تــەمــەن ڕۆیـی !, مەلا برایم مەجید پوور

هـەر وەک چـۆن هاتـوو پـرسی پـێ نـەکردی هـەرواش دەڕوا و ئـاگاداریشت نـاکا. ڕۆژو و حەوتوو مانگ و ساڵی زۆرم لەو تەمەنە تێپەڕ کردوە و بەسەر زۆر کۆسپان دا کەوتووم و لە زۆر دراوی خوڕیش پەڕیومەوە. بەرەو نیزیک بونەوە لە سەدەیەک دەڕۆم.

 بێگومان وەک فـرشتە لە دایک نەبووم و مرۆیەکی ئاساییم هەڵە و پەڵە و خوار و ڕاستیشم کردون. ژیانێکی پڕ لە ڕوداو و کارەساتی خۆش و ناخۆشم بەسەر بردوە. لە هەموو ژیانەکەش بەچاک و خراپیەوە خۆم بـە خاوەن زانیوە  و وەئەستۆی دەگرم . لـە هەموشی بـە قەدەر زانـین و تێگەیشتنم دەرسـم وەرگرتووە. دڵنیام بە ئانقەست خراپەم دەگەڵ کەس نـەکردوە، ئـەوەش مانای ئەوە نیە هیچی خراپم نەکردبێ، زۆرشتی واهەبووە من بە باشم زانیوە بەڵام ئاوا دەرنەچووە. قەت دانەنیشتووم بیر لە کارێکی خـراپ بکەمەوە نەخشەی بـۆ بکێـشم بەڵام نـاخوداگا خراپ دەرچـووە. نـەم ویستووە زیـان بـەکەس بـگەیەنم ئـەگەر بـە سەریشی داکەوتبم ویستی خۆم نەبووە و ئەوەی زیانم پێگەیاندوە داوای لێبوردنم لێکردوە. بەکورتی هەموو شتێکم نەزانیوە و ئێستاش نایزانم، بـەڵام بـە قەدەر زانین و توانینی خۆم چیم بە چاک زانی بێ و لە دەستم هاتبێ ئەوەم کردوە.

ئەوەندەی هەستم پێ کردبێ و هەلم بۆ ڕەخسابێ و لە دەستم هات بێ ئەرکی ویژدانی و ئینسانی خۆم لە ناو کۆمەڵ دا ئەنجام داوە و درێغـم نـەکردوە. لـەو کارانەی لە دەستم هاتون و خەڵک داوای لێکردوم ئەو پەڕی هاسانکاریم بۆ کردون. ئـەگەر کارەکەشم بە ناڕەوا زانی بێ نەم کردوە. بە دەم داوای خەڵکەوە چـووم و لـە دەستـم هاتبێ جێ بە جێم کردوە. ئەگەر توانیبێتم خزمەتێکم کردبێ شانازیم پێوە کردوە. ئەگەر کەم و کوڕیشم هەبووبێ چاوم بڕێوەتە کەمی خۆم و کەڕەمی ئەوان .

زمان و فەرهەنگ و کلتوری کوردیم بـەڵاوە گرینگ بـووە و لە سەردەمانـێک دا خوێندنەوەی وتاری نوێژی هەینی بە زمانی کوردی قەدەغە بوو من خوتبەم بـە زمانی دایکم بۆ خەڵک خوێندوە. باوەڕم وا بووە و ئێستاش هەروایـە، تـۆ قسە بـۆ هەرکەس بکەی دەبێ بە زمانێک بێ کە لێت تێبگا. نیشتمان و ئازادی بەلامەوە لەو پەڕی گرینگی دابوون و هەن بۆیە بە قەدەر زانینی خۆم و بـوار و هەلـو مەرجی حاکم بـەسەر وڵاتـدا هەوڵـم بـۆ داوە و ئـەوەنـدەی تـوانیومـە دریـغـم نـەکردوە. لە هـیچ مەدرەسەیەکی دەوڵەتی قوتابی نەبووم و زمانی حاکمم قەت نەخوێندوە، ئەوەندەش کە دەیزانم لە خوا لێخۆشبو مـیرزا بـرایـمی فـازلی بـە خوێندنەوەی بـڕێک لـە کتێبی گولستانی سەعدی وەرم گـرتـووە. مـاوەیـەک لە مـەدرەسەی عـلـومی دیـنی مـهـابـاد دەرسم خوێندوە، بەڵام سەبکی خوێندنەکە هەر ئەوە بـوو کە لە حوجـرەکـانی دێهاتیـم خوێندوە. نیشتمانـم لـە هەمـوو شتێـک خـۆشتـر ویستـووە ،هـەر بـۆیـەشە لە ڕێگای ڕزگاری ئەو دا ئـاوارە و پەنـابەری هەنـدەرانـم و هەموو شتـێکم جـێی هێشتوە و ژیان لە وڵات و دەگەڵ خزم و کەس و دۆستانم لە کیس چووە. حەز دەکەم لاوەکانی گەلەکەم ئـەوەنـدەی بۆیان دەکرێ زمانی بـێگانان بـزانن و فـەرهەنگ و کلتوری ئەوان بناسن، بۆ ئەوەی لە وەزعی دنیا ئاگادار بن شتە باشەکانیان لـە ژیانی خۆیاندا بەکار بێنن، بە مەرجێک بۆ فێربوونی زمان و نـاسینی فـەرهەنگی گەلان ئی خۆیان لە بیر نەچێتەوە. بە داخەوە هـێندێک بە نـاو پێشکەوتنخواز هەموو شتێکی خەڵکیان لە ئی خۆیان بە لاوە گرینگترە ئەوانە لە ژیاندا دۆڕاون، چونکە بێگانە هەرگیز وەک خۆت چاوت لێناکا، بۆیە دەڵێم: دۆڕاو چونکە ئـیخۆیـان لە کیس چـوەو بێگانـەش قـەت وەک خۆی وەری نـەگـرتـون . خۆتان لـە کەس بـە چوکتر مەزانن فێربـون لە خەڵکیشتان بەلاوە عەیب نەبێ.

