رەزا شوان
بێگومان هەموو دایکان و باوکان ئاواتەخوازی ئەوەن، کە منداڵە خۆشەویستەکانیان لە هەموو بوارەکانی ژیانیاندا، ئازا و بوێر و دلێربن، بڕوا و متمانەیان بە تواناکانی خۆیان هەبێت؛ بە ئەوپەڕی ئازادی و ئازایەتیشەوە، بە بێ ترس و شەرم، گوزارشت لە هزر و لە راو لە راز و نیـازە پاکەکانیان و لە بۆچوونەکـانی خۆیـان بکەن.
پیرۆزبێت.. خاتوو نادیـە مـراد
بـە نـاوی سـەرجـەم ئەندامـانی کۆمـەڵەی منـداڵانی کـورد ـ لـە نـەرویـج
رۆژێک پشیلەیەکی زل، راوی مشکێکی نا، تا بیگرێت و بیخـوات.، مشکەکە تـوانی خـۆی لـە پشــیلەکە دەربـازبکـات.
لە ساڵی (١٩٩٤) ەوە، هەموو ساڵێک لە رۆژی(٥ی/ ئوکتۆبەر) کە بە (رۆژی جیهانی مامۆستایان) ناوبراوە، بەم بۆنەیەوە لە زۆربەی وڵاتانی جیهاندا، بە گەرمی پیـرۆزبایی لە مامۆستایان دەکەن و گوڵیان پێشکەش دەکەن.
لـە دێـیەکی قەشـەنگی کـوردسـتانـدا، لـە و٥رزی بەهـاردا، لـە نـزیک کـانی و چـەمێک، لەسەر لقێکی دارگـوێزێکی بـەرز، دوو چۆلەکەی جـوانی نێر و مێ یەکتریـان نـاسی.
زیـلان و دیـلان خوشک و بـران.. زیـلان یانزە ساڵانە، دیـلان دە ساڵانە، لە دێیەکی جـوان و قەشەنگی باکـووری کوردسـتاندا دەژین.
لە ئەمڕۆدا پەروەردەکردنی دروستی منداڵان، کارێکی هەڕەمەکی و ئاسان نییە، ئێمە لە سەردەمی جیهانگیری و شۆڕشی تەکنەلـۆژیا و گۆڕانکـاری خـێرا و داهێـنانی سەیـر و سەمەرەدا دەژین، لە جیهانێکی جەنجاڵی پـڕ لە کێشە و قەیـران و کارەساتـدا دەژین.
بێگومان عێراقی نییە.. هـەژارترین سەرۆکی پێشوو لە جیهاندا، رەتیدەکـاتەوە کە مووچـەی خانەنشینی وەربگرێت.
لە رۆژێـکی بەهـاردا، کـوللـەیەکی گـەورە بە هـەنگـێک گەیـشت، ویستی لەڕێـدەریبکات.
یۆگـا وەرزشێکی جەستەیی و دەروونییە، مێژووی دەگەڕێتەوە بۆ شەش هەزار ساڵ پێش ئێستا، بە تایبەتیش لە وڵاتی هیندستان، وەکو رێوڕەسمێکی ئایینی باو و بڵاوبوو.
ساڵی پار کە لە پۆلی پێنجەمی قوتابخابەی بنەڕەتیدا بووم، لە زمانی کوردی، لە وانەی داڕشـتـندا، کە مامۆستاکەمان بابەتـێکی داڕشـتنی دەداینێ
‘زمـان گرنگترین کەرەستەی دەربـڕین و گۆزارشتکردن و گەیاندن و تێگەیشتنە. چ بە شێوەی ئاخـاوتنی سەرزارەکی بێت یا بە نووسـین بێت..
بە بۆنەی (رۆژی جیهانی منـداڵان) بە ناوی (کۆمەڵەی منـداڵانی کورد ـ لە نەرویـج)
جوانـترین پـیرۆزبایی لە منـداڵانی کوردستان و لە سەرجەم منداڵانی جیهان دەکەین.
کامیل قوربانی ، شوان خەڵکی دێی پەسوێ، شەوی 2018/05/25 ، سەعات 10ی نیوی شەو، لە شاخەکانی پشت پەسوێ دەبێ و گلێرە دەبارێ، فەوری بنەماڵەکەی ئاگادار دەکات کە سێلاو هات هەڵێن،
پاڵەوان و کەسایەتییەکان (کارەکتەرەکان) رەگەزێکی گرنگە لە رەگەزەکانی نووسینی هونەری چیرۆک، تەوەرێکی سەرەکیشە لە چیرۆکی منـداڵان.
