10ی خاکه‌لێوه‌ هێمای خه‌باتێکی ڕه‌وا، له‌به‌رانبه‌ر بێ دادیدا، ره‌حیم ره‌شیدی

هه‌ر وه‌کوو هه‌موو لایه‌ک ئاگادارین، له‌ به‌ره‌به‌یانی‌ 10ی‌ خاكه‌لێوه‌ی‌ ساڵی‌ 1326ی‌ هه‌تاوی، به‌رانبه‌ر به‌ 30ی مار‌سی 1947ی زایینی، پێشه‌وا قازی موحه‌ممه‌د سه‌رۆک کۆماری کوردستان، حه‌مه‌حوسێن خان‌ سه‌یفی‌ قازی‌ ئامۆزای‌ پێشه‌وا، ئه‌بولقاسم‌ سه‌دری‌ قازی‌ برای‌ پێشه‌وا،

پاش ئه‌وه‌ی له‌ دوو به‌ ڕواله‌ت دادگا‌دا، زاڵمانه‌ بڕیاری له‌ سێداره‌ دانیان به‌سه‌ردا سه‌پابوو، له‌ مه‌یدانی چوار چرای شاری مه‌هاباد، به‌ ده‌ستی دوژمنانی سه‌ره‌رۆی کوردو کوردستان، واته‌ رژیمی ڕووخاوو دیکتاتۆری پاشایه‌تی، هه‌ر له‌و شوێنه‌ی‌ رۆژی 2ی‌ رێبه‌ندانی ساڵی 1324ی هه‌تاوی‌، به‌رانبه‌ر به‌ 22ی مانگی یه‌کی 1946ی زایینی، كۆماری‌ كوردستانی‌ لێ‌ راگه‌یه‌ندرابوو، له‌ ژێر ئاسمانی غه‌مداگرتووی شاری مه‌هابادا، له‌ سێداره‌ دران‌و چوونه‌ ریزی کاروانی شه‌هیدانی له‌ خوێندا شه‌ڵاڵی کوردستان.

ئه‌و راستی‌یه له‌ که‌س شاراوه‌ نیه‌، ئامانجی بنه‌ڕه‌تی رژیمی پاشایه‌تی بۆ له‌ سێداره‌دانی سه‌رۆک کۆماری کوردستان، ئه‌ویش ڕاست له‌و جێگای ساڵێ پێش ئه‌و کات، کۆماری کوردستانی لێ ڕاگه‌یه‌ندرا بوو، کۆمارێک که‌ هێماو حه‌قیقه‌تی خواستی کورد بوو، به‌چاودادانه‌وه‌یه‌ک بوو که‌ هه‌ر که‌س رێگای خه‌بات‌و ماف خوازی بگرێته‌ به‌ر ئاکامه‌که‌ی جیا له‌ مه‌رگ‌و کوشتن شتێکی دیکه‌ نابێ.

ئه‌وه‌ له‌ حالێک‌دا بوو، پێشه‌وا به‌ گرتنه‌به‌ری سیاسه‌تی ڕاوه‌ستان هه‌موو ئه‌و قسه‌و باس‌و لێدوانانه‌ی خسته‌ خانه‌ی کرده‌وه‌وه‌ که‌ له‌ هه‌ڕه‌تی ده‌سه‌ڵات‌دا فه‌‌رمووبووی نه‌ته‌وه‌ی خۆی به‌ ته‌نیا ناهێڵێته‌وه‌. هه‌ر بۆیه‌ به‌ هه‌وڵدان بۆ خۆ قوتار نه‌کردن، نه‌بووه‌ بیانوویه‌ک بۆ سه‌رکوت‌و له‌ خوێندا شه‌ڵاڵ کردنی خه‌ڵکی ناوچه‌کانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی کۆماری کوردستان. ئه‌و خه‌ڵکه‌ی بۆ هه‌میشه‌ یادو ناوی پێشه‌واو شه‌هیدانی دیکه‌ی ڕێگای ئازادی به‌رز ڕاده‌گرن‌و به‌ تێکۆشانی هه‌مه‌ لایه‌نه‌ی خۆیان ناهێڵێن رێگا پڕ له‌ شانازی‌یه‌که‌یان کوێر بێته‌وه‌و بێ گومان تاکوو سه‌رکه‌وتن‌و ده‌سته‌به‌ر کردنی مافه‌کانی خۆیان له‌ خه‌بات‌ هه‌دا ناده‌ن.

