دوگانگی در سیاست رژیم جمهوری اسلامی ایران ، ناصر صالحی اصل

پس از حوادث موصل و تسلیم شدن ارتش عراق در مناطق سنی‏نشین و کنترل این استان‏ها از سوی داعش و عشایر مناطق سنی‏نشین و پیشروی برای تسخیر بغداد، ارتباطات دولت عراق با حکومت اقلیم کردستان در نهایت عدم ثبات بود. اما انحراف حملات داعش از بغداد به سوی اقلیم کردستان و نزدیک شدن جنگ به اربیل، آ‌مریکا را ناچار به مداخله‏ی عملی در اوضاع بحرانی اقلیم کردستان کرد تا توازن جنگ را به نفع کردستان تغییر دهد.

پس از مداخله‏ی آ‌مریکا و حملات هوایی این کشور به داعش برای حفاظت از اقلیم کردستان، اروپا هم آ‌ماده شد تا به شیوه‏های متفاوت در این جنگ مشارکت کند. زیرا اقلیم کردستان  از نظر آ‌نها تنها بخش با ثبات و توسعه‏یافته‏ی کشور عراق می‏باشد، احتمال تغییرات در بازی‏های سیاسی منطقه وجود دارد. به همین دلیل، ارسال مستقیم اسلحه و ادوات جنگی از سوی غرب برای نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان، اوضاع را به نفع اقلیم کردستان تغییر داد. هم اکنون که سمت و سوی دیپلماسی جهان رو به کردستان است، جمهوری اسلامی هم می‏خواهد در این بازی شرکت کند.

 رژیم ایران توانسته با حیله و نیرنگ خود را وارد معادلات بازی کند. هدف جمهوری اسلامی از مشارکت در بازی و کمک نظامی به اقلیم کردستان در جنگ با داعش، از یک سو ماندن در اقلیم کردستان و تغییر توازن قدرت بین احزاب کردی  و از سوی دیگر، ایجاد فشار بر حکومت اقلیم کردستان برای  جلوگیری از ورودی نیروهای پیشمرگ کردستان ایران و به ویژه پیشمرگان حزب دمکرات کردستان ایران به جنگ علیه داعش می‏باشد. این در حالیست که سیاست رژیم ایران در مورد مسأله‏ی کرد در ایران، سرکوب و خفقان و انکار خواسته‏های مشروع ملت کرد می‏باشد. لذا  بطور غیر مستقیم به گروه‏های تندرو اسلامی در کردستان ایران کمک می‏کند تا انگیزه‏ی مبارزات حق‏طلبانه و میهن‏دوستی مردم کردستان را سرکوب کند و از سوی دیگر، جمهوری اسلامی تلاش می‏نماید تا مبارزات مشروع ملی دمکراتیک ملت کرد را از طریق تشویق گروه‏های تندرو اسلامی برای آ‌شوب و اعمال تروریستی، در داخل ایران و جهان لکه‏دار نماید. به همین دلیل در شهرهای کردستان ایران گروههای تکفیری را تشویق به اعمال خرابکارانه و حمایت از داعش و القاعده می‏کند تا از این طریق رژیم به بهانه‏ی سرکوب این گروه‏ها دست به تعقیب، بازداشت، زندانی کردن و اعدام فرزندان مبارز کرد، زیر لوای مبارزه با تروریسم بزند. به همین دلیل، ارسال اسلحه و اعزام نیروی نظامی از سوی جمهوری اسلامی به اقلیم کردستان، از یک سو برای تضعیف حکومت اقلیم و ایجاد جنگ روانی بین اقلیم کردستان و آ‌مریکا به منظور دور زدن تحریم‏های بین‏المللی علیه ایران از طریق اقلیم کردستان است و از سوی دیگر رژیم ایران تلاش می‏کند که مشکلات خویش با کشورهای غربی را در اقلیم کردستان با کمترین هزینه برطرف نماید.

رژیم جمهوری اسلامی در چنین شرایط و اوضاعی خواهان یک اقلیم کردستان تضعیف شده است، زیرا مسئولان رژیم ایران بر این عقیده‏اند که ارسال اسلحه از سوی آ‌مریکا به اقلیم کردستان برای منحرف کردن افکار عمومی از جنگ غزه می‏باشد. به همین دلیل، محمد جواد ظریف در یک کنفرانس خبری در اربیل اظهار داشت: عراق یکپارچه برای ما مهم است. منظور رژیم ایران از عراق یکپارچه بسیار واضح است، ێآن هم دولت اقتدارگرای شیعه‏ی وابسته به ایران است. همچنین در حالی که آمریکا و تعدادی از کشورهای اروپای برای محافظت از اقلیم کردستان در آسمان و زمین رویاروی داعش ایستاده‏اند، جمهوری اسلامی هم به طور مخفیانه می‏خواهد عراقی در جهت منافع خویش بسازد. اما مهم این است که دیگر رژیم ایران نمی‏تواند اوضاع عراق را به قبل از حوادث موصل بازگرداند.

اگر چه اوضاع و شرایط کنونی عراق و منطقه بحرانی است و اقلیم کردستان هم  ناچار به گفتگوی سیاسی با رژیم ایران شده است، اما منطق سیاست بر این مبناست که حکومت اقلیم کردستان، بیشترین منافع را از این گفتگو برای اقلیم کردستان به دست بیاورد. زیرا پس از حوادث موصل، رژیم ایران دچار سردرگمی و اشتباهاتی در معادلات در عراق شده و ابتکار عمل را از دست داده است و دیگر نقش قبلی را در عراق ندارد. به همین دلیل می‏خواهد نقش گذشته را دوباره در عراق ایفا نماید. لیکن از آنجا که اقلیم کردستان این بار توانسته حمایت بین‏المللی را نیز به دست بیاورد، جمهوری اسلامی در مقایسه با گذشته شانس کمتری برای اعمال نفوذ بر این حکومت خواهد داشت. همچنین جمهوری اسلامی باید این را درک کند که جنگ اقلیم کردستان علیه داعش، یک جنگ مذهبی نیست، بلکه جنگ برای دفاع از دستاوردهای آ‌زادی، دمکراسی، حقوق بشر و همزیستی مسالمت‏آمیز مردم اقلیم کردستان اعم از تمامی مذاهب و اقوام گوناگون می‏باشد.