تحلیلى بر جنگ و انتخابات در ترکیە، ع ـ شریف زادە

از زمان شروع جنگ دولت ترکیە علیە کوردها ( ٢٤ى جولاى ٢٠١٥ى میلادى )  قریب بە دو ماە میگذرد صدها کشتە ، هزاران زخمى ،

ویرانى بخشهاى از شهر و روستاهاى کوردستان تنها بخشى از بیلان جنگ میباشد دامنە و ابعاد جنگ روز بە روز بیشتر و عمیقتر میگردد اگر تهدیدات رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیە را جدى بگیریم ، آنگاە متأسفانە باید گفت حتى بعد از اول ماە نوامبر ( روز انتخابات زود هنگام ) افقى براى پایان این جنگ پیش بینى نمى شود.

 اعتقاد تحلیلگران کورد بر آن است صدور فرمان جنگ اردوغان بر علیە کوردها ارتباط مستقیم بە نتیجە انتخابات پارلمانى دارد کە در ماە ژوئن ٢٠١٥ میلادى برگزار شد در انتخابات مزبورحزب عدالت و توسعە با از دست دادن دە درصد از رأى دهندگانش شکست بزرگى را تجربە کرد اردوغان دلیل شکست حزبش را بە میدان آمدن حزب دمکراتیک خلقها مى دانست این حزب با کسب ١٣% از آراى مأخوذە ، پیروزى شگفت انگیزى را از آن خود کرد برخى از تئورسین هاى حزب تحت رهبرى اردوغان اعتقاد داشتند شمارى از رأى دهنده گان حزب دمکراتیک خلق ها کسانى بودند که از حزب عدالت و توسعه جدا شدند بعلاوە قبل از برگزارى انتخابات پارلمانى ماە ژوئن تعدادى از چهره هاى شناخته شده حزب عدالت و توسعه کە کورد بودند از این حزب جدا شده و به حزب دمکراتیک خلق ها پیوستند حتى زمزمه انشعاب از حزب اردوغان به نفع حزب هوادار کوردها بصورت رسمى و غیرە رسمى به گوش مى رسید ناظران انتخاباتى در ترکیە بر آن باور بودند در انتخابات بعدى پارلمان ترکیە شمار رأى هاى حزب عدالت و توسعه به مرز ٣٥% تقلیل و شمار رأى هاى حزب دمکراتیک خلقها به ١٧% ارتقاء پیدا خواهد کرد اگر چنین پیشگوئیها تمیز از آب در مى آمد ، خیلى از معادلات در ترکیه به نفع کوردها در چهار سال آینده رقم مى خورد.

نتیجە انتخابات پارلمانى اردوغان و حزب تحت رهبریش را در یک کوچە بن بست سیاسى قرار داده بود نە میتوانست همانند گذشتە بدون ائتلاف با دیگران دولت تشکیل دهد و نە دیگران هم حاضر بە مشارکت با دولت ائتلافى با وى بودند در نتیجە گزینە جنگ جهت برون رفت از وضعیت موجود براى اردوغان و یارانش گزینە ممکن و ایدەآل بود.

اردوغان در این جنگ اندیشه و اهداف فراوانى را تعقیب مى کند صد البته انتقام از حزب دمکراتیک خلق ها در رأس همه آنها قرار دارد ـ تثبیت موقعیت خود در مقام رئیس جمهور ترکیە در فرم جدید رئیس جمهورى ـ زمینە سازى براى تغییر سیستم پارلمانى بە ریاست جمهورى ـ فیصلە دادن بە اختلافات خود و حزبش با احزاب ناسیونالیست و تورانسیت ترک ـ خرابکارى و بە هم زدن موقعیت کوردها در سوریە ـ بیرون راندن پارت کارگران کوردستان ( پ.ک.ک ) براى همیشه از ترکیە ـ بنا نهادن اختلافات در جامعە کورد در صورت امکان درست کردن جنگ خانگى فى مابین آقاى مسعود بارزانى و پارتى کریکارانى کوردستان …  اینها تنها بخشى از اهداف آشکار و پنهان اردوغان در این جنگ مى باشند بنظر میرسد ابعاد جنگ از آن وسیعتر و مدت آن هم طولانى تر از آنچە پیش بینى میشد ، باشد.

