با چیدی بە ئێسک و پرووسکی مردووەکانمان یەکتر نەکوتین. برایم لاجانی

کورد نەتەوەیەکی بێبەشکراو لە مافی دیاریکردنی چارەنووسی سیاسی خۆیەتی. هێشتاش بەداخەوە جگە لەشاخەکانی کوردستان و تفەنگی دەستی پێشمەرگەکانی، دۆستێکی دیکەی جێی متمانەی  بۆ پەیدا نەبووە.

ئەوە بەومانایەیە کە ڕزگاری کورد وکوردستان لە ژێرچەپۆکەیی و ئەو ستەمە میللیەی لەسەریەتی کارێکی ئاسان نیە. بۆیە مۆبیلیزەکردنی هێزێک کە بتوانێ کۆتایی بەو وەزعە بینێ، پێویستی بە کارێکی جدی و شێلگیر لە هەموو زەمینەو بوارە جۆراوجۆرەکاندا هەیە.

ڕوونە کە هێزێکی ئەوتۆ ناتوانێ یەکپارچە بێت.  کۆمەڵگای کوردستانیش وەک هەموو کۆمەڵگاکانی دیکە پڕە لە بیروباوەڕو عەقیدەو قازانج و بەرژەوەندیی جیاواز. لەوەش زیاتر لە هەندێک شوێن و لە هەندێک بواردا ناکۆکیەکان هێندە زەق و گەورەن کە هیچ هێزێک ناتوانێ لەنێویان بەرێ.

نە ڕێبەرێکی کاریزمای ئەوتۆمان هەیە کە لەعۆدەی ئەو ئەرکە بێتەدەر. نە  هیچ هێزو لایەنێکیش بە بەکارهێنانی تووندووتیژی دەتوانێ خەڵکان و هێزو لایەنەکانی دیکەی نێومەیدانەکە بۆ هەمیشە ناچار بە پەیڕەوی لە خۆی بکات.

ئەزموون و تاقیکردنەوەکانی کورد لە قەڕنی رابردوودا ئەوەی دەرخستووە کە خەباتی ئێمە لە ئامانجی خەباتەکەمان جوداناکرێتەوە.

ئامانجی ئێمە لە ڕزگاری لەستەمی نەتەوایەتی بریتیە لە وەی کە دەستەڵاتی سیاسی بەدەستەوە بگرین و کۆمەڵگایەکی دێموکڕاتیک و پلۆرالیستی بنیات بنێین. کۆمەڵگایەک کە بە کاراترین و شارستانی ترین شێوازی سیاسەت و کۆمەڵگا لە قەڵەم دەدرێ. کوردستان هەر لەخۆیدا موزاییکێکی پلۆڕاڵە.  پڕە لە ئایین و  مەزهەب و تەریقەت و  کولتورو فەرهەنگی جۆراوجۆر. پڕە لە شێوەژیانی جۆراوجۆر، پڕە لە قازانج و بەرژەوەندی سیاسی و ئابووری جۆراوجۆر. ئەو ڕاستیە لەو حیزب و ڕێکخراوو کۆڕوکۆمەڵە سیاسی و مەدەنی و ڕووناکبیریە جۆراوجۆرانە کە لە گۆرەپانەکەدا دەبینرێن خۆی نیشاندەدات.   ئەو دابەشکردنەی بە سەر کوردستاندا سەپاوە هێندەی دیکەش ئەو وەزعەی پڕ رەنگ کردوە. کەواتە ئەو موزایکە پلۆڕاڵە دەبێ ببینرێ، وەبەرچاوبگیردرێ، مودیریەت و هیدایەت بکرێ.

پارچەکانی ئەو موزایکە هەمیشە بە یەک ئەندازەو بە یەک شێوە نین. بەردەوام لە حاڵی جووڵە و هاتووچۆدان. بەڵام لە پەنایەکن، پێکەوەن و لەگەڵ یەکتر وێنەکە پێکدەهێنن. لەوەش زیاتر لە چوارچێوە گشتیەکە ناڕۆنە دەرەوە. هیچ کاتێک دەگەڵ یەکتر ئەوەندە ناکەونە کەڵەوەکێشی کە وێنەکە تێکدەن. موزایکەکە وێران کەن.

ئەگەر پۆلیتیکی کوردی بگاتە ئەو ئەندازەیە لە پێشکەوتن و پەرەسەندن، توانیومانە بگەینە نیوەی ئەو ڕێگایەی لە پێشماندایە.  ئەو هەوڵانەی بۆ بەستنی کۆنگرەی نەتەوەیی کورد دەدرێن، سەرەڕای ئەو نیگەرانیانەی بەدەوروبەریەوە لە گۆڕێدان، لەو بارەوە جێگای ئومێدن.

ئێستا ئیدی بۆ هەموو ئەوانەی لە گۆڕەپانی سیاسەتی کوردیدا چالاکن، دەرکەوتووەکە گەیشتن بە هەندێک ڕێکەوتنی ئووسووڵی و داڕشتنی تەرح و بەرنامەیەکی گشتیی بۆ بزووتنەوەی کورد و خەباتە رەواکەی، وەک ئۆکسژین بۆ مانەوە و چوونە پێشمان پێویستن.

