جمهوری اسلامی و رفتارهای غیر انسانیش با ذکر موارد در چندسطر. هومن سمکو

حوادث دهه اول حکومت جمهوری اسلامی را نمی‌توان در چند قاب عکس نشاند؛ سال‌هایی که با حوادثی خونین همراه بود. در این مجموعه عکس سعی شده است به رخدادهای سیاسی مهم و همچنین برخی موارد کمتر مطرح شده پرداخته شود.

انقلاب فرهنگی و تصفیه دانشگاه‌ها

انقلاب فرهنگی به مجموعه‌ای از رویدادهای سالهای ۵۹ تا ۶۲ در ایران گفته می‌شود که در نهایت منجر به پاک‌سازی استادان و دانشجویانی مخالف حکومت ایران شد. شروع این اقدام با سخنان روح‌الله خمینی، در پیام نوروزی خود، در فروردین۵۹ بود: “باید انقلاب اسلامی در تمام دانشگاه‌های سراسر ایران به وجود آید. اساتیدی که در ارتباط با شرق و یا غرب‌اند تصفیه گردند و دانشگاه محیط سالمی شود برای تدریس علوم عالی اسلامی.”

اعدام‌های تابستان ۶۷

در تابستان ۶٧ عده بسیاری از زندانیان سیاسی در زندان‌های جمهوری اسلامی در ایران در ماه‌های مرداد و شهریور اعدام شدند. اکثر اعدام‌شدگان از هواداران و یا اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران و همچنین اعضای گروه‌های چپ بودند. تعداد قربانیان این واقعه بین ۲۵۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر نقل شده است. گفته می‌شود بیشتر اعدام‌شدگان به صورت مخفیانه و ناشناس در گورستان خاوران به خاک سپرده ‌شدند.

حقوق بشر در سال ۹۳؛ اعدام، حصر و محاکمه‌های جنجالی

وضعیت حقوق بشر در سال ۹۳ نسبت به سال‌های پیش تغییر چندانی نیافت. قوه قضائیه ایران و دستگاه‌های امنیتی و نظامی زیر مجموعه رهبر جمهوری اسلامی فشار و بازداشت و مجازات مخالفان و منتقدان را همچنان با شدت دنبال می‌کنند.

وضعیت حقوق بشر در ایران همچون سال‌های گذشته با انتقادهای بسیاری روبرو است. تغییر دولت در ایران نیز نتوانست به بهبود شرایط کمک کند. قوه قضائیه و بخش قابل توجهی از دستگاه‌های امنیتی و انتظامی زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی لزوماً سیاست‌های هماهنگ با دولت را دنبال نمی‌کنند.

در همین حال نزدیکی به انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری فشار نهادهای امنیتی به جریان‌ها و افراد منتقد را افزایش داده و در این بین حتی حامیان دولت حسن روحانی نیز قربانی این شرایط شده‌اند.

اعدام‌های امنیتی و عقیدتی

در چند سال اخیر جمهوری اسلامی در تقابل با گروه‌های مخالف، کمتر انعطاف از خود نشان داده است. دولت حسن روحانی با تأکید بر تامین حقوق اقلیت‌های قومی و مذهبی بر سر کار آمد، اما دستگاه قضایی شدت عمل بیشتر را در دستور کار خود قرار داده است.

فشار به اقلیت‌های مذهبی

همچون سال‌های گذشته، دراویش، سنی‌ها، بهائیان و خداناباوران تحت فشار حکومت ایران و نهادهای امنیتی قرار داشتند.

در حالی که سنی‌ها همچنان از داشتن یک مسجد در تهران محروم هستند، دراویش نیز در سال گذشته همچنان مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. تنها در یک مورد ۳۵ تن از دراویش گنابادی استان فارس جمعا به ۸۵ سال زندان و تعدادی از آن‌ها به تبعید مادام‌العمر محکوم شده‌اند.

جامعه بهائیان ایران در سال ۱۳۹۳ نیز با فشار و تهدید روبرو بودند. در یک مورد یک خانواده بهایی در بیرجند مورد حمله با ضزبات چاقو قرار گرفتند و سه عضو این خانواده به شدت مصدوم شدند. محرومیت از تحصیل بهائیان نیز همچنان ادامه دارد.

محاکمه‌های جنجال برانگیز

سال ۱۳۹۳ با مجازات‌های جنجال برانگیز همراه بود. در این سال ریحانه جباری با حکم قصاص نفس روبرو و اعدام شد. اجرای این حکم واکنش‌های بین‌المللی بسیاری را در پی داشت.

