رەزا شوان
زانیاری و زانایانی دەروونناسی جەخت لەسەر دیاردەی (حەزی خۆدەرخستن) لە لای منداڵان دەکەن بۆ سەرنج راکێشانی کەسانی دەوروبەرەکەیان. حەزی خۆدەرخستنیش پێویستییەکی دەروونی رەمەکییە، جیاوازییەکی ئەوتۆشی نییە، لەگەڵ پێویستییە بایۆلۆژییە جەستەییەکانی وەکو، خـواردن و هـەوا و خواردنەوە و، لەگەڵ پێویستییە سۆزدارییە کۆمەڵایەتییەکانی وەکو، خۆشەویستی و سۆز و ستایش و رێزگرتن.
گەشبین کچۆڵەیەکی زیرەک و رووخۆشە، ئەمساڵ لە پۆلی شەشەمە، لە (قوتابخانەی قەندیل)ی بنەڕەتی لە گەڕەکی رەحیماوا، لە شاری کەرکوک، لە باشووری کوردستان.
لە مەلیک فەیسەڵی یەکەمەوە تا دەگاتە دکتاتۆر حەیدەر عەبادی، هەموویان دژایەتی مافەکانی کوردیان کردووە، بەو پرانسیپە شۆڤێنییە رەگەزپەرستییە کاریان کردووە و دەکەن
منداڵ بووم، تەمەنم پێنج ساڵ بوو، ماڵمان لە دێی “گۆگجە” بوو، کە لە ناوچەی شوانی سەر بە پارێزگای کەرکوکە.
مامۆستا و قوتابی دوو تەوەری سەرەکی و دوو کۆڵکەی بنەڕەتین لە کۆڵکەکانی کاری پەروەردەیی و فێرکردن.. سایکۆلۆژیای پەیوەندی نێوان قوتابی و مامۆستا،
هەفتەیەک بوو، کە ساڵی خوێندنی تازە دەستی پێکردبوو.. لە پۆلی شەشەمی بنەڕەتیدا بووین.. رۆژێک مامۆستای زمانی کوردیمان، ئەم پرسیارەی ئاراستەی هەموومان کرد:
لە ساڵی (١٩٩٤) ەوە هەموو ساڵێک لە رۆژی (٥ی/ ئوکـتۆبەر) دا کە رۆژی جیهانیی مامۆستایانە، زۆربەی وڵاتانی جیهان وەکو رێزلێنان و ئەمەک و پێزانین بۆ رۆڵ و بۆ ئەرکی بەرز و پیرۆزی مامۆستایان،
مامۆستا فەرەیدون عەلی ئەمین لە (٢٩/٤/١٩٣٣) لە گەڕەکی مەڵکەندی لە سلێمانی، لە باشووری کوردستان، لە بنەماڵەیەکی ناسراوی شاری سلێمانی لە دایکبووە.
خاتوو (یۆهانا لویزە هۆیسەر) کە بە نازناوی ئەدەبی (یۆهانا شپیری) یەوە چیرۆکەکانی نووسیون و ناوبانگی دەرکردووە، کەڵە چیرۆکنووسێکی سویسری و جیهانی ناسراوە لە بواری نووسینی چیرۆک بۆ منداڵان، بە ناوبانگترین چیرۆکیشی “هـایدی” یە.
ئەدەب وێنەیەکی گەش و جوانی ژیانە، کە تێیدا نووسەر گوزارشت لە هیوا و لە هزر و لە بیرۆکەکانی دەکات. ئەدەب کار بۆ پێگەیاندنی کەسێتییەکی تەواو دەکات،
Continue reading
کاک عه‌لی ڕزگه‌یی ناسراو به کاک شوانه چه‌ند ساڵ پێش توانی ژنێک له مه‌رگ ڕزگار بکات. ناوبراو حه‌وتووی ڕابردوو خه‌ڵاتی سه‌رۆکایه‌تی بۆ جوامێری پێشکه‌ش کرا.
Continue reading
لای هەموو کوردێکی کوردستان پەروەر و دڵسۆز و بە ئەمەک و شیرپاک، کوردستان پیرۆزترین و خۆشەویسترین و جوانترین و شیرینترین و دڵگیرترین شوێنە. هییچ سۆز و پەرۆش و خۆشەویستییەک، ناگەنە سۆز و پەرۆش و خۆشەویستیمان بۆ کوردستان
. Continue reading
گەر بە مێژووی دوور و نزیکی دەسەڵاتداران و فەرمانڕەوایانی وڵاتاندا بچینەوە، ئەومان بەرچاو دەکەوێت، کە چەندین شا و سەرکردە و دەسەڵاتدار و فەرمانڕەوا و پلەبەرزی سەربازی،
Continue reading
بێگومان شارستانییەتەکانی مرۆڤایەتی، هەموو ئەو شتە سەیر و سەمەرانەش، کە لە ئەمڕۆدا هەن و مرۆڤ لە بەریاندا حەساوەتەوە،
Continue reading
خاتوو (فرانسیس هـۆدسۆن برنێت) رۆماننووس و شانۆنووس و چیرۆکنووسێکی ناسراوی ئینگلیزییە. خاوەنی چەندین رۆمان و شانۆی چاپکراو و بڵاوکراوەیە.
