بیرهوهری
لە 15ی خەرمانانی 1365 هەتاوی (1365/06/15) لە گوندی خەراپە ناوچەی لاجانی پیرانشار لە بەر دەرگای ماڵی عەلی مام عەزیزی ( عایز گۆپکی) بە توندی بریندار بووم.
کۆری پەردەهەڵگرتنی پەرتووکی هەنگەواژەی ژیانەوە لە نووسینی نەمر ئەحمەد کاکەمەمی
نەمر ئەحمەدی کاکەمەمی زانایەکی بلیمەت و خۆ پێکەم بوو ، تا لە نێزیکەوە دەگەڵی تێکەڵ بە کاری سیاسی یان کۆمەڵایەتی نەبای وەک خۆی نەتدەناسی!
دوو ساڵ بەسەر کۆچی دوایی نووسەر و وەرگێڕ و تێکۆشەری کورد کاک ئەحمەد کاکەمەمی تێدەپەڕێت، ئەمڕۆ بنەماڵە و دۆستانی یاران کۆبوونەتەوە. بۆ تاوتوێکردنی هەندێک لە بەرهەمە بەنرخەکانی بۆ نەوەکانی داهاتوو.
لە نیوبانگ بیستنی تاکیکی نێو گۆمەڵگاوە بۆ شۆربوونەوە بەناو کەسایەتی زاتێک کە دەریایەکی بێسنور بوو لە بوواری سیاسی، نەتەوەی، ئەدەبی و کومەلایەتی.
یەکەم جار نیوبانگی کاک ئەحمەدم – پیاوێکی نەرمونیان هاوکات شیرین کەلام لە کۆری لاوانی سەوداسەری رزگاری نیشتمان لە شارویرانی مەهاباد لە سالی ١٣٥٩ بەگوێدا چرپێندرا.
رێزدار لەو نەسلەی بوو کە هاوکات لەگەل شورشی ١٣٥٧ی ئیران رێچکەشکێن و هەڵگری هزری نەتەوەیی و کوردایەتی بوو. کوردبوون و رێرەویی ئەم چەمکە ئەرکێکی هاسان و رەها نەبوو، بەتایبەت ئەودەم کە هزری سوسیالیستی سوار و زال بوو بەسەر ئەندیشە و دوررنمای دنیای دوو جەمسەری باوی ئەو سەردەمەدا.
زێدەرەویم نەکردووە گەر بلیم بزووتنەوەی رزگاری خوازی نەتەوەیی باوی ئەمڕوی روژهەڵات بەشێکی زۆری مەدیونی ژیربینی ئەم نەسلەیە کە ئازایانە و دلسۆزانە بۆی تێکۆشان.
هەلومەرجی خەبات و هەوراز و لێژی جولانەوە لە لایەک و دەست و پەنجە نەرم کردن دەگەڵ روانگەی ئیدەئال و نەبوونی هەڵ سەنگاندنی دەقیق لە شوڕش و جوڵانەوەی چەکداری لە لایەکتر وایکرد تا بەشێک لەخۆبایی و بەشێکیتر تووشی ناهومێدی بوون. سەرئەنجام و دەرکەوتەی ئەم خوێندنەوە و هەڵسەنگاندنە سەرپێیی و ساکارە بوو بە هۆی ئەوە هەردوو لا دەستیان لە لاشانی چیا بەربێت و دواجار پەریوەی گەرمێن و کوێستانی ئەم جیهانە بن. بەشێک لە نەسلی کاک ئەحمەد کە پەیامهێن و بزوێنەری هوویەت و ناسنامەی نەتەوەیی بوون و نەسڵی دواتر واتە ئێمەمانان هەر یەکە لە قوژبنێکی ئەم گردوونە دا بڵاو بووین و گیرساینەوە.
قەدەر بەهەڵکەوت من و رێزداری هەڵدێری سکاندیناوی و سوئید کرد. سەرەتای یەکتر ناسین و دوستایەتی پاشانمان لە پەیوەندیکی تەلیفونی لە درەنگانی شەوێکی ساو و روناک و تاریکی لە چاو زڕاوی هاوینی 1988وە دەست پێدەکات.
کات ژمێر نیزیکە 10ی شەوە تەلیفون زەنگ لێدەدا
– بەڵی فەرموو
– مەممودیە؟
– بەڵی فەرموو
– خەبەرت لە کاکت هەیە، ئەدی مامت؟
– جەنابتان بەریز ؟
– ئەتۆش هاتووی بۆ کوێستانەکانی مەنگوڕایەتی، ئێوە مەرداڕێکی باشن و هەموو ساڵێک ئەم کوێستانانەتان بەسەر دەکردەوە..
– باشە بەرێز ئێوە کێن ئاوا لە ژیانی من شارەزان ؟
– ئەگەر دەگەڵ مامت پەیوەندیت گرت بڵی ئەحمەد لێی دەپرسی !
– ئەگەر نەی زانی کێم بڵی کاکەمەمی!
ئەم تەلیفونە بوو بە هەوێنی دەستێیکی ئاشنایی ئێمە و سەرەداوی قوناخی پێکەوە کار کردنمان بۆ ماوەیەکی زیاتر لە 30 ساڵ لە حیزبی دێمۆکڕات دا.
ئەوانەی کاری رێکخراوەەیان کردووە دەزانن کە تێکۆشان لە ڕێکخراوێکدا سفرەی شامی شەریف نیە و کەندو لێژ و کەوتن و هەستانەوەی هەیە بە تایبەت گەر ئەم رێکخراوە حیزبێکی نەتەوەیی بێ و تەنیا حیزبێکی چینی تایبەت یان ئیدئولوژیکی دیاری کراو نەبێت. سەرەتاکانی ناسین و هاوکار بوون دەگەڵ کاک ئەحمەد لە کاتێک دا بوو کە ڕەشەبای ئازار هێنی دژبەران، وەک داوی جاڵجاڵوکە چواردەوری خەباتی حیزبی تەنی بوو هەر جموجوڵیکی رێکخراوەکەمان لە سوئێد دەکەوتە بەر تەوژمی رەوا یا ناڕەوای دژبەرانی حیزبی کە خوا هەڵناگری هەرچی لە جانتا و پاشکۆیان دابوو بۆ ڕوخانی ئێمەمانان دریخیان نەدەکرد. بەکورتی بەخت و جەوی ئەو سەردەمە هاوێی ئێمە نەبوو و مەڵەغان کێشی کەرتی وینجەی شۆڕش دایم لە پاشنە پێی دەداین و برینداریان دەکردین.