لە لایەک هێزو لایەنە سیاسیەکانی کوردستان، بەو هەموو جۆراوجۆریە سیاسیە و ناکۆکیانەی نێوانیان کە تەنانەت لە هەندێک شوێن دەگاتە دوژمنایەتیش، ناتوانن هەم دەگەڵ داگیرکەران و هەم دەگەڵ یەکتریش بەشەڕ بێن. لە لایەکی دیکەشەوە ئامانجی خەباتی ئێمە ئەوەنیە کە لەجێگای ئەو ستەم و هەڵاواردن و مەینەتبەشی و چەوسانەوەی کە دوژمنانی کوردوکوردستان بەسەریاندا سەپاندووین، بێین سیستەم و دەستەڵاتێکی پۆلیسی و سەرەڕۆ و دواکەوتوانەو عەشیرەتی و تەک حیزبی بنیاتبنێن. مەگەر ئەوەی کە بمانەوێ هەر لە ئەشکەوتی کەهفی دەیەکانی ڕابردووی خۆماندا وەمێنن؟ خۆ دەخەوکەین؟ بۆ نەبیستنی بانگەوازی میللەت و نەوەکانی تازەی کوردستان لۆکە بئاخنینە گوێمان؟ مەگەر ئەوەی هەر وەک ڕابردوو ئامانجی سیاسەت تەنیا هەر بە گەیشتنە دەستەڵات بزانین؟

ئاخر ئامانجی سیاسەت بێجگە لە دەستەڵات گرتنەدەست وەک ئەرستۆ دەڵێ بریتیە لە کاروخەبات بۆ ئەوەی کۆمەڵگای خۆت  بگەیەنیە فەزیلەت. واتە لووتەکەی هەرە بەرزی پێشکەوتن و پەرەسەندنی مومکین.

ئەگەر دەستەڵات نەک تەنیا وەک ئامانجی کاری سیاسی، بەڵکوو وەک ئامڕاز بۆ بردنە پێشی خێری گشتی و خزمەت بە میللەت پێناسە بکەین ، ئەودەم بۆمان دەردەکەوێ کە کاری ئێمە هێزە خەباتگێڕەکانی کوردستان هەر ئەوەنیە زەنجیری دەستەڵاتی بێگانە لە دەست و پێی میللەتەکەمان بکەینەوە و خۆمان  بچینە سەرکورسی دەستەڵات. بەڵکوو دە بینین کە زۆر قازانج و بەرژەوەندی گەورەتریش هەن کە لەئێمە و حیزبەکەشمان گرنگتر و گەورەترن.

میللەتەکەمان زۆر لە مێژە چاوەڕوانی ئەوەدەکێشی سیاسەتی ئێمەش بەو پلەیە لە گەشەو پووختەیی بگات کە بەشی زۆری هێزەسیاسیەکانی کورستان، سەرەڕایی هەموو جیاوازیە سیاسی و بەرنامەیی و ئیدەئۆلۆژیکیەکانی نێوانیان، بگەنە جۆرێک سازان و هاوڕایی.  واتە کۆنسێنسوس و کۆمپرێمیسconsensus and kompromisse تا زووتر ئەو کارەبکەین دەرفەت و شانس و هەلی کەمترمان لە دەست دەچن.

بەو هەموو ئەزموونە تاڵەی لە دوژمنان و داگیرکەرانی کوردستان هەمانە، بەو هەموو خوێن و فرمێسک وئارەقە زۆرەی لەو رێگایەدا لە بەرمان چووە، لەوەش خراپتر بەو هەموو ئەزموونە تاڵەی لە شەڕوململانێ و کەڵەوەکێشی لە گەڵ یەکتر و نەخوێندنەوە و یەکتر وەلانان دا هەمانە، دەبێ دەرس و تەنانەت پەند و عیبرەتی ئەوەمان وەرگرتبێ کە ئیدی لە چەرخەکانی نێوەراستی  سیاستی کوردی تێپەڕین و پێ بنێینە فەزای سیاسەتێکی ئاسایی.  فەزایی ئاسایی سیاسی یانی چی؟ یانی فەزایەکی پر لە کێشە و ململانێ و بیروباوەڕ و عەقیدە و قازانج و بەرژەوەندی جۆراوجۆر، پڕ لە ڕێککەوتن و ڕێکنەکەوتن و لە هەندێک شوێن رێککەوتن لەسەر ڕێکنەکەوتن و سەرەڕای هەموو ئەوانەش، لەسەر مەسەلە بنەڕەتی و ئەساسیەکان، لەسەر قازانجە گشتیەکانی نەتەوەی کورد و ڕزگاری کوردستان، تاڕادەیەک هاودەنگی و کۆدەنگی و هاوڕایی و پێکەوە کارکردن.

