حزب دمکرات کوردستان ایران نقش بسزایی در مبارزات خلق کورد ایفا کرده و تاریخ مبارزاتی حزب به نوعی با تاریخ مبارزه ملت کارد عجین گردیده که جدا کردن این دو از هم غیر ممکن به نظر میرسد.
این حقیقت از طرفی تداعی کننده اهمیت این حزب در جنبش آزادیخواهانه ما برای تحقق اهداف ملت کورد است و از طرفی دیگر باید بیشتر از منظر تحقیقی به این مقوله پرداخت که چگونه یک حزب میتواند اینچنین در برههای طولانی از تاریخ مبارزات یک ملت، نقش ایفا کند و بعد از گذشت چندین دهه، همچنان سرچشمه اصلی امید یک ملت باشد. با نگاهی به کنگره شانزدهم حزب دمکرات کوردستان ایران، میتوان متوجه شد که تلاش این کنگره برای ایجاد تغییرات در ساختار و سیستم حزب و همچنین بهره بردن از راهکارهای نو برای استمرار مبارزه بر حق ملتمان علیه فاشیسم حاکم بر کوردستان، از دو خصوصیات مهم این حزب هستند که میتواند در پاسخ به پرسش فوق هم به آن اشاره کرد.
باید متذکر شد، تغییر و نوآوری در برهههای مختلف تاریخی، از دلایل اصلی استمرار و تداوم حضور حزب دمکرات در میدان مبارزات است. تاسیس کومله ژ.ک و پی ریزی حزب بر مبنای کومله ژ.ک، حرکت تاریخی ۴۶ و ۴۷، کنگره سوم و تصوتب برنامه و اساس نامه جدید، ایجاد کمیته زاگروس برای رهبری خلق کورد در انقلاب ملیتهای ایران، گنجاندن سوسیالیسم دمکراتیک در برنامه حزب در کنگره ششم، اعلام و در پیش گرفتن “راسان” و بسیاری دیگری از گامهایی که مبنای آن تغییر و نوآوری در راستای به سرانجام رساندن قیام ملت کورد بوده است. بدون تردید کنگره شانزده نیز، یکی از این ایستگاههای مهم و سرنوشتساز در تاریخ مبارزاتی کوردستان، محسوب میشود که در آن تغییر و نوآوری به وضح دیده میشود.
بعد از آنکه حزب مرحلهی جدیدی از مبارزات خود علیه فاشیسم حاکم بر ایران را آغاز کرد، که به “راسان” معروف گردیده، نیاز به تغیر در شکل و فرمهای مبارزه به شدت احساس شد به گونهای که میبایست جوابگوی مسائل مطرح در جنبش امروز کوردستان باشد و بتواند به بهترین نحو مبارزات ما را رهبری بکند. برای رفع این نیاز تاریخی، کنگره شانزدهم تغییر ساختار قبلی حزب را مبنای کار خود قرار داد و تغیراتی که بر مبنای طرح پیشنهادی مصطفی هجری، مسئول کل حزب، پیشنهاد شده بود و بعد از گفتگوی بسیار و رفع اشکالات و غنی کردن طرح از سوی اعضای کنگره، به عنوان نماد تغییر و نوآوری به تصویب کنگره رسید. تغییر ساختار یک حزب امری ساده و سهل نیست و به همین سبب آنرا نماد تغییر و تحول در حزب، برای بهتر مدیریت کردن مبارزات میدانم و این تغییر در ساختار حزب خود یک نوآوری در رهبریت حزب به شمار میآید که در احزاب منطقه کمتر دیده میشود.
بر اساس این نوآوری، رهبریت حزب بر چندین ارگان مجزا تقسیم شده که این ارگانها شامل: ارگان مرکز سیاسی که با هدف نظارت و قانونگذاری و تعین استراتیژی و سیاستگذاری ایجاد و اعضای آن از سوی کنگره انتخاب میشوند. هیئت اجرائی حزب که تحت نظارت مسئول کل، امور اجرائی را برعهده دارد و اعضای آن بر اساس پیشنهاد مسئول کل و بعد از تائید مرکز سیاسی انتخاب میشوند.
نکته قابل توجه اینکه برای دمکراتیکتر شدن موسسات حزبی، مدیر کل از سوی کنگره انتخاب و در مقابل مرکز سیاسی و کنگره پاسخگو میباشد.
ارگانهای مهمی چون بازرسی و انتخابات هم از طرف مرکز سیاسی، تعیین و نظارت میشوند تا بتوانند با قدرت و کارکرد بهتر به کار خود ادامه بدهند. به این ترتیب زمینه بهکارگیری نیروهای متخصص در عرصههای مختلف در صفوف مبارزاتمان بهتر از قبل محیا شده است و این نوآوری در ساختار حزب گامی مهم در دمکراتیکتر و قانونمندتر شدن و افزایش بازدهی اجرائی ارگانها به شمار میآید.
با نگاهی منصفانه به خاورمیانه که مهد دیکتاتورهاست، کمتر حزبی در خاورمیانه دست به چنین تغییراتی آنهم در چارچوب کنگره و به شکل دمکراتیک میزند، که این حزب هم حزبی نیست جز، حزب دمکرات کوردستان ایران و این امر، امید ما و خلق کورد را به مبارزات آزادیخواهانه برای تحقق اهداف ملتمان در کوردستان را زنده نگاه میدارد و بیش از هر مقطع دیگری ما را به موفقیت نهایی برای آزادی کوردستان نزدیکتر میکند.