(جۆرج برنادشۆ) دەڵێ:” ئەو کارەساتەی کە جیهانی تێدا دەژی، لەوەدایە کە دەسەڵات لە دەستی کەسانێکی بێـتوانان“
)شکسـپیر) دەڵێ:” لە جیـهاندا سەرینـێک نییە، کە لە باوەشـی دایـک نەرمتـر بـێت“
تەمەنم پێـنج ساڵان بوو، ماڵمان لە دێی (تۆمـار) لە ناوچـەی شـوانی سەر بە پارێزگـای کەرکـوک بوو. باوکم جوتیار بوو، خەریکی کشتوکاڵ بوو. جووتێک هێستر و جووتێک گوێدرێژمـان هەبوو،
کە زانیم سەرەک وەزیرانی عێراقی شیعستان دەیەوێت بچێت بۆ سولێمانی و بۆ هەولێر لەو باوەڕەدا بووم،
هەر کاتێک کە ناوی ئەفسانەکانی سینەمای جیهانی بهێنرێن، پێویستە ناوی کچۆلەی بلیمەت (شـیرلی تمـپل) یش بهێنرێت. ئەمەش سەیر نییە، چونکە شیرلی تمپل بووکی هەموو منداڵانی جیهان بوو، بچووکترین و زیرەکترین و ناودارترین و پڕداهـاترین منداڵە لە مێژووی سینەمای جیهانیدا.
. مـام پیـرۆت پیاوێکی بە تەمەن بوو، لە دێیەکی کوردستان دا دەژیا. دوو کوڕی هەبوو. کوڕە بچووکەکەی ناوی هەڵۆ بوو، گەورەکەشی دیاکۆ. رۆژێک هەردووکیانی بانگ کرد.
لەم ساڵانەی دواییدا، مۆدەی هونەری وێنەکێشان لەسەر دەموچاودا (فـەیس پنتـین) بە تایبەتیش لەسەر دەموچـاوی منـداڵاندا، بە شێوەیـەکی بەربـڵاو لە هەمـوو جیهاندا تەشنەی کردووە.
لە دامەزراندنی دەوڵەتی عـێراقەوە لە (١٩٢١) دا، حکوومەتە یەک لە دوای یەکەکانی عێراق، بە حکوومەتەکەی حەیدەر عەبادی ئێستاشەوە، بە پێی پیلانێکی رەگەزپەرستی و شۆڤێنی داڕێژراو،
کوردستانی جوانمان، بە زەوی ئاسمانییەوە، بە شاخ و گرد و دەشت و دۆڵییەوە، بە ئاو و دار و بەرد و خاک و خۆڵییەوە، بە گوڵ و گوڵزارییەوە، بە کوێستان و گەرمانییەوە، بە باکوور و رۆژهەڵات و باشوور و رۆژئـاوایەوە،
)لانک) و (بێشکە) دوو ناوی هاومانان، مەبەستێک دەگەیەنن، لۆرک و جۆلانیش دوو ناوی ترن، هەموویان شوێنی نووستن و ژیـرکردنەوە و ئـارام بەخشینن بە منـداڵی کۆرپە، تەنها جۆلانێ نەبێت
لانک
منداڵەکانمان نەوەی ئەمڕۆن و هـیوای داهـاتووی کوردستانن.. بەنرخترین و گرنگترین سامـان و سەرمایەی گەلەکەمانن..
کەروێشکێکی کێوی، لە سەیرانگایەکدا، کەروێشکێکی سپی بینی، چوو تا تاوێک یاری لەگەڵـدا بکات، کە لێی نـزیک بۆوە، سەیـریکرد هیـچ ناجـوڵێتەوە..
بەشێکی زۆر لە کەڵە نووسەرانی جیهانی (هۆنراوەنووسان، چیرۆکنووسان، رۆماننووسان، شانۆنووسان) منداڵانیان فەرامۆش نەکردوون،
(جـۆرج ئورۆیل) دەڵێ:” لە سەردەمی ئێمەدا، شتێک نییە بە ناوی دوور لە سیاسەت، هەموو کێشەکان کێشەی سیاسین”.. بێگومان سیاسەت بە گرنگترین پایەکانی دەوڵەت هەژماردەکرێت..
شانۆ لقێکە لە ئەدەب، هونەرێکی درامی نوانـدە، بە دایکی هونەرەکان ناودەبرێت. شانۆ پەنجەرەیەکە بۆ داهێـنان.. سەکۆیەکە بۆ گوزارشتکردن لە خۆشییەکان و لە ناخۆشییەکانی مـرۆڤ..
لە ئەمڕۆدا گەندەڵی ترسناکترین و زیانبەخشترین دیاردەی نەرێنی دەوڵەت و دەسەڵاتە.. نەخۆشییەکی مەترسیدارە.. خەریکە بڵاوبێتەوە و ببێت بە پەتا و لە دەسەڵاتی باڵاوە شۆڕببێتەوە بۆ خوارەوە
پێشمەرگەکان: کۆماری ئیسلامی ئێران لە ماوەی 39 ساڵی دەسەڵاتی خۆیدا، هەزاران جینایەتی دژی نەتەوەکانی ئێران بە تایبەت خەڵکی کوردستان بەڕێوە بردووە و هەروا ئیدامەی هەیە.
ئاخوندێک بە فودانەوە داوای راگرتنی دەسەڵاتی دەکا
لەو بڕوایە دام کە زۆربەی خوێنەرانی کوردمان، زنجیرە رۆمانی (هـاری پۆتـەر)یان خۆێندۆتەوە، یا فیلمە سینەماییەکانی هاری پۆتەریان بینیون، زانیاریشیان دەربارەی نووسەری ئەم رۆمانە (جوان رۆلینگ) هەیە..
