ئەردۆگان هەڕەشەی سەربازی لە رۆژئاوای کوردستان دەکات.. رەزا شـوان

ئەردۆگانی رەگەزپەرست و دیکتاتۆری سەرکۆماری تورکیای زیندانستان. دوای ئەوەی کە بە هـۆی سیاسەتە چەوت و سەقەتەکـانی و قـورخکردن و تاكـڕەوی لە دەسەڵات و لە بڕیارەکانی تورکیادا،

لە هەموو فـایلەکاندا، لە سیاسەتی ناوخۆ و دەرەوەی تورکیایدا تووشی شکستی سیاسی و سەربازی و پەیـوەنـدییە نێودەوڵەتییەکانی کردووە. ژێرخانی ئابووری تورکیاش تادێت زیاتر و زیاتر دادەتەپێت و لیرەی تورکییش بەرامبەر بە دۆلار زۆر بێ نرخ بـووە. رێـژەی هـاتنی گەشتیاران بۆ تـورکیا زۆر زۆر کەمبۆتەوە.

رێـژەی بێـکاری لە سـەدا پیست و پێنجی تێپەڕانـدووە. زۆربەی خەڵـکی تورکیا لە ژێر هـێڵی هـەژاری و بـرسێتیدا دەژیـن. ئـازادی و دیمـوکراتی و مافـەکانی مـرۆڤ و مافی دەربڕین و ئـازادی رۆژنـامەوانی و میـدیـا لە تورکیادا بـوونیان نییە. تورکیا لە بـواری ئـازادی و مافەکانی مـرۆڤ لە لیستی رەش دایە. تورکیا لە پێشبەندی ئەو وڵاتانە دایە کە پێشێلی مافەکانی مـرۆڤ و ئـازادی دەکات، بە داپڵـۆسین و سەرکـوتکردن و کوشتن و گرتن و زیندانیکردن و ئەشکەنجەدان و تیرۆرکردن و بێسەروشوێنکردن وەڵامی داوا رەواکانی خەڵـکی داوەتـەوە و دەداتـەوە.

ئەردۆگان نکووڵی لە بوونی کێشەی کورد لە تورکیا دەکات. لە کاتێکدا، زیـاتر لە سەد ساڵە تورکیا بە دەم چـارەسەرنـەکـردنی کێشەی کوردەوە دەناڵـێنێ. نکـووڵی لە بوونی (٢٥) ملیـۆن کـورد لە باکـووری کوردسـتان دەکـات. نـەک هـەر دان بە هـیچ مافـێکی سادەی کورد دا نانێت. بەڵکـو تا سەر ئێساق رقی لە کوردە و دژایەتی نەتـەوەی کورد دەکات لە هەر شوێنێکـدا بێت. کورد بـووە بە شــێرپەنجەی سـەر دڵی و لێی نابێـتەوە.

بێێگومان ئەردۆگـانی دروستکەر و هـاوپەیمانی داعـشی تـیرۆریستە. دوای ئەوەی لە سـوریا و لیبیادا شکـستی هـێنا. نەشی تـوانی پەیـوەندییەکانی لەگەڵ وڵاتـانی عـەرەبیدا ئاسایی بکاتەوە. چونـکە دەوڵەتانی عـەرەبی خەریـکە لە دووڕووی و لە نیاز گەڵاوی ئەردۆگان تێبگەن، ئەوەش دەزانن کە ئەردۆگان سەرۆکی “اخوان الشیاطین”ە و لەگەڵ گورگـدا گوشـت دەخـوات و لەگـەڵ مەڕیشدا شـین ەکات.

ئەردۆگان دوای ئەوەی کە لەلایەن سەرۆک کۆماری ئەمریکا “جـۆ بایـدن” ەوە، ڕووی پـێ نـەدا و پێشـوازیی لێ نەکـرد و نە ویستی چـاوی پێبکەوێـت. سـەرۆکی رووسیاش

“فـلادیـمێر پـۆتین” لە کـۆبـوونەوەی “سوتـشی” لە رووسیا. بە رووییەکی ساردەوە پێشـوازی لێکـرد. چونـکە باش لە دووڕوویی و نیـازگـڵاویی ئەردۆگان تێگەیشـتووە.