رۆژێک رەگ و قەد و لق و گەڵا و گۆڵ و بەری دارقۆخێک، کەوتنە گلەیەکردن لە یەکتری. هەریەکەیان ئەرکەکانی، لە ئەرکەکانی هاوڕێکانی تری بە گرانتر دەزانی.
لەگەڵ بوونی کورد دا، گـۆرانی کوریش هەبووە، گـۆرانی بووە بە بەشێک لە ژیانی کورد، بووە بە هۆکارێک بۆ گوزارشتکردن لە هەست و سۆز و لە خۆشەویستی و لە لە خۆشییەکانی ناخی دەروونی..
لە یەکەمین رۆژی دەستپێکردنی ساڵی تازەی خوێندندا، خاتوو( تۆمسـۆن ) لە پۆلی پێنجەمی بنەڕەتیدا، لە بەردەم قوتابییەکاندا وەستا، بۆ خۆشی چەند رستەیەکی ناسک و شیرینی بە گوێی قوتابییەکانی دا،
لە ئەمـڕۆدا قوتابخـانەی بنەڕەتی، شوێنێک نییە تەنها بۆ فێرکردن و بۆ فێربوون و بۆ وەرگرتنی زانستی و جۆرەکانی زانیاری، بەڵکو شوێنی پێگەیاندنی نـەوە لە دوای نەوەیە..
لەگەڵ بوونی مرۆڤ لەسەر زەویدا خەیاڵ هاودەمی مرۆڤ بووە.. خەیاڵ توانای زەینییە لە پێکهێنای وێنەی داهێنراوی جیاواز، دەربارەی بابەتێکی دیاریکراو،
لە باشووری کوردستاندا، لە نزیک دێیەکی قەشەنگ و جواندا، کانییەکی گەورە هەیە. ئاوێکی زۆری روون و سارد و شیرینی لەبەر دەڕوات.. هەموو خەڵکی دێیەکە بە ئاوی شیرینی ئەو کانییە حەسانەتەوە.
خوێندنەوە زۆر گرنگ و پێویستە، لەم سەردەمەدا بووە بە یەکێک لە پێویستییەکانی مرۆڤ.. کە لە دوای هەڵمژینی هەوای پاک و خواردن و خواردنەوە و نووستن و یاری کردن،
سواڵکردن دیاردەیەکی کۆنی ناشارستانی و نامرۆڤایەتییە کە تا ئەمڕۆش بەردەوامە. سواڵکەران لە هەموو وڵاتێکدا هەن، شێوە و شێوازی سواڵکردنیش زۆرە..
بە بۆنەی پەسەندکردنی بڕیاری هەڵکردنی ئاڵای کوردستان لە کەرکوکی کوردستانیدا.. کە لە رۆژی سێ شەممە (٢٨ی/ئــادار/٢٠١٧) لەلایەن زۆرینەی دەنگەکانی ئەندامانی ئەنجوومەنی پارێزگای کەرکوکەوە پەسەندکرا .
ئەدەبی منداڵان، ئەدب و هونەرە، گرنگترین لقە لە لقەکانی رۆشنبیریی منداڵان.. لە بارەی گرنگی ئەدەبی منداڵانەوە، شاعیری بولگاری(ران بۆسلین) دەڵێ:” ئەدەب بۆ منداڵان، وەکو شیری دایک و هەوای پاک وایە، کە پێویستە هەبن”
حکوومەتە یەک لە دوای یەکەکانی عێراق، بە حکوومەتەکەی ئێستای عێراقیشەوە،بە پێی پلان و پیلانێکی نەخشەداڕێژراو، بە شێوەیەکی دڕندانە و نامەردانە، هەوڵی بە عەرەبکردنی پارێزگای کەرکوکیان دا و دەیدەن.. 
جۆن نیوبەری ئینگلیزی، بڵاوکەرەوە و فرۆشیاری کتیبی بواری ئەدەبی منداڵان.
مەبەستی ئێمە لەم نووسینەمان، نەبوونی رەخنەی ئەدەبییە لە ئەدەبی منداڵانی کوردمان لە کوردستان دا.. کە تا ئەمڕۆش بە نرخی نەبوونە.
کوردستانی نیشتمانی خۆشەویست جوانمان، ئەو ناوە پیرۆز و شیرینەیە، کە هەمیشە لە ناخی دڵمان و لە هۆش و بیر و خەیاڵمان دایە، بۆتە وێردی شیرینی هەمیشەی سەر زارمان..
کە منداڵ بووین، لە قوتابخانەی سەرەتاییدا دەمانخوێند، لە کتێبی خوێندنەوەی ـ عەرەبی ـ و لە کتێبی خوێندنەوەی ئینگلیزیشدا، کۆمەڵە چیرۆکێکی کورتی ئەفسانەیی خۆشیان تێدابوون،
کوردیلە شیرین و چاوگەشەکانی ئەمڕۆمان.. هیوای داهاتووی کوردستانن.. بەنرخترین سامان و سەرمایەی گەلەکەمانن.. کە لە سامانی نەوت و زێڕ و لە هەموو لە سامانێکی تریش زۆر گرنگترن و بەنرخترن.