جوان رۆلینگ
ئەگەر بە مێژووی چەند ساڵێک بەر لە ئێستادا بچینەوە، ناوی چەند دیکتاتۆرێکی دڕندە و ستەمکار دەخوێنینەوە، لەوانەش: جۆزیف ستالین ـ روسیا، ئەدۆلف هیتلەرـ ئەڵمانیا،
‘منداڵە چاوگەش و شیرین و خۆشەویستەکانمان، نەوەی ئەمـڕۆن و هیـوای داهاتووی کـورد و کوردسـتانن.. بە نرخترین سامان و سەرمایەی گەلەکەمانن..
(بووکـە بە بارانـە) یەکێک لەو نەریتە دێرین و رەسەنە کوردییانەمان، کە مێژووی بۆ هەزاران ساڵ بەر لە ئەمساڵ دەگەڕێتەوە، مایەی شادی و دڵخۆشیشە، کە تا ئەمڕۆش ئەم نەریتەمان بە نەمری ماوەتەوە،
لە دوای پیلانە سێ قۆڵییەکەی رۆژی (١٦ی/ ئوکتۆبەر/٢٠١٧) دا، کە کەرکوک لە لایەن سوپای عێراقی شیعستان و (الحشد الوحشي) و پاسدارانی ئێرانی سێدارە و میتی تورکیای زیندانستانەوە، بە تازەترین و قورسترین چەک شاری کەرکوک و خورماتوو و چەندین ناوچەی تری باشووری کوردستانیان داگیرکرد..
پەرتوک یەکەمین مامۆستای مرۆڤە، سوودەکانی خوێندنەوەی پەرتوک هێندە زۆرن نایەنە هەژماربکەین.. جیاوازییەکی زۆریش لە نێوان ئەو کەسانەدا هەیە کە پەرتوک دەخوێننەوە لەگەڵ ئەوانەی کە پەرتوک ناخوێننەوە.. وەکو دەڵێن زێڕنگەر نرخی زێر دەزانێت، تەنها خۆێنەری راستیشە کە بایەخ و چێژ و خۆشی و گرنگی و سوودەکانی خوێندنەوە پەرتوک دەزانێت.
وێنە وەرگیراو لە ئینتەرنێت
زانیاری و زانایانی دەروونناسی جەخت لەسەر دیاردەی (حەزی خۆدەرخستن) لە لای منداڵان دەکەن بۆ سەرنج راکێشانی کەسانی دەوروبەرەکەیان. حەزی خۆدەرخستنیش پێویستییەکی دەروونی رەمەکییە، جیاوازییەکی ئەوتۆشی نییە، لەگەڵ پێویستییە بایۆلۆژییە جەستەییەکانی وەکو، خـواردن و هـەوا و خواردنەوە و، لەگەڵ پێویستییە سۆزدارییە کۆمەڵایەتییەکانی وەکو، خۆشەویستی و سۆز و ستایش و رێزگرتن.
گەشبین کچۆڵەیەکی زیرەک و رووخۆشە، ئەمساڵ لە پۆلی شەشەمە، لە (قوتابخانەی قەندیل)ی بنەڕەتی لە گەڕەکی رەحیماوا، لە شاری کەرکوک، لە باشووری کوردستان.
لە مەلیک فەیسەڵی یەکەمەوە تا دەگاتە دکتاتۆر حەیدەر عەبادی، هەموویان دژایەتی مافەکانی کوردیان کردووە، بەو پرانسیپە شۆڤێنییە رەگەزپەرستییە کاریان کردووە و دەکەن
منداڵ بووم، تەمەنم پێنج ساڵ بوو، ماڵمان لە دێی “گۆگجە” بوو، کە لە ناوچەی شوانی سەر بە پارێزگای کەرکوکە.
مامۆستا و قوتابی دوو تەوەری سەرەکی و دوو کۆڵکەی بنەڕەتین لە کۆڵکەکانی کاری پەروەردەیی و فێرکردن.. سایکۆلۆژیای پەیوەندی نێوان قوتابی و مامۆستا،
هەفتەیەک بوو، کە ساڵی خوێندنی تازە دەستی پێکردبوو.. لە پۆلی شەشەمی بنەڕەتیدا بووین.. رۆژێک مامۆستای زمانی کوردیمان، ئەم پرسیارەی ئاراستەی هەموومان کرد:
لە ساڵی (١٩٩٤) ەوە هەموو ساڵێک لە رۆژی (٥ی/ ئوکـتۆبەر) دا کە رۆژی جیهانیی مامۆستایانە، زۆربەی وڵاتانی جیهان وەکو رێزلێنان و ئەمەک و پێزانین بۆ رۆڵ و بۆ ئەرکی بەرز و پیرۆزی مامۆستایان،
مامۆستا فەرەیدون عەلی ئەمین لە (٢٩/٤/١٩٣٣) لە گەڕەکی مەڵکەندی لە سلێمانی، لە باشووری کوردستان، لە بنەماڵەیەکی ناسراوی شاری سلێمانی لە دایکبووە.
