بابه‌ته‌کان
بەرایی
رۆژی 11ی رەشەممە لە مێژووی جووڵانەوەی رزگاری خوازی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان بەگشتی و لە مێژووی حیزبی دیموکراتدا، رۆژێکی پڕ گرنگە
لەو شوێنەی، گریان و فرمێسکی حۆریەکان هەیە، هیچ دەنگ نیە!
لەو شوێنەی، گۆمێک بۆن دەکات و پرچی فریشتەکان زەلکاویە، هیچ شتێک وجودی نیە!
بیرم دێت كاتێك كە ئیدارەی ئۆباما لە ساڵی 2008 دەسەڵاتی گرتە دەست، كوردی عێراق هیواداربوون حەزی ئەمریكا بۆ كێشانەوەی سەربازەكانی نەگۆڕێت بۆ پشتكردن لە عێراق. 
به‌ڕێز (سیاوه‌ش گۆده‌رزی)له کتێبکدا به‌ناوی (شانامه‌ی کوردی داستانی رۆسته‌م و زۆراب) که ساڵی 2012 له چاپخانه‌ی ئاراس له هه‌ولێر چاپکراوه، به‌و جۆره‌یان نووسیوه:
شاری هەڵەبجە، یەکێکە لە شارە جوان و قەشەنگەکانی باشووری کوردستان .. شاری هەڵەبجە دەکەوێتە باکووری رۆژهەڵاتی پارێزگای سلێمانی .. (٨٣) کیلومەتر لە شاری سلێمانییەوە دوورە .. 
دەکرێ بوومەلەرزەی ئۆکراین وەکوو هوشدارێکی زۆر جیدی بۆ سەر رووسیە بێت و بە جۆرێک لەجۆرەکانیش رووسیە بۆ خۆی هەستی بەوە کردووە و هەر لەسەرەتای لابردنی ” ویکتور یانکوویج” سەرکۆماری ئەو وڵاتە،
ئەگەر بە مێژوودا بچنییەوە و، چاوێک بە کۆمەڵێک بزووتنەوەی جەماوەریدا بخشێنین کە لە ماوەی چوار ساڵی رابردوودا، گەلە داماو و هەژارەکەمان بەرپایان کرد،
گەلێک جار هەبوونی پێکهاتەی مرۆییگ هەڵکەوتەی جوگرافیی ئەوەندە بەس نابن بۆ ئەوەی ببنە مەرج وسیمایەکی سەرکەوتوو بۆ دەرکەوتنی وڵاتێک کە ناسنامەو قەوارەیەکی تایبەتی هەبێت
سەرەتا بەپێویستم زانی، کە ئێمەی مرۆڤ دەبێ ئەو ڕاستییە بزانین، زۆربەی کێشە و گرفتەکانی نێوان ژن و مێردەکان، دەگەڕێتەوە سەر لەیەکتر تێنەگەیشتنیان،
رۆژی 19/2هه‌واڵی کۆچیدوایی کاک حه‌مه‌ده‌مینم بیست.هه‌واڵی مه‌رگی کاک حه‌مه‌ده‌مین بۆ خزم و که‌س و هاوسه‌نگه‌رانی غه‌م و خه‌فه‌تێکی گه‌لێک گرانبوو و بۆمنیش وه‌کو هاورێ و هاورێبازێکی پێشمه‌رگایه‌تی ـمااته‌مینه‌که‌ی تێکه‌ڵ به‌ده‌ریایه‌ک بیره‌وه‌ری تاڵ و شیرینی ده‌ورانی پێسمه‌رگایه‌تی بوو.
25 ساڵ دوای دەركردنی فتوای كوشتنی سەلمان روشدی
چارەكە سەدەیەك لەدەركردنی فتوای كوشتنی سەلمان روشدی نووسەری بەریتانی بە ڕەگەز هیندی لەلایەن ئایەتوڵا خومەینییەوە تێپەڕ دەبێت.
درێژەی داڕشتنی پلانی ئاخرین هێرش
٢-ستونی گارد،پێک هاتبولەهەنگی پیادەی پەهلەوی،هەنگی پیادەی ڕەزاپور،یەک سواران سواری،
من وه‌کو کورێک پێم وایه که ئه‌م کرده‌وانه‌ی مالیکی تازه لێلێیه‌و لۆلۆی هێشتان ماوه،دیاره که ده‌وله‌تی عێراق له هه‌موو رۆژگارێک دا که بتوانێت و بۆی بلوێت،
” چی بچێنی ئەوە دەدووریتەوە” پەندی پێشینیان
جگەرگۆشەکانمان، کوردیلە خوێن شیرین و چاوگەشەکانی ئەمڕۆمان، کە نەوە و هیوای دواڕۆژی کوردستانن .. گرنگترین و بەنرخترین سامان و سەرمایەی گەلەکەمانن .. تۆی ژیانن و، درێژەدەری مانمانن .
هه‌موو ساڵێك، رێکه‌وتی ٢١ی مانگی فورییه، به‌رانبه‌ر به 2ی ڕه‌شمه، یادی كۆچی دوایی مامۆستا هه‌ژار ئه‌دیب‌و زمانه‌ڤانی به‌توانا‌و لێهاتووی کورد دەکرێتەوە. ئەو گەورە ئەدیبە له ساڵی ١٩٩١ زایینی، به‌رانبه‌ر به ١٣٧٠ی هه‌تاوی، له ته‌مه‌نی هه‌فتاد ساڵی‌دا كۆچی دوایی کرد.