لە یادی(٧١) مین ساڵڕۆژی، بۆ یەکەمین جار گۆڕینی (هێزی رزگاریخواز) و (پارێزەری کورد و کوردستان) بۆ ناوی (پێشمەرگەی کوردستان) هاورۆژیش بوو
لویس کارۆل، نووسەری چیرۆکی سەرکێشییەکانی (ئەلیس لە وڵاتی عاجباتییەکان) یەکێکە لە نووسەرە بەناوبانگەکانی ئینگلتەرا و جیهان لە بواری چیرۆکی منداڵان. 
راستگۆیی بریتییە لە وتنی قسەی راست و رەوا، پێویستە هەموو مرۆڤێک راستگۆبێت لە قسەکانی و لە کردارەکانی و لە بیروباوەڕی و لە نیازپاکی و لە دڵپاکی و لە بەڵێنەکانی و لە دڵسۆزی
رۆژی چوارشەممەی رابردوو (١٦ی/نۆڤەمبەر/٢٠١٦) دیکتاتۆر رەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک کۆماری زیندانستان (تورکیا) سەردانی کۆماری پاکستانی کرد،
چەند بەهایەکی بنەمایی هەن، کە مرۆڤ و کۆمەڵگا ناتوانن بەبێ ئەو بەهایانە بژین، سووریشن لەسەر ئەوەی کە ئەو بەهایانە بۆ منداڵەکانیان بکوێزنەوە..
ئازادی تەنها وتنی وشەیەکی سەرزارەکی و راگوزاری نییە، ئازادی ئەو هەوا پاک و بێگەردەیە کە هەڵیدەمژین.. ئازادی ئەو هەست و نەستە جوان و پیرۆزەیە،
لە سایەی قورخکردنی دەسەڵاتی تاكڕەوانەی ئەردۆگانی دیکتاتۆری ستەمکار، تورکیا بووە بە گەورەترین بەندیخانەی جیهان، بە شێوەیەکی زۆر دڕندانە و نامەردانە،
لە ئەمڕۆدا، لە لایەکەوە شۆڕش و راپەڕین و خۆپیشاندانی ناڕەزایی و تووڕەیی گەڵانی چەوساوە و ستەملێکراو و ماف و ئازادی داگیرکراو، لە دژی دەسەلاتدارانی ستەمکار و رژێمە دیکتاتۆرییەکان،
دەولەت باخچەلی رەگەزپەرست، سەرۆکی پارتی نەتەوەیی تورکیا، کە بووە بە کلکی ئەردۆگان، لە وتەیەکیدا لە بەردەم پەرلەمانی تورکیادا، رەخنەی لە سەرۆک وەزیرانی عێراق حەیدەر عەبادی گرت،
لالۆ وەیسی لە نزیک دێیەکەی خۆیاندا، رەزێکی گەورەی هەبوو، ترێیەکی رەش و گەش و شیرینی دەگرت.. بێجگە لە خواردنی خۆیان، هەموو ساڵێ زیاتر لە چوار هەزار کیلۆگرام ترێی لێدەفرۆشت.
پێداویستییە سەرەکییەکانی مرۆڤ دوو بەشن، بەشی یەکەمیان پێداویستییە جەستەییە بایۆلۆژییەکان وەکو هەوا، خواردن، خواردنەوە، نووستن،
گۆڤاری ( دێـرشپیگل ) کە گۆڤارێکی هەفتانەی گاڵتاجڕئامێز و رەخنەگری بە ناوبانگی ئەڵمانییە .. لە رۆژی سێ شەممە (١٣ی/ سێپتەمبەر/ ٢٠١٦) دا،
سەرۆکی تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان کە لە ساڵی ( ٢٠٠٣) ەوە، تا ئەمڕۆ خۆی و پارتەکەی( پارتی نـاداد و نـاگەشەکردن ) تاکڕەوانە دەستیان بەسەر هەموو دەسەڵاتەکانی تورکیادا گرتووە
مینا کچێکی جوانکیلەی رووخۆش و زیرەکە، لە شاری ( بێرگن ) لە وڵاتـی ( نەرویج ) لە دایکبووە .. لە ماڵەوە زۆر بە باشی فێری زمانی کوردی بووە .
سەرۆک کۆماری تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان، لە (٢ / ٧ / ٢٠١٦) دا، راگەیاندن و مژدەی دانی رەگەزنامەی تورکی بە پەنابەرە سورییەکانی تورکیا دا ..
سێ کەڵەنووسەری جیهانی لە رۆژئاوادا، ناو و ناوبانگیان بە نووسینەکانیان بۆ منداڵان گرێدراون، ئەوانەش ( چارلز پیرۆ ) لە فەرەنسا، ( برایانی گریم ) لە ئەڵمانیا، ( هانز کریستیان ئەندەرسن ) لە دانمارک ..
