به‌ نوشته‌ای از مترجم (محمد خاکی) بنگریم !، سه‌عی سه‌قزی

آقای خاکی در فیسبووک چنین نوشته‌:  Mohammad Khaki ، ( نان و ماه ، نام مجموعه شعري به زبان فارسي است ، كه در سال١٩٩٠-٩١ توسط نشر ندا در آلمان چاپ كردم .

اين كتاب را من به معلمان جان باخته ام يحيا خاتوني و محمد حسين كريمي تقديم كرده ام . من چون قادر نبودم شعر و شاعري را بگونه اي جدي تعقيب نمايم ، كتابهاي ” اوازهاي كوهي – ترجمه اشعاري از شاعران كردستان به زبان فارسي و ” خواب سبز بهاران ” را كه در لندن چاپ شده بودند ، پخش نكردم ، ولي اگر مجالي ياشد ، مجموعه كوچكي از شعرهايم را به زبان كردي چاپ و پخش خواهم كرد ، تا روزگار ما بر كدام پاشنه بچرخد !)}.

**

اێشان در آن چند سطر به‌ کتابهای (آوازهاي کوهي) و (خواب سبز بهاران) که‌ در لندن چاپ گشته‌اند، ولی آنها را پخش نکرده‌ است. اشاره‌ نموده‌.

من به‌ مانند نویسنده‌ این مطلب از چاپ کتاب (خواب سبز بهاران) ایشان، اطلاعی نداشته‌ و ندارم، اما راجع به‌ کتاب : (آوازهاي کوهي)  

نظر آقای خاکی و دوستان خواننده‌ را به‌ چند سطر زیر جلب مینمایم.

در ماه‌ دوم سال (1992) به‌ عنوان پناهنده‌ به‌ سوئد آمدم.

متاسفانه‌ تاریخ این روز را به‌یاد ندارم که‌ از طرف دوست و همشهریم آقای محمد خاکی نامه‌ای و کتابی (70) صحفه‌ای به‌ اسم { (آوازهاي کوهي) مترجم محمد خاکی} با محتوای مجموعه‌ اشعاری که از کردی به‌ فارسی ترجمه‌ شده‌ بود، بدستم رسید.

در آن دوران فراغتی بود برای مطالعه‌ و بیدرنگ شروع به‌ خواندن کتاب نمودم. با توجه‌ به‌ آنکه‌ قبلا” بیشتر اشعار کردی که‌ ایشان ترجمه‌ کرده‌ بودند، خوانده‌ بودم – دریافتم که‌ کار ترجمه‌ بسیار ضعیف است.

نواقص و کاستیهای ترجمه‌ء ایشان را برای نمونه‌:

واژه‌ کردی (به‌رخوله) از اشعار (شێرکو بێکه‌س) که‌ فارسی آن میشود (بره‌) به‌ (گوساله)‌ ترجمه‌ کرده. همچنین جایگاه‌ واژه‌های (دل و گل) و (ران و پا)و … را در اشعار (گوران) و واژه‌های اشعار دیگران درک نکرده‌ بود. در (10) صحفه‌ (A4) نواقص ترجمه‌ را آماده‌ کردم برایشان ارسال نمودم .

ایشان در نامه‌ای به‌ تاریخ (25 مارش 1992) چنین جوابی به‌ (کردی) برای من فرستادند:

{* به‌ڵام من به‌ شتی خووم گه‌یشتوم، چوون؟

هه‌وه‌ڵن ئه‌و کتێبه‌ له‌ چه‌ندین سه‌د به‌رگ دا، له‌ چه‌ندین وه‌ڵاتی ئوروپایی و امریکایی و آسیایی دا بڵاو بووه‌وه‌، له‌سه‌ری چه‌ندین کوری ئه‌ده‌بی له‌ له‌نده‌ن گیرا و نه‌زه‌ری ئه‌ده‌ب دۆستان هاته‌ کایه‌وه‌. له‌ رادیو (B.B.C) به‌شی فارسی ، ووت و وێژیکی له‌سه‌ر کراوه‌، که‌ لانی که‌م چه‌ندین سه‌د هه‌زار که‌س گویان لی بوو * }.

ترجمه‌ فارسی گفته‌های مترجم در باره‌ کتاب (آوازهاي کوهي)

ولی من به‌ آن چیز خودم رسیده‌ام، چون ؟

اولن– این کتاب در چندین صد برگ در چندین کشور اروپایی و امریکایی و آسیایی پخش گشته‌، در باره‌اش چندین سیمناری ادبی در لندن برگزار گشته‌ و نظر ادبدوستان بیان شده‌‌ است. در بخش فارسی B.B.C) در باره‌ آن گفتگو انجام گرفته‌ است که‌ حد اقل چندین صد هزار نفر گوش داده‌اند. …..

**

امیدوارم آقای خاکی مترجم سرنوشت کتاب‌ (آوازهاي کوهي) را برای ما خوانندگان که‌ چرا به‌ این دو سرنوشتی (پخش نشده‌) و (پخش شده‌ و به‌ بخش فارسی B.B.C)  هم رفته‌ است، روشن نمایند.

11/10/ 2024

سه‌عی سه‌قزی قایشی

sai.saqzi@gmail.com