تەنیا یاوەر و پشتیوانی ئێمە ئەو کۆمەڵە گەنجەی کە قۆڵمان لە کاری حیزبی هەڵماڵی بوو، ورە و باوەر و شیلگێڕ بوون و ماندوو نەبوونی کاک ئەحمەد بوو.
کاک ئەحمەد سیاستوانێکی شارەزا، کادرێکی بە ئەزموون و کارامە، لە سەرخۆ و بە بڕشت بوو و دەبوو لە هەر کردەوەیەک یا بریاریک چەند ئامانجی پێکابا. واتە هەم کاری حیزبی بەرێوە بردبا هەم ئێمەی گەنجی فێری کاری رێکخراوەیی کردبا و لە دەستاری ئەزموونی داباین . ئەوەی ئەو زاتەی بۆ من کردبوو بە ئۆلگوو، ماندوو نەناسی لە تێکوشانی بێ پسانەوە و ئارامیی و لە سەرەخوبوونی ئەو لە رەفتار بوو.
بەردەوام لە تێکۆشاندا بوو و وێرای ئەوەی مەدحی خاڵە باشەکانی ئێمەی دەکرد هاوکات کەم و کۆڕی و دەرەنجامی کار و بڕیارەکانی ئێمە و حیزبی دەست نیشان دەکرد. بە کورتی ئەو فێرکارێکی دڵسوز و کارامە و تێگەیشتوو و بە بڕشت بوو. لە ماوەی ئەو دوو ساڵەی کە لە كوچی ئەودا تێپەڕ دەبێت هەر ئێمە نیزیکانی ئەو دەزانین چەندە جێی ئەو شەیدای نیشتمانە، لە دیالۆگی درەنگانی شەوانە و تەلەفوونە بە وەخت و ناوەختەکان لەمەڕ روداوەکانی ئەو ماوەیە بەتاڵە.
بە تێپەربوونی کات، پەیوەندی و خەباتی هاوبەشی ئێمە چڕو چڕتر دەبوو و زۆرتر سەرسامی زانست و تێگەیشتویی و شارەزایی ئەو لە بوارەکانی کۆمەلایەتی، سیاسی، ئەدەبی و نەتەوەیی دەبووم.
لە بارەی کۆمەلایەتی
کاک ئەحمەد خسلەتێکی شاز و نایابی لە بواری پێوەندی کۆمەڵایەتی دا هەبوو بە جۆرێک رایەڵکە و تۆڕی بەرینی کومەڵایەتی وی هەر لە دەوری هاوخەبات و هاوڕێیانی حیزبی لە رۆژهەڵات دا چڕو قەتیس نەببوو، بەڵکوو پەیوەندێکی بەر بڵاو و گشتگیری لە گەل چالاکوانانی، سیاسی، ئەدەبی، زانستی و هونەری باشور، باکور، روژئاوا و ئێرەڤان هەبوو و بەردەوام ئەم پەیوەندیە لە گەشە و گەشەسەندن دابوو. ئاخەفتنی وی تێکەڵاوێک بوو لە رێزو حورمەت و بایخدان بە بەرامبەرەکەی. بەجورێک کە بۆ هەر تاکێک کۆدی تایبەتی هەبوو کە لایەنی بەرامبەر هەست بە رێز و حورمەت بکات. لەو پەیوەندییەدا و لە تەرازووی حورمەتی کاک ئەحمەددا، کوڕ و کچ، لاو و بە تەمەن و گەورە و چووک جێگە و پێگەی خۆی هەبوو و هەموو لایەک هەستی بە شکۆ و گەورەیی دەکرد.
بەکورتی هەر تاکێک دەیتوانی کۆرپەی خەم و شادی ، نسکوو هەستانەوە لە بێشکەی بەرفرەوانی سینگی ئەودا راژێنێ و هەست بە ئارامی و متمانە بکا.
لە سەر ئێزنی کاک سەنگەر جگەر گۆشەی کاک ئەحمەد دەمهەوی پرسیارێکی کاک سەنگەر باس بکەم.
چەند ڕۆژ دوای کوچی ناوادەی کاک ئەحمەد کە بنەماڵەکەی هەروا لە شوکدا بوون. سەنگەر پرسیارێکی لێکردم و گوتی مامە عوسمان پێت وایە بابم لە کێ زۆر نیزیک بوو پێم خۆشە لە گەڵ نێزیکەکانی بابم پەیوەندیم هەبێ.
لە وڵامدا سەنگەرم ناهومێد کرد و وتم کە ولامێکی کۆنکرێتم بؤ ئەو پرسیارە نیە. بەڵام هەر تاکیک لەگەڵ بابت پەیوەندی هەبوو بێ، خۆی لە هەموو کەس لەوی نیزیکتر دەزانی. دەتوانم بڵێم هەموو لە بابت نیزیک بوون. بەبی جیاوازی فکری، سیاسی و چینایەتی.
کە چاوم هەڵبری و سیلەم دا نێو چاوانی سەنگەر. چاوی پڕ بوو لە فرمێسک، بەڵام هاوکات هەستی شانازیکردن لە گەشی فرمێسکەکانی دەباری.