خاتوو (یۆهانا لویزە هۆیسەر) کە بە نازناوی ئەدەبی (یۆهانا شپیری) یەوە چیرۆکەکانی نووسیون و ناوبانگی دەرکردووە، کەڵە چیرۆکنووسێکی سویسری و جیهانی ناسراوە لە بواری نووسینی چیرۆک بۆ منداڵان، بە ناوبانگترین چیرۆکیشی “هـایدی” یە.
ئەدەب وێنەیەکی گەش و جوانی ژیانە، کە تێیدا نووسەر گوزارشت لە هیوا و لە هزر و لە بیرۆکەکانی دەکات. ئەدەب کار بۆ پێگەیاندنی کەسێتییەکی تەواو دەکات،
Continue reading
کاک عه‌لی ڕزگه‌یی ناسراو به کاک شوانه چه‌ند ساڵ پێش توانی ژنێک له مه‌رگ ڕزگار بکات. ناوبراو حه‌وتووی ڕابردوو خه‌ڵاتی سه‌رۆکایه‌تی بۆ جوامێری پێشکه‌ش کرا.
Continue reading
لای هەموو کوردێکی کوردستان پەروەر و دڵسۆز و بە ئەمەک و شیرپاک، کوردستان پیرۆزترین و خۆشەویسترین و جوانترین و شیرینترین و دڵگیرترین شوێنە. هییچ سۆز و پەرۆش و خۆشەویستییەک، ناگەنە سۆز و پەرۆش و خۆشەویستیمان بۆ کوردستان
. Continue reading
گەر بە مێژووی دوور و نزیکی دەسەڵاتداران و فەرمانڕەوایانی وڵاتاندا بچینەوە، ئەومان بەرچاو دەکەوێت، کە چەندین شا و سەرکردە و دەسەڵاتدار و فەرمانڕەوا و پلەبەرزی سەربازی،
Continue reading
بێگومان شارستانییەتەکانی مرۆڤایەتی، هەموو ئەو شتە سەیر و سەمەرانەش، کە لە ئەمڕۆدا هەن و مرۆڤ لە بەریاندا حەساوەتەوە،
Continue reading
خاتوو (فرانسیس هـۆدسۆن برنێت) رۆماننووس و شانۆنووس و چیرۆکنووسێکی ناسراوی ئینگلیزییە. خاوەنی چەندین رۆمان و شانۆی چاپکراو و بڵاوکراوەیە.
رۆژێک رەگ و قەد و لق و گەڵا و گۆڵ و بەری دارقۆخێک، کەوتنە گلەیەکردن لە یەکتری. هەریەکەیان ئەرکەکانی، لە ئەرکەکانی هاوڕێکانی تری بە گرانتر دەزانی.
لەگەڵ بوونی کورد دا، گـۆرانی کوریش هەبووە، گـۆرانی بووە بە بەشێک لە ژیانی کورد، بووە بە هۆکارێک بۆ گوزارشتکردن لە هەست و سۆز و لە خۆشەویستی و لە لە خۆشییەکانی ناخی دەروونی..
لە یەکەمین رۆژی دەستپێکردنی ساڵی تازەی خوێندندا، خاتوو( تۆمسـۆن ) لە پۆلی پێنجەمی بنەڕەتیدا، لە بەردەم قوتابییەکاندا وەستا، بۆ خۆشی چەند رستەیەکی ناسک و شیرینی بە گوێی قوتابییەکانی دا،
لە ئەمـڕۆدا قوتابخـانەی بنەڕەتی، شوێنێک نییە تەنها بۆ فێرکردن و بۆ فێربوون و بۆ وەرگرتنی زانستی و جۆرەکانی زانیاری، بەڵکو شوێنی پێگەیاندنی نـەوە لە دوای نەوەیە..
لەگەڵ بوونی مرۆڤ لەسەر زەویدا خەیاڵ هاودەمی مرۆڤ بووە.. خەیاڵ توانای زەینییە لە پێکهێنای وێنەی داهێنراوی جیاواز، دەربارەی بابەتێکی دیاریکراو،
لە باشووری کوردستاندا، لە نزیک دێیەکی قەشەنگ و جواندا، کانییەکی گەورە هەیە. ئاوێکی زۆری روون و سارد و شیرینی لەبەر دەڕوات.. هەموو خەڵکی دێیەکە بە ئاوی شیرینی ئەو کانییە حەسانەتەوە.
خوێندنەوە زۆر گرنگ و پێویستە، لەم سەردەمەدا بووە بە یەکێک لە پێویستییەکانی مرۆڤ.. کە لە دوای هەڵمژینی هەوای پاک و خواردن و خواردنەوە و نووستن و یاری کردن،
سواڵکردن دیاردەیەکی کۆنی ناشارستانی و نامرۆڤایەتییە کە تا ئەمڕۆش بەردەوامە. سواڵکەران لە هەموو وڵاتێکدا هەن، شێوە و شێوازی سواڵکردنیش زۆرە..
بە بۆنەی پەسەندکردنی بڕیاری هەڵکردنی ئاڵای کوردستان لە کەرکوکی کوردستانیدا.. کە لە رۆژی سێ شەممە (٢٨ی/ئــادار/٢٠١٧) لەلایەن زۆرینەی دەنگەکانی ئەندامانی ئەنجوومەنی پارێزگای کەرکوکەوە پەسەندکرا .
