زمانی دایکی یه‌کێ له سه‌ره‌کیترین مافه‌کانی هه‌ر تاکێکی کۆمه‌ڵگایه که، مافی هه‌یه به زمانی سکماکی خۆی قسه بکا و بخوێنێ.
زمان له روانگه‌ی کۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه ئامرازی پێوه‌ندی نێوان تاکه‌کانی کۆمه‌ڵه. له بواری سیاسیدا ناسنامەی نه‌ته‌وه‌یی و یه‌کێ له تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌که که پێی ده‌ناسرێته‌وه
مافی خوێندن به زمانی دایکی له زۆر به‌ڵگه‌ی نێونه‌ته‌وه‌ییدا هاتووه. له‌وانه، بڵاکراوه‌ی زمانی دایک، راگه‌یێندراوی جیهانی مافی زمان، خاڵه‌کانی 3 و 4 راگه‌یێندراوی که‌سانی سه‌ر به که‌مایه‌تییه نه‌ته‌وه‌ییه‌کان، گه‌لان، که‌مایه‌تییه زمانی و مه‌زهه‌بییه‌کان، ماده‌ی 30ی کونڤانسیونی مافی منداڵ، ماده‌ی 27 رێکه‌وتنامه‌ی نێونه‌ته‌وه‌یی مافه سیاسی و مه‌ده‌نییه‌کان.
خوێندن به زمانی سکماکی یارمه‌تی منداڵ ده‌کا تا ئاسانتر وانه‌کان تێ بگا و راسته‌وخۆ بیر بکاته‌وه. خێراتر به سه‌ر کۆسپه‌کاندا زال بێ، منداڵ هه‌ست به که‌سایه‌تی خۆی ده‌کا و متمانه‌ی زیاتری به خۆی هه‌یه. شانازی به خۆیه‌وه ده‌کا که که‌سایه‌تییه‌کی سه‌ربه‌خۆی هه‌یه، ده‌رفه‌ت به منداڵ ده‌دا تا زیاتر گه‌شه بکا و خێراتر فێری زمانی دیکه بێ.
به پێچه‌وانه‌وه ئه‌گه‌ر منداڵ به زمانی سکماکی نه‌خوێنێ، له‌گه‌ڵ زمانێکی دیکه‌دا روو به ڕوویه که هیچ ئاشنایه‌تی له‌گه‌ڵدا نییه، کاتی زیاتری ده‌وێ تا گوێی ئاشنای ده‌نگەکان بێ، مێشکی بۆ وه‌رگرتن و زمانی بۆ بێژه‌کردن ئاماده بکا، ده‌سته‌کانی بۆ نووسین رابێنێ. سه‌ره‌ڕای ئه‌م هه‌موو کۆششه تێگه‌یشتن له وانه‌کان بۆی دژوار ده‌بێ، بیری پرش و بڵاوه و کاتی زۆری بۆ بیرکردنه‌وه و تێگه‌یشتن پێویسته. ده‌بێ وشه‌کان وه‌رگێڕێ و رسته‌کان دروست بکا. له کاتی تێ نه‌گه‌یشتن هه‌ست به بێ مایه بوون پووچی خۆی ده‌کا، زۆربه‌ی کات دوو دڵه، منداڵێ که به سه‌ر زمانی دایکیی خۆیدا زاڵ نه‌بێ، له فێر بوونی زمانێکی دیکه پێشڕه‌فتی زۆری نابێ.