لایـەکی کەشەوە، لە لایـەن پەرەلـەمـانی ئەورۆپییـەوە، چەنـد جـارێـک سەرزەنشـت و پرۆتیستـۆ کرا، لە بەرامبەر پێشیلکارییەکانی مافەکانی مرۆڤ و سەرکوتکردنی ئازادی را و رۆژنـامـەگەری و ئـازاد نەکـردنی سـەلاحـەدیـن دێـمـیرتـاش و عـوسـمان کـاڤـالا. جەخـتیشیان لەوە کـردەوە، کە بەم پاشەڵ خـوێنـاوی و پیسیـیەوە، مەحـاڵە کە تـورکیا ببێـت بە ئەنـدامی یەکـێتی دەوڵـەتـانی ئـەوروپـا.

دەوڵەتانی ئەوروپا چەنـد جارێک ئەوەشیان دووبـارە کردەوە، کە ئەردۆگان بازارگانی بە پەنـابەرانی سوریـاوە دەکات. بۆ بەرژەوەندی خۆی ئەم کێشەیەی قۆستۆتەوە نەک لە رووی بەزەیی و مرۆڤایەتییەوە. تا ێێستا چەنـد ملیار دۆلاری لە یەکـێتی دەوڵەتانی ئەوروپـا وەرگـرتـووە.

لە گەڕان بە دوای نەوت و گازیشدا لە دەریای سپی ناوەڕاسـتدا، لە دەرەوەی سنووری ئـاوی تـورکیادا، لەمـەش شکـستی هـێنا و سەریـان پێ شـۆرکـرد.

لە نـاوخـۆی تـورکیاشـدا، رۆژ لە دوای رۆژ، لایەنگـرانی پارتەکـەی ئەردۆگـان، پـارتی نـاداد و ناگەشەکردن لە پاشەکشـێدایە، زیاتـریش دزی و گەندەڵییەکانیان ئاشکـرا دەبن. تەنیا پاڵپشتی حـیزبە نەتـەوەپەرستەکەی باخچەلی رەگەزپەرستە. کە تەنیا بـۆ دژایەتی گەلی کورد بوونە بە هاوپەیمانی ئەردوگان. خەڵکی بێزاربـووش لە زیادبـوون دان. بە پێچـەوانـەوەشـەوە، حـیزبە ئـۆپـۆزسـیۆنـەکـانی تورکیـا، زیـاتر بەهـێزبـوونـە و زیـاتر رووبەڕووی گەندەڵییەکان و تەخشان و پەخشانکـردنی ئەردۆگان بە پارەی مییللەتەوە بوونە. کە بۆتە هۆکاری سەرکی دابڕانی تورکیا لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و داروخانی ئابـووری و بێ نرخبوونی بەهـای لیرەی تورکی و بەرزبوونەوەی نرخەکانی خۆراک و شتومەکە پێویستییەکان، بڵاوبـوونـەوەی گـرانی و هـەژاری وبێکاری لە تـورکیادا.

ئەرۆگـانی گیلەپیاو، دەیـەوێت، سەرنجی خـەڵکی بە لایەکی تردا بەرێت و هەمـوو ئەم قـەیـرانانە لە بیری خەڵکی تورکیـا بباتەوە. ئەمەش بە لای خەڵکی تورکیا و دەوڵەتانی ناوچـەکەوە، شـتـێکی نـامـۆ و تـازە نییە. هـەر کـاتێک ئەردۆگـان شـکـستی هـێنابێـت. هەرەشەی لە کورد کـردووە، ئۆپەراسـیۆنی سەربازی لە دژی کوردسـتان ئەنجامـداوە.

ئێستاش ئەردۆگانی خوێنڕێـژ و نامەرد کە بە رقـی کورد ئـاوسە، نیازی گڵاوی ئەوەیە کـۆمەڵکـوژییـەکی تـازە لە دژی گـەلی بێتـاوانـمان لە رۆژئـاوای کوردستان ئەنجـامـدا.

زۆر بێ شەرمانە، هەڕەشەی ئەوەی کرد، کە ئۆپەراسیۆنی سەربازی دەکەین و هێڕش دەکـەینە سەر رۆژئـاوای کوردسـتان. دوا بە دوای خۆشیدا، مەولـوود چاوشی وەزیری دەرەوە و وەزیـری بەرگریشیان خەلووسی ئاکار، هەمان هەڕەشیان دووبـارە کـردەوە. کە بە هەمان ئایدۆلـۆژیای بۆگەن و رەگەزپەرستی و رق لە کـورد پەروەردە کـراون.