 تەمەن بێی پرسوڕا ڕۆیشت وئاوڕیش ناداتەوە. بە ئەرکی دەزانم چە ئەزمونێکم لـە ژیـانی خۆم وەرگرتـوە بـەقەدەرخـۆم بـۆ ئێستا و دواڕۆژ بـڵاوی کەمەوە ، تا شارەزایان، ئەوەی بەکەڵکیان دێی دەکاری بکەن و ئەوەشی کە بێکەڵکە بەسەر خۆمی دادەنەوە. کورد تـویـە ( ماڵی قـەڵب سەر وە ساحەبیەتی ) بـۆیـە پێموایە ڕۆڵەکانی گەلەکەم بە نێرو مێیەوە ، بە خوێندەوارو نـە خوێـنـدەواریـەوە کە بـە خۆشیەوە ئـێستا بـەشی زۆریان شوکر خوێـندەوارن دەبێی لـەو ڕاستەقینە تێبگەن کـە لـە چەنـد خـاڵ دا کورتی دەکەمەوە .

( ١ ) داگیرکەرانی کوردستان نە قەت دۆستی کورد بـون و نـە قەتیش دەبـن بـە دۆست ،کەوابو پشت بەستن بەداگیرکەرلە ڕاستیدا پشت کردن لە گەلو دۆستانە. ( ٢ ) دۆستانی سیاسیش دەبێ زۆر بە وردی و وریـایی وحیساب کراوهـەڵس و کەوتیان دەگەڵ بکەین، چونکە سیاسەت بە پێی بەرژەوەند گۆڕانی بەسەردادێ، ئەگەر زۆر وشیار نـەبین دۆستەکە بـۆ قـازانجی خـۆی دەمانـفـرۆشێ ! ( ٣ ) دەبێ لێزانانە ڕابردوو ئێستاو داهاتوش هەلسەنـگێنین و پێکیان بگرین و قازانج و زەرەرەکانیان یەک لا بکەینەوە .هەڵەکانی ڕابـردومان لـە بیر نـەچێ ، چونکە دەبێتە خەتا ئەگەر دوو پاتیان بکەینەوە. ( ٤ ) نیشتمان و گەلمان بـەلاوە پـیـرۆز بێی و بە هیچ نەرخێک تەنانـەت بـە قیمـەتی گیانیش نـەیـان فـرۆشین وڕادەستی دوژمنیان نەکەینەوە. ( ٥ ) هەر دەسەڵات و حیزب و تـاقم و کەسایەتیەک خۆی بەکەم بزانێ و لەبەرانبەر دوژمن دا دابێتەوە نەک جێی ڕێز نیە،بگرە لە دوژمن مەترسیدارترە. ( ٦ ) هەر ئیدەو ئایینێک دەرسی تەسلیم بون و خۆبەدەستەوەدان ونۆکەریت پێی بڵێی ، ڕیگای ترس وسەر دانەواندنت فێر بکا ، جێی بڕوا نیە و لێی دورکەوەو بەرپەرچی کردەوەکانی بدەوەو هەرگیزوڵامی داواکانی مەدەوە.

