نووسەر و ئەدیب و زمانزانی کۆچکردوو کاک ئەحمەد کاکەمەمی ناسراو بە “مامۆستا کرمانج”، حەسەن قارەمانی

دوو ساڵ بەسەر کۆچی دوایی نووسەر و وەرگێڕ و تێکۆشەری کورد کاک  ئەحمەد کاکەمەمی تێدەپەڕێت، ئەمڕۆ بنەماڵە و دۆستانی یاران کۆبوونەتەوە. بۆ تاوتوێکردنی هەندێک لە بەرهەمە بەنرخەکانی بۆ نەوەکانی داهاتوو.

کۆچی دوایی تەنیا خەسارێکی شەخسی بۆ ئازیزانی نەبوو، بەڵکو خەسارێکی خەمناک بوو بۆ ئەدەبی کوردی. ئەحمەد کاکەمەمی لە ڕێگەی بەشدارییە بەرفراوان و بەنرخەکانییەوە میراتێکی دەوڵەمەندی لەدوای خۆی بەجێهێشتووە کە بۆ نەوەکانی داهاتوو ڕێنمایی و ئیلهامبەخش دەبێت.

ئەحمەد کاکەمەمی کەسایەتییەکی فرەلایەن بوو  نووسەر و وەرگێڕ و پێشمەرگەی تێکۆشەر بوو. هێمای ئومێد و ئیلهامبەخش بوو بۆ گەلی کورد. ژیان و کارەکانی جێپەنجەیەکی قوڵی لەسەر مێژووی کورد بەجێهێشتووە و لە هەمان کاتدا گرنگی پاراستن و پاراستنی شوناسی کولتووری و زمانەوانیمان.

کاک  ئەحمەد کاکەمەمی  دەیان ساڵ خزمەتی دڵسۆزانە بە زمان و ئەدەب  نایابی کوردی کردووە، بەڵام لەدەستدانی مایەی دڵتەنگی بوو بۆ ئەدەبی کوردی و تێکۆشەرانی ناسیۆنالیستی گەلی کورد. میراتێکی لەدوای خۆی بەجێهێشت کە بۆ ماوەیەکی دوور و درێژ بەردەوام دەبێت لە ئیلهامبەخشین .

کاک  ئەحمەد کاکەمەمی زیاتر لە نووسەر و وەرگێڕ و خەباتکاروپێشمه رگه بوو- مەشخەڵی هیوا و ئیلهامبەخش بوو بۆ گەلی کورد. کردەوە و هەوڵەکانی ژیانی بۆ زمان و کولتوور و ناسنامەی کوردی بەردەوام دەبێت لە کاریگەری و داڕشتنی نەوەکانی داهاتوو. لە ڕێگەی پابەندبوون و خۆشەویستی بۆ گەلەکەی، جێپەنجەیەکی نەسڕاوەی لەسەر مێژووی کورد بەجێهێشت و لە هەمان کاتدا گرنگی پاراستنی ڕەگ و ڕیشەی خۆمان و کولتووری هاوبەشی ئێمەی بیرخستەوە.

یەکێک لە دەستکەوتە سەرنجڕاکێشەکانی ئەحمەدی کاکەمەمی خەمی زمانی کوردی بوو. زمانی وەک بلۆکی بنیاتنانی بنەڕەتی بۆ ناسنامەی کورد و پەیوەندیی سەرکەوتوو دەبینی. بە وردبینی و ڕاستکردنەوەی نادروستییەکانی  کوردی، گرنگی پاراستنی پاکی و یەکپارچەیی زمانەکەی نیشان دا. خۆبەخشییەکەی بۆ زمان نەک هەر شانازی بە کولتووری کوردییەوە دەدرەوشایەوە بەڵکو بناغەیەکی بەهێزی بۆ پێکهاتەیەکی بەهێزتر دابین کرد.

کاک  ئەحمەد کاکەمەمی بە لێهاتوویییەکی بێ هاوتا لە زمان و ڕێنووسی و ڕێزمانی کوردیدا، داکۆکیکارێکی دیار بوو بۆ پاکی و کەرامەتی زمانەکە. کارە ماندوونەناسەکانی بۆ ڕاستکردنەوە و ڕاستکردنەوەی هەڵەکانی  کوردی، ئیرادەی ئەو بۆ ڕاگرتنی زمانی کوردی وەک خۆی  بۆ ئەوانەی ئاشنای جیهانی ئەدەبی کوردین پێویستی بە هیچ پێشەکییەک نییە.

یەکێک لە سیفەتە سەرنجڕاکێشەکانی کاک  ئەحمەد کاکەمەمی، پابەندبوونی بەردەوامی بوو بە گەشەپێدانی ئەدەبی و فیکریی کوردی. زانیاری و شارەزاییەکەی هەرگیز بە کەس نەفرۆشرا و ئامادەنەبوونی سازشکردن لەسەر دەستپاکی خۆی وای لێکرد ببێتە نمونەیەکی ڕاستەقینە. بە بەخشینی بەخشندەیی حیکمەت و زانیاریی خۆی، بوو بە ڕاهێنەر و ڕێنوێنی نەوەکانی داهاتووی  کورد. خۆبەخشییەکەی بۆ پاراستن و بەرەوپێشبردنی کولتوور و ئەدەبی کوردی زۆر جێگای تێرامانه.

 ئەحمەد کاکەمەمی تەنیا خەباتگێڕێکی تاکەکەسی نەبوو، بەڵکو نوێنەری کوردستانێکی دابەشکراو بوو. ئەو نموونەیەکی زیندوو بوو کە چۆن شوناسی کولتووری و زمانەوانی دەتوانێت مرۆڤەکان لە سنوورە نەتەوەییەکان و دابەشبوونە سیاسییەکان یەکبخات. باوەڕی بە کوردایەتی هێزێکی یەکگرتوو بوو کە ئیلهامبەخش بوو بۆ زۆر کەسی تر بۆ یەکگرتن و خەبات بۆ داهاتوویەکی باشتر بۆ گەلی کورد.

 کارەکانی کاک  ئەحمەد کاکەمەمی ژیانی لە ڕێگەی ئەو وشانەی کە نووسیویەتی   کە ئیلهامبەخش بووە و ئەو میراتە کولتوورییەی کە لە دوای خۆی بەجێی هێشتووە، بەردەوام دەبێت.

حزووری ڕۆحی ئەحمەد کاکە مەی لە ڕێگەی ئەو وشانەی کە دروستی کردووە و ئەو میراتە کولتوورییەی کە لە دوای خۆی بەجێی هێشتووە، دەژی. ڕۆحی شاد بێت، یادی وەک ئەستێرەیەکی درەوشاوە لە ئاسمانی کورددا بەردەوام بێت. ، نەوەکانی داهاتوو بەردەوام گرنگی پاراستنی ناسنامەی کولتووری خۆیان و کارکردن بۆ ئایندەیەکی گەشاوەتر بۆ کوردستان ده‌دن.

حەسەن قارەمانی