حل مسئله کرد در ترکیه چه کسانی را نگران کرده است؟ کیهان یوسفی

دولت اردوغان در حال برداشتن گامهایی برای حل مسئله کرد در ترکیه است، گامهایی که خیلی ها با تردید و نگرانی به آن چشم دوخته اند و  نسبت به حقانیت و نیت پاکی این گامها به با چشم شک  می نگرند .

 ولی نکته مهم این است که طرف مقابل یعنی کردها، چه حزب صلح ودمکراسی و چه حزب کارگران کردستان و چه آقای عبدالله اوجالان رهبر زندانی این حزب، از این اقدامات استقبال نموده و طی روزهای گذشته دیدارهایی میان نمایندگان کرد و آقای اوجالان در زندان امرالی صورت گرفت که این جریان همچنان ادامه دارد و جملگی در حال تهیه نقشه راهی برای حل مسئله کرد در ترکیه هستند. مسئله ای که ابعاد آن بسیار فراتر از مرزهای ترکیه می باشد و بدون شک هر تصمیم و اقدامی در مورد آن نمی تواند، قدرتهای خارج از ترکیه را ساکت باقی بگذارد.

مسئله کرد ، به مسئله پیچیده ای تبدیل شده است که در هیچ کدام از کشورهایی که کردستان تحت حاکمیت آنها قرار دارد، این مسئله نمی تواند تنها به عنوان یک مسئله داخلی مورد بررسی قرار گیرد و هر اقدامی در این زمینه دیگر کشورها را نیز درگیر خواهد کرد، شاید یکی از علل اساسی به تاخیر افتادن حل مسئله کرد در خاورمیانه تا کنون هم این امر باشد.

دستهایی چه در داخل ترکیه و چه خارج از مرزهای این کشور بر آنند که مانع از ادامه گفتگوها و اقدامات پیش رو شوند.

صلاح الدین دمیرتاش، از پارلمانتارهای کرد در مجلس ترکیه  چند روز گذشته خطاب به مجلس این کشور گفت که :” تنها مانع پیش رو، ذهنیت کلاسیک حاکم است …  دمیرتاش گفت نگرانی حزب صلح و دمکراسی از این است که اردوغان این کارها را با اهدافی شخصی انجام دهد، انتخابات پیش رو و ….”

علاوه بر اینها علت دیگر شاید تغییر قانون اساسی ترکیه باشد که  اردوغان برای عملی نمودن آن  به رای کردها احتیاج دارد، زیرا حزب متبوع وی تنها 326 کرسی را در اختیار دارد و برای تصویب قانون اساسی به 330 کرسی در مجلس این کشور احتیاج  دارد که اردوغان کردها را برای این امر نزدیک تر از دیگر احزاب به خود می داند.

ولی فارغ از این در خود ترکیه نیز دستهایی پنهان وجود دارد که کردها را نسبت به اقدامات اردوغان بدبین نموده است.

درحالی که بحث گفتگو ها و دیدار با  آقای اوجالان به خبر اصلی رسانه های ترکی تبدیل شده است، آن سوتر هواپیماهای جنگی ترکیه به بمباران کوهستانهای قندیل پرداخته اند، برای چندین نهاد صنفی کرد تشکیل پرونده شده که گویا کمک های مالی به قندیل ارسال کرده اند و علاوه بر اینها در مناطق چلیک و درسیم اقدام  به استخدام و تشکیل تیم های مزدوران محلی(جاش) کرده اند و می توان ترور سه فعال زن کرد در پاریس را نیز بدان اضافه کرد و آیا دست اندرکار این اقدامات میت ترکیه است یا اداره اطلاعات ارتش ترکیه یا جنبش فتح الله گولن و یا سازمانهای اطلاعاتی خارجی و یا… .

 از دیگر سو اقدامات اردوغان موجب نگرانیهای قدرتهایی همچون ایران و سوریه و تاحدودی دولت مرکزی عراق  نیز شده است.  حل مسئله کرد در ترکیه می تواند دمشق را از اهرم فشاری همچون پ ک ک علیه ترکیه محروم کند.

همچنین ترکیه مناسبات خویش را با اقلیم کردستان گشایش داده و به حمایت از حکومتی کردی در کردستان عراق پرداخته است، اقدامی که به سبب آن نخست وزیر عراق، اردوغان را به اقدام برای تحزیه عراق متهم کرد و  علاوه بر این ترکیه به خوبی می داند که نفوذ در میان کردهای سوریه ارتباط تنگاتنگی با حل مسئله کرد در این کشور دارد و می توان از این طریق بر کردهای سوریه نیز نفوذ کرد و آنها را به همپیانی برای خود در آینده  تبدیل کرد ، اقدامی که می تواند دیوار حائلی از کردها دور ترکیه بکشد و مانع از سرایت ناآرامی های مناطق عرب نشین سوریه و عراق به این کشور شود.

گمانه زنیها در مورد خلع سلاح پ ک ک در جریان است، اقدامی که گویا آقای اوجالان نیز از آن صحبت نموده است. واقعیت آن است که شاید پ ک ک راضی به زمین گذاشتن سلاح شود ولی بدون شک ساختار نظامی این حزب در قندیل و این بار به نام شاخه ایرانی آن یعنی پژاک باقی خواهد ماند و بنا به نظر تحلیلگران سلاحهای  پ ک ک ایران را نشانه خواهند گرفت و این نیز به نوعی باعث نگرانی ایران شده است که شاید  نکته اساسی این است که حل مسئله کرد در ترکیه باعث تشدید فشارها بر ایران برای حل مسئله کرد در این کشور نیز خواهد شد.

حل مسئله کرد در ترکیه بدون شک باعث مستحکم تر شدن روابط ترکیه و حمایت بیشتر این کشور از اقلیم کردستان عراق خواهد شد، امری که مالکی و دولت مرکزی عراق بارها نگرانی خود را از آن اعلام داشته اند.

بر همین اساس گامها برای آشتی در ترکیه  و حل مسئله کرد با موانع زیادی روبروست، ولی بدون شک یگانه مسیر حل مسئله کردهای ترکیه با دولت مرکزی گفتگو و اندیشیدن برای یافتن  یک راه حل اساسی و غیر نظامی خواهد بود.{jcomments off}