من که یهکهم جار نهمر شههید مهلا رهسوڵ گهردیم دیت، له گوندی چیانهی ناوچهی پیرانشار له کۆمیته ناوچهی پیرانان سهر به کۆمیته شارستانی پیرانشار بوو له ساڵهکانی 1359 و 1360ی ههتاویدا. مامۆستا کهسێکی دڵسۆز و دهست و داوێن پاک بوو، خۆشهویستی هاوسەنگەران، هاوکاران و خهڵکی ناوچه بوو.
مامۆستا کهسێکی قسه له روو بوو و ههمیشه ههوڵی دهدا که کادر و پێشمهرگه له گهڵ خهڵک خۆش بهرخورد بن. مامۆستا زۆر چالاکانه دهچۆوه ناو کۆمهڵانی خهڵک، دێی ناوچهی پیرانی پیرانشار نهماوه مامۆستا له سهر جینایهتهکانی کۆماری ئیسلامی ئێران و سیاسهت و رێبازی حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران قسه یان بۆ نهکات. پێوهندی مامۆستا له گهڵ خهڵکی ناوچه زۆر پتهو بوو و خهڵک بۆ کێشهکانی کۆمهڵایهتی خۆیان روویان له کۆمیتهی پیرانان دهکرد و دهبێ بڵێم کۆمیته ناوچهی پیرانان به یهکێک له کۆمیته چالاکهکانی کۆمیته شارستانی پیرانشار به حیساب دههات و ناوی مامۆستاش بۆ سهرجهم خهڵکی ناوچهی پیرانان ناوێکی ئاشنا بوو.
مامۆستا زۆر دژی ئهو کهسانه بوو که له رێبازی حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران لایان دهدا، کاتێک گروهی 7 کهسی خهریکی دابڕان له حیزبی دێمۆکڕات بوون، مامۆستا زۆر زوو ههستی بهم ههڵوێستهی ئهم جهمعه کرد و به توندی دژیان راوهستا، به تایبهت دژی رهحمانی کهریمی که له ناوچهی پیرانشار زۆر لایهنگری ههبوو و لهم بارهوه نهمر دوکتور سادق شهرهفکهندی له کاتی شههید بوونی مامۆستا مهلارهسوڵ دهلێ:
دیارە شەهید مەلارەسووڵ گەردی هاوڕێیەکی قەدیمی و تێکۆشەری حیزبە کە زۆریش پێش لەوەی ئەمن بێمە نێو حیزبی دێموکڕات و تێکۆشان دەست پێبکەم ئەو تێکۆشانی هەبۆوە. بەو پێیە یەکێک لە کۆڵەکانو پایەکانی حیزبی دێموکڕاتە. سابیقەی زیندان، دەربە دەری، تێکۆشان لە شەرایەتی سەخت دا. من بۆ خۆم تازە کە لە ساڵی 59 لە شارەکان وە دەر کەوتبووین، ئاشنایەتیم دەگەڵ ناوی ئەو شەهیدە، شەهید مەلارەسووڵ گەردی و دەگەڵ شێوەی رەفتاری هەبوو. لە بیرمە کە زۆر بە شێوەیەکی باش نەبوو. دەتوانم بڵێم بە شێوەیەکی مەنفی بوو. چونکە ئەو دەم عیدەیەکی کە دوایە دەگەڵ جەریانی بە ئیستلاح تاقمی ٧ کەسی کەوتن کە لە پیرانشار رەحمانی کەریمی بەو ناوە مەعروفە، کەوتنبوون و دوایی دەر کەوت کە چ نێوەڕۆکێکیان هەیە. یەکێک لە خەتەکانیان کوتانو لە مەیدان بە دەر کردنی ئەو کەسانە بوو کە دێموکڕاتی ئەسڵنو بناخەو رەگو ریشەی حیزبن لە نێو کۆمەڵی کوردەواری دا. خۆیان بە شێوەیەک نیشان دەدا، عەوامفەریبانەو ریاکارانە کە بەڵێ پێشکەوتنخوازو موتەرەقین. زۆرتر ئەو هاوڕێیانەمانیان هەڵدەبژاردو