۴۷ سناتور جمهوریخواه آمریکا در نامهای سرگشاده به سران ایران هشدار دادهاند که هر توافقی با باراک اوباما امضا کنند، فقط تا پایان دوره ریاست جمهوری او دوام خواهد داشت.
در این نامه خطاب به سران ایران نوشته شده است: “ممکن است شما به طور کامل سیستم قانونی ما را نشناسید. اما هرچه که به تصویب کنگره نرسیده باشد، یک ‘توافق ریاستی’ با ضمانت اجرایی کامل به شمار نمیآید.”
در ادامه نامه گفته شده است: “توافقی که به تصویب کنگره نرسیده باشد، میتواند فقط با یک حرکت قلم رئیسجمهوری بعدی باطل شود و کنگره آینده هم هر زمان لازم دید، قادر است موارد توافق را تغییر دهد.”
سناتورهای جمهوریخواه در این نامه به رهبران ایران نوشتهاند که دوره ریاست جمهوری آقای اوباما ژانویه ۲۰۱۷ تمام میشود در حالی که بیشتر نمایندگان کنگره بعد از آن و حتی سالها در مسند باقی خواهند ماند.
این نامه توسط تام کاتن نوشته شده که چند ماه پیش با پیروزی در انتخابات از ایالت آرکانزاس وارد مجلس سنا شد. مارکو روبیو، تد کروز و رند پال از نامزدهای احتمالی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا هم نامه به سران ایران را امضا کردهاند.
در نامه سناتورها آقای اوباما متهم شده که قصد دارد کنگره آمریکا را دور بزند.
________________________________________________
تحلیل؛ بهمن کلباسی، خبرنگار بیبیسی در آمریکا
نامه نزدیک به نیمى از سناتورها به رهبران کشورى که در حال مذاکره با کاخ سفید هستند، به قصد ضربهزدن به یک توافق احتمالى، اگر در تاریخ آمریکا بىسابقه نباشد، کمسابقه است.
پیام نامه ۴٧ سناتور جمهورىخواه به ایران، که به نظر میرسد از منصرف کردن اوباما ناامید شدهاند، این است که اگر به توافق هم برسید، ما یا رئیسجمهورى بعدى میتواند از رعایت مفاد آن سرباز بزند.
اما بسیارى از تحلیلگران معتقدند که عملى کردن چنین تهدیدى حتى اگر رئیسجمهورى بعدى جمهورىخواه باشد، با موانع جدى روبهرو خواهد شد. بر هم زدن یکطرفه توافقى که گروه ۱+۵ پاى آن را امضا کرده، در صورتى که طرف ایرانى آن را رعایت کرده باشد، موجب تنش میان واشنگتن و پایتختهاى اروپایى و چین و روسیه خواهد شد.
_________________________________________________
میان رئیسجمهوری دمکرات آمریکا و اکثریت جمهوریخواه کنگره این کشور بر سر توافق هستهای احتمالی با ایران اختلافنظرهای جدی وجود دارد.
پیشتر میچ مکانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا آمریکا گفته بود که نمایندگان قصد دارند طرحی را در مورد ایران به بحث بگذارند که باراک اوباما را ملزم میکند هر گونه توافق نهایی با ایران را با برای تصویب به کنگره ببرد.
کاخ سفید گفته که آقای اوباما طرح “بازبینی توافق اتمی ایران” و همینطور “تحریمهای جدید” علیه این کشور را وتو خواهد کرد.
اگر سنای آمریکا بخواهد مانع وتو کردن این طرح شود، باید اکثریت دو سوم سناتورها به آن رای دهند که به نظر میآید رسیدن به چنین رأیی بعید باشد.
دولت آمریکا تاکید دارد که روند رویارویی با پرونده هستهای ایران از طریق مذاکراتی پیش برود که در حال حاضر هنوز ادامه دارد.
احتمال ارجاع به شورای امنیت؟
نامه تهدید آمیز سناتورهای جمهوریخواه در حالی منتشر شده است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اخیرا از احتمال تصویب توافق احتمالی ایران و ۱+۵ به صورت یک قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل خبر داده است.
آقای ظریف در گفتوگو با هفتهنامه صدا گفته است که توافق احتمالی “در یک قطعنامه فصل هفتمی منشور ملل متحد مورد تأیید قرار میگیرد و در نتیجه به یک توافق بینالمللی و الزامآور برای همه دولتها تبدیل میشود”.
سعید محمودی، استاد حقوق بینالملل دانشگاه استکهلم در مورد اظهارات آقای ظریف به بیبیسی فارسی گفت اگر موضوع ارجاع توافق به شورای امنیت عملی شود، امری کم سابقه و “راه حلی هوشمندانه” خواهد بود.
به گفته آقای محمودی، تصویب توافق احتمالی در شورای امنیت سازمان ملل، اجرای آن را برای همه کشورها الزامی میکند و در آن صورت کنگره آمریکا یا دولت بعدی این کشور نخواهند توانست جلوی اجرای آن را بگیرند.