گەندەڵی بۆتە شێرپەنجەیەکی کوشندەی ئەم سەردەمە، بەتایبەتیش لەو وڵاتانەی کە لەلایەن چەند کەسێکەوە، یا پارتییەکەوە دەسەڵات و پۆست و پایە گرنگ و باڵا و هەستیارەکانیان،
شکسپیر , دەڵێ : ” لە جیهـاندا سەرینـێک نییە .. کە لە بـاوەشی دایـک نەرمـتربێت
میکافیلی دەڵێ : ” ئەگەر دەتەوێت نەیارانت لە ناوبەریت و، هێزت بۆ هەمووان دەربخەیت، کودەتا دروست بکە و لە ناویان بەرە ” ئەو کودەتایەی لە چەند رۆژی پێشوودا لە تورکیادا روویدا،
سەرۆک کۆماری تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان، لە (٢ / ٧ / ٢٠١٦) دا، راگەیاندن و مژدەی دانی رەگەزنامەی تورکی بە پەنابەرە سورییەکانی تورکیا دا ..
شۆڕشی تەکنۆلۆژیا و شەپۆڵەکانی داهێنان درێژەیان هەیە و ناوەستن .. رۆژ لە دوای رۆژ دەزگای ئەلیکترۆنی سەیر و سەمەرەتر دروست دەکرێن و دێنە کایەوە،
لە ساڵی (١٩٢١) دا، کە ئیمپریالیزمی بەریتانی بۆ بەرژەوەندی خۆی بەبێ خواستی گەلی کوردمان باشووری کوردستانی خستە سەر عێراق و لە رووی سیاسییەوە باشووری کوردستان بوو بەشێک لە دەوڵەتی عێراق ..
تا ئیستا دوو جاری تر .. باسم لەوە کرد کە پیلانێک لە دژی دابڕانی کەرکوک لە کوردستان لە لایەن نەیارانی کوردەوە لە ئارادایە لە (١١ ی/ مای/ ٢٠١٥) دا،
لە ئەمڕۆدا، زۆر دەربارەی ( نێرگزی ) دەبیستین، دەڵێن فڵان کوڕ یا فڵانە کچ نێرگزییە .. زیاتریش لە نەخۆشییەکانی تر، 
بڕیاردان لەسەر ( یاسای هەڵگرتنی پارێزبەندی لەسەر ـ ١٣٨ـ ئەندام پەڕلەمانتار ) لە لایەن پەڕلەمانی تورکیاوە .. بڕیارێکی مەترسیدارە،
گەلانی ستەملیکراو و ماف زەوتکراو و، نیشتمان داگیرکراو، لە خەبات و تێکۆشانێکی بێوچانـدان لە دژی داگیرکەران .. بۆ رزگارکردنی نیشتمانەکانیان و بۆ بە دەستهێنانی مافەکانیان و
یەکێک لە ئافرەتە ناودارەکانی کوردی جوولەکە، زانا و دانا و مامۆستای گەورە و ناوداری کوردمان، خاتوو ( ئاشیناز بارزانی : ١٥٩٠ـ ١٦٧٠ز)
لەوە جوانتر نییە کە رۆژەکانمان، بە زەردەخەنەیەکی گەشبینی ناسک دەستپێبکەین، بۆ ئەوەی ناخۆشی و ئازاراکانمان لە یادبکەین ..
لە زۆر شوێنی جیهاندا، تاوانی کۆمەڵکوژی ( جینۆساید ) و، تاوانی دژ بە مرۆڤایەتی، لە دژی گەلانی ئازادیخـوازی ماف زەوتکراو و، خـاک داگیرکراو ئەنجام دراون،
خاتوو ( ئاسترید لیندگرێن ) کەڵەنووسەرێکی پسپۆری سویدی و جیهانی بوو، لە بواری ئەدەبی منداڵاندا، نووسەری زنجیرە چیرۆکی ( پیـپی گـۆرەویدرێـژ ) ە،
روون و ئاشکرایە و دونیا دەزانێ کە تا ئەمڕۆ سوپای تورکیا تەنها فیشەکێکیشیان بە چەتە بەکرێگیراوە تیرۆریستەکانی داعشەوە نەناوە ..
ئاینی ئیسلام لە نیوچە دوورگەی عەرەبیدا سەری هەڵدا، لە نێو کۆمەڵگایەکی عەرەبی کۆچەریدا، کە هۆزە عەرەبەکان لە ململانێ و شەڕ و توندوتیژییەکی بەردەوامدابوون ..