ئەنواعی ئیتهامو تاوانیان بۆ هەڵدەبەستن ، وەکوو کۆنەپەرەستو دژی پێشکەوتنخوازو ناسیۆنالیستی بەر چاو تەنگو ئەو جۆرە شتانە. فەزاکەش بۆخۆتان دەزانن ئەو دەمی جۆرێک بوو کە بە گشتی بڕێک ئەوەی دەویست یا قەبووڵی دەکرد. بۆیە یەکێک لەو کەسانەی کە قسەی زۆر لە سەر بوو، وە زۆر بە توندی لە لایەن ئەوانەوە قسەی بە دژی دەکراو یەکێک لە عەوامیلی ئەوەی عەدەمی پێشڕەفتی کاری حیزبیو بە شێوەی پێشکەوتنخوازانەو موتەرەقیانە لە مەڵبەندی پیرانشار، ئیتهامیان دەخستە سەرو ئەنواعی شتیان بۆ هەڵدەبەست، ئەو کاک مەلا رەسووڵ گەردییە بوو. کە وابوو عەرزم کردن من خۆم وەکوو کەسێکی کە تازە بە عەمەل پێی نابۆوە مەیدانی تێکۆشانی رۆژانەی نێو حیزبی، خۆی لە من دا ئیحساسێکی کەمێک مەنفی پێک هێنابوو. بەڵام زۆری پێ نەچوو، وردە وردە جەریانات دەری خست کە کێ ڕاست دەکا. وە چۆن ئەفڕادی وەکو من کە لە تێگەیشتنەکەو قەزاوەتەکەیان دا بە هەڵە دا چووبوون. بە سەڕاحەت ئەرزو بکەم کە ڕێبەڕایەتی حیزب لە ڕاستی دا لایەنی دارو دەستەی رەحمان کەریمی دەگرت. بۆیە کاک مەلا رەسووڵ گەردی وەکو نموونەو سومبولی ئەو جەریانە و ئەو فکرە لەسەر بنجو بناوانە ئەسڵیەکانی حیزبی دێموکڕات پێی دادەگرت تا ئەندازەیەکی لە جەریانی حیزبی وەکو تەرد تەرد کرابوو. بەڵام ئەوە یەکێکی دیکە لە خسووسیاتی گەورەی ئەو شەهیدەمان بوو کە کۆڵی نەدا. ئەگەر چی دەیدیت کە نە لە بەڕێوەبەرایەتی حیزبو نە لە دەفتەری سیاسی پێشوازێکی وای لێ ناکرێو تەنانەت فشاری بۆ دێ و نە لەو کۆمیتەیەش کە عەمەلەن لە پیرانشار بە دەست وانەوە بوو، دیارە فشاری بۆ دێ، بێلوتفی پێ دەکرێ، بەڵام ئەو دێ بە دێ، بنکە بە بنکە کارو پیشەی ئەوە بوو دەگەڕاو فەعالییەتی دەکرد. یانی لە راستی دا شتەکەی وەکو حاڵەتێکی تەنانەت وەک موبارزە دەگەڵ دەفتەری سیاسیش دەر هاتبوو، بەڵام کۆلی نەدەداو قسەی دەکرد. ئەوە دووهەمین خسوسیاتی تایبەتی کە ئەگەر ئیمانەکەی سەرەڕای ئەوەی قایم بوو کە لە مەیدانی عەمەڵ دا نیشانی دا تا چ ئەندازە شێلگیرە. هێندەی پێ نەچوو، هەر وا ساڵێک، ساڵو نیوێک کە تەواوی بۆچوونەکانی کاک مەلا رەسووڵو هاوڕێیانی کە وەک ئەرزم کردن کاک مەلا رەسووڵ گەردی نموونەی هەرە هەرە بەرچاوو هەرە تێکۆشەریان بوو، بە دروستی دەر کەوت. پێم وایە ئەوە بەسە کە نیشان بدا ئەو هاوڕێیەمان تا چ ئەندازە بە ئیمان، تا چ ئەندازە فەعال و تێکۆشەر، وە تا چ ئەندازە لە شەرایەتی سەخت دا ئەو لە رێگای ئەسڵی شێلگیر بووە لەسەر درێژە دانی رێگای حیزبو تەنانەت دەتوانم ئەوەی پێوە ئیزافە بکەم شایەد ئەگەر زۆر کەسی دیکە بووبانایە لە جیاتی وی کە پاش ئەوەی ئەو جەریانەی ئەرزم کردن، گوزەراو دروستی نەزەری وی دەرکەوت، هاتبا و هەزاران منەتی کردبا، هەزاران داوای کردبا کە دیتتان من حەقم بوو، دیتتان ئەو هەڵوێستەی نیسبەت بە منو هاوڕێیانی منو دەگرت زوڵم بوو، ناحەق بوو؟ بەڵام من بۆخۆم شەخسەن تەنانەت یەک جاریشم ئەوە نەدی. تیبقی مەعموول هاتەوە سەر کارو باری خۆیو درێژەی دا وە لەو دەم را هەتا رۆژی شەهید بوونی کە هەموو دەیناسن بە چ دڵسۆزیەکەوە هەر بەردەوام بوو. دیارە پاش ئەو جەریانەش بوحرانمان هاتە پێش بەڵام دیارە ئیدی نەفەری وا هەر وەک عەرزم کردن بۆخۆی کۆڵەکەیەکەو بنجو بناوانەو ریشەکانی حیزبە کە دای کوتاوە لە کۆمەڵی کوردەواریدا قایم و موحکەم هەمیشە درێژەی دا، بە بێ تەزاهوڕێکی زۆر. دەتوانم بڵێم هەمووشتان دەزانن نەک هەر ژیانی خۆی بەڵکو تەواوی ژیانی بنەماڵەی بەڕێزیشی هەموو گرێ داوە بە ژیانی حیزبی.
مامۆستا له کاتهکانی تریش دا که کهسانی تر ههوڵی تێکدانی ریزهکانی حیزبی دێمۆکڕاتیان دهدا به دژیان رادهوهستا، کاتێک که کهسانێک که پتر بیری تودهیان ههبوو، دوای پهسهند کردنی کورته باسێک له سهر سوسیالیزم دوباره ههوڵی ئاژاوه نانهوهیان له حیزبدا ، دوباره مامۆستا زۆر به جیدی هاته مهیدان و دیفاعی له سیاسهتی دروستی حیزبی دێمۆکڕات کرد و توانی له ناوچهی پیرانشار تهئسیری خۆی ههبێت، مامۆستا بۆ دیفاع له حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران، روی له ناو خهڵکی پێشمهرگه پهروهری پیرانان کردهوه.
ئاخیر جیابوونەوە کە مامۆستا شاهیدی بوو و دووبارە هەڵوێستی شۆڕشگێرانەی خۆی لە بەرابەردا گرت و دیفاعی لە سیاسەتی دروستی حیزبی دێموکڕاتی کوردستانی ئێران کرد، جیابوونەوەی ئەم هاورێیانە بوو کە دوای کۆنگرەی 8 لە حیزب جیابوونەوەو خۆیان بە حیزبی دێموکڕاتی کوردستانی ئێران ڕێبەرایەتی شۆڕشگێڕ ناساند. هەرچەند لە گەڵ ئەو جەمعە زۆر دۆست و هاورێی نزیکی مامۆستاش رۆیشتن،بەڵام مامۆستا پێی وابوو کە هەرچەشنە جیایی و لێکدابڕانێک دەبێتە هۆی لاوازبوونی ریزەکانی گەلی کوردو حیزبەکەمان، بۆیە مامۆستا ریزی خۆی لە ریزی حیزبی دێموکڕاتی کوردستانی ئێران جیا نەکردەوەو بەکردەوە بەگژ هەر حەرەکەتێکدا دەچۆوە کە پێی وابوو بە قازانجی حیزب و جووڵانەوە تەواو نابێ.
کاک دوکتۆر خهلیقی لهم بارهوه دهنووسێ:
مامۆستای هاوسهنگهری من، لهخزمهت مامۆستای ویژدانی هۆشیاری خۆیدا، ئهم وانهی خویندبوو، بۆیه پهنای بردهبهر جووتیاریی وتێکۆشا، دهستی ماندوو له سهرسکی تیر دابنێ ورێگا بۆ زوانی خۆش بکا وهک دهربری ههسته خاوێنهکهی ، دژ بهستهمکارانی نهتهوهیی وناوچهیی، ههڵوێست بگرێ،و ئاکامی ئهم ههسته خاوێنهش، وهئهستۆ بگرێ.