اکنون بر همگان محرز است چه آن زمان اردوغان پروسه صلح را با کوردها پیش مى برد و چه آلان که فرماندهى جنگ را بر عهده دارد هدفى جزء احیاى عثمانیزم ( نئو عثمانیزم ) نداشته است هنگامیکە دو سال پیش کاخ سلطانى بزرگى را بنا نهاد ، یک روزنامە نگار ترک نوشت ” این همان کاخى است کە قرنها سلطانهاى عثمانى در آن زیستند اندیشەاى کە آن را بنا نهاده است کپى شده تفکر سلاطین عثمانى است “.

رئیس جمهور مغرور ترکیە جهت نیل بە اهدافش بە ظاهر سوژە جنگ با دولت اسلامى ( داعش ) را پیش کشید تا هم افکار عمومى در ترکیە را منحرف و هم نظر دولتهاى غربى بە ویژە امریکا را با خود همراه کند البتە کسى دشمنى حزب اسلام گراى عدالت و توسعە را با داعش جدى نمى گیرد بیشتر بە یک تأتر مضحک مى ماند همین تأتر را در سالهاى گذشتە پاکستان اجرا کرد پاکستان بە ظاهر نشان مى داد کە با طالبان در ستیز است هر از چند گاهى هم بمبى در پاکستان منفجر میشد شمارى از مردم بى گناە یا کسانى کە دشمن مشترک طالبان و پاکستان ( همچون خانم بوتو ) بودند ، کشتە مى شدند در رسانه ها هم طالبان را بعنوان بمب گزار معرفى میکردند اما در نهایت ثابت شد حامى اصلى طالبان چە از نظر مالى و تدارکاتى و چە از نظر آموزش پاکستان بودە است شاید هم حزب اسلامگراى تحت رهبرى اردوغان این تأتر را از پاکستانیها یاد گرفته باشند

اگر از یک سو اردوغان مقصر اصلى جنگ و عامل  بە هم زدن پروسە صلح محسوب مى شود از سوى دیگر بى انصافى خواهد بود اگر ندانم کارى و اشتباهات شمارى از رهبران کورد را از بە وجود آمدن شرایط کنونى دخیل ندانیم و آنها را از این مسئولیت تبرئە نمائیم بە محض اینکە نتیجە انتخابات پارلمانى در ماە ژوئن اعلان و قطعى شد صلاح الدین دمیرتاش رهبر مشترک حزب دمکراتیک خلقها طى مصاحبه هاى متعدد بدون در نظر داشتن صف آرائیهاى پارلمان ترکیە برهر نوع ائتلاف با حزب عدالت و توسعە خط بطلان کشید در صورتیکه کوردها هیچ گزینە یا پارتنرى دیگرى در پارلمان ترکیه نداشتند ( ندارند )  این را میتوان بعنوان اشتباه استراتیژیک کوردها به حساب آورد از مجموع ٥٥٦ نماینده پارلمان ترکیە ٤٧٦ نمایندە با مسألە و ملت کورد مخالفند پارت دمکراتیک خلقها میبایست این واقعیت تلخ را مد نظر میداشت کە با ٨٠ کرسى نمى تواند در مقابل آن همە مخالف چیزى مهمى را بە نفع کوردها تغییر دهد بە همین دلیل منطقى تر آن بود حتى با دو وزیر در کابینە با حزب عدالت و توسعە قناعت وائتلاف میکرد تا هم از بە وجود آمدن شرایط کنونى جلوگیرى و هم کمک بە تشدید اختلافات حزب عدالت با احزاب ناسیونالیست ترک مى نمود.

اصولا دردنیا سیاست براساس منافع و دیپلماسى بر اساس بدو بستان تنظیم مى شود اما آقاى صلاح الدین دمیرتاش بە سیاست از دریچە ایدئولوژى و دیپلماسى را بر اساس رفتارهاى انقلابى تنظیم مى کند کاک صلاح الدین جوانى خون گرم ، صادق و انقلابى است اما براى رهبرى سیاسى کوردها در ترکیە ایدەآل نیست رهبرى حزب دمکراتیک خلقها سیاست مدارى کهنە کار و با تجربە همچون احمد ترک مى طلبد.