ئەدەبی منداڵان، ئەدب و هونەرە، گرنگترین لقە لە لقەکانی رۆشنبیریی منداڵان.. لە بارەی گرنگی ئەدەبی منداڵانەوە، شاعیری بولگاری(ران بۆسلین) دەڵێ:” ئەدەب بۆ منداڵان، وەکو شیری دایک و هەوای پاک وایە، کە پێویستە هەبن”
حکوومەتە یەک لە دوای یەکەکانی عێراق، بە حکوومەتەکەی ئێستای عێراقیشەوە،بە پێی پلان و پیلانێکی نەخشەداڕێژراو، بە شێوەیەکی دڕندانە و نامەردانە، هەوڵی بە عەرەبکردنی پارێزگای کەرکوکیان دا و دەیدەن.. 
جۆن نیوبەری ئینگلیزی، بڵاوکەرەوە و فرۆشیاری کتیبی بواری ئەدەبی منداڵان.
مەبەستی ئێمە لەم نووسینەمان، نەبوونی رەخنەی ئەدەبییە لە ئەدەبی منداڵانی کوردمان لە کوردستان دا.. کە تا ئەمڕۆش بە نرخی نەبوونە.
کوردستانی نیشتمانی خۆشەویست جوانمان، ئەو ناوە پیرۆز و شیرینەیە، کە هەمیشە لە ناخی دڵمان و لە هۆش و بیر و خەیاڵمان دایە، بۆتە وێردی شیرینی هەمیشەی سەر زارمان..
کە منداڵ بووین، لە قوتابخانەی سەرەتاییدا دەمانخوێند، لە کتێبی خوێندنەوەی ـ عەرەبی ـ و لە کتێبی خوێندنەوەی ئینگلیزیشدا، کۆمەڵە چیرۆکێکی کورتی ئەفسانەیی خۆشیان تێدابوون،
کوردیلە شیرین و چاوگەشەکانی ئەمڕۆمان.. هیوای داهاتووی کوردستانن.. بەنرخترین سامان و سەرمایەی گەلەکەمانن.. کە لە سامانی نەوت و زێڕ و لە هەموو لە سامانێکی تریش زۆر گرنگترن و بەنرخترن.
لە یادی(٧١) مین ساڵڕۆژی، بۆ یەکەمین جار گۆڕینی (هێزی رزگاریخواز) و (پارێزەری کورد و کوردستان) بۆ ناوی (پێشمەرگەی کوردستان) هاورۆژیش بوو
لویس کارۆل، نووسەری چیرۆکی سەرکێشییەکانی (ئەلیس لە وڵاتی عاجباتییەکان) یەکێکە لە نووسەرە بەناوبانگەکانی ئینگلتەرا و جیهان لە بواری چیرۆکی منداڵان. 
راستگۆیی بریتییە لە وتنی قسەی راست و رەوا، پێویستە هەموو مرۆڤێک راستگۆبێت لە قسەکانی و لە کردارەکانی و لە بیروباوەڕی و لە نیازپاکی و لە دڵپاکی و لە بەڵێنەکانی و لە دڵسۆزی
رۆژی چوارشەممەی رابردوو (١٦ی/نۆڤەمبەر/٢٠١٦) دیکتاتۆر رەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک کۆماری زیندانستان (تورکیا) سەردانی کۆماری پاکستانی کرد،
چەند بەهایەکی بنەمایی هەن، کە مرۆڤ و کۆمەڵگا ناتوانن بەبێ ئەو بەهایانە بژین، سووریشن لەسەر ئەوەی کە ئەو بەهایانە بۆ منداڵەکانیان بکوێزنەوە..
ئازادی تەنها وتنی وشەیەکی سەرزارەکی و راگوزاری نییە، ئازادی ئەو هەوا پاک و بێگەردەیە کە هەڵیدەمژین.. ئازادی ئەو هەست و نەستە جوان و پیرۆزەیە،
لە سایەی قورخکردنی دەسەڵاتی تاكڕەوانەی ئەردۆگانی دیکتاتۆری ستەمکار، تورکیا بووە بە گەورەترین بەندیخانەی جیهان، بە شێوەیەکی زۆر دڕندانە و نامەردانە،
لە ئەمڕۆدا، لە لایەکەوە شۆڕش و راپەڕین و خۆپیشاندانی ناڕەزایی و تووڕەیی گەڵانی چەوساوە و ستەملێکراو و ماف و ئازادی داگیرکراو، لە دژی دەسەلاتدارانی ستەمکار و رژێمە دیکتاتۆرییەکان،
دەولەت باخچەلی رەگەزپەرست، سەرۆکی پارتی نەتەوەیی تورکیا، کە بووە بە کلکی ئەردۆگان، لە وتەیەکیدا لە بەردەم پەرلەمانی تورکیادا، رەخنەی لە سەرۆک وەزیرانی عێراق حەیدەر عەبادی گرت،
لالۆ وەیسی لە نزیک دێیەکەی خۆیاندا، رەزێکی گەورەی هەبوو، ترێیەکی رەش و گەش و شیرینی دەگرت.. بێجگە لە خواردنی خۆیان، هەموو ساڵێ زیاتر لە چوار هەزار کیلۆگرام ترێی لێدەفرۆشت.