بازداشت و محاکمه غنچه قوامی، شهروند ۲۵ ساله ایرانی بریتانیایی نیز با واکنش‌های بین‌المللی همراه بود. وی از فعالین مدنی است که برای حضور زنان در ورزشگاه‌ها تلاش می‌کند. در پی بازداشت وی فدراسیون بین‌المللی والیبال میزبانی ایران در رقابت‌های قهرمانی نوجوانان جهان را لغو کرد.

در رخدادی دیگر جیسون رضاییان خبرنگار روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست به همراه همسرش یگانه صالحی تیرماه ۱۳۹۳ در تهران دستگیر شد. جیسون رضائیان متولد و بزرگ شده آمریکاست. پدر وی ایرانی است و او دارای دو تابعیت ایرانی و آمریکایی است. همسر او بعدتر آزاد شد اما رضائیان همچنان در بازداشت است.

بازداشت فعالان سایبری

اجرای موزیک «هپی» توسط چند جوان ایرانی موجب بازداشت این افراد شد. گرچه با بازتاب جهانی این اتفاق این افراد آزاد شدند،اما اعضای گروه سازنده ویدیو کلیپ هپی، به اتهام “برقراری رابطه نامشروع و فعالیت غیرمجاز در امور سمعی و بصری ” به ۹۹ ضربه شلاق و ۶۰۰ هزار تومان جریمه نقدی محکوم شدند. حکم شلاق آنان به مدت دوسال تعلیق شده است.

در خرداد ماه ۱۳۹۳ دادگاه انقلاب تهران حکم هشت نفر را به اتهام فعالیت در فضای مجازی اعلام کرد. هریک از این افراد به ۷ تا ۲۰ سال زندان محکوم شده‌اند. توهین به سران سه قوه و انتشار تصاویر مبتذل از جمله اتهامات این افراد بوده است.

بر اساس این حکم امیر گلستانی؛ ۲۰ سال و یک روز، مسعود قاسم خانی؛ ۱۹ سال و ۹۱ روز، فریبرز کاردارفر (متولد ۱۳۶۵)؛ ۱۸ سال و ۹۱ روز، مسعود سید طالبی (متولد ۱۳۷۲)؛ ۱۵ سال و یک روز، امین (فرید) اکرمی پور؛ ۱۳ سال، مهدی ری شهری؛ ۱۱ سال و نغمه شاهسوندی شیرازی؛ ۷ سال و ۹۱ روز زندان گرفته‌اند.

افزایش اعدام ها در نظام اسلامی ایران

سازمان حقوق بشر ایران که به صورت تخصصی به مستند سازی آمار و گزارش‌های اعدام درکشور می‌پردازد، در گزارش سال ۲۰۱۲ خود، از به دار آویخته شدن دست کم ۵۸۰ نفر در طول این سال خبر داده است. سخنگوی این سازمان حقوق بشری به روز می‌گوید هدف حاکمیت از این اعدامها ایجاد وحشت و اضطراب در آستانه انتخابات است.

 

محمود امیری مقدم می‌گوید علیرغم ابراز نگرانی جامعه جهانی از افزایش اعدام‌ها در ایران، در سه ماهه اولیه سال ۲۰۱۳ نیز ده‌ها حکم اعدام دیگر در زندان‌های مختلف از جمله زندان وکیل آباد مشهد آشکارا و مخفیانه به اجرا در آمده است. شدت گرفتن موج اجرای احکام اعدام در ایران طی سال ۲۰۱۲ با اعتراض و نگرانی نهادهای مدافع حقوق بشر روبرو شده است.

 

احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، در سومین گزارش خود به مجمع عمومی سازمان ملل متحد که اوایل ماه مارس میلادی منتشر شد، از اعدام دست‌ کم ۴۸۷ نفر در سال ۲۰۱۲ میلادی خبر داده بود. بر اساس گزارش ماه مارس گزارشگر ویژه، علاوه بر حدود ۲۹۷ اعدام رسمی که توسط رسانه‌های رسمی اعلام شده، حدود۲۰۰ “اعدام مخفی” هم توسط اعضای خانواده‌‌ها، مسئولان زندان، و یا اعضای قوه قضاییه تصدیق شده است. ۵۸ مورد این اعدام‌ها در ملاء عام اجرا شده‌اند.