گؤتی مامە لەوەتی من و خوشکەکانم فاممان کردووە، چاوەڕوانی چەند چرکەیەک بووین تا لە خەڵوتێ بابوو مندال دا، بەسەر ببەین و بە ڕاوێژ و گاڵتە و گەپ رۆژ و کاتەکانی پشوو تێپەر کەین. جار هەبوو تا 2ی نیوەشەو چاوەڕان بووین کە بابم بیتەوە لەباوەشی بگرین وهەستی خوومان دەرببرین. بەڵام زەنگی تەلیفون و کۆبوونەوەکانی بێکۆتایی، قەت ئەم دەرفەتەی بو ئێمە نەڕەخساند و بە حەسرەت و هیوا بۆ دەرفەتێکیتر سەرمان دەنایەوە.
هەر بۆیە داخەکەم دەورو بەر و هاورێیانی زیاتر لە ئێمە لە وجوودی ئەم زاتە سوودیان بینیوە. بۆ من وشەی باب تێکەڵاۆێکە لە کۆبونەوەی بێ کووتایی، تەلیفونی بێ پسانەوە و نووسین و کارکردن لە سەر زمانی کوردی تا درەنگانی شەو.
بەڵام لە کۆری پرسە و ناشتنی بابم ئەوە بۆ من دەرکەوت کە ئێمە خاوەنی چ گەوهەرێک بووین. ئێستا زیاتر لە هەر کاتێک هەست دەکەم کە بۆ بابم، کیان و سەربەستی نەتەوەکەی لە سەرووی هەموو شتێک بوو. دەتوانم بڵێم هەموو کاتی خۆی بۆ کاری حیزبی و ئەدەبی تەرخان کردبوو و لە پێناو ئەو ئامانجەدا، ئێمە لە بە شێکی زوری کاتی بابمان بێ بەهرە بووین.
لە بواری ئەدەبی دا
کاک ئەحمەد وەک لیی دەگێڕنەوە هەر لە تەمەنی لاوەتی دا شەیدای ئەدەب و زمانی شیرینی کوردی بوو لە پەرەپیدان و خزمەت بە زمانی کوردی قەت کەمترخەم نەبووە. هەر لەدەورانی سەرەتای خەباتی حیزبی دا ئەرکی لە كۆری پەروەردەی حیزب دا وەر گرتووە و جیگا پەنجەی دیارە و ناسناوی ماموستا کرمانجی بۆ خۆێ تومار کردوە. ناوبراو بەوە گەیشتبوو کە یەکێک لە کۆڵەکەکانی زیندوو مانەوەی نەتەوەیەک، پاراستن و گەشەپیدانی زمان و ئەدەبی ئەو نەتەوەییە.
لە ماوەی ژیانی تاراوگەیشدا ئەرکی ماموستای زمانی کوردی بە پیشەی خوی هەڵبژاردو و هاو کات چەند کتێبی کوردی بە ناوی گوڵەبهارە بۆ پوڵەکانی سەرەتایی و دواناوەندی نوسیوە کە ئیستاش لە قوتابخانەکانی سوئێد، منالانی کورد کەڵکی لێوەردەگرن. بە کورتی کاک ئەحمەد و ئەدەب و زمانی کوردی دووانەیەکی لێکدانەبڕاو بوون . گەشەکردن و خوو پێ گەیانددنی بی پسانەوە لە بواری ئەدەبی و زمانەوانی ملوانکەیەکی رەنگینی ملی کاک ئەحمەد بوون.
ئیستا کە لەم کۆرەدا پەردە لەسەر شاکارێکی بێ وینەی کاک ئەحمەد بە ناوی هەنگەواژەی ژیانەوە هەڵدەدریتەوە، خۆشەویستی و عیشقی کاک ئەحمەد بۆ ئەدەب و زمانی کوردی زیاتر خۆی دەردەخات و دەدرەوشێتەوە.
بە سەراحەت و بێ پەردە دەتوانم بلێم ئەم پەرتوکە کاری ئەنیستوتێکی زانستی و ئەدەبی وڵاتێکی سەربەخۆیە و بودجەیەکی کلان و کۆمەڵیک شارەزای زمانەوانی پێویستە.
کاک ئەحمەد چۆن دەرەقەتی ئەو ئەرکە هاتووە و چ ماوەیەک خەریکی ئەو ئەرکە بووە و چ ئەنگیزەیەک لەپشتی ئەو کارە خۆی حاشار داوە دەبێ هەر خولیای و شەیدا بوونی ئەو زاتە دەگمەنە بێت بە زمانەوانی.
لە کۆتایدا دەلێم کاکە رەوانت گەش .
سپاس بوو گوێ گرتنی ئیوەش
چەند ساڵ لەمەو بەر کاک (عومەر ئیلچی) نەورۆز باوەر کادری ڕێبەریی پارتی سۆسیالیستی کوردستان کە ساڵانێکی زۆر وەک کادرێکی بە ئەزموونی ڕێکخستن و ڕاگەیاندن لەگەل کۆمیتەکانی حیزب لە باکووری ڕۆژهەڵاتی کوردستان لە شاخ خەباتی کردووە و
حاجی ئایشە ( مەلا ژن) ژنێکی هێدی و هێمن و دڵ پاک و روح سووک بوو، کەسێک بوو کە مامۆستا مەلا رەسوڵ زۆری بڕوا پێی بوو و گەورە کردن و پێگەیاندنی مناڵەکانی بە وی سپارد بوو بۆ ئەوەی بۆ خۆی بتوانێ درێژە بە خەباتی خۆی بدات
ڕێکەوتی ٤ی بانەمەڕی ۱٤۰۲ی هەتاوی، هاوڕێی بەڕابردوو و پێشمەرگەی دێرینی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، “مەحموود ئاقایی” کوڕی سەلیم، ناسراو بە “سۆفی مەحموود”، خەڵکی گوندی گوێ یاغاج لە ناوچەی هەوشار، پاش نەخۆشییەکی درێژخایەن کۆچی دوایی کرد.