لاڤۆنتین دەڵێ : ” درۆزن و تەڵەکەباز و ریاباز .. لەسەر ئەرکی کەسانێک دەژین کە گوێیان لێدەگرن “
دکتۆر ( نەجمەدین کەریم ) پارێزگاری کەرکوک.. لە ( هەقبەیڤین ) ێکدا، لەگەڵ بەشی ئینگلیزی پۆرتاڵی ( رووداو ) دا، کە بە کوردی لە سایتی ( بزووتنەوەی کۆماریخوازی رۆژهەڵاتی کوردستان ) دا،
( شەکسپیر ) دەڵێ : ” لە جیهاندا سەرینێک نییە، کە لە باوەشی دایک نەرمتربێت 
“
شاعیری گەورەی کوردمان ( عەبـدوڵڵا گـۆران ) ی نەمـر دەڵێ :
بنووســــــە، بپرســــــە، مەترســــــە
دوو وشەی شیعری جـوانت بەســـــە 
ئەگەر بە مێژووی دەوڵەتی ئیمپریالیزمی عوسمانیدا بچینەوە .. کە لەژێر عەبای خیلافەتی ئیسلامی و مێزەری سوڵتانیدا، بە ناوی ئاینی ئیسلامەوە خۆڵیان لە چاوی گەلانی خۆشبڕوای ناوچە کرد ..
مرۆڤ هەر بە سروشتی گیانەوەرێکی کۆمەڵایەتییە .. چونکە ناتوانێت بە تەنها و دوورەپەرێز بژی .. بەبێ هاوکاری و هەمەنگیش ناتوانێت هەموو پێداویستییەکان و پێویستییەکانی ژیـان و گوزەرانی خۆی دابین بکات
گۆرانییە فۆلکلۆرییەکان، بەشێکی گرنگن لە فۆلکلۆری هەر گەلێک .. هەموو چین و توێژەکانی خەڵکی حەز لە هۆنراوە و لە ئاوازەکانیان دەکەن،
لە ئەمڕۆدا سیاسەت بووە بە بەشێک لە ژیان و لە رۆشنبیریمان و، لە باس و خواسی رۆژانەمان .. بمانەوێت یا نەمانەوێت .. حەزبکەین یا حەزنەکەین ..
ناز کچێکی جوانکیلە و رووخۆشە .. زۆر زیرەک و دانا و ژیرە .. لە لای هاوڕێکانی و مامۆستاکانی زۆر خۆشەویستە .. ئەویش هەموویانی خۆشدەوێ و رێزیان لێدەگرێ .
زۆر جاردایک و باوک، بە تایبەتیش دایک دەبینێ کە کۆرپە خۆشەویستەکەی بەدەم خەوەوە زەردەخەنەیەکی گەورە دەکات یا پێدەکەنێ ..
شاری کەرکوک دەکەوێتە باشووری کوردستان .. یەکێکە لە شارە هەرە دێرینەکانی کوردستان .. مێژووی دروستبوونی بۆ زیاتر لە حەوت هەزار ساڵ بەر لە ئێستا دەگەڕێتەوە
منداڵان گرنگترین سامان و، بناغەی داهاتوو و ژیانن .. منداڵان لە هەموو شوێنێکی جیهاندا، لە نێۆ پەندەکانی زمانەکانی هەموو گەلاندا، هێمای بێتاوانی و دڵپاکین ..
ئێمەی کورد لە هەموو کەسێ زیاتر لە نیازە گڵاوەکانی تورکیا تێدەگەین .. چونکە لە دامەزراندنی دەوڵەتی ئیمپریالیزمی عوسمانییەوە،
وشەی ستراتیژی لە وشە رەسەنە یۆنانییەکەوە ( ستراتیگۆس ) ەوە وەرگیراوە، کە واتای ( هونەری جەنگ) یا ( هونەری سەرکردایەتی لەشکر ) یا پایەی ( ژەنەراڵ )ی دەگرێتەوە .
منداڵ کە لە دایک دەبێت هیچ نازانێت .. لە جیهانێکی فراوانی زۆر سەیر و سەمەرەی جەنجاڵ و سیخناخدا، چاوەکانی هەڵدێنێت و، گەشتی ژیانی دەست پێدەکات ..
منداڵەکانمان جگەرگۆشەمانن .. بیبیلەی چاوەکانمانن .. هیوا و ئومێدی دواڕۆژمانن .
منداڵە چاوگەشەکانمان بەشێکن لە ئەمڕۆمان .. بەڵام هەموو داهاتووی کوردسـتانن . 
هەفتەیەک بوو، کە ساڵی خوێندنی تازە دەستی پێکردبوو .. لە پۆلی شەشەمی بنەڕەتیدا بووین .. رۆژێک مامۆستای زمانی کوردیمان، ئەم پرسیارەی لە قوتابیانی پۆلەکەمان کرد : ” حەزدەکــەن لە داهاتــوودا .. بـبن بە چـی .. ؟ “
لە زمانی کوردیماندا، مەبەست لە وشەی ” گەنــدەڵی ” داری وشکی کەڕەپووکردووی کلۆر دەگرێتەوە .. کە لە سوتاندندا گڕی هەیە .. بەڵام تینێکی گەرمیی ئەۆتۆی نییە .