پێداویستییە سەرەکییەکانی مرۆڤ دوو بەشن، بەشی یەکەمیان پێداویستییە جەستەییە بایۆلۆژییەکان وەکو هەوا، خواردن، خواردنەوە، نووستن،
گۆڤاری ( دێـرشپیگل ) کە گۆڤارێکی هەفتانەی گاڵتاجڕئامێز و رەخنەگری بە ناوبانگی ئەڵمانییە .. لە رۆژی سێ شەممە (١٣ی/ سێپتەمبەر/ ٢٠١٦) دا،
سەرۆکی تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان کە لە ساڵی ( ٢٠٠٣) ەوە، تا ئەمڕۆ خۆی و پارتەکەی( پارتی نـاداد و نـاگەشەکردن ) تاکڕەوانە دەستیان بەسەر هەموو دەسەڵاتەکانی تورکیادا گرتووە
مینا کچێکی جوانکیلەی رووخۆش و زیرەکە، لە شاری ( بێرگن ) لە وڵاتـی ( نەرویج ) لە دایکبووە .. لە ماڵەوە زۆر بە باشی فێری زمانی کوردی بووە .
سەرۆک کۆماری تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان، لە (٢ / ٧ / ٢٠١٦) دا، راگەیاندن و مژدەی دانی رەگەزنامەی تورکی بە پەنابەرە سورییەکانی تورکیا دا ..
سێ کەڵەنووسەری جیهانی لە رۆژئاوادا، ناو و ناوبانگیان بە نووسینەکانیان بۆ منداڵان گرێدراون، ئەوانەش ( چارلز پیرۆ ) لە فەرەنسا، ( برایانی گریم ) لە ئەڵمانیا، ( هانز کریستیان ئەندەرسن ) لە دانمارک ..
گەندەڵی بۆتە شێرپەنجەیەکی کوشندەی ئەم سەردەمە، بەتایبەتیش لەو وڵاتانەی کە لەلایەن چەند کەسێکەوە، یا پارتییەکەوە دەسەڵات و پۆست و پایە گرنگ و باڵا و هەستیارەکانیان،
شکسپیر , دەڵێ : ” لە جیهـاندا سەرینـێک نییە .. کە لە بـاوەشی دایـک نەرمـتربێت
میکافیلی دەڵێ : ” ئەگەر دەتەوێت نەیارانت لە ناوبەریت و، هێزت بۆ هەمووان دەربخەیت، کودەتا دروست بکە و لە ناویان بەرە ” ئەو کودەتایەی لە چەند رۆژی پێشوودا لە تورکیادا روویدا،
سەرۆک کۆماری تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان، لە (٢ / ٧ / ٢٠١٦) دا، راگەیاندن و مژدەی دانی رەگەزنامەی تورکی بە پەنابەرە سورییەکانی تورکیا دا ..
شۆڕشی تەکنۆلۆژیا و شەپۆڵەکانی داهێنان درێژەیان هەیە و ناوەستن .. رۆژ لە دوای رۆژ دەزگای ئەلیکترۆنی سەیر و سەمەرەتر دروست دەکرێن و دێنە کایەوە،
لە ساڵی (١٩٢١) دا، کە ئیمپریالیزمی بەریتانی بۆ بەرژەوەندی خۆی بەبێ خواستی گەلی کوردمان باشووری کوردستانی خستە سەر عێراق و لە رووی سیاسییەوە باشووری کوردستان بوو بەشێک لە دەوڵەتی عێراق ..