‌هه‌ر ئه‌م کرده‌وه‌یه‌ی رێبه‌رانی کۆماری کوردستانیش جیا له‌وه‌ی راستی نێوان قسه‌‌و کرده‌وه‌ی ئه‌وانی بۆ هه‌میشه‌ کرده‌ به‌ڵگه‌یه‌‌کی حاشا هه‌ڵنه‌گری شانازی خوڵقێنی مێژوویی بۆ کورده‌کان، هاوکات له‌ جه‌وهه‌ری خۆیدا مانایه‌کی قووڵ‌و هه‌مه‌ لایه‌نی مه‌عنه‌وه‌ی به‌ گیانبازی ئه‌و مرۆڤانه‌ به‌خشی؛ له‌ پێناوی گه‌ل‌و نیشتمان‌دا سه‌ربه‌رزانه‌ سه‌ریان ده‌چێته‌ سه‌ر دار.

پاش ئه‌م ڕووداووه‌ تاڵه‌ که‌ هه‌رگیز له‌ بیر نه‌کراووه‌و ناکرێ‌، رێبه‌رو رێکخه‌ری بزووتنه‌وه‌ی میللی دێموکراتیکی کوردستان، واته حیزبی پێسه‌وا قازی،‌ حیزبی‌ دێموكراتی‌ كوردستانی ئێران؛ به‌ ئامانجی رێز گرتن له‌ تێکۆشانی هه‌موو ئه‌و مرۆڤانه‌ی وا له‌ پێناوی سه‌ربه‌رزی‌و سه‌ربه‌ستی نه‌ته‌وه‌ی ئازار دیتووی کورددا، گیانی پاکیان پێشکه‌ش به‌ بارگای به‌رزی ئازادی ده‌که‌ن، له‌ ساڵی 1358ی هه‌تاوی، به‌رانبه‌ر به‌ 1979 زایینی، به‌م لاوه‌، رۆژه‌ی‌ 10ی خاکه‌لێوه‌ی وه‌ك رۆژی‌ شه‌هیدانی‌ كوردستان‌ ناودێر کرد.

هه‌رچه‌نده‌ هه‌موو رۆژێک، هه‌موو چرکه‌، سات‌و ده‌مێک، هه‌موو رۆژو حه‌وتوو، مانگ‌و وه‌رزو ساڵێک، خه‌ڵکی کوردستان رێز له‌و مرۆڤانه‌ ده‌گرن‌ که‌ له‌ پێناوی ئازادی‌و به‌ختیاری ئه‌واندا گه‌وره‌ترین سه‌رمایه‌ی ژیانیان، واته‌ گیانیان پیشکه‌ش به وه‌دی هاتنی‌ ئاوات‌و ئامانجه‌ به‌رزه‌کانی خه‌ڵکی کوردستان کردووه. به‌ڵام ئه‌و راستیه‌ له‌ که‌س شاراوه‌ نییه‌ دیاریکردنی 10ی خاکه‌لێوه‌ وه‌کوو رۆژی شه‌هیدانی کوردستان ده‌کرێ له‌و سۆنگه‌یه‌شه‌وه‌ جێگه‌ی ڕامان‌و لێوردبوونه‌وه‌ بێت، بۆ یه‌که‌مین جار له‌ مێژووی دوورو نزیکی کوردا سه‌رۆک کۆماری کوردستان، ئه‌ویش سه‌رۆک کۆماری یه‌که‌مین ده‌سه‌ڵاتی مودێڕن‌و پێشکه‌وتنخوازی کورد، له‌ لایه‌ن دوژمنانه‌وه‌ له‌ دار درابێ.

ئه‌گینا هه‌مووان ده‌زانین، هه‌موو رۆژه‌کانی ساڵ رۆڵه‌کانی خه‌ڵکی کوردستان له‌ پێناوی ئازادی‌و سه‌ربه‌ستی‌دا گیانیان فیدا کردووه‌و فیدا ده‌که‌ن. که‌وایه‌ هه‌موو کاتێک، کاتی رێز گرتن له‌ شه‌هیدانی کوردستانه‌. ئه‌وان له‌ بیرو کردارو ژیانی ڕۆژانه‌ی ئێمه‌دا له‌بیر ناکرێن؛ بیری به‌رزو هزری رزگاریخوازانه‌یان هانده‌رو چرای رێگه‌ی تیکۆشانمانه‌.