ده‌وڵه‌تی ئێران له رێگای جۆراوجۆره‌وه سیاسه‌تی ئاسیمیلاسیون و سه‌رکوت و له ناو بردنی زمانی دژی نه‌ته‌وه‌کانی دیکه‌ی ئێرانی ره‌چاو کردووه. له‌وانه قه‌ده‌غه‌کردنی خوێندن به زمانی سکماکی له قوتابخانه‌کاندا، قەدەغەکردنی قسه کردن به زمانه ناوچه‌ییه‌کان له ئیداره ده‌وڵه‌تییه‌کادا. به‌رته‌سک کردنه‌وه‌ی له کاری رۆژانه‌ی خه‌ڵکدا، به‌رته‌سک کردنه‌وه‌ی به‌رنامه‌کانی رادیو و ته‌له‌فزیون به زمانی گه‌لانی دیکه و تێکه‌ڵ کردنی به وشه‌ی زمانی حاکم، قه‌ده‌غه‌کردنی قسه‌کردن له قوتابخانه‌کان به زمانی سکماکی، سووکایه‌تی به زمانی گه‌لانی دیکه و پڕوپاگه‌نده دژی زمانی دایک که وه‌ڵامده‌ری داهاتووی پێشه‌ییان نییه. هێنانی په‌روه‌رده‌ی ئایینی له باتی په‌روه‌رده‌ی نه‌ته‌وه‌یی له قوتابخانه‌کان، ته‌رخان کردنی به‌رنامه‌کانی ده‌نگ و ره‌نگی کۆماری ئیسلامی بۆ زمانی فارسی، به‌رته‌سک کردنه‌وه و هه‌ڵگرتنی به‌رنامه‌ی ئوستانه‌کان به زمانی محلی. دروست کردنی هه‌موو به‌رنامه‌کانی مندالان به زمانی فارسی بۆ ئه‌وه‌ی منداڵان هه‌ر له منداڵییه‌وه به زمانی فارسی خوو بگرن. ئه‌مانه ئه‌و سیاسه‌تانه‌ن که به‌رته‌سک کردنه‌وه و لاواز کردن و له ناو نابردنی زمانی دایکی گه‌لان، بۆ وه‌رده‌رنانیان له مه‌یدانی رکه‌به‌رایه‌تی زمانی فارسی له پێش گیراون.
بۆ ئه‌وه‌ی زمانی دایکی له مه‌ترسی له ناوچون رزگار بکه‌ین، رێگه‌ی جۆراوجۆر هه‌یه که یه‌کێ له کاریگه‌رترینیان قسه‌کردنی ئه‌ندامانی کۆمه‌ڵگا به زمانی خۆیانه. له باتی وشه‌ی فارسی و بێگانه هه‌وڵ بده‌ن وشه‌ی ناوچه‌یی پوخت و پاراو به کار بێنن. شاعیره‌کان به زمانی دایکی شێعر بۆ منداڵان بنووسن و هه‌ستی خۆیان ده‌ربڕن. نووسه‌ران له باتی فارسی چیرۆک و شانۆ و هتد به زمانی خۆیان بنووسن. هونه‌رمه‌ندان به کوردی گۆرانی بێژن و بۆ مندالان سروودی کوردی و به‌رنامه‌ی کوردی دروست بکه‌ن. کۆڕ و کۆمه‌ڵه‌ی فه‌رهه‌نگی بۆ گه‌شه پێدان به فه‌رهه‌نگی ناوچه‌یی دابمه‌زڕێنن. پۆلی تایبه‌ت به فێربوونی زمان بکه‌نه‌وه و ده‌وڵه‌مه‌نه‌کان پشتگیری و یارمه‌تییان بکه‌ن، ئه‌گه‌ر ده‌وڵه‌ت پێشی به‌م کارانه گرت، هه‌ر که‌س له ماڵی خۆیه‌وه خوێندن و نووسین فێری ئه‌ندامانی بنه‌ماڵه‌که‌ی بکا. به‌م شێوه‌یه پێش به هێرشی زمانی حاکم ده‌گیرێ و له رادەی زاڵ بوونی به سه‌ر زمانی دایکیدا که‌م ده‌بێته‌وه.