اشتباه دیگر کوردها بە سال‌‌هاى پیشین بر مى گردد زمانیکە در سال ٢٠٠٩ى میلادى مسأله مذاکره فى مابین پارت کارگران کوردستان و سازمان اطلاعات ترکیە ( میت ) مطرح شد این حزب هیچ وقت نکوشید این روند را بە یک مذاکره جدى بین دولت و ملت کورد تبدیل کند ضرورت داشت هیئت نمایندەگى ملت کورد تشکیل مى شد در آن هئیت نمایندەگان جریانهاى دیگر غیر از وابستگان پارت کارگران کوردستان و همچنین ناظرانى از اتحادیه اروپا یا سازمان ملل متحد حضور داشتە باشند بطور یقین اگر چنین هئیتى وجود مى داشت ، اردوغان به آسانى نمى توانست پروسه آشتى با کوردها را قربانى جاه طلبیهاى خود بکند.

اردوغان در جنگ علیە کوردها از تاکتیکهاى اسرائیل علیە فلسطینها استفادە مى کند ، عملیات مداوم و ویرانگر درهوا ، ترور و ایجاد رعب و وحشت در زمین ، از سوى دیگر میخواهد صفوف پ.ک.ک مستقر در قندیل را از عبداللە اوجلان و حزب دمکراتیک خلقها جدا و با ترفندهاى همیشگى اش بە اختلافات این حزب با آقاى مسعود بارزانى دامن بزند.

دکترین داود اوغلو ( مشکلات ترکیە باید بە صفر برسند ) شکست خوردەاست اکنون ترکیە با انبوهى از مشکلات بزرگ و کوچک ، داخلى و خارجى دست بە گریبانگیر است بحران مهاجرت کە از ترکیە بعنوان خط ترانزیتى بە اروپا استفادە میکنند و همچنین عبور شهروندان کشورهاى غربى از ترکیە بە سوى سوریە و عراق جهت پیوستن بە داعش جدیدترین آنهاست عضویت ترکیە در اتحادیە اروپا دیگر چندان موضوعیت ندارد در منطقە خاورمیانە هم ترکیە توان رقابت با ایران و عربستان سعودى از دست دادەاست عضویت ترکیە در ناتو تنها نقطە قوت این کشور محسوب مى شود.

روز اول ماە نوامبر بعنوان روز انتخابات زود هنگام تعیین گردیدەاست استراتژى انتخاباتى حزب تحت رهبرى داود  اوغلو بر دو اصل ” کسب آراى بالاى پنجاە درصدى بە هر قیمتى و شکست حزب دمکراتیک خلقها با هر ترفندى ” تنظیم گردیدەاست اردوغان و حزبش تبلیغات و فعالیتهاى انتخاباتى خود را چنان سازماندهى کردەاند تا کوردها را مسئول شروع جنگ و حزب دمکراتیک خلقها را مسئول شکست دولت ائتلافى معرفى نماید شوربختانە امکانات کوردها براى خنثى کردن جوسازیهاى اردوغان و یارانش بسیار محدود است صداى کوردها بە مناطق غیرە کورد نشین نمى رسد اردوغان در پى آن است با حربە جنگ فضاى انتخابات را بە نفع خود مهار و مدریت کند تا شاید بتواند شکست هفتم ماە ژوئن را جبران کند از ژستهاى تبلیغاتى اردوغان چنان پیداست از همین امروز خود را برندە انتخابات و بە پیروزى خود اطمینان دارد.

سرنوشت جنگ و انتخابات براى کوردها بە هم گرە خوردەاست ، اول ماە نوامبر براى کوردها روزى خوبى ارزیابى نمى شود بیشتر بە دامى مى ماند کە تیم اردوغان براى آنها چیدە باشد اگر حزب دمکراتیک خلقها نتواند پیروزى هفتم ژوئن خود را حفظ کند و بە زیر دە درصد ( مانع قانونى ) برسد ، آنگاە غیرە قانونى کردن آن و محاکمە سرانش بە ویژە دو برادر دمیرتاش قابل پیش بینى است از همین زاویە است کە این حزب در انتخابات پیشرو گزینەاى غیر از پیروزى ندارد و باید برندە شود پیروزى حزب هوادار کوردها در انتخابات اول ماە نوامبر میتواند سرنوشت جبهە هاى جنگ را بنفع آنها هم تغییر دهد شکست اردوغان در انتخابات موجب خاتمە جنگ نخواهد شد اما او و حزبش را در موضع ضعف قرار خواهد داد.