فەیلەسووفی یۆنانی ( ئەرسـتۆ ) دەڵێ : ” گەر دەربارەی هاوڕێتی لەمن دەپرسی، ئەوەیە کە گیانێکە و لە دوو جەستەدایە .. “
بایــرۆن دەڵـێ : ” تا دەتــوانیت پێبـکەنە … ئەمـە دەرمـــانێکی هـــەرزانە … ” هەر هەموومان وێڵی دوای هێنانەدیی خۆشی و شادین و کامەرانین ..
دیاردەی توندوتیژی دژی منداڵان، یەکێکە لە گەورەترینی ئەو کێشانەی کە لە ئەمڕۆدا رووبەڕووی جیهان بۆتەوە .. چونکە بە پێی راپۆرتەکانی ” يۆنسیف “
بزانین یا نەزانین، لە لەدایکبوونەوە تا مردن، رەنگەکان راستەوخۆ کارتێکردن و رۆڵێکی سەرەکییان بە ئەرێنی و بە نەرێنی لە ژیانی رۆژانەماندا هەیە
هەر مرۆڤێک لەم دنیایەدا بێت، لە هەر نەتەوەیک بێت، لە هەرشوێنێکدا بژیت، بەبێ جیاوزی مافی هەیە و ئەرکیشی لە ئەستۆدایە .. گرنگترین مافی رەوای هەر کەسێکیش مافی (ئازادی) یە
نووسەر و پزیشکی ناسراوی دەروونی ( رۆدلف دریکۆس ) دەڵێت : ” منداڵ پێویستی بە هاندان هەیە .. هەر وەکو چۆن رووەک پێویستی بە ئاو هەیە ..” ستایش و هاندان، دوو وشەی هاومەبەستن،
رۆژی پێنج شەممە (٢٠ / ٨ / ٢٠١٥) لە سایتی ( روسیا الیوم ـ روسیای ئەمڕۆ ) دا بە زمانی عەرەبی بابەتێک بە ناونیشانی ( کردستان تحمي أوروبا .. بریطاني یحارب داعش في العراق : کوردستان ئەوروپا دەپارێزێ … بەریتانییەک شەڕی داعش دەکات لە عێراقدا ) .
شایەک هەبوو، تەنها کچێکی بچووکی جوان و روخسارشیرینی هەبوو ، کچەکەی ناوی مینا بوو، تەمەنی یانزە ساڵ بوو شا و شاژن مینایان، زۆر خۆش دەویست،
هەر لە کۆنەوە، بە چاوێکی پڕ لە ئەوپەڕی رێز و شکۆدارییەوە، لە مامۆستایان روانیوە .. چونکە بە درێژایی سەردەمەکانی مێژوو مامۆستا خاوەنی پەیامێکی زۆر پیرۆز و گرنگ بووە .. هەر ئەم پەیامەشە کە رێز و پیرۆزی بە مامۆستا بەخشیوە .
دوای ئەوەی کە ئەمریکا گڵۆپی سەوزی بۆ تورکیا هەڵکرد بە لێدانی بنکەکانی پارتی کرێکارانی کوردستان، بەرانبەر بەوەی کە بنکەی فرۆکەخانەی سەربازیی ئینجەرلیک
دەوڵەتی تورکیا، لە دروستبوونییەوە تا ئەمڕۆ، وەکو دەوڵەتێکی رەگەزپەرستی، بە ئاسن و بە ئاگر،بە کوشتن و بڕین و بە گرتن و ئەشکەنجەدان، مامەڵەیان لە گەڵ کورد دا کردووە و دەکەن،
لە شاری کەرکوک خانوویەکی گەورەمان هەبوو، لە حەوشە گەورەکەیدا باخچەیەکی جوان و رازاوەمان هەبوو، بەهاران بە بۆنی گوڵ و رێحانە و شەوبۆ و، لە جریوە جریوی چۆلەکەکان مەست دەبووین .
ئەگەر زەوی خاکی بە پیت و زێڕ و ئەلماس و نەوت و کانزای بەنرخی هەبێت .. ئەگەر دەریا گەوهەر و مەرجان و دوڕ و مرواری گرانبەهای هەبێت ..
منداڵان زۆر خۆشەویستن .. منداڵان تۆی ژیانن .. هیوای داهاتووی گەلانن .. منداڵان گرنگترین سامان و سەرمایەن .. کە لە نەوت زێڕیش بەنرخترن .