کاتێ گه‌لێک ویستی خۆی بۆ فێربوون و پاراستنی زمانی دایکی نیشان بدا و به‌رگری لێ بکا، رێ بۆ شۆڕشێکی فه‌رهه‌نگی و گه‌شه‌ی زمان له ناوچه‌که‌دا خۆش ده‌بێ. کاتێ گه‌لێک پێشوازی له به‌رنامه سه‌رکوتکەره‌کانی حاکم نه‌کا، ئه‌وانیش ناچار پاشه‌کشه ده‌که‌ن.
کۆمه‌ڵه‌ی مافی مرۆڤ ئه‌م راسپاردانەی خواره‌وه پێشنیار ده‌کا.
– ئه‌نجومه‌نه فه‌رهه‌نگییه‌کان له رێگه‌ی کۆڕ و کۆمه‌ڵه نیونه‌ته‌وه‌ییه‌کانەوە که به‌رگری له زمانی که‌مایه‌تییه‌کان ده‌که‌ن بۆ ئه‌م خاڵانه‌ی خواره‌وه یه‌کگرتووانه هه‌وڵ بده‌ن.
– خویندن به زمانی دایکی له قوتابخانه‌کان له قانوونی بنه‌ره‌تی ئێراندا به ره‌سمی دانی پێدا بنرێ و جێبه‌جێ بکرێ
– به‌رته‌سک کردنه‌وه و کۆسپه‌کانی سه‌ر رێی میدیا ناوچه‌ییه‌کان ( رۆژنامه سایت، رادیو و ته‌له‌فزیون) به زمانی دایکی هه‌ڵ بگیرێ و ئیجازه‌یان پێ بدرێ ئازادانه کاری خۆیان بکه‌ن
– ئیجازه‌ی پێکهێنان و ئازادی کار به ناوه‌نده فه‌رهه‌نگییه‌کان بدرێ.
– رادیو و ته‌له‌فزیونه ناوچه‌ییه‌کان له ئوستانه‌کان به زمانی دانیشتوانی به‌ڕێوه بچن و هه‌وڵ بۆ گه‌شه سه‌ندنی فه‌رهه‌نگی دانیشتوانی بده‌ن.
– ئیجازه‌ی دامه‌زراندنی پۆلی فێربوونی به زمانی دایکی له به‌شی تایبه‌ت بدرێ و ده‌وڵه‌ت پشتگیری لێ بکا.
کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کوردستانی ئێران-ژنێڤ
کاک فەتاح ئەمیری “روماننووسی بە توانا” کۆچی دوایی کرد.
بیـرۆکە لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان
سوریه و رۆژئاوا؛ چه سرنوشتی خواهند داشت؟ با نگاهی به تاریخ سوریه، از تاسیس تا امروز
وتووێژی من ساڵە نەڵۆسی لە بەرنامەی وێژمان، کوردکاناڵ
شەڕی ئێدە و ئایین ناکەین، مەلا برایمی مەجید پور 
بۆچی رووخانی رژێمی ئەسەد و سووریام پێخۆشە!؟..، هەڵۆ بەرزنجەیی 
وال‌استریت ژورنال: ترامپ در حال بررسی حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران است.