له قهندیل بۆ ماوهیهکی درێژ، لهگهڵ مامۆستای نهمر، پێکهوه کارمان دهکرد. چ له بهشی دادوهریی وچ له کاتی بهرپرسایهتی ئاسایشگای هاوسهنگهرە نیوه شههیدهکانماندا.
لهو ماوهدا، مامۆستای نهمرم ئاوا خوێندهوه: خاوێن و ڕهفتار ڕێک وپێک و به بهرنامهو خۆشڕوو، دڵسۆز بۆ سامانی حیزب و ههیی و نهیی هاوسەنگەرەکانی. به ئاشکرا بیروڕا دهربڕین وچالاکانه ههوڵدان بۆ ههڵسووڕانی ئهرکه پێئهسپێردراوهکانی، بهشێک له پهسنهکانی ئهوبوون. کاتێک ئاژاوهکهی کونگرهی ههشتهمی حیزبی دێموکرات هاتهپێشهوه! له بهندیخانه، ههندێک گیروگرفت به ئهنقهست، ئافڕێندرا! که چوومه ئهوێ، مامۆستام زۆر به پهرێشانی دیت. پرسیارمکرد، هاورێ! چ قهوماوه؟ گوتی:’ دهتهوێ چ بقهومێ؟ دهیان کهس لهدوژمنهکانی ئێمه له مهیدانی ململانێدا به دانی چهندین شههید، به دیلیی گیراون و ئێستا له بهر ئهو کێشه پڕئێشه، ههندێک لهوانه که کهمیش نین، نایانخهنه ژێر چاوهدێرییهوهو خۆیان له پاسهوانییان ئهدزنهوهو خهریکن رێگایان بۆ خۆش بکهن بڕۆن و ئهوانیش له دهرفهت دهگهرێن ههڵێن!!” پێمگوت: “نیگهران مهبه، چارهسهری دهکهم”. دوای سهرکۆنهکردنی هاوڕێیانی لهو چهشنهو چارهسهر کردنی گرفتی ئهوانو بهندییهکان، مامۆستا بزه له لێوانیهوههات و فهرمووی. ئێستا، دهتوانم بڵێم، گیانم ئاسوودهبووه. مهبهستم ئهوهیه، زۆرکهمن ئهوانەی، ههمووههست وتێرامان و ڕاوراوێژیان، پاراستنی بهرژهوهندیی گهل وشۆڕش بێ.
به هۆی کار و چالاکی مامۆستا، بنهماڵهی مامۆستاش قهدهم به قهدهم که ناوچه دهکهوته ژێر دهسهڵاتی نیزامی ئاخوندی، ئهوانیش دوای ماوهیهک ههڵات ههڵات و ئاوارهیی له قهڵادزێی باشووری کوردستان جێگیر بوون و له وێ ماڵکیان به کرێ وهرگرتبوو.
دوای ئهوهی ههموو ناوچهی پیرانشار کهوته دهست رێژیم و بنکهکانی کۆمیته شارستانی پیرانشار و هێزی قهندیل (ئاوارهی ئهوکات) له بناری قهندیل له قڕناقهو پشت ئاشان، ئاشقوڵکه، سینهمۆکه و سهرگهینێڵ … هتد جێگیر بوون و بنکهی کۆمیته شارستانی پیرانشار له سینهمۆکه که کۆنه مهکتهبێک بوو، دامهزرا.
به هۆی ئهوهی قهڵادزێ بنکهی حیزبی دێموکڕاتی کوردستانی ئێرانی لێ بوو و سهر رێگای بیمارستانی شۆڕشیش له دهشتێو بوو، ماڵی شههید مهلا رهسوڵیش له قهلادزێ بوون، من و چهندین هاوڕێی تر به هۆی ئاشنایهتیمان و ناسینی ماڵی مامۆستا به تایبهت کاک خالید و کاک عومهر لە ماڵی مامۆستا ئاشنا بووین، من بهش به حاڵی خۆم ههر کات چووبام بۆ قهڵادزی، یهکسهر دهچوومه ماڵی مامۆستا و ئهگهر مابامهوه شهو له مهقهڕ نهدهبووم و له ماڵی مامۆستا دهخهوتم و ئیحساسی ئهوهم دهکرد که له ناو ماڵی خوشک و برایانی خۆم دام.
