دکتر انوشه‌ و در حسرت سماق بدون (ق) برای سفره‌ هفت سین، سەعی سەقزی

مجری برنامه‌: آقای دکتر، من میخواهم فلسفه‌ی این سفر‌ی هفت (س) سین را به‌ ما بگوید.

(دکتر: من یک نقطه‌ای را مقدمتا” عرض بکنم، که‌ ما در حقیقت در سپنتاهای ز‌رد‌شت بزرگ در آن واژه‌ها و اورات پاک مقدس که‌ زردشت بزرگ از آن یاد میکند. اشاره‌ میکند به‌ این هفت سین ایران که‌ چند ویژگی خاص دارد. صمیمانه‌ از ملتم خواهش دارم این ویژگیها را به‌ خاطر بسپارند. اولا” اینرا

هم عرض کنم به‌ لطف خدا که‌ در سال 1388 مجمع سازمان ملل روز اول سال را روز نوروز بعنوان روز صلح جهانی به‌ رسمیت شناخته‌، دقیقا” در لحظه‌ تحویل سال آنها این مراسم را دارند در خود سازمان ملل.

* (فرد مهمانی میگوید: روز زمین هم شناخته‌ شده‌ است).

دکتر انوشه‌ بله‌ روز زمین هم – خواستم اینرا عرض بکنم: در سپنتای زردشت بزرگ که‌ به‌ مقدسات اشاره‌ میکند، برای هفت سین نوروزی این هفت سین را اشاره‌ میکند که‌ ویژگیهای خاص دارند، هفت سین نوروزی باید:

1ـ-با سین شروع شده‌ باشد.  2 – اینکه‌ حتما” باید منشاء گیاهی داشته‌ باشد. 3 – اینکه‌ خوردنی باشد. 4 – تک واژه‌ای باشد.

نمیتوانند سیبزمینی را روی سفره‌ بگذارند. بعدا” خدمتان عرض کنم اینها عبارتند از سیر – سیب، گفتم پارسی باشد، با سین شروع شده‌ باشد. گیاهی باشد، تک واژه‌ای باشد، خوردنی باشد. میشود: سیر- سیب – سمنی – سنجد، سرکه‌ – سماک نه‌ سماق با (ق) قاف که‌ میشود عربی یا با غین (غ) بنویسید یا با کاف (ک)– سبزی یا سبزه‌.

شما در بیست میلون واژه‌ فارسی غیر از این هفت – اگر هشتمی را پیدا کردید که‌ قبلا” هم گفته‌ام اگر پیدا کردید بیاید من بیتان جائیزه‌ میدهم. سکه‌، سکه‌ نه‌ پارسی است و نه‌ خووردنی. سنبل نه‌ خوردنی است و نه‌ پارسی، سماور نه‌ خوردنی است و نه‌ پارسی).

منبع (Google) فلسفه‌ سفره‌ هفت سین از زبان دکتر انوشه‌.

**

سماق

در گفته‌های خود دکتر کلمات عربی زیادی وجود دارد، با آن وضعیت هم میخواهد سماق را پاکسازی کند، غافل از اینکه‌ یمام کلمه‌ (سماق) عربی میباشد. اما در راستای این پاکسازی فرض کنیم هرچند این فرض هم دور از حقیقت است، اما یک نجار یا خراط (خوش ذوقی) پیدا شوند و مقداری گرد را در شیشه‌ای به‌ آقای دکتر تحویل دهند و بگویند: ما در آزمایشگاه‌ خودمان سماق را تجزیه‌ کرده‌ایم و حرف (ق) را خارج نموده‌ و به‌ جای (ق) قاف، با (ک) کاف ترکیب نموده‌ایم و شده‌ است (سماك).

ولی با این رباعی خیام که نمونه‌ای از رباعیات او میباشد و (6) کلمه عربی در آن وجود دارد، چکار میکنند؟!‌ ‌

 این قافله‌ء عمر عجب میگذرد

دریاب دمی که‌ با طرب میگذرد

ساقی غم فردای حریفان چه‌ خوری

پیش آر پیاله‌ که‌ شب میگذرد

**

حافظ شیرازی و کلمات عربی

اگر چه‌ عرض هنر پیش یار بی ادبیست

زبان خموش و لیکن دهان پر از عربیست.

 حافظ در آن بیت به‌ ناتوانی زبان فارسی و بلاغت زبان عربی اشاره‌ دارد!

زبان فارسی بیست ملیون واژه‌ای

1. اگر زبان فارسی 20 ملیون کلمه‌ (واژه‌) دارد چرا شاعران فارس آنچنان در حلقه‌ کلمات عربی گرفتارند؟

2. چرا فارسها برای افراد خانواده‌ از کلمات عمو – عمه‌‌ – عروس و عروسی و چرا نویسندگان فارس از قلم و کتاب که‌ جملگی عربی هستند، استفاده‌ میکنند؟!

امید است آقای دکتر با دید دیگری به‌ جهان بنگرند!

26/3/2024

سه‌عی سه‌قزی

sai.saqzi@gmail.com