ڕوانگەی ناوەندی بەڕێوەبەریی حیزبی دێموکرات لەبارەی ڕووداوەکانی سووریە
گـرنگـیـیەکانی کـنجکاوی بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان
روخانی رژێمی بەعسی سوریا، عوسمان کەوکەبیشاد
9 دیسەمبەر رۆژی قەدەغەكردنی جینۆسایدو رێزگرتن لە قوربانیانە
کۆڕیادی هاوڕێ قاسم قارەمانی ، وێنە و فیلم
دیکتاتۆری 53 ساڵەی بنەماڵەی ئەسەد کۆتایی هات و پیرۆزبایی لە گەلی سوریا دەکەین
بیرەوەری:هەڵوێستێکی جوانمێرانە بۆ پووچەڵکردنەوەی پلانێکی زیانباری کۆماری ئێسلامی، بە بۆنەی ڕۆژی پێشمەرگە،سەدیق باباییی
بە خاکسپاردنی هاوڕێ قاسم قارەمانی لە شاری ڤیسترۆسی سوید
ڕژێمی ئەسەد کۆتایی پێدێت؟ کورد لە ڕۆژئاوا چی بکات و چی نەکات؟، د. خالید خەیاتی
پێشهاتەکانی سووریا و لێکەوتە ناوخۆیی و هەرێمییەکانی، شێرکۆ کرمانج
فەهمی کاکەیی: ساڵی رابردوو 7 هەزار منداڵی کورد لە سوێد زمانی کوردییان دەخوێند
پرویز ناتل خانلری و {شعر عقاب (پوشکین)، سەعی سەقزی
سمینارێك لەسەر جینۆسایدی كورد لە كۆنگرەی 23 ی دادگای تاوانی نێودەوڵەتی لە شاری لاهای هۆڵەندا
دەتەوێت ڕۆژئاوای کوردستان بپارێزی؟ دەبێت لە حەلەب شەڕی خۆت بکەی، مەیسەم مورادی
چەند هەواڵێک و کورتە فیلم لە سەر ئالۆزیەکانی سوریە
کۆچی دوایی هاوڕێ قاسم قارەمانی و ئاگاداری بەخاکسپاردن و یاد کردنەوە
نایلا خەڵاتگری خەڵاتی ئاشتیی نیودەوڵەتی منـداڵان.. رەزا شـوان- ئێمە هەر بەیەک چاو دەبینین !، مەلا برایم مەجید پوور
یادێک لە سێ شەهید، کە یەکیان هەرگیز نەگەڕایەوە، عەلی هاشمی
هۆرامان / شاهۆ/ شاوە/ ئەشاوەهوو، سدێق بابایی
رەهەنـدی نەتەوەیی و نیشـتمانی لە هـۆنـراوەی منداڵان.. رەزا شـوان
نتانیاهو: اسرائیل به برنامه هسته‌ای حکومت ایران ضربه زد
هــــــــــــــاڵ؛ ڕۆمان ، سدێق بابایی
كەركووك لە نێوان هەردوو ئاماری 1947-1957، عەلی مەحمود محەمەد
گەشەكردنی كەركووك لە قەبارەو ژمارەی دانیشتوان ، عەلی مەحمود محەمەد
بۆ کێ دەنووسی؟!، برایم فەڕشی 
لە خۆم دەگەڕێم، برایم فەڕشی
پرونده ۵۴ هزار صفحه‌ای فساد ۵۲ مقام ارشد جمهوری اسلامی
تایبەتمەنـدییەکانی پاڵەوان لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان
هەڵبژاردنی پارلەمانی کوردستان، عوسمان کەوکەبی شاد
” هەتا ئێستاش رۆژ نییە تاوێک بۆ دایک و باوکم نەگریم” سالۆ مولەر ، و. هەڵۆ بەرزنجەیی
عصیان آهو؛ بازپس‌گیری زنانه بدن
یادێک لە شەهیدی فەرماندە جەعفەر بایەزیدی (چەعفەر کۆمەڵە)، عەلی هاشمی
کریستینا هامۆک کۆچ دەبێتە یەکەم کەشتیوانی ژن بۆ سەر مانگ.. رەزا شـوان
مافی كەمایەتییەكان لە نێوان رەیان شارباژێڕی و مونا چۆمانی، عەلی مەحمود محەمەد
بەس نیە شەڕو دووبەرەکی ؟!، مەلا برایم مەجید پوور
یەکەم هێرشی ئاشکرای ئیسرائیل بە فڕۆکەی شەڕکەر بۆ سەر ئێران، بۆچوونی مەنسوور عەزیزی و عەلی جەوانمەردی