بەیانەیە، خۆر بە نازەوە زوڵفی زێوینی لەدوا ڕۆژەکانی خەرمانان بەسەر کەژ و پێدەشتەکانی وڵات دا بڵاو و پەخشان دەکرد. بەڵام خۆرێکی بچوکتر لە دەلاقەی دڵی دایکێکی داوێن پاک “هاجەر” ، ڕووناکی خستە ناو ماڵی بنەماڵەی بەشیرەوە.
کاتێک شۆڕشی گەلانی ئێران سەرکەوتنی بەدەست هێنا و لە خۆبایی خۆمەینی گەیشتە شوێنێک کە هەم فتوای جیهادی بەسەر گەلی کوردا سەپاند و هەم هێرشی بەربڵاوی بۆ سەرانسەری رۆژهەڵاتی کوردستان، بێ گوێدان بە هیچ بنەمایەکی مافی مرۆڤ و نێونەتەوەیی دەست پێکرد.
کوردستان مێدیا: ڕۆژی هەینی ڕێکەوتی ٤ی خاکەلێوەی ١٤٠٢ی هەتاوی، کاتژمێر ٣ی پاشنیوەڕۆ، ڕێوڕەسمی بە خاکسپاردنی خاتوو “هێلێن کرۆلیش” ناسراو بە نەسرین خانم قاسملوو،
نەورۆزی ئەو ساڵیش وەک ساڵەکانی پێشوو لە کوردستان بەڕێوەچوو و کۆماری ئاخوندی نەیتوانی پێش بە لاوانی کورد بگرێ.
خاتوو هێلێن (نەسرین) قاسملوو، هاوسەری شەهید د. عەبدولڕەحمان قاسملوو، سکرتێری حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، ماڵاوایی لە ژیان کرد.
ناوەندی هیزی پێشمەرگەی کوردستان، سەبارەت بە کۆچی دوایی کاک ئیدریس هۆرمۆزی، کادری دێرینی حیزبی دێموکرات و بەرپرسی مەڵبەندی یەکی کوردستان ڕاگەیەندراوێکی بڵاو کردەوە.
هەر کوردێکی ئازادیخواز و پێشمەرگەیەک پێویستە ئەو فیلمە ببینێ.
‘نوتقی جەنابی پێشەوا و ڕەئیس جومهووری بەرزی کوردستان:
کاک محەممەد عەلی دوای ماوەیەک نەخۆشی بەداخەوە رێکەوتی 2023/01/19 کاتژمیر ۳ی پاشنیوەرو لە فلوریدای ئەمریکا کۆچی دوایی کرد.
پێشمەرگەکان: ئەمڕۆ پێنج شەممە 12/1/2023 لە رێوڕەسمێکی شایستەدا تەرمی پێشمەرگە و کەمئەندامی سەنگەر کاک فایەق مەقسوودی بە بەشداری دەیان کەس لە شاری ڤێسترۆسی وڵاتی سوئێد
کاک عەبدوڵا لاجانی، کەسایەتی کۆمەڵایەتی و ئەندامی لە مێژینەی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، برای شەهیدان کاک ساڵح لاجانی و کاک قادرلاجانی لە پیرانشار کۆچی دوایی کرد.

خەڵکی خەباتکاری کوردستان!
ئەندامان و تێکۆشەرانی دێموکرات!
بەداخەوە ڕۆژی چوارشەممە، ٧ی بەفرانبار (٢٨ی دێسامبری ٢٠٢٢) کاک عەبدوڵڵا عیزەتپوور،
یەکێک لەکارە هەرە جوان، یان با بڵێین شاکارەکانی کۆماری کوردستان، کردنەوەی قوتابخانەکان بوو بەرووی مناڵاندا و هەروەها بەڕەسمی کردنی زمانی کوردی لە قوتابخانەکانی ژێر دەسەڵاتی کۆماردا.
کاک عەزیز وەجاغ لە گوندی ئاڵوەتان سەر بە شاری سەردەشت لە بنەماڵەیەکی ئاغاوەت و دۆڵەمەند و دەست رۆیشتو لە دایک بووە. دێی ئاڵوەتان ئەو کات زیاتر لە شێست ماڵ دەبوو.
لە ڕاپەڕینی نوێی خەڵکی ئێران بۆ ڕووخاندنی دیکتاتۆریی ئاخوندی، ناوی دوو ناوچەی ئێران، بەلووچستان و کوردستان و ناوی دوو نەتەوەی کورد و بەلووچ درەوشانەوەیەکی تایبەتیان هەیە.
بۆ چەند چرکە لە نێو رێژنەی گوللە، بۆنی باروت و تەپوتۆزدا خۆمان بە زەوییەوە چەسپاند بوو و هەست دەکرا رزگاربوونمان مەحاڵە. لە پڕ کادرێکی لکمان بە ناوی م. ئ دەنگی یەکێک لە هێرشبەرەکانی ناسی و بانگی کرد فڵان کەس خۆمانین. بەم بانگ کردنە دەنگی تەقە نەما و ئێمەش هەستاینەوە سەر پێ.
وەک باس کرا، رۆژی چوارەم بە ناچاری خۆمان گەیاندە پایگایەکی حکومەتی ئێراق لە سنوور. شایانی باسە لە سنوور بە شێوەیەکی جوان وەریان گرتین و کە زانییان لە بارودۆخێکی مەحاڵدا رزگارمان بووە ریزیان لێ گرتین.
عەلی قازی رەنگە لەو دەگمەن کەسایەتیانە بێت کە هەر نەبێ چەندین وڵات وێرای زۆربەی حیزب و لایەنەکانی کوردستان حەولیان داوە بۆ ئامانجە کانی خۆیان کەلکی لێ وەرگرن.