بۆ ئەم مەبەستە و نیـازە گڵاوەیـان، ئەردۆگانی ناپیاو، جـگە لـەوەی کە لەشکـرێکی گەورەی دڕنـدەی بە تانـگ و تـۆپ و زرێپـۆش و فـرۆکەی جـەنگی و درۆن، ئامـادە کردووە. هەروەهـا جاشە ئیسلامییە بەکرێگـیراوەکانییشی لە بەرەی نوسـرە و داعـش لە سوریا. خستۆتە ئامادە باشی و چەکی نوێی بۆ ناردوون، تا لەگەڵ سوپای تورکیادا، پێـکەوە هـێڕش بکـەنـە سـەر رۆژئـاوای کوردسـتان. ئەردۆگـانی سیکـۆپـاتی، وەک هـێڕشەکانی پێشووتـری بە جاشەکانی و لەشکـرە ئامادەکـراوەکەی وتـووە: سـەر بۆ ئێـمە و تـاڵانی و دزی بـۆ ئێـوە. دەستـیـش لـە منـداڵی نـاو لانکـیشـیان مـەپـارێـزن. دەیەوێت سیاسەتی “زەوی سـووتـمـاک” لە رۆژئـاوای کوردستان دا ئەنـجـام بـدات.

دەیەوێت بەم تاوانە نامەردییە تـازانەی لایەنگـرتن و دەنگەکانی رەگەزپەرستەکانی تورکیـا بەدەستبهـێنێت بـۆ هەڵـبژاردنەکـانی داهـاتـوو لە تـورکیادا. واتە ئامانجـێکی سیاسی و هـەڵـبژاردنی لە پشـتەوەیە.

مەبەستم ئەوە نییە کە ترس بخەمە دڵی رۆڵە قارەمانەکانی گەلی کوردمان لە رۆژئاوای کوردستان. ئەوان باش لەم هەڕەشە و نیازگڵاوی و نامەردییانەی ئەردۆگانی خوێنڕێـژ تێگەیشتوون. هەموو خراپی و و تاوانێـکی قـێزەوەنیان لێـدەوەشــێتەوە. کۆمەڵکـوژی دێـرسـیم و ئاگـری و دۆڵی زیـلان و چەنـدین شـوێنی تـرمان لە باکـووری کوردستانـدا، لە بیرمان نەچـۆتەوە و لە بیرمان ناچـێتەوە. رۆژیـش نییە کە لە شاری “عـەفـرین”ی داگیرکراودا، چەنـدین تـاوانی کوشتن و رفـانـدن و پەلاماردن و بێسەر و شوێنکـردنی لاوانی کوردمان نەکەن ئەم بێڕەوشتانە هەموو تاوان و بێڕەوشتییەکیان لێدەوەشێتەوە.

گەر ئەردۆگانی دکتاتـۆری لەخـۆبایی، کەرایەتییەکی وابکات، با باش بزانێت بە ئاسانی بـۆی ناچـێتە سەر و باجـێکی زۆری ئـەم سەرەکێشی و بێ ئەقـڵییەی دەداتەوە. خۆیان باش ئەوە دەزانن، کە مەحاڵە و هەرگیز ناتوانن بە زەبـر و بە هـێز و لەشکـرکێـشی و بە کۆمەڵکوژی، چـۆک بە گەلی قـارەمـان و خـۆڕاگـر و کۆڵنەدەری کوردمان دابـدەن. 

رۆژئـاوای کوردسـتان. رۆژئـاوای هـەمـوو کوردێـکی دڵسـۆز و کوردسـتان پـەروەرە. هەمـوومـان رۆژئـاڤـایـن و چارەنـووسمان یەکە. هـەر کـوردێـک هـەڵـوێـستی نەبێـت، هـاشا کـورد و کوردستانی نیـیە.

خوشک و برایانی دڵسۆز و کورد و کوردسـتان پەروەر، پێویستە هەڵـوێستمان هەبێت. ئەوەی لە توانمـان دایە و پێمان بکـرێت درێـغی نەکـەین. ئـەرکی نەتـەوەیی و رەوشتی هەموومانە، کە ئامادەبین بە هەر شێوازێک بێت، بۆ رووبـەڕووبـوونەوە و بەرنگاری هـەر هـێڕشی تـورکیای داگـیرکەر و رەگـەزپەرسـت بـۆ سـەر رۆژئـاوای کوردسـتان.