تا ئیستا دوو جاری تر .. باسم لەوە کرد کە پیلانێک لە دژی دابڕانی کەرکوک لە کوردستان لە لایەن نەیارانی کوردەوە لە ئارادایە لە (١١ ی/ مای/ ٢٠١٥) دا،
لە ئەمڕۆدا، زۆر دەربارەی ( نێرگزی ) دەبیستین، دەڵێن فڵان کوڕ یا فڵانە کچ نێرگزییە .. زیاتریش لە نەخۆشییەکانی تر، 
بڕیاردان لەسەر ( یاسای هەڵگرتنی پارێزبەندی لەسەر ـ ١٣٨ـ ئەندام پەڕلەمانتار ) لە لایەن پەڕلەمانی تورکیاوە .. بڕیارێکی مەترسیدارە،
گەلانی ستەملیکراو و ماف زەوتکراو و، نیشتمان داگیرکراو، لە خەبات و تێکۆشانێکی بێوچانـدان لە دژی داگیرکەران .. بۆ رزگارکردنی نیشتمانەکانیان و بۆ بە دەستهێنانی مافەکانیان و
هونهرمهندی سروود و گۆرانی بێژ تاهیری خهلیلی كۆچی دوایی كرد
بەبۆنەی ٢٥ی نۆڤەمبەر ساڵڕۆژی خەبات دژ بە توندوتیژی بەرانبەر بە ژنان، نەرگس هاشمی
کاک مەجید حەقی کەوتە بەر هێرشی کەسێکی حەشدی شەعبی
پەرلەمانی ئەوروپا سەرکۆنەی هـێڕشەکانی ئێران بۆ سەر ژنان دەکات، و: رەزا شـوان
قوربانیانی شەش ساڵی رابردووی مەکینەی تیرۆری کۆماری ئیسلامی لە هەرێمی کوردستان، محەمەد ئەمینی
لە یادی (٣٤) رەمین ساڵـڕۆژی جاڕنامەی مافەکانی منداڵان.. رەزا شـوان
سەردانی بەشی پەیوەندییەکانی حدکا لە خاتوو سایە ئەحمەد
دیدارێک لە گەڵ د. حوسێن خەلیقی
نەشتەرگەری یەکەمی پارێزەر سۆهراب رەحمەتی ، بە سەرکەوتوویی کراوە
ڕاگەیەندراو لەباری تێرۆری سۆهراب ڕەحمەتی ئەندامی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە شاری هەولێر
پرسی کورد لەنێوان تورکیا و ئەڵمانیادا!؟..، و. هەڵۆ بەرزنجەیی 
توولەڕێکانی پاییز، ئیلهام موڕادی
ڕیازو کۆبونەوەی وڵاتە ئیسلامیەکان، مەلا برایم مەجید پوور- سەد ساڵی گـفـتوگـۆ نەک رۆژێـکی شەڕ.. رەزا شـوان
له (شاملو)ی (بۆتێ)وه تا (شاملو)ی سوید – بهشی چوارهم، سەعی سەقزی
کاریگەریى جەنگى حەماس و ئیسرائیل لەسەر هاوکێشە سیاسییەکانى بەغدا، پڕۆفیسۆر دکتۆر سەردار قادر محیهدین
له (شاملو)ی (بۆتێ)وه تا (شاملو)ی سوید – بهشی سێیهم، سەعی سەقزی
حەماس ئاوا غەزەی بەڕێوە برد؟؟؟، عەلی مەحمود محەمەد
چـیرۆک بـۆ هـەرزەکاران، دروستکـردنی زێـڕ لە خـۆڵ.. رەزا شـوان
خوێندنەوەیەک بۆ کتێب: پرۆژەی لە چاپدانەوەی بڵاکراوەکانی -پاسۆک- ژمارە ٩، هەڵۆ بەرزنجەیی- فتوای بە تەواوی غەڵەت لە لایە عەلی قەرەداغی ، مەلا برایم مەجید پوور
له(شاملو)ی (بۆتێ)وه تا (شاملو)ی سوید – بهشی دووههم، سەعی سەقزی
ژینایەکی تر! شەهید “ئارمیتا گەراوەند” قوربانیی نەفامی و دڵڕەقیی خامنەیی، ئیدریس هاشمی
ئەو ساتانەی ژیان دەگۆڕن، مەجید حەقی
حەماس و لیكود: لێكچوونی تاوان و بیروباوەڕ، عەلی مەحمود محەمەد- چیرۆک بۆ منداڵان, چـۆن بـوم بە هـاوڕێی پەرتـووک؟.. رەزا شـوان
وتووێژی عاتفە گورگین لەگەڵ کاک دوکتۆر قاسملوو، و. حامید درودی- له (شاملو)ی (بۆتێ) وه تا (شاملو)ی سوید، بهشی 1، سەعی سەقزی
کورد وەک کەمینەیەک لە کوردستان، ’ عارف قوربانی
خەڵاتی ساخارۆف، دەسکەوت و دەرفەتێکی دی بۆ شۆڕشی ژینا، سمایل شەرەفی
خوێندنەوەیەک بۆ کتێبی:پرۆژەی لەچاپدانەوەی بڵاوکراوەکانی -پاسۆک
هێرشی ئەو جارەی سەر ئیسرائیل خەوی لە چاوی کاربەدەستانی ئێران تاراندووە.، محەممەد سلێمانی- زۆر بەداخم بۆ ئیسلام ، مەلا برایم مەجیدپوور
- سایکـۆلـۆژیـای وێنـەکـانی منـداڵان.. رەزا شـوان
حەز، دڵکەش قادر
یادێک لە شەهید مەحموود خەلیفانی، ناسراو بە مەحموود سمێڵ، سەید عەلی هاشمی
منداڵی شەر، جەعفەر کوردپوور 
بررسی زبان به عنوان پدیده‌ای فراتر از کلمات، آرام قلی‌زاده پیرانجوق
تۆفانی الأقصی، دهست وهشاندن بوو له گهلی فهڵهستین، بارزان شێخ عوسمان
دڕندەیی و بێ مۆڕاڵی داگیرکەرانی کوردستان، هەڵۆ بەرزنجەیی
٧ی ئۆکتۆبر بەڵگەی مرۆڤ و جیهانی دۆڕاو!؟ ، برایم فەڕشی
وانەیەکی شەڕی حەماس – ئیسرائیل؛ لاوازەکانیش بەهێزن!، زریان رۆژهەڵاتی
ئاگری رۆژهەڵاتی نێوەڕاست؛ ئەمریکای جۆ بایدن چی دەوێت؟ عادل باخەوان- تۆفانەکەی ئەقسا لە تاران خۆشدەکاتەوە، عارف قوربانی
زمانی دایک و پرۆسهی فێربوون، برایم فەڕشی
دۆســتــی کــۆن و یــادێــکــی کــون، مەلا برایم مەجید پوور- شۆردنی مێشکی منداڵانی ئێرانی لە ڕووی ئایینەوە، ن: نەرگس هاشمی
شهادت‌های یک پزشک؛ محسن سهرابی، راوی جنایت در اعتراضات کردستان، آیدا قجر- مـــێـــژو مـــەکــتـــەبــی فــێــر بــوونــە ، مەلا برایم مەجیدپوور
دست‌کم ۱۳۸ معترض توسط مزدوران قربانی شلیک سیستماتیک به چشم شده‌اند- چیرۆکنووسی منـداڵان ماری پـۆپ ئۆسبۆرن.. رەزا شـوان
هۆرامان لە دووتوێ هەڵبەستەکانی شانامەی فێردەوسیدا، سەدیق بابایی- پێکی نیگا، دڵکەش قادر
condemning Iranian Regime’s threats محکومیت تهدیدات رژیم! مەحکووم کردنی هەڕەشەکانی ڕژیم!