ئاشکرایه‌ له‌ رێکه‌وتی 10ی خاکه‌لێوه‌ی ساڵی 1358ی هه‌تاوی، به‌رانبه‌ر به‌ 30 مارسی 1979ی زایینی به‌ملاوه‌، کۆمه‌ڵانی ماف خوازی کوردستان، ئه‌ویندارانی رێگای سووری شه‌هیدان، هه‌موو ساڵیک له‌م رۆژه‌دا یادو بیره‌وه‌ری شه‌هیدانی کوردستان رێز لێ ده‌گرن‌و له‌ ئاست فیداکاری‌و گیانبازیان‌دا به‌ رێزه‌وه‌ کڕنۆش ده‌به‌ن‌و گیانه‌ به‌رزوو پیرۆزه‌که‌یان‌و بنه‌ماڵه‌ داخداره‌کانیان دڵنیا ده‌کرێنه‌وه‌ ئامانجی ئه‌و شه‌هیدانه‌ له‌ بیر ناکرێ‌و رێگا پڕ له‌ شانازیه‌که‌یان قه‌ت هه‌تڵه‌ نابێ.

هه‌رچه‌نده خه‌ڵکی کوردستان‌و بزوتنه‌وه‌ ڕه‌واو به‌رحه‌قه‌که‌یان، هیچ کاتێ خوازیاری شه‌ڕو شه‌ڕخوازی نه‌بوون‌و نیین، هیچ کاتێ له‌ هێرش‌و په‌لامار بۆ سه‌ر هیچ که‌س‌و لایه‌نێک ده‌ست پێشخه‌ر نه‌بوون‌و نابن، به‌و حاڵه‌ش له‌ به‌رابنه‌ر ئه‌و هێزو ده‌وڵه‌تانه‌ی ویستویانه‌‌و ده‌یان هه‌وێ، له‌ رێگای زه‌خت‌و زۆرو کوشت‌و بڕه‌وه‌ نه‌ته‌وه‌ی کورد ناچار بکه‌ن ده‌ست له‌ ویست‌و داخوازی‌یه‌ ڕه‌واکانی هه‌ڵگرێ، ئاماده‌ن فیداکاری بکه‌ن‌و بۆ به‌روپێش بردنی ویست‌و داواکانی کورد له‌ خۆبردوویی‌ نیشان بده‌ن.

له‌م ڕۆژه‌دا، خه‌ڵکی کوردستان به‌ سه‌ردان له‌ بنه‌ماڵه‌‌و که‌س‌وکاری شه‌هیدان، به‌ چوونه‌ سه‌ر گۆڕی شه‌هیدان، یان مرۆڤه‌ باش‌و خه‌ڵکیه‌کان، ئه‌وانه‌ی بۆ کۆمه‌ڵگه‌یه‌کان سوودمه‌ند بوون‌و به‌ کرداری چاک خزمه‌تی نیشتمانه‌که‌یان کردووه‌، رێز له‌ شه‌هیدانی نه‌ته‌وه‌که‌مان ده‌نێن‌و یادو ناویان به‌رز ڕاده‌گرن‌و رێگا ڕاست‌و ڕه‌واکه‌یان به‌رناده‌ن. کۆمه‌ڵانی نیشتمان په‌روه‌ری کورد له‌م بازنه‌یه‌دا به‌ یه‌کیه‌تیی‌و هاوخه‌باتی نیازاپاکانه‌ رێگای ئه‌م سه‌روه‌رانه‌ درێژه‌ ئه‌ده‌ن‌‌و به‌م کرداره‌ دوژمنانی کورد له‌ گه‌یشتن به‌ ئامانجیان ناکه‌م دێڵنه‌وه‌.

تیشک تی‌ڤی، وه‌کوو ده‌ستکه‌وتی خه‌باتی دێموکراتیکی ڕۆڵه‌ خه‌باتگێڕه‌کانی کوردستان، وه‌کوو ده‌زگایه‌کی نه‌ته‌وه‌یی‌و نیشتمانی، خۆی به‌ به‌رهه‌می خوێنی شه‌هیدانی کوردستان ده‌زانێ‌. هه‌ر بۆیه‌ به چاوی‌ رێزو ئه‌مه‌گناسی‌یه‌وه له‌ فیداکاری‌و گیانبازی ئه‌و خه‌باتگێڕانه‌ ده‌ڕوانێ‌‌و به‌ شانازی‌و سه‌ربه‌رزی‌یه‌وه ڕێگا پڕ له‌ سه‌روه‌ری‌یه‌که‌یان، رێگای ئاشتی، ئازادی، دێموکراسی‌و وه‌دی هاتنی مافه‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌یه‌کانی کۆمه‌ڵانی هه‌راوی خه‌ڵکی کوردستان، به‌ پاڵپشتی خه‌ڵکی کوردستان‌و دۆستانی بزوتنه‌وه‌ی کوردستان، تاکوو سه‌ر درێژه‌ ده‌دات.

سڵاو له گیانی پاکی‌ هه‌موو شه‌هیدانی کوردو کوردستان.

ناوو یادی شه‌هیدانی کوردستان، هه‌میشه‌ هانده‌ری خه‌باتمانه‌

{jcomments off}