ئێوارەی رۆژێکی پاییزی ساڵی ١٣٦٣ی هەتاوی بوو. دەستەیەک پێشمەرگە لە بناری شاهۆوە بەرەو دەشتی لۆن بەربووینەوە، کاک سالار فەرماندەمان بوو تەنیا ئەو و سەرپەلەکان ئەیانزانی ئەو شەوە بۆ کوێ دەچین.
( نوێ کراوەتەوە و لێی زیاد کراوە) لە ئەرشیڤی خۆمەوە(٣٠)
زستانی ١٣٨١(فێوریەی ٢٠٠٣) دوای ئەوەی ڕێژیمی کۆماری ئیسلامیی ئێران، کادری لێهاتووی حیزبی دیموکرات، “کەریم تووژەڵی”ی لە بەندیخانەی مەهاباد ئێعدام کرد،
دوای ڕووخانی رێژیمی شا، پادگانی مەهاباد کەوتە دەست کورد. بەشێک لە چەک و کەرەسەی شەڕی ئەو پادگانە لە لایەن شەهید سەید رەسووڵی دێهقان (بابی گەورە)وە هێنرانە دێیەکانی «سەیدئاوا» و«لگبن» لە ناوچەی نەغەدە.
من لەو رۆژەوە کە هاتوومەتە سوید واتە 15ی 7 ی 1990 لە رێگای هاوڕێ سەید عەلی هاشمی لە گەڵ هاوڕێ حامید بووین بە ناسیاو و تا سەردانی کاک سەید عەلی هاشمیم لە شاری لیندسبێری سوید کردبا، سەردانی کاک حامیدیشم دەکرد.
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەکدا
لەم بەشەدا، ئەم چەند خاڵەی خوارەوە زیاتر تیشکیان دەخرێتە سەر:
چهن ساڵ پێش، له کتێبخانهی ئاکالا Akalla له ستۆکهۆڵم خهرێکی خوێندنهوهی کتێبک بووم، لهو کاتهدا کهسێک هاته پێشهوه و به سویدی وتی: لهم گهڕهکه کهسێکی کورد ناناسی؟ وتم، فهرموو من خۆم کوردم.
رۆژی 2022/04/30 بە بۆنەی کۆچی دوایی تێکۆشەری کورد کاک عومەر قازی ڕێورەسمێکی ڕێزلێنان لە خەبات و تێکۆشانی شەست ساڵهی ئەو قارەمانەی گرتوخانەکانی رژیمی شا و کۆماری ئیسلامی لە شاری ستوکهولم کۆڕیادێک بەڕێوە چوو.
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەکدا
سەرئەنجام، ڕۆژی سێهەممان لە نێو ئەو زەلوزوولەدا بردە سەر و تووشی شەڕ نەهاتین. پێش ئەوەی هەوا تاریک ببێ، (لە حەشارگە) هاتینە دەر و خۆمان بۆ پەڕینەوە لە سنوور ئامادە کرد.
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەکدا
ڕۆژی دووهەمی شەڕ کۆتایی هات. پێشمەرگەکان پاش دوو ڕۆژی تەواو شەڕ لەگەڵ هێزەکانی ڕێژیم ماندوو ببوون بەڵام ورەیان بەرز بوو.
هـونەرمەنـدی شۆڕشگـێڕ و پێشمەرگەی دلـێر و تێکۆشەری شار و شاخ، جوانەمەرگ (ئـازاد وەهـاب عـەبـدولـڕەحمـان) ناسـراو بە (ئـازاد خـانەقـینی) لە سـاڵی (١٩٥٨) دا، لە (گەڕەکی پاڵاوتگەی ئەڵوەند) لە شارە جوان و قەشەنگەکەی سەر (روباری ئەڵوەن)
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەکدا
وەک باس کرا، ڕۆژی یەکەمی شەڕەکە خەریک بوو کۆتایی دەهات و هێزەکانی ڕێژیم پاشەکشەیان دەکرد.
پێشمەرگەکان: رێکەوتی20-04-2022 کاتژمێر 17.30 عومەر قازی هاوسەری مەرحوم مینا گەنج عەلی و باوکی هەڵالە، کامڕان، شیرن و سۆران قازی کۆچی دووایی کرد.
لە بیرەوەری پێشمەرگەیەک دا
بۆ ماوەی چەند خولەک بارودۆخەکە شێوا و پێشمەرگە شڵەژان. زۆر نامۆ بوو کە لە شوێنێکی وەک دۆڵی دەرە و ئەویش بە شەو چەکدارانی ڕێژیم ئامادە بن. ئەمە ڕووداوێک بوو کە پێشمەرگە چاوەڕوانی نەبوون.
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەک دا
مێژووی ئەم ڕووداوە دەگەڕێتەوە بۆ مانگی جۆزەردانی ساڵی ١٣٦٩ی هەتاوی (June 1990). نیزیک دوو ساڵ بە سەر ئاگربەستی نێوان ئێران و ئێراقدا تێدەپەڕی.
دۆکیۆمێنتاری “ڕاخووشینی ئەستێرەکەی ئاسمانی قەندیل و کێلەشین”، بەڵگەفیلمێکی تایبەت بە ژیان و خەباتی سیاسیی شەهید لوقمان مێهفەر ئەندامی ناوەندی سیاسیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێرانە
لە متینگی 11ی رەشەممەی 1357ی هەتاوی، حیزبی دێمۆکڕات بە رێبەڕی د. قاسملوو پاش نیزیک به 34 ساڵ تهمهنی حیزب، نزیک 32 ساڵ زیاتریشی له خهباتی نههێنیدا، به ئاشکرایی و له نێو کۆمهڵانی خهڵکدا لە شاری مەهاباد متینگێکی بەرینی گرت و نەمر قاسملوو خەباتی ئاشکرای راگەیاند و
قەڵای خۆڕاگری – فەریاد عەلیڕەزایی
حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران سەبارەت بە بڵاوبوونەوەی کتێبی “بارزانی و بزووتنەوەی ڕزگاریخوازیی کورد” ڕاگەیەندراوێکی بڵاو کردەوە.