دوای سەرکەوتنەکانی هێزەکانی پارستنی گەل و پێشمەرگە و شەڕڤانانی قارەمانی گەلەکەمان لە کۆبانی و گرێ
سپی و، و چەند ناوچەیەکی تردا،
رۆژی سێ شەممەی رابردوو ( ٢/ ٦/ ٢٠١٥) سەرۆکی بەرەی تورکمانی لە کەرکوک ( ئەرشەد ساڵحی ) لە بارەگای بەرەکەیان لە شاری کەرکوک، بۆ میدیا و کەناڵەکان و هەندێ لە رۆژنامەنووسان
ماوەیەکە چەند لایەنێک، کە دژی خواستەکانی کوردن، داوای ئەوە دەکەن کە کەرکوک بکرێت بە ( هەرێمی سەربەخـۆی کەرکـوک ) و لە کوردسـتان دایببـڕن
رێکەوتنی نێوان تورکیا، سوێد و فینلاند ، کوردەکانی نیگەران کردوە
تورکیای لە رێکخراوی پەیماننامەی باکوری ئەتلەسی(ناتۆ) دەرکەن، عوسمان کەوکەبیشاد
گەلی کورد لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان دژی ڕەزا پەهلەوی و هاوتەریبەکانیەتی بۆ سەر دەسەڵاتی ستەمکارانەیان، محەممەد سلێمانی
چهن دێڕێ سهبارهت به پهرتووکێ که نهمخوێندهتۆ، سهعی سهقزی
بەرکوڵێ لە ژیاننامەی ئۆتۆ ڤۆن بسمارک، سەرکردەی کاریزمایی یەکگرتنی ئەڵمان.. بەشی( ٢ ـ ٣)، هەڵۆ بەرزنجەیی
زێد، سەلیم حەقیقی
منداڵەکانی ئەمڕۆمان.. هـیوای داهـاتووی کوردستانن..، رەزا شـوان
مـــن مــــوســڵــمــانــم، مەلا برایم مەجید پوور
اپوزیسیون کورد بایسته است که هرچه زوتر از سنگری قدرتمند خود را آفتابی کنند !، اردلان بهروزی
کونەبۆر و رایۆ دەنگی کوردستانی ئێران…، ئەحمەد شێربەگی
ئایا ڕاستە “مەسعوود محەمەد” کۆپی” دڵدار”ی شاعیرە..؟!، ھەڵۆ بەرزنجەیی
“تیری تەرکەش “، لە ترکەش ، یـادێک لە عـــەوڵای مـام سەعــید هێـمای وەرە بەخشی پێشمەرگە، سەدیق بابایی
ئایدیۆلۆژیای کوردایەتی ، کتێب، ئەلبورز ڕۆئین تەن
بواری رهخنه لای زیندانی سیاسی (یۆسف ئهردهڵان)، سهعی سهقزی
بحران اندیشە ، ابراهیم فرشی
گزارش گوترش درباره ایران: مرگ بر اثر اعدام، شکنجه، و عدم دسترسی زندانیان به مراقبت‌های پزشکی
ساڵرۆژی دامەزرانی رادیۆی دەنگی کوردستانی ئێران پیرۆز بێ، سەید عەلی هاشمی
شەڕی کۆمەڵە و دێموکرات ئەو شەڕەی نەدەبوو ڕووبدا، نووسینی کتێب، برایم چووکەڵی
“عەلی توڵابی” سەفیرە نوێیەکەی ھونەری کوردی بناسن….، ھەڵۆ بەرزنجەیی
ناوی نزار خەزرەجی و زۆری دی لە لیستی تۆمەتبارانی ئەنفال نین؟؟؟؟، عەلی مەحمود محەمەد- پێـشێلکـردنی مافەکانی منـداڵانی کورد.. رەزا شـوان
بەرکوڵێ لە ژیاننامەی ئۆتۆ ڤۆن بسمارک، سەرکردەی کاریزمایی یەکگرتنی ئەڵمان…، بەشی ١ـ٣، هەڵۆ بەرزنجەیی
مەسعوود محەمەد ، ژیان و جیهانبینی، ئامادەکردنی: هەڵۆ بەرزنجی
کوردە بەسیە، وەخۆکەوە ، مەلا برایم مەجید پوور- کوردانە چیرۆک…، برایم فەڕشی
یاسای ئێستای هەڵبژاردنی كوردستان یەكێكە لە باشترینی جیهان، عەلی مەحمود محەمەد
تداوم اعتراضات بازنشستگان: «هم مجلس، هم دولت، دروغ می‌گن به ملت»
کۆچی دوایی دایە “مریەم ڕۆستەم پوور” دایکی دوو شەهیدی ڕێگای ڕزگاریی کوردستان
چیرۆک بۆ منداڵان.. خەڵاتی قوتابی نموونەیی.. ن: رەزا شـوان
پلانی تیرور کردنی کاک مستەفا هیجری و کاک رۆستەم جەهانگیری
ناتۆ، لەبەردەم مەرامی گڵاوی تورکیادا…، ھەڵۆ بەرزنجەیی
ئــاگـــادارینامە، بۆ سازدانی کۆنفڕانسێکی تایبەت بە بواری جینۆسایدی کورد
پانتایی جەنگ و کاریگەرێتی گوتار…، هەڵۆ بەرزنجەیی 
