قیام کارگران آمریکایی در اول ماه مە سال ١٨٨٦در شیکاگو با اعتصاب کارگران بیش از ١٢٠٠ کارگاه و کارخانە کوچک و بزرگ در سرتاسر ایالات متحدە و حضور بیش از نود هزار کارگر در شهر شیکاگو جهت پائین آوردن ساعات کاری از ١٠ ساعت بە ٨ ساعت در روز انجام گرفت.
در جریان این اعتراض پلیس بە کارگران یورش برد و تعدادی از آنها را کشتە و عدەای را هم مجروح کرد. در پایان چهار تن از کارگران آلمانی الاصل دستگیر و از سوی پلیس اعدام شدند. از آنروز هر سالە در روز اول ماە مە، کارگران در سرتاسر جهان بە غیر از آمریکا و کانادا و چند کشور کوچک با بر پایی راهپیمایی و تظاهرات روز کارگر را گرامی می دارند.
روز جهانی کارگر نماد مبارزات زحمتکشان جهان برای عدالت اجتماعی است و عدالت اجتماعی یکی از ضرورتهای برقراری دموکراسی اجتماعی و استمرار آن در جوامع انسانی میباشد. عدالت اجتماعی لازمە و شرط اصلی یا در واقع نموداری برای رشد و ثبات جامعه است. عدالت اجتماعی به معنی کاهش شکاف بین قطبهای فقر و ثروت، و نشان دهندە برخورداری اقشار هرچه وسیعتر مردم از فرصتها و امکانات بیشتر شغلی، مسکن، بهداشت، درمان، آموزش و پرورش و رفع تبعیض در همه عرصهها از جمله، اقتصاد، حقوق، فرهنگ و هنر که از شرایط تحقق یک دموکراسی پایدار است میباشد.
امروزە عدالت اجتماعی محدود بە کشورهایی است کە دارای دمکراسی پایدار میباشند. متاسفانە شمار این کشورها از شمار انگشتان دست بیشتر نمی باشد. در این کشورها کارگران برای ایجاد و حفظ برابری و عدالت اجتماعی سندیکاهای مستقل خود را ایجاد کردە و حقوق بازنشستگی و سایر امکانات رفاه اجتماعی را برای خود و خانوادەهایشان تضمین کردەاند.
جمهوری اسلامی ایران با در پیش گرفتن عریانترین روشهای استبدادی و عدم رعایت حقوق انسانها، حقوق طبقه کارگر جامعه را نیز تحت بدترین شرایط مورد تجاوز و دستبرد قرار داده و هر کوششی در زمینه آزادی انجمنها، سندیکاها، اعتصابات کارگری و مشارکت آنان در شرایط کار و زندگی را در نطفه خفه کرده است. در این رژیم ضد انسانی نه تنها وضعیت زندگی کارگران هیچ بهبودی نیافته، بلکه رژیم با ضرب و شتم و زندانی و شکنجه کردن زحمتکشان ایران وضعیت معیشت کارگران، امنیت کاری و حقوق سیاسی و اجتماعی آنان را در معرض بدترین تهدیدها قرار دادە است. دستمزدهای ناچیز، سفرەهای خالی و همچنین افزایش تورم خسارت جبران ناپذیری برای کارگران بە وجود آوردە است. آمار وحشتناک بیکاری در ایران و شرایط سخت زندگی کارگران، نداشتن بیمە بیکاری و سایر امکانات رفاهی و اجتماعی، شرایطی برای کارگران ایران بە وجود آوردە است کە در طول زندگیشان بە ندرت یک روز خوش ندیدەاند.
نامیدن یک روز در سال بە نام روز کارگر تنها می تواند یادآور رنجهای نیمی از مردم ایران باشد کە در شرایط سخت و حتی زیر خط فقر زندگی می کنند. همبستگی قشر کارگر با سایر اقشار جامعه، از دهقانان گرفته تا معلمان و دانشجویان و زنان و … برای ایجاد جنبشی مردمی که خواست ها و مطالبات آنان را نمایندگی کند و راه حل خروج از بحران را در یک نظام دمکراتیک زمینهسازی کند، یکی از مهمترین قدمهایی است که در راستای بزرگداشت روز کارگر میتوان برداشت. این روز برای هر کارگر ایرانی میتواند بە مبدای تبدیل شود برای بازنگری در شناخت حق و حقوق و مسئولیتهای خویش، چه به لحاظ فردی و چه اجتماعی تا بر اساس آن حقوق و با یادگیری از تجربیات موفق کارگران سایر کشورها در مطالبە حقوقشان پافشاری کند.