کاک مەسعود بارزانی لە کتێبی “بارزانی و بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی کورد ” بەشی 4 دا هێرش دەکاتە سەر حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران و شەهید دوکتۆر قاسملوو و حیزبی دێمۆکڕات بە بەعسی بوون تاوانبار دەکا.
لە ساڵەکانی هەشتادا حیزبی دێموکرات بۆ بەرگری لە نیشتمان، لە رۆژهەڵاتی کوردستان بەرگریەکی کەم وێنەی وەک هەمیشە لە خۆی نیشاندا، بە شەهید و بریندارێکی زۆر بە ئیمکاناتێکی کەمەوە شانی وەبەر ئەو قورسایەی خەبات دابوو،
بێگوومان پاش مەرگی بێ وەختی جگە لەوەی کومیتەی ناوچەکانی نەڵێن گەدە و بەریمێرگان زیانێکی گەورەی بەرکەوت، هێز و کومیتەی شارستانی پیرانشاریش یەکێك لە ڕاستگۆ وبەوەفادارترین ئەندامەکانی خۆی لەدەستدا و بە دڵنیایەوە بۆ هەموو لایەك جێگای داخ بوو.
بابەت: بیرەوەری ، ژمارەی لاپەڕە: ٤٩٠ ، گێڕەرەوە: جووتیار
ساڵی چاپ: ٢٠٢١ ، ژمارەی لاپەڕە: ٤٤٣ ، شوێنی دەورگێڕانی کاراکتەرەکان:
هۆشیار عهلى، هاووڵاتییهكى ههڵهبجهیه، له ساڵانى ههشتاكانهوه ناوچهكان له مین پاك دهكاتهوه، به گوتهى خۆى تا ئێستا زیاتر لە دوو ملیۆن و 386 هەزار مینى هەڵگرتووەتەوە، 106 کەسیشى لەناو كێڵگهى مین ڕزگار کردووە، لهم فیچهرهدا باسى بهسهرهاتهكانى خۆى و كارهكانى ڕۆژانهى دهگێڕێتهوه.
٢٦ی سەرماوەز ڕۆژی پێشمەرگەی کوردستان
پێشمەرگە وشەیەکی پیرۆزی کوردییە، بە واتای ئەو قارەمانە کوردە شۆڕشگێڕانە دێت کە لە پێناوی ئازادی و رزگاری کوردستان دا مەرگی خۆیان خستوتە پێش هەموو شتێکەوە.
٢٦ی سەرماوەز ڕۆژی پێشمەرگەی کوردستان
لەم نووسینەدا پێشمەرگەیەکی خاکی پۆشی تر بەسەر دەکەینەوە. پێش ئەوە ناوی ئەم پێشمەرگەیە بهێنم با ئەوەش بێژم هەرچەند لەسەر پێشمەرگە بنووسرێ کەمە
ناوی دوژمن بەزێن و پڕە لە هەیبەتی پێشمەرگە لە داوێنی حیزبی دێمۆکراتی کوردستان و کۆماری کوردستان، لە شاری مەهابادی پێتەختی کۆمار لە دایک بوو.
زۆر کەس هەن لە ناو گردەلوول و گێژەڵووکەی شەڕدا لە ناو هێرش و تۆپبارانی دوژمن کە بە قورستین چەک و چۆڵی سەردەم دێنە سەریان شەهید نابن،
یەکیک لەو تاوانانەی هەرگیز لە یادماندا ناسڕێتەوە، تاوانی دەرهێنانی جانازەی بارزانی لە ١ی تەمووزی ١٩٨١دا بوو.
لە ساڵی١٩٨١دا هەوڵی ڕفاندنی تەرمی سەرۆک بارزانی لە ڕادیۆی دەنگی کوردستانی عێراقەوە بڵاوکرایەوە کە تەرمەکەی بارزانی لە گۆڕەکەی دەرهێنراوە و هەوڵی ڕفاندنی بۆ عێراق دراوە،
ڕۆژی شەممە ٢٧ی خەرمانان سێمینارێکی سیاسیی لە ٢٩هەمین ساڵیادی شەهیدکرانی دوکتور ”شەرەفکەندی” و هاوڕێیانی، بە بەشداریی ژمارەیەک لە کوردانی سوئید، لە شاری ستۆکهۆڵم بەڕێوە برد و من ساڵە نەڵۆسی لەم سێمینارە فیلممم گرت کە دەیخەمە بەردیدی خوێنەرانی سایتی پێشمەرگەکان
ساڵی (1363) هەتاوی بە شانازی وە لە بناری بەمۆ دێوی نیشتمانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە دەیان ئاوات بۆ ئامانجێکی ڕوای نەتەوە و نیشتمانەکەم لە ژێر دروشمی ئیستراتژی حدکا (دیموکراسی بۆ ئێران و خودموختاری بۆ کوردستان)،
نوسینی: شەهرەزاد موجاب*
لە ئینگلیزییەوە: محەمەد حەمەساڵح تۆفیق
* پرۆفیسۆر د. شەهرەزاد موجاب:
خەباتکاری ناسراوی گەلی کورد، دوکتۆر سادقی شەرەفکەندی لە ٢١ی بەفرانباری ١٣١٦ی هەتاوی، بەرامبەر بە ١١ی ژانوییەی ١٩٣٨ ی زایینی لە گوندە خنجیلانەکەی ” تهرهغه ” ی سەر بە باژێڕی بۆکان
٢٦ی خەرمانانی ئەمساڵ ، بیستونۆیەمین ساڵڕۆژی تێرۆری مێکونووس لە بێرلین پێتەختی ئاڵمان، کە بەداخەوە لەو کردەوە تێرۆریستییەی کۆماری ئیسلامی ئێراندا ،
بەداخەوە ئەمڕۆ خەباتگێڕی بەوەج و ناسراوی گەلەکەمان کاک عوسمان مستەفاپوور کە پاش ۲۸ ساڵ زیندانی کێشان لە زیندان ئازاد بوو و هەر زوو گەڕایەوە سەنگەری پێشمەرگایەتی،
تیمە ٦ کەسیەکەی هێزی ئاگری ئەمڕۆ بە تەواوی کۆتایی هات.