تیرۆریزمی ئێرانیو تورکی لە کوردستان، رەزا مەنوچەهری
رۆژی دایک و پهناگایهکی ئارام، سەعی سەقزی
راوکهره کهوییهکان، سەعی سەقزی 
سەردانێکی کورتی هاوڕێ حامید درودی، ساڵە نەڵۆسی- کەنگێ دەزانین؟!، مەلا برایم مەجید پوور
- حامیدخان ڕەشیدی زەرزا، سەلیم حەقیقی
یادێک له دایکی کۆچ کردووم (زێرین حیکمهت)، عوسمان کەوکەبیشاد
فراوانکردنی ناتۆ توركیا نیگەران دەكات، هیوا سەید سەلیم
ادامه اعتراض‌ها در شهرهای مختلف؛ گزارش‌ها: دستکم یک نفر کشته و ۲۵ نفر بازداشت شده‌اند.- نالی و (بێ تۆ) یا نالی و (بیتۆ)؟، سەعی سەقزی
تێکشکاندنی گەمارۆیەکی ٤ ڕۆژەی دوژمن، بەشی شەشەم (کۆتایی)، عەزیم ئەلیاسی- تــەمــەن ڕۆیـی !, مەلا برایم مەجید پوور
مهرگێ له بێدهنگی دا و تهرمێ له بێکهسی دا، بۆ ساڵرۆژی مردنی سدیق سوڵتانی، ن. سەعی سەقزی
من و تۆ، دڵكەش قادر
فەلسەفە چییە؟ کتێب، برایم لاجانی
چاوەکانت بەشوێنمدا دەگەڕێن، دڵکەش قادر
شەڕی ناوخۆیی و زیانەکانی بۆ نەتەوەیەکی بندەست، عارف باوەجانی
فیلمی هەڵگیراو لە کۆریادی تێکۆشەر کاک عومەری قازی , ساڵە نەڵۆسی
کنت لوئیس: ئەمەی ئێمە کردمان کۆماری ئیسلامی ئێرانی بە گشتی هێنایە بەردەم دادگا لە دادگایی حەمید نووری دا
تێکشکاندنی گەمارۆیەکی ٤ ڕۆژەی دوژمن، بەشی پێنجەم، عەزیم ئەلیاسی
نودمین جلسه دادگاه حمید نوری؛ درخواست وکیل شاکیان برای «اشد مجازات»: تلفن نوری «معدن طلاست»
چەند وێنەیەک لە کۆڕیادی کاک عومەر قازی لە ستۆکهۆڵم
تێکشکاندنی گەمارۆیەکی ٤ ڕۆژەی دوژمن، بەشی چوارەم ، عەزیم ئەلیاسی- خەون و خەیاڵ پڵاوی پۆتین ، مەلا برایم مەجید پوور
“پەروەردەی ئیسلامی”، پرسیارکوژی و گومانکوژی، شێرکۆ کرمانج
لە شازدەمین ساڵڕۆژی کۆچی دوایی هونەرمەند ئازاد خانەقـینی.. رەزا شـوان
تێکشکاندنی گەمارۆیەکی ٤ ڕۆژەی دوژمن، بەشی سێهەم، عەزیم ئەلیاسی- نا بۆ خۆکوژی! ، سەلیم حەقیقی
عومەر قازی کەسایەتی سیاسی لە تەمەنی 88 ساڵید کۆچی دوایی کرد و بۆچوونی دۆستان
تێکشکاندنی گەمارۆیەکی ٤ رۆژەی دوژمن، بەشی دووهەم، عەزیم ئەلیاسی 
حەوزخانە، مەلا برایم مەجید پوور
شەڕی دۆڵەكان!، زریان رۆژهەڵاتی
تێکشکاندنی گەمارۆیەکی ٤ ڕۆژەی دوژمن، بەشی یەکەم، عەزیم ئەلیاسی
گوڵاڵە مورادی: بە فشار و ئەشکەنجە ناچاریان کردم بە دانپێدانان
ڕاسان شکست بە بیرۆکەی هەتاهەتاییبوون داگیرکەر دەهێنێت، زاگرۆس
ئێمە لەدەرەوەی مێژووداین! بەردەوامی دۆخی ستەمکاری بۆ؟ عەلی حەمە- گرفتن اعتراف اجباری از گلاله مرادی زندانی سیاسی متعاقب یکسال بلاتکلیفی قضایی در زندان ارومیه
گۆڤاری تۆبزاوە تایبەت بە ئەنفال و جێنۆساید ، ژمارە 5 بڵاو كرایەوە
تێچووی شۆڕشێکی دزراو، سندووس
بڕیاری دادگای میکۆنووس لە میدیاکانی “ئاڵمان و ئۆتریشـ”ـدا باسی لێ کراوە
لە ساڵیادی شەهید لوقمان مێهفەردا دۆکیۆمێنتارییەک بڵاوکرایەوە
چەكی تەكتیكی رۆژئاوا، چەكی ستراتیژی روسیای شكاند!، مەلا بەختیار
چالاكوانێكی تری رۆژهەڵاتی كوردستان لە سلێمانی بێسەروشوێن كرا
ئۆلیگاریشییەکانی رووسیا کێن؟
چیرۆکی ئافراندی ئادەم بە pdf بۆ بڵاو کردنەوە، سەلیم حەقیقی
وهڵامه بێ وهڵامهکهی سهی برایم عهلیزاده، سەعی سەقزی - بۆ حیزبە ئیسلامیەکانی باشور دەنگیان نەهێناوە؟!، مەلا برایم مەجید پوور