ئەی حـیزبە ئیسلامییەکانی کوردستان. نیازتـان وابـوو، کە شەڕکەری کورد بـۆ غـەزە بنـێرن و لـە دژی ئیسرائیـل شەڕبـکەن. گـەر کەمـێک هـەسـت و هـاوبەسـتەبـوون و غـیرەتان هـەیە. شەڕکەرتـان بۆ رۆژئاوای کوردستان بنێرن. با شەڕی لە دژی تورکیا بـکەن. ئەگەر ئیسرائیـل بە داگـیرکەری فـەلـەسـتین دەزان ـ ئەگەرچی خـاکی ئیسرائیـل خاکی خۆیەتی ـ تـورکیاش داگـیرکەری کوردستانە. کوردسـتان خـاکی کوردە و تورکیـا بە کوشتن و وێـرانکردن داگـیری کردووە. دەزانـن و لەبیرتانە، کە مـەلا ئەردۆگـانییە رەگەزپەرستە بەکرێگیراوکان، لە کاتی داگیرکردنی شاری عەفـرین دا، لە وتـارەکـانی نوێـژی هـەینی مزگەوتەکانی ئیستەنبول و ئەنکەرەدا، فەتـوای ئەوەیان دا. گەر مار و دووپشکتان بینی مەیکـوژن، بەڵام گەر کوردتان بینی بیکـوژن. ئەی نەشتـان بینی کە سـەرۆکی رێکخـراوی حەمـاسی ئیسـلامی فـەلـەستیـنی “خـالیـد مەشـعـەل” بە بۆنـەی داگـیرکردنی شاری عەفـرینەوە پیرۆزبایی لە خوێنڕێـژ ئەردۆگان کرد و شاباشی کرد؟

ئەی بیرتان نایات، کە بەعسییە عەرەبە شۆڤێنییەکان، کە نەوەکانی خەلیفەکان و خالید بن وەلید و قەقاع سەعدن، چۆن پەلاماری کوردستانیان دا. کۆمەڵکوژی و کیمیاباران و ئەنفالیان لە کورد کرد هەر لەبەر ئەوەی کە کوردین. کام دەوڵەتی ئیسلامی و عەرەبی کەمترین بڕوا لەسەر کورد هاتنە قسە و لۆمەی سەدامیان کـرد؟. بەس بە خرافـاتی بێ بنەما مێشکی سڤیل و خۆشبڕوای خەڵکی کورد بشۆنەوە. ئێوە پێش ئەوەی ئیسلام بن کوردن. گەر هەڵـویستی نەتەوەییتان نەبێـت.. ئەوسا قسەیەکی ترمـان دەبێت.

خۆشک و برایانی کوردمان. هەموومان دەزانین کە نیازی گڵاوی تورکیا لە هێڕشکردنه سەر رۆژئاوای کوردستان چییە. هەموومان کوردین و کوردستان نیشتمانی پیـرۆزمانە، لـە ئـەوپـەڕی باکـووریەوە تـا ئـەوپـەڕی باشـووری، لـە ئـەوپـەڕی رۆژهـەڵاتـیەوە تـا ئـەوپـەڕی رۆژئـاوای، خـاکی پیـرۆزی هەمـوو کوردێـکی دڵسـۆزە، لە هـەر شـوێنـێکی کوردستانـدا بـژی. با هەمـوومان یەکگـرتـوو و یەکـدەنـگ و یەک هەڵـویستبین، ئەرکی پێویستی ئەستۆمان بەدی بهـێنین. ئەگینا شەرمەزاری گەلەکەمان و مێژوومـان دەبیـن.

درود بۆ رۆحی شاعـیری نەمر و نەتەوەیی کوردمان “فـایـق بێـکەس” کە دەڵـێت:

قـەت مـەڵـێن دوژمـن بەهـێزە تـۆپ و تەیـارەی هـەیە

ئیـتـفـاقـتان گـەر هـەبێ زۆر زەحمەتە خـۆی رابگـرێ

١٥/ ئوکتۆبەر/٢٠٢١