در عراق هواپیمای مسافربری اوکراینی را با تهدید دشمن اشتباه گرفته بودند.
در سقوط بوئینگ ۷۳۷ تمام ۱۷۶ سرنشین آن که عمدتا ایرانی کانادایی بودند کشته شدند. مسافران این هواپیما که بسیاری از آنها دانشجو بودند در مسیر کانادا در کییف توقف داشتند.
ایرانی ها پس از این که متوجه شدند درباره علت سقوط هواپیما به آنها اطلاعات دروغ داده شده است، واکنشی از سر خشم نشان دادند. صدها معترض با سر دادن شعارهای ضد حکومتی به خیابان های تهران و دیگر شهرها آمدند و طی چند روز ناخشنودی خود را در شبکههای اجتماعی بازتاب دادند.
***
خبر مرگ رئیسی و رقص و شادنوشی دادخواهان: عدالت در «دادگاه مردمی یا کوههای ورزقان» اجرا میشود
شماری از خانوادههای دادخواه به سقوط هلیکوپتر و کشته شدن ابراهیم رئیسی با انتشار ویدئوهایی از رقص و شادی واکنش نشان دادند؛ به گفته برخی از آنان مقامات جمهوری اسلامی برخی از دادخواهان را تهدید کردهاند که «برای واکنشهایتان بازداشتتان میکنیم.»
صبا بختیاری، عمه دادخواه پویا بختیاری جوان معترض کشته شده در سرکوب اعتراضات سراسری آبان ۹۸ در مهرشهر، با انتشار تصویری از ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان نوشت: «قاتلان تقاص میدهند و عدالت اجرا میشود، چه در دادگاه عادلانه مردمی و چه در کوههای ورزقان و جلفا.»
مهرزاد زارعی، پدر دادخواه آراد، نوجوان کشته شده بر اثر شلیک موشکهای سپاه پاسداران به هواپیمای مسافربری اوکراینی، ویدئویی از انتقال اجساد ابراهیم رئیسی و همراهانش را بازنشر کرده و در ایکس نوشته است: «به درک واصل شدن قصاب قاضی مرگ رژیم تبهکار جمهوری اسلامی، قطره آب خنکی است بر سینههای پر از خشممان. بیش باد.»
انجمن «خانوادههای جانباختگان پرواز پیاس۷۵۲» نیز در بیانیهای با تأکید بر این که «ما خواستار محاکمه و مجازات» ابراهیم رئیسی »در دادگاهی عادلانه بودیم تا به جرایم خود اعتراف کند و طعم مجازات را بچشد»، تأکید کرد که هرچند «این فرصت از ما گرفته شد، اما باید گفت از مرگ او متأسف نیستیم. ما قاتلین فرزندان ایران را نه فراموش میکنیم و نه میبخشیم.»
در واکنشی دیگر، مرضیه، خواهر دادخواه ابوالفضل آدینهزاده، ویدئویی از رقص این نوجوان معترض کشته شده در مشهد به دست مأموران جمهوری اسلامی در جریان سرکوب اعتراضات سراسری را با علامت پیروزی منتشر کرده است.
علاوه بر این، مهسا و رویا پیرایی، دختران مینو مجیدی که در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ با شلیک مأموران جمهوری اسلامی کشته شد، پس از اعلام ناپدید شدن هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی، ویدئویی از شادنوشی خود با آهنگ «هلیکوپتر هلیکوپتر» منتشر کردند.
همچنین، الناز عبدلی، مادر دادخواه عرشیا امامقلیزاده، در پی اعلام خبر سقوط هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان، و چند مقام دیگر جمهوری اسلامی و قبل از پیدا شدن جسد آنها، تصویری از مزار فرزند معترض نوجوانش، در یک روایت اینستاگرامی نوشت: «خدایا ناامیدمان نکن.»
واکنش مادر عرشیا امامقلیزاده به سقوط هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی
نرگس، خواهر رضا شهپرنیا یکی دیگر از معترضان کشته شده در جریان سرکوب اعتراضات ۱۴۰۱، نیز با اشاره به تفأل ابراهیم رئیسی به دیوان حافظ در ماههای گذشته در حضور رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، نوشت: «خوش باش که ظالم نبرد راه به منزل!»
واکنش رضا شهپرنیا به سقوط هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی
مهدی شهبازی، برادر دادخواه آمنه شهبازی از کشتهشدگان سرکوب اعتراضات ۹۸، نیز با «شادباش و فرخنده باد» کشته شدن ابراهیم رئیسی به «تمام مردم شریف ایران، مخصوصا خانوادههای دادخواه»، ویدئویی از شیرینی پخش کردن خود منتشر کرد و در ایکس نوشت: «بعد از پنج سال از ته دل شاد شدم. آن قدر خوشحالم که تمام دوستنام فکر کردند تولدم است. اما بهشان گفتم این اتفاق شیرین میتواند تولد دوباره وطنم باشد.»