به حهق دهرگای ماڵی مامۆستا بهم ئیمکاناته کهمهو خهرجی گرانی شاری قهڵادزێ که ههموو شت نرخی له سهرێ بوو، بۆ کادرو پێشمەرگە ئاوهڵا بوو و مهلا ژنیش ( خوشکه ئایشه دهورانی) ههموو پێشمهرگهیهکی دێمۆکڕاتی وهک کورهکانی خۆی چاو لێ دهکرد و رێزی لێ دهگرتن و ئهگهر گلهیهکیش ههبا گلهیی خۆی دهکرد و جیاوازی له نێوان کوڕهکانی خۆی و ئێمهی پێشمهرگهی میواندا نهدهکرد و زۆری باس له ژیانی خۆی دهکرد که چۆن بههۆی کاری حیزبی مامۆستاوه تووشی گیروگرفت بووه، بهڵام قهت من وهک خۆم ئیحساسی پهشیمانیم لێ نهدهدیت و به ئیفتخاری دهزانی.
من خۆم به یهکێک له کوڕهکانی ماڵی مامۆستا دهزانی و بهڕاست زۆرم سهبووری دههات کاتێک سهردانی ماڵی مامۆستام دهکرد، شهوانه زۆر به شادیی و خۆشی تێپهڕ دهبوو، خوشکه هاجهر که هێشتا ژیانی هاوسهریی پێک نههێنا بوو، زۆر چوست و چالاک بوو دائیمهن دهستووری دهدا و ههمووش به قسهیان دهکرد، جارجار زهکیه که نهیدهویست لەکاتی خۆیدا بچێ بۆ خهوتن، خوشکه هاجهریش که نیگهرانی ئهوه بوو بهیانی زوو وهخهبهر نهیهت بۆ مهدرهسه، خۆی لێ تووڕە دەکرد، منیش وتم ئهوه چی بوو خوشکه هاجهر، ئەویش وتی: زهکیه عادهتی خۆیهتی جارجار دەبێ خۆی لێ تووڕە کەم ئەگینا درەنگ دەخەوێت و بەیانی بەزەحمەت لەخەو هەڵدەستی.
خوشکه فاتم زۆر ئارام و له سهرهخۆ، کار جوان و به سهلیقه بوو و به ههموو کارهکانی ماڵ رادهگهیشت و کهمتر قسهی شۆخی دهکرد و زۆر جیدی بوو.
کاک سمکۆ و کاک برایم و خوشکه زهکیهش خهریکی دهرس خوێندنێ بوون. هاوکات لە گەڵ خوێندن کاک سمکۆ تابڵۆی جوان جوانی دهکێشانهوه و من زۆرم پێ جوان بوون، یهکێک له تابڵۆکانی یان بڵێم نووسینهکانی که له وێنهکهی من دا دیاره، نووسینی پێشمهرگهیه به شێوهی تفهنگ که زۆرم پێ جوان بوو. کاک برایم و کاک عومهریش به دهنگه خۆشهکانیان شهوهکانیان بۆ خۆش دهکردین و کاک خالیدیش که جار و بار دههاتهوه، ئهگهر کێشهیهکی برقی (کارهبایی) له ماڵدا ههبا چاکی دهکرد.
خوشکه ژیان خێزانی کاک عومهر لای ئێمه رێزی خۆی ههبوو، خوشکه ژیان هاتبوو ببێ به پێشمهرگه له کۆمیته شارستانی پیرانشار، دوای ماوهیەکی کورتی پێشمهرگایهتی، ههر لهو کاتهدا کاک عومهر گهردیش ببوو بە پێشمهرگه، به دهردی کورهکان دهیان کووت کاک عومهر بۆیه بوو به پێشمهرگه تا خوشکه ژیانم فریو بدات و دوای فریودانی خوشکه ژیانی، کاک عومهریش بۆ ماوەیەکی وازی له ئەرکی پێشمهرگایهتی هێنا. من له خوارهوه وێنهیهکی گهزیزهی کچی کاک عومهرم داناوه.