بە داخ و کەسەرێکی زۆرەوە دڵسۆزی نیشتمان و تێکۆشەری دێرینی حیزبی دێمۆکڕات و پێشمەرگەی ڕۆژانی سەخت، هاوڕێ عوسمان مستەفا پوور بەرەبەیانیی ڕێکەوتی ١٦ی خەرمانانی ١٤٠٠ بەهۆی پەتای کورۆنا لە نەخۆشخانە چووە ڕیزی کاروانی سەربەرزی شەهیدانی نیشتمان.
ئازیزان و خۆشەویستانی بەشدار لە کۆڕیادی کاک ئەحمەد کاکەمەمی! کۆچی لە ناکاوی کاک ئەحمەد گشت لایەکی نەکاوگیر کرد و منیشی تاساند.
حەوتوویەک بە سەر کۆچی ناوامەی کاک ئەحمەدی کاکەمەمی خۆشەویستدا تێپەڕی بەڵام لە بیرگەمدا هەر بە زیندووی دەمێنێتەوە.

ھەر لە کۆنەوە دەمناسی، لە سەرەتای شۆڕشی رۆژھەڵاتی کوردستانەوە ساڵی ١٩٧٩. ئەو کاتە کە روومان کردە شاخ و کێوان و دەستمان دایە قەڵەم و چەک و لە بەرامبەر پەلاماری جەیش و جاشی رژیمی سێدارەی ئیسلامی لە ئێراندا، کەوتینە بەرگریی لە نیشتمان.
شەوی 15ی ئاگوستی 2021 ( 24ی گەلاوێژی 1400ی هەتاوی) هاوڕێی زۆر خۆشەویست و برای گەورەم کاک ئەحمەد کاکەمەمی بەداخەوە بە سەکتەی دڵ کۆچی دوایی کرد.
کاتێ بۆ سەردەمی تازە لاویم دەگەڕێمەوە ، بە شوێن نیزیکترین و بە ئەمەگترین دۆستی لە بـرا دڵسۆزتـر دا دەخولێمەوە ، بـۆ هەر لایـەک بـڕۆم هەر بـۆلای تـۆ دێمەوە .
لە مانگی جۆزەردانی ساڵی١٣٤٢ی هەتاوی لە گوندی کانیەڕەش، لە ماڵە مام خدری کانیەڕەشی ئۆخژنی شادی و خۆشی کەوتە دڵانەوە، کوڕەکەی هەڵدەپەڕی و دەیگوت : شوکر «خودا» برای داومەتێ و خوشکەکانی سەمایان دەکرد کە برایەکی ژیکەڵەی دیکەیان چاوی بەم دونیایە هەڵهێناوە و دەبێتە پشت و پەنایان .
لێرەدا باسی هەڵۆێستی پێشمەرگەیەکی تورکی حێزب دەکەم کە ناوی ئەحەد ئاغا و خەڵکی ئەردەوێڵی ئازەربازیجان بوو.
بەهاری ۱۳٦۸ کاتێک د .قاسملوو سەردانی مەڵبەندی شومالی کرد بە بیرمدا دەهات لەوانەیە خۆم ڕۆژێک شەهید بم بەڵام قەت بە بیرمدا نەدەهات د. قاسملوو شەهید بێت .
تووسهن : ئاغای یۆسفی ، هۆی ئهو چاو پێکهوتنه ئهوه یه که له بهلژیک کهسانێک ههن عهلاقهیان به چارهنووسی ئێوه ههیه به تایبهت پرۆفسۆر لووشار له دانشگای برۆکسێل ، که چهند جار حهولی داوه پێوهندیتان پێوه بکات .
‘لە یادی چلەی شەهیدبوونی هاوڕێ کاک لوقمان مێهفەر، ئەندامی هەیئەتی ئیجرایی ناوەندی سیاسی حیزبە تێکۆشەرەکەماندا”
“داستانی هیجری تۆ شەرحی بە دەفتەر ناکرێ پێت دەڵێم ڕۆژێ ئەگەر چاوم بە چاوت کەوتەوە” (حاجی قادری کۆیی)
لە هەشتاکاندا لە کومیسیونی کۆمەڵایەتی حیزبی دیموکرات کارم دەکرد، جارێک بۆ سەردانی بەشی دەرمانی هێزی ئاوارە و کۆمیتەی شارستانی پیرانشار، چوومە ئەو شوێنە.
دوو نامەی سمایلی شەریفزادە بۆ کەریمی حیسامی ، حەسەن قازی
لە پێشدا سڵاو دەنێرم بۆ گیانی پاکی هەموو شەهیدانی حیزب و گەلەکەمان بەگشتی وبەتایبەت ڕووحی بەرزی هاوڕێ کاک لوقمان میهفەر، ئەندام و کادری بەوەجی ڕێبەرایەتی حیزبە تێکۆشەرەکەمان،
بە داخەوە هاوڕێ کاک لوقمان مێهفەر هاوڕێی ماندوو نەناس و دڵسۆز و تێکۆشەری حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران و ئەندامی هەیئەتی ئیجرایی ناوەندی سیاسی پاش مانگێک بەربەرەکانی لەگەڵ نەخۆشی کۆڕۆنا،
هاوڕێی بهڕێز! تاسهی سهفهری دووریت چهند به تان و سۆیه. داد لهم ژیانه چهنده پڕ له کهند و کڵۆیه.

برایم جۆرابچی، پێشمەرگەکان
ڕێوڕەسمی بەخاکسپاردنی تازەترین شەهیدی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران بە شکۆوە لە بنکەی سەرەکیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران بەڕێوە چوو.