ارس حاجیزاده، دادخواه پدر و برادرش حمید و کارون حاجیزاده که در دهه ۷۰ خورشیدی در جریان قتلهای زنجیرهای کشته شدند، نیز بیت کامل غزل مورد اشاره از حافظ شیرازی را نوشت و تأکید کرد: «دور فلکی یک سره بر منهج عدل است، خوش باش که ظالم نبرد راه به منزل.»
محمدرضا، برادر دادخواه محمدحسن ترکمان، نیز طرحی از یک هلیکوپتر شکار شده توسط گیسوان زنان را منتشر کرده است.
در پی واکنشهای برخی از دادخواهان به کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، فاطمه حیدری، خواهر دادخواه جواد حیدری معترض کشته شده در قزوین، با انتشار متن چت با یکی از خانوادههای دادخواه در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که «شروع کردند خانوادهها را تهدید میکنند که برای واکنشهایتان بازداشتتان میکنیم.»
منصوره بهکیش، از دادخواهان دهه ۶۰، در واکنش به ابراهیم رئیسی که در آن زمان عضو «هیئت مرگ» و از صادرکنندگان احکام اعدام زندانیان سیاسی بود، ویدئویی از رقص خود را منتشر کرده است.
بر اساس برخی پیامهای ارسال شده به صدای آمریکا، علاوه بر خانوادههای دادخواه، گروه پرشماری از ایرانیها در پی کشته شدن ابراهیم رئیسی ابراز خوشحالی کردهاند.
همچنین، ویدئویی از رقص و پایکوبی «دایه افسانه»، مادر پژمان فاتحی که در ماههای گذشته توسط مقامات قضایی جمهوری اسلامی اعدام شد، منتشر شده است.
رسانههای حکومتی جمهوری اسلامی در نخستین ساعات روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت خبر کشته شدن ابراهیم رئیسی، حسین امیرعبداللهیان، محمد علی آلهاشم، مالک رحمتی، و دیگر سرنشینان بالگرد سقوط کرده را رسما تایید کردند.
سازمان حقوق بشر ایران: مرگ رئیسی پرونده «جنایتهای» او را نمیبندد
سازمان حقوق بشر ایران در بیانیهای به مناسبت کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری و رئیس سابق قوه قضائیه جمهوری اسلامی، گفت که مرگ او «به معنای بسته شدن پرونده جنایتهایش نیست.»
این سازمان با «گرامی داشتن یاد هزاران مرد و زنی که در چهار دهه گذشته قربانی جنایات ابراهیم رئيسی و حکومت جمهوری اسلامی شدهاند» گفت امیدوار است که در دادگاهی «صالح» به کارنامه رئيسی، مسئولان جمهوری اسلامی، و «مرتکبان جنایت علیه بشریت» رسیدگی شود.
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، در این بیانیه «ابراهیم رئیسی» را «نماد مصونیت قضایی برای جنایتکاران و عدم پاسخگوییِ نهادینهشده درنظام جمهوریاسلامی» خواند و گفت او علاوه بر مسئولیت مستقیم اعدام هزاران زندانی سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ در سالهای دیگر نیز «مسئولیت جنایاتی را داشت که هنوز ابعادش برای همگان آشکار نیست.»
بیانیه سازمان حقوق بشر ایران میگوید رئیس جمهوری کشته شده جمهوری اسلامی، از جمله در سرکوب اعتراضات سال ۱۳۸۸ و «اعدام مخالفان پس از آن و صدها اعدام دیگر نقش مستقیم داشت.»
به گفته این سازمان رئیسی در دوره دوساله ریاست قوه قضائیه مسئول اعدام «بیش از ۴۰۰ نفر» را داشت که در بین آنها «اعدام مخالفان سیاسی و معترضان همچون نوید افکاری، مصطفی صالحی، روحالله زم و هدایت عبداللهپور، اعدام دستکم هفت کودک-مجرم و ۲۵ زن، و اعدام یک مرد به اتهام مصرف مشروبات الکلی به چشم میخورد.»
هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روز یکشنبه در استان آذربایجان شرقی سقوط کرد و خبر مرگ همه سرنشینان آن روز دوشنبه که در ایران سالگرد ولادت امام هشتم شیعیان است گزارش شد. مقامات بسیاری از فعالیتها را به مناسبت کشته شدن ابراهیم رئیسی تعطیل کردند.
منبع: صدای امریکا