خەبات بۆ پاراستنی یەکڕیزیی هەرێمی کوردستان، د. سامان شاڵی- پارتی چەپی ئەڵمانی لە دووڕیانی: دەستپێکێکی نوێ و هەڵوەشانەوە دا، هەڵۆ بەرزنجەیی
ماسییه زیته، سەعی سەقزی
بە خاکسپاردنی هاوڕێ موتەلیب حەریقی لە ستۆکهۆلـم
خاتوو ریـپـین چـیرۆکنووسێکی ئـۆسترالـییە بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان- دەڵێـێ بــەهــەشــتــی خــوایــە، مەلا برایم مەجید پوور
ئاگاداری/ مەڕاسیمی بەخاكسپاردنی خاڵ موتەلیب
خەڵاتی ئاشتی نۆبێل ٢٠٢٤، عوسمان کەوکەبی شاد
شیوەنی دوای هەڵبژاردن، عەلی مەحمود محەمەد- تانیشک بچووکترین وەرگری دکتۆرایە لە جیهـان.. رەزا شـوان
به نوشته‌ای از مترجم (محمد خاکی) بنگریم !، سه‌عی سه‌قزی
کۆچی دوایی موتەلیب حەریقی (خاڵە موتەلیب)
سهركهوتنی حهماس!، عهبدولهتیف ئهلمهناوی
چەند چالاكییەك لە رۆژی جیهانی دژ بە ئیعدام
ویرانکردن خاورمیانه و قتلعام مردم آن منطقه توسط دولتهای اسرائیل و ایران و امریکا!، سەعی سەقزی
چۆن وەک هەرێمی کوردستان لە جەنگی ئیسرائیل و بەرەی مقاوەمە بڕوانین؟، زوبێر رەسوڵ
ئیسرائیل و حیزبوڵا و لوبنان، مهریوان وریا قانع- فـانتـازیـا لە وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان
- ئەخلاقی ئیسلامی و تایبەتمەندیەکانی ، مەلا برایم مەجیدپوور
- هێڕشی موشەکی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل، عوسمان کەوکەبیشاد
کاریگەرییەکانی هێرشەکەی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل لەسەر پرسی کورد!، شهریف عەلی
بۆچی چارەنووسی فەلەستینییەکان وەکو ئێمەی لێهات؟، موفید محەمەد نوری
سرویس امنیتی سوئد از «احتمال نقش ایران» در حملات نزدیک سفارت‌های اسرائیل در کپنهاگ و استکهلم خبر داد.
هێرشی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل، ئەوە دوهەم هێرشی ئێرانە، وەک رێکەوتنی ژێر بە ژێر یان تەڵە دەچێ، ساڵە نەڵۆسی
حیزبوڵڵای لوبنان کوژرانی حەسەن نەسروڵڵای راگەیاند
به مناسبت دومین سالروز (جمعه سیاه) زاهدان ، سەعی سەقزی
بۆ هونەرمەندی نەمر فەتانە وەلیدی، سەعی سەقزی- لە جەنگی حیزبوڵا-ئیسرائیل، تا شەرەفکەندی و ڕیفراندۆمی باشوری کوردستان!، شهریف عەلی
هاو سەنگەری دێرین ” لە وڵامی پرسیارەکەت کە نووسی بووت دەبێ چ بکەین” ، مەلا برایم مەجید پوور- وێـژەی منـداڵان لە رووسـیا.. رەزا شـوان
ڕاگەیاندنی کۆمەڵە بە بۆنەی گیانبەختکردنی هاوڕێ ڕێبوار کەریمیان
هێرشی گەورەی مووساد بۆ سەر حیزبوڵا لە رێگای تەقینەوەی پەیجەر
یادێک لە کاک سەعیدی لێو بەبزە، سەید عەلی هاشمی
چارەنووسی نادیاری کوردی ڕۆژهەڵات له باشووری کوردستان؟، د. کامران ئەمینئاوە- بــاوەڕ ، مەلا برایم مەجید پوور
بەیانی باش ژینا- ژینانامە، برایم فەڕشی