مانگرتنی گشتیی ٢٥ی خەرمانان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و دژایەتی نیزامی ئاخوندی
پەیامی بەڕێز کاک مستەفا هیجری بە بۆنەی ساڵوەگەڕی شۆڕشی ژینا
شۆڕشی ژن ژیان ئازادی ، نامیلکە، ئەلبورز رۆئین تەن
فیلمی دوکیۆمێنتی ڕاپەڕین دژی مەلاکان لە ناوخۆی ئێران
ئەنوەر دۆڵانی یەکێک لە فەرماندە دیارەکانی یەکیەتی نیشتمانی کوردستان نابێ بکەوێنە داوی دوژمن
نهێنى سەردانەکەى بافل تاڵەبانى بۆ تاران
ناوەندی بەڕێوەبەریی حیزب: پێوستە کۆمەڵگەی جیهانی و هێزەکانی هاوپەیمان پێش بە دەستدرێژییەکانی
بەشێک لە بەڕێوەچوونی کارنەڤاڵی “ژن، ژیان، ئازادی” لە ستۆکهۆڵم
لە کەرکووکەوە بۆ دێرەزوور؛ گەڕانەوە بۆ کوردبوون!، عادل باخەوان
ڕۆژی پێنجشەممە ١٦ی خەرمانان، محەممەد فەقێعەلی بەرپرسی بەشی پێوەندییە نێونەتەوەییەکانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە وڵاتی ئوتریش،
تەیمور مستەفایی، ههرهشهكانی كۆماری ئیسلامی نوێ نین لهسهر چهك داماڵین، بهڵام ئێمه شۆرشی خۆمان درێژه پێدهدهین
یەکەم بریندار بوونم ، 37 ساڵەی پڕ کردەوە و دیدارێک لە گەڵ هاوڕێ عوسمان عەبدی، ساڵە نەڵۆسی
بانگەوازی حیزب و لایەنە سیاسییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بۆ مانگرتنی گشتیی لە ٢٥ی خەرمانان- شانۆی حەز، دڵکەش قادر
شۆڕشی ژینا و دروشمی “ژن، ژیان، ئازادی، گەلاوێژ محەممەدی- چاوخشانێک بە مێژووی ئەدەبی منداڵان لە ئینگلتەرا.. رەزا شـوان
شەڕی مادەی هۆشبەر!.. (١) سووریا بە ملیاردەها پارەی دەست دەکەوێ، هەڵۆ بەرزنجەیی
خوێندنەوەی کتێب: گۆڤاری ئاڵای سووری کوردایەتی ، گۆڤاری ئاڵای سووری کوردایەتی.. بەرگی یەکەم ژمارە ١-١٦/ چاپی٢٠٢٢، هەڵۆ بەرزنجەیی
ڤیدیۆ ، کۆری پەردەهەڵگرتنی پەرتووکی هەنگەواژەی ژیانەوە لە نووسینی نەمر ئەحمەد کاکەمەمی
بەبۆنەی مەرگی دوو ساڵەی هاورێی پێشمەرگەم ئەحمەدی کاکەمەمی، سەید عەلی هاشمی
نووسەر و ئەدیب و زمانزانی کۆچکردوو کاک ئەحمەد کاکەمەمی ناسراو بە “مامۆستا کرمانج”، حەسەن قارەمانی
ڕۆانگە من لەسەر کاک ئەحمەد لەکۆری پەردەهەڵگرتنی پەرتووکی هەنگەواژەی ژیانەوە، عوسمان مەحمودی
ضــد شــورش و جنــگ رهــا ئی بخــش ملـی ، زندە یاد سرهنگ چیا
بازهم فارسهای (BBC) و عمل زشت تحریف، سەعی سەقزی- تیرۆریزمی داعش؛ بۆمبێک لە چاوەڕوانیی تەقینەوەدا، عادل باخەوان
دولت ایران و دو قانون قضایی ، سەعی سەقزی