بە داخەوە هاوڕێ کاک لوقمان مێهفەر هاوڕێی ماندوو نەناس و دڵسۆز و تێکۆشەری حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران و ئەندامی هەیئەتی ئیجرایی ناوەندی سیاسی پاش مانگێک بەربەرەکانی لەگەڵ نەخۆشی کۆڕۆنا،
هاونیشتمانیانی بەڕێز
دڵسۆزان و ئۆگرانی خەباتی ڕزگاریخوازانەی کورد لە کوردستانی ڕۆژهەڵات
لایەنگران، ئەندامان، کادر و پێشمەرگەکانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران
سەلاح لە رۆژی هەینی ١٤ی مانگی جۆزەردانی ١٣٤٤ی هەتاوی بەرانبەر بە ٤/٦/١٩٦٥ی زاینی لەشاری مەریوان لە دایک بوو. خوێندنی سەرەتایی لە شاری تەورێز (بەهۆی ئەوەی خۆم بۆ درێژەدان بە خوێندن لە زانکۆی تەورێز نەقڵی ئەو شارەکرابووم) دەست پێکرد و
لە سەر بریندار بوونی کاک ساڵە نەڵوسی. کاک ساڵە لەم بارەوە وتووێژێکی لە سایتی پێشمەرگەکان (پ م نیوز) بڵاو کردۆتەوە و منیش دەم هەوێ بەم کورتە نووسینە، چۆنم دێوە باسی بکەم.
برایەکم هەبوو ساڵ و نیوێک لە خۆم بچووکتر بوو، ناوی ڕەسوڵ بوو، لەو کاتەی کە ماڵی براگەورەکەم بە ماڵەوە دەچنە قەسڵان لە نزیک مەیدان، کە بنکەی بەشێک لە هێزەکانی حیزبی دیمۆکراتی لێدەبێت.
خەوتن لە ناو ئاخوڕدا
من ئیتر ملی رێگام گرت بەڵام لە جیاتی بچمەوە شوێنی خۆم بەرەو لای پشت دێ رۆیشتم و توانای چوونە دەرەوەم نەمابوو. کە چوومە لای پشتەوەی دێ، دیتم بە قەنناسە و ژێ 3 ، تەقە لە شاخەکەی پشت ماڵان دەکەن و هەر جاش و پاسدارێکی هاتۆتە خوارێ بە ساغی نەگەڕاوتەوە و
دەستپێکی شەڕ
لە سەعات 5 و 6 بەیانی 8ی 8 ی 1363ی هەتاوی دا، کە ئێمە لە خەوێکی زۆر خۆش دابووین کە پێشمەرگەیەک هاتە ژوور و وتی هەستن دەورمان گیراوە.
کۆبوونەوەی گشتی بەرپرسان گەڕانەوە بۆ ناوچە
بەرپرسانی کۆمیتە شارستان و کۆمیتە ناوچەکان و فەرماندەری هێز و فەرماندە لکەکان، کۆبوونەیەکیان کرد و بڕیار درا کە جەولەیەکی ناوچە بکەن بە هێزی زۆرەوە.
من ئەم نووسینەم لە دیدی خۆمەوە نووسیوە و دەکرێ کەم کوڕی هەبێ و تەنیا کەسێک ناتوانێ زانیاری لە سەر هەموو شتێک هەبێ و خۆشحاڵ دەبم کە کەسانی تر هاوکار بن بۆ تەکمیل کردنی.
دوای روناک بوونی هەوا پاسدارەکان غیرەتیان کرد و ماڵەکان گەڕان. دوای گەڕانێ کە خاترجەم بوون پێشمەرگە لە ناو ئاوایی نەماون، لولەی تفەنگەکانیان لە سەر خەڵک لابرد و دە شانیان کردن.
خەوم لێ کەوتبوو نازانم سەعات چەندی شەوێ بوو بە قیژە قیژی خەڵکەکەی لە خەو راپەڕیم. ریحان نەوە تاقانەکەی مام قادر تینوی دەبێت و لە باتی ئاو نەوتێ دەخواتەوە. دیارە نازانم بۆ بیست لیتری نەوت و ئاو لە نیزێک یەک بوونە یا بۆ ئەو کەسەی کە پێی دابوو لێی تێک چوبوو.
دەگەڵ پێشمەرگەکانی هیزی ئاوارە, گەنجان و پیاوەکانی ئاوایی گوندیان بە جێ هێشت و تەنیا چەن کەس لە پیاوانی بەساڵداچوو دەگەڵ ژنان و مناڵان لە ناو گوند دا مابوینەوە. ئێمە ئەو سێ بنەماڵەیە تەنیا یەک پیاومان لە لا مابوو.
پێشمەرگەکان لە لایەکەی دیکەی داڵانیشەوە کونێکی دیکەیان دە تەویلەکەی کە ئێمەی لێ بووین کرد. ئەوەش وای کرد هەم تۆزێک رووناکتر و هەم بۆن و هەڵمی تەویلەکەی کەمتر بێت منیش تەنگە نەفەسێکەم باشتر بوو بەڵام دەنگی تەقەکە سەری تەزاند بووین.
رۆژی هەشتی هەشتی ١٣٦٣ی هەتاوی بوو . من ئەودەم لەگەڵ بنەماڵەکەم لە گوندی شێلمجاران لە ناوچەی لاجانی سەر بە شاری پیرانشار دەژیام . کچێکی مێرمناڵ بووم و تازە پۆلی پێنجی سەرەتاییم تەواو کردبوو.
“بیرەوەری پێشمەرگەیەک سهبارەت به شههید کرانی پۆلێك كادروپێشمهرگهی مهلبهندی دووی حدكا به دهستی خائین و خۆفرۆش عهبوو مەحمودی (سێزده) له ٢١ی پووشپهری ١٣٦٩ ههتاوی له ناوچهی سهرشیوی سهقز