بۆ گەیشتن بەو هاوڕایی و کۆدەنگیە، پێش ئەوەی پێویست بێ بەرنامەو دیدگا سیاسیەکانمان لێک نزیک کەینەوە، پێویستیمان بەوەیە بە فەرهەنگی سیاسی و کولتووری خەبات و   حیزبایەتیماندا بچینەوە و هەڵیان سەنگێنینەوە. واتە دەبێ لە بیری ئەوەدابین کە سیستەم و چوارچێوەیەک  بە پۆلیتیکی کوردی بدەین و شورەیەکی پۆڵایینی مەسونیەتی بە دەورەدا بکێشین کە چیتر نە بێتە مایەی هەواو و هەوەسی  برایم لاجانی و فڵانە رێبەر و فیسارە سکرتێرو ئەو دەستی دوژمن و ئەمدەستی فلانە داگیرکەر. وەختی ئەوە هاتووە کە بایەخە هاوچەرخ و ئینسانی و دێموکراتیکەکان ببنە مەخرەجی موشتەرەکی

هەموومان.  تەنیا لە بارودۆخێکی ئاوادایە کە حیزبەکانمان،  سیاسەتمەدارەکانمان، ڕووناکبیرەکانمان، ئینتلێکتوێلەکانمان دەگەنە هاوڕایی.

 بەڵام  ئەگەر ئەو هاوڕاییە تەنیا هەر بە قسە بێت، شوێنەوارێکی ئەوتۆی نابێت. لێرە هاوڕایی مانای ئیلتزام و تەعەهود  بە بەرژەوەندیەکانی کورد بەگشتی و بەرژەوەندیەکانی کورد لە هەرکام لە بەشەکانی کوردستاندایە. هاوڕایی ئەوەیە کە فەرق لە نێوان دوژمنایەتی و لە ژێر پێنانی ئوسوڵ لەلایەک و جیاوازی بیروڕا لە لایەکی دیکەوە دابنێین. دەرکێکی ئەوتۆ لە سیاسەت  تواناو لێوەشاوەیی ئەوەمان دەداتێ کە سودوقازانجە کاتی و کورتماوەکان فیدای قازانج و بەرژەوەندیە باڵاو درێژماوەکانمان بکەین.

ئەو هێزو لایەنانەی بۆ هاوڕایی دەگەڵ ‌هێزو لایەنەکانی دیکە مەرجی ئەوە دادەنێن کە پشت لە ئامانجەکانی خۆیان بکەن و  هەویەت و سەربەخۆیی سیاسی و تەشکیلاتی خۆیان وەلابنێن، هەندێک ئیمتیاز بۆخۆیان قایلن کە مەعلووم نیە کێ پێی داون؟

ئەوە کە ئەمن ئەمڕۆ وەزعم باشترە، ناتوانێ پاکانە بۆ ئەوەبکات کە براکانی دیکەم نادیدەبگرم و تێکۆشم بیان شکێنم و تەحقیریان بکەم.   یا لەسەر حیسابی ئەوان و بچوککردنەوەیان خۆم هەڵکێشمەسەر. ڕاست بە پێچەوانەوە ئەو برایەی دەستەڵاتی زۆرترە، توانای زۆرترە، وەزعی باشترە، ئەرکی ئەخلاقی زۆرتری بەرانبەر براکانی دیکەی لەسەر شانە.

هیچی دی نابێت بە چاوی گوناهکار تەماشای یەکتر بکەین. ئاخر هەن بەچاوی گوناهکار سەیری خەڵکانی دیکە دەکەن کە پێویستە بۆ ئیعتڕاف و تۆبە کردن دەستەو داوێنی پاكی ئەوان بن!

ئێمە لەو کۆنگرە میللیەماندا پێش هەمووشتێک پێویستیمان بەوەیە  لەگەڵ مێژووی خۆمان ئاشتی بکەین. پێویستە مێژوومان تەئمیم و ناشناڵیزەبکەین. پێویستە داوا لە میللەتەکەمان بکەین عەفوومان بکات. جادوایەش پێویستە گەردنی یەکتر ئازاد کەین و ئامنیستی بدەینە یەکتر. ئاخر ئەو باروودۆخەی ئێستا کوردی تێدایە هەموو هەر ئاکامی پیلانی  دووژمنانی کوردستان نیە، بەشێکیشی بەرهەمی شێوە و میتۆدی کاری سیاسی خۆمانە. ئەو میتۆدەیە نەی هێشتوە ئەو هەموو هێزو ئینێرژیەیەی لە نێومیللەتی کوردا  وەک هەستی کوردایەتی و نیشتیمانپەروەری لە گۆڕیدایە، دووکتۆر شەرەفکەندی وتەنی ببێتە هێزێکی ماددی و خەباتگێرانە.

 ساڵانێکی زۆر بەسەر ئەزموونە تاڵەکانی شەڕی براکوژیدا تێپەڕیون. با هیچی تر بە ئێسک و پرووسکی مردوەکانمان  یەکتر نەکوتین. با لاپەرەیەکی تازەهەڵدەینەوە.

١١/٨/٢٠١٣

   تکایە بۆ بابەتەکانی تری کاک برایم لاجانی ئێرە کلیک بکەن ٤١ بابەت