ئەگەرموسوڵمانی بزانە پێشەواکەت چۆن بووەو چی کردوەو چۆن سەرکەوتوە ، ئەگە ر باوەڕمەندی ئایینەکانیتری تۆزێک ورد خەبات و قوربانی دان و ئازارو جەزرەبـە كێشانـیـان لـە ڕێگای بـیـرو بـاوەریـان، لانی کەم بـۆ جارێکـیش بـێی بخوێنەوە . ئەگەر خاوەنی ئیدەیەکی چەپ یان ڕاستی چاوێک بـە مـێژوی ڕاستو چەپەکاندا بخشێنەوە. ئەگەر هـیچ و ئیدەو ئایینێکت نیە ، سەرێک لـە مێژو بدە و بزانە ئەوانەی نـاویـان لـە مێژودا تـۆمارکراوەو لـەقەبی تـێکۆشەرو قـارەمانیـان پـیـدراوە ، ئـەو شانـازیـەیـان بـە چ هـۆكارێـک وەدەسـت هــێـنـاوە. هـەروەهــا تۆزقاڵێکیش ئینسافت هەبێی و پێم بڵێ ئازادی، کێی بەبێ تێکۆشان و قوربـانیدان وەدەستی هێناوە ؟! دیکتاتۆرو داگیـر کەران کەنـگی بـە پـێی عەقـڵ و مەنـتـیـق دەگەڵ گەلانی چەوساوە ڕەفتاریان کردوەو بـە دڵخوازی خۆیـان دانیان بە مافی گەلان داهێناوە؟!

دنیدارو بێی دینەکان هەمـویان مـرۆڤن و پێش ئـەوەی ئیـدە یـان ئایینێک هەبوبێ ئەوان هەبون و لە دیاری کردنی جۆری گیان لەبەرەکان مرۆڤیان بەرکەوتوە و خوا پیی کوتون { ئێوەم لە نێرو مێیەک وەدی هێناوە } لـە نـەتـەوەی جیاوازن و لەوسەرزەویە دەژین وهەر نەتەوەیەکیش لە زەوی بەشی دراوە. لەخاوەنداریەتی مافی مـرۆڤ دا هـەرهـەمویان بـەقـەدەر یـەکیـان پێبڕاوەو زێندەبـەشی بـەکەس نەدراوە . لە نەتەوەبون دا هەم ئەرکەکە دیارەو هەم ماڤەکەش دیاریکراوە . زەویش مڵکی هەرموانە هەر نەتەوەیەک بەشی خۆی پێدراوەو شوێنی خـۆی بـۆ دیاری کراوە ، ئەگەر هەر دەسەڵاتێک لـێت غـەسـب بـکا لـە مـێـژوی گـەلانـدا نـاوی داگیر کەری لێنراوە . ئـەو عـەداڵـەت و داد پـەروەریـەی کە بـاسـی لــێوە دەکـەن ودەست ناکەوێی زۆرهاسانە، ئەگەرزاڵم و زۆردار پێشێلی نـەکەن، واتـە هەرکەس مافی خۆی بدەیە ، ئەوە عەداڵەت و دادپەروەریت بـەجێی هـێـناوە. دوایـین شت کە دەبێێ هەمیشە لەبیرمان بێ ئەوەیە : لەو دنیایە ئەرکمان هەوڵ و تێکۆشان بۆ دابین کردنی بژێوی ژیانـو پـاراستنی مافـو کەرامـەتی ئـینسانـە. بـۆ ئەوانەی بڕوایان بەدین هەیە ، کارنامەی دنیاکەیان بەڵگەنامەی هەوڵوتێکۆشان وکردەوەکانیانە،هەمو لەودا سەبت کراون ولە ئاڕشیوی قودرەتی خواداڕاگیراون و بەپێی ئەو حیساب وکیتابمان دەگەڵ دەکرێ. ئیتر کوڕی کێی و دەوڵەمەنـد یان فەقیر بوی ،جوان یان ناحەز، ئازایان خوێڕی پرسیاریان لێناکرێێ .تەنیا پرسیار ئەوەیە چیت کردوە ؟! بۆیە دەڵێم :تەمەن ڕۆیی بیرێـک بکەینـەوەو ئـەوەنـدەی مـەودا هـەیـە بەڵکو بتوانن دەستمایەک کۆ کەینەوە. بە سەربەرزی وڵامی چیت کردوە بدەینەوە.

 براتان مەلا ئیبڕاهیمی مەجید پور ١٩ بانەمەڕی ٢٧٢٢ ی کوردی

 ٩/ ٥ / ٢٠٢٢ زایینی