مجموع نشانەها از آن حکایت دارند کە اردوغان تصمیم گرفتەاست با کشاند جنگ بە شهر و روستاهاى کوردستان بە ویژە با ناامن کردن فضاى شهر آمد بزگترین شهر کوردستان مانع برگزارى انتخابات در این مناطق شود اعلام حکومت نظامى در شهر جزیرە و مناطقى دیگر گواە آن است ضرورت دارد کوردها بیش از هر زمان دیگر بر اعصاب خود مسلط شوند از خود خویشتن دارى بیشترى نشان دهند تا توطئە و برنامە هاى شومى را کە اردوغان تدارک دیدە ، خنثى نمایند جا داشت فرماندهى عملیات پارت کارگران کوردستان در قندیل تمام عملیاتهاى نظامى خود را بە بعد از اول ماە نوامبر موکول می کرد.

چە باید کرد ؟

باید بدون تردید در این جنگ با تمام امکانات مادى ، معنوى و سیاسى از پارت کارگران کوردستان ( پ.ک.ک )  حمایت کرد فراموش نشود على رغم تمام انتقاداتى کە بە پ.ک.ک وارد است این حزب اکنون در سنگر مقدم مبارزە ملى کورد قرار گرفتە است شکست سیاسى یا نظامى اش میتواند پیآمدهاى منفى و مستقیمى بر تمام ابعاد جنبش ملى کورد در هر چهار بخش کوردستان داشته باشد.

اکنون کە احزاب ناسیونالیست و تورانیست ترک اردوغان را در این جنگ علیه کوردها همراهى مى کنند ، دلیلى ندارد کوردها از پارت کارگران کوردستان پشتیبانى ننمایند احزاب کورد به ویژه در بخش کوردستان ایران مى بایست فقط به صدور اعلامیه و محکوم کردن جنگ اکتفا نمى کردند بلکه باید با شفافیت تمام از پارت کارگران کوردستان حمایت و در میدان عمل هم حمایت خود را به اثبات مى رساندند موضع انفعالى نماینده گان کورد در مجلس شوراى اسلامى ایران غیره قابل توجیه است.

نباید اجازە داد اردوغان و گروه همراهش در این جنگ پیروز شوند اتحاد کوردها و حمایت آنها از پارت کارگران کوردستان تنها اسلحه اى است کە میتواند اردوغان را به زانو دربیاورد شعار پ.ک.ک باید قندیل را تخلیه کند ، در این شرایط مستقیم یا غیره مستقیم در راستاى منافع اردوغان است اتفاقا بر عکس باید شعار ” پ.ک.ک هر جا آید خوش آید ” داده شود.

بطور یقین پارت کارگران کوردستان ( پ.ک.ک) از نظر نیروى نظامى آنقدر نیروى رزمنده در اختیار دارد تا بتواند دو جبهه جنگ بر علیه داعش و دولت ترکیه را هدایت کند اما احتیاج مبرم به حمایتهاى معنوى ، مالى و سیاسى دارد مشارکت در آکسیونها ، تظاهرات ، اعتصابات … در شهرهاى اروپایی بسیار مهم است زیر فشارهاى اروپا بر ترکیە بر خلاف رژیم اسلامى ایران ، موثر میباشند.

کوردها باید صفوف خود را بیش از هر زمان دیگر با حزب دمکراتیک خلقها فشردەتر نمایند انتخابات پیشرو میدان زورآزمای خوبى براى ملت کورد محسوب مى شود پیروزى کوردها در صندوقهاى رأى خیلى از معادلات را بنفع آیندە ملت کورد تغییر میدهد باید در انتخابات مشارکت داشت و با حزب دمکراتیک خلقها هم صدا شد حزب دمکراتیک خلقها ظرفیت آن را دارد تا ١٣١ نمایند در پارلمان داشتە باشد حتى اگر یک نفر شهروند ترک هم بە آن رأى ندهد.

ع ـ شریف زادە ـ ١٩ى سیپتامبر ٢٠١٥ى میلادى ـ آلمان