از میان ۵۸۰ نفری که به گزارش سازمان حقوق بشر ایران اعدام شده‌اند، ۲۹۴ مورد، یعنی حدود۵۱ درصد توسط منابع رسمی جمهوری اسلامی گزارش شده‌اند. ۲۸۶ مورد، مربوط به گزارشات منابع غیر رسمی است. این سازمان حقوق بشری در گزارش خود اعلام کرده که ۸۵ مورد از ۳۲۵ مورد اعدام مخفی زندان وکیل آباد در سال ۲۰۱۲ در این گزارش لحاظ شده است.

اعدامهای آشکارا و مخفی

حداقل ۷۶ در صد اعدام‌های اشاره شده در این گزارش به جرایم قاچاق مواد مخدر مرتبط بوده‌اند. همچنین بخش آماری این گزارش نشان می‌دهد که ۶۰ مورد ازاعدام‌ها در ملا عام صورت گرفته و ۴۶ درصد اعدام‌های ملا عام در استان فارس به اجرا در آمده است. ۹ نفر از اعدام شد گان سال ۲۰۱۲ زن بوده‌اند.

گزارش سالانه مجازات اعدام در ایران سال ۲۰۱۲ در حالی منتشر می‌شود که این سازمان معتقد است جامعه ایران به سوی آینده‌ای نامشخص در حرکت است. شرایط اجتماعی- اقتصادی هر روز وخیم‌تر می‌شود و دوره تازه انتخابات ریاست جمهوری هم در پیش روست. با توجه به اعتراضات بعد از انتخابات سال ۸۸ در ایران و پس از آن وقایع بهار عربی در دو سال گذشته، مسئولین جمهوری اسلامی ضمن ابراز نگرانی از عواقب انتخابات خرداد ماه آینده، بیشترین تلاش خود را برای اشاعه ترس، وحشت و اضطراب در سطح جامعه به کار می‌گیرند. در سه ماه اول سال جاری ۲۰۱۳ در ایران شاهد افزایش چشمگیر اعدام‌های آشکار و مخفیانه بوده‌ایم ، تنها در دو ماه ژانویه و فوریه امسال هر هفته ۲۰نفر در دو نوبت به صورت مخفیانه در زندان وکیل آباد مشهد اعدام شده‌اند. از سال ۲۰۱۰ به این طرف چندین سازمان مدافع حقوق بشر پیرامون اعدام‌های دسته جمعی و مخفیانه در زندان وکیل آباد هشدار داده‌اند. آقای امیری مقدم می‌گوید علاوه بر این طی سال جاری و سال گذشته اعدام‌های در ملاء عام و دیگر مجازات‌های سنگین نیز افزایش یافته است.اعدام در ملاء عام و اجرای مجازات مرگ برای کودکان زیر سن قانونی از جمله ویژگی‌هایی است که اعدام در ایران را نسبت به دیگر کشور‌ها متفاوت کرده است. سال ۲۰۱۲دستگاه قضایی جمهوری اسلامی بر اجرای مجازات‌ در ملاء عام و در اماکنی‌ مانند استادیوم ها و پارک ها تاکید داشته‌است.

خوانندگان محترم! با توجە بە آن چە کە تیتروار در بالا بدانها اشارە شد، میتوان بە آسانی رفتار کلی جمهوری اسلامی را در قیاس با رفتارهای فردی، آن رفتارهای غیر انسانی و تهی و بدور از انسانیت را رفتاری هیستریک نامید. ولی از آنجا کە اعمال و کردار رژیم آخوندی قرون وسطایی است، چنین رفتار و اعمالی را رفتاری جن زدە و جادوگر نامیدن بسی سزاوارتر است. جمهوری اسلام از بدو بر سر کار آمدن تا امروز نە تنها رفتاری انسانی و معقول از خویش بروز ندادە، حتی سیمپتمها و علائم رفتارهایش چنان قوی بروز کردە کە بە هیچ وجهی نتوانستە آن را از انظار عموم مخفی نگە دارد. ولی متأسفانە در نبود اتحادی عملی و منسجم در بین نیروهای دمکراتیک اپوزسیون، رژیم بر ادامەء این رفتارهای اصرار داشتە و هر روز جریتر از قبل آن را بە نمایش میگذارد. از دیگر سو، جامعەء بین المللی نیز در برخورد با رژیم عکس العملی مـؤثر برای جلوگیری از تکرار این گونە رفتارهای بیمارگونە نداشتە است. لذی از نیروهای مترقی و دمکراتیک انتظار میرود کە با جمع شدن حول نکات مشترک، جبهەای فراگیر تشکیل دادە و عامل تغییر رژیم و بنیادین سیستم حکمرانی در ایران آیندە را امکان پذیر نمیایند.

٢٣.١١.٢٠١٥، سوئد