ئهم ماوهیه که من هاتووچۆی ماڵی مامۆستام دەکرد، یهکجار من مامۆستام له ماڵی خۆیان مولاقات کرد، چونکە زۆربهی کاتهکان مامۆستا له ناو کۆڕی هاوڕێیانی حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێراندا ئەرکی حیزبی بەڕێوە دەبرد. بەداخەوە سەرەنجام بە هۆی پیلانێکی ناجوامێرانەی رژێمی کۆنەپەرەستی کۆماری ئیسلامی ئێران و دەست و پێوەندەکانی، لە رێکەوتی ٧/٨/١٣٧٠ لە سەر ڕێگای ئێنزێ بۆڵێ، لە گەڵ ٢ هاوسەنگەری دیکەی بە ناوەکانی حەسۆ عەلیپوورو جەلیل مامایی شەهید بوون. هەزاران سڵاو لە گیانی پاکیان و رێگایان پڕ رێبوار بێ.
کاتێک من ساڵی 1365 له گوندی خهراپهی پیرانشار بریندار بووم و هێنایانم بۆ قهڵادزێ، دوای 3 شهو و رۆژ به سواری یهستر و ئهسب که بردیانم بۆ بیمارستانی عهسکهری رانیه، بۆم زۆر خۆش بوو که کاک عومهر گهردی له گهڵ ماشێنی حیزب له گهڵم هات و ماوهیهک له لام بوو که من بۆ جارێکی تر سوپاسی دهکهم.
ئاخرین حهوتووی دیداری من له گهڵ شههید مهلا رهسوڵ گهردی، کاتێک بوو که حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران به هاوکاری یوئێن بریاری دا که 10 کهس له بریندارهکان ( کهم ئهندامان) بۆ وڵاتی سوید بنێرێ، له رێکهوتی 23ی 4 ی 1369ی ههتاوی له سکرتار دهعوهتیان کردین و وتیان له بنکهی کۆمیسیۆنی کۆمهڵایهتی چاوهروان بن تا تهلهفونتان بۆ دهکهین، مامۆستاش که بهرپرسی ئاسایشگای حیزب بوو له گهڵ جهمعێک له هاوڕێیان هات و ئێمهش ههر چاوهروانی تهلهفوونی سکرتاریامان دهکرد و ئاخر زۆری پێ چوو، ههموومان له چاوهروانی دا ماندوو ببووین، مامۆستا زۆر قهڵس بوو و وتی کاکه به خوا من تهحهموولی ئهم ههمووه چاوهروانیهم نیه و میوانداری سکرتاریاشم ناوێت، دهچمهوه ئاسایشگا و ئێوه خۆتان بچوون، مامۆستا گهڕاوه بۆ ئاسایشگا و دوای ماوهیهک له سکرتاریا تهلهفوونیان کرد و وتیان له گهڵ مامۆستا وهرن، ئێمهش وتمان مامۆستا چۆتهوه ئاسایشگا، زۆری پێ نهچوو مامۆستا به پیكهنینهوه هات و وتی کورهکان با بڕۆێن به خوا لێم ناگهڕێن. ئهو میوانداریه بۆ ئێمه زۆر خۆش بوو و بۆ سبهکهی مامۆستا تا بهغدا له گهڵمان هات بۆ بهڕێ کردنی ئێمه بۆ سوید.
من له ناخی دڵمهوه رێزم ههیه بۆ مهلاژن که بۆ من وهک داکێک وابوو و رێزم ههیه بۆ ههموو بنهماڵهی مامۆستا به گشتی و روحی مامۆستا مهلا رهسوڵ گەردی و سهرجهم شههیدانی گهلمان شاد بێت.
ساڵه نهڵۆسی whttps://peshmergekan.com
2012-03-04
….
سهرچاوهی: نووسینهکهی کاک دوکتۆر خهلیقی ماڵپهڕی مامۆستا
{jcomments off}