رۆژی 21ی مانگی فۆرییه له لایه‌ن یونیسکۆ رێکخراوه‌ی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان وه‌ک رۆژی جیهانی زمانی دایک ناودێر کراوه.ئه‌م ناودێرییه له کۆنفرانسێکی گشتی یونیسکۆ له سالی 1999ی زایینی به مه‌به‌ستی زیندوو راگرتن وپێش به خاپوور بوونی زمانه‌کان و کولتووه‌ره‌کانی دوونیا پێكهات.
(هەوڵێک بۆ تێگەیشتن لە جۆرە جیاوازەکانی سیاسەت)
” وەک ئاشکرایە دوای شۆڕشی ١٩٧٩ی ئێران هیچ کات زیندانەکانی ئەم وڵاتە زیندانیانی سیاسیی کوردیان لێ نەبڕاوە و ئەو کۆمەڵە مرۆڤە دیل کراوە هەمیشە یەکێک لە سەرچاوە گرینگەکانی هەواڵ و چیرۆکەکانی ناو کۆمەڵگا بوون.
لە راستیدا ، هاتنە گۆڕی رۆژی جیهانی زمانی دایک ،لەبنەڕەتدا کردەوەیەکی شۆناس خوازانە بوو کە لەگەڵ دەربرینی نارزاییەتیەکانی بزووتنەوەی ئازادیخوازانەی قوتابی و خوێندکارانی زانکۆکانی بنگڵادیش لە ساڵی ١٩٥٢ زایینی دەستی پێکرد و لەدایک بوو .
بەشداری بەرچاوی خەڵک لە راپرسی سایتی رووداو لە رۆژانی 13.2.2014 تا 20.2.2014 لە پێوەندی لە گەل پرسیاری “ کام لایەنی سیاسی نوێنەرایەتی رۆژهەڵاتی کوردستان دەکات“
بوو بە هۆی زیاتر 700 هەزار جار دەنگدان لەو پێوەندیەدا. Continue reading
لە حەوتووی رابردوودا ئەوەی لە فەزای سیاسی حیزبەکانی کوردستانی رۆژهەڵات دا بوو و زیاترین باسی لێوە کرا، راپرسیەکی سادەی و بێ بنەمای ماڵپەڕێکی باشووری بوو.
زمانی دایکی یه‌کێ له سه‌ره‌کیترین مافه‌کانی هه‌ر تاکێکی کۆمه‌ڵگایه که، مافی هه‌یه به زمانی سکماکی خۆی قسه بکا و بخوێنێ.
ئایا خوێندن بە زمانی سکماکی مافێکی بنەڕەتی و تاکە کەسییە یا سیاسی؟ زمان ئامرازی پێوەندی یا ناسنامەی فەرهەنگی و سیاسی تاکی کۆمەڵگایە؟
“ئیبراهیم عەلیزادە” سکرتێری کۆمەڵە- حیزبی کۆمۆنیستی ئێران لە دیمانەیەکدا لەگەڵ سایتی ” ئاوێنە ” رەخنە لەسەرجەم ئەو حیزب و رێكخراوانەی هەرچوار پارچەی کوردستان دەگرێ کە خۆیان بە ئاڵا هەڵگری چەپ دەزانن و پێی وایە کە بێجگە لە کۆمەڵە ، هیچ لایەنێکیتر لە کوردستان بوونی نییە تا هەڵگری ئەو ئاڵایە بێ .
تا سەرەتاکانی دەیەی چواری سەدەی ڕابردوو حیزبایەتیی ڕۆڵێکی وەهای لە ژیانی سیاسیی نەتەوەی کورد بە گشتیی‌و کوردی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە‌تایبەتیی نەبوو.
کە پەنجەرەکەم کردەوە زەلامێکی زەبەلاح و رووتوقووتم بینی و یەکەسەر چاوم نوقاندو قیژاندم.
ئەویش زۆر بە شێنەیی گوتی بۆ ئەقیژێنی و چاوت دائەخەیت؟
منیش بە دڵەڕاوکێیەکی زۆرەوە، گوتم تکایە ئەوە ڕەوا نیە لە ئیسلامدا!
داڕشتنی پلانی هێرش
پاش ئەوەی جیهانبانی زانیاری تەواوی لە جوگرافیای ناوچەکە و هێزە کانی سمکۆ و چاری کۆکردەوە کەوتە داڕشتنی پلانی هێرش, بەمجۆرە
فەرمانی دەرکرد
سەردەمی بەکارهێنانی تووندوتیژی دەگەڵ یەکتر لە پێوەندیی نێوان هێزە کوردستانیەکاندا بەسەر چووە. نەوەی نوێی کوردستان و بیروڕای گشتی ئیدی بە هیچ جۆر سیاسەتێکی لەو چەشنە لەکەس و لە هیچ لایەنێک قبووڵ ناکا .
Continue reading
‘کێشە و قەیرانەکانی وڵاتی ئێمە پێویستی بەهەوڵ و تێکۆشانی دڵسۆزانە و لە خۆبردوویانە هەیە بۆ تێپەڕبوون و چارەسەر کردن’ “
دایک جوانترین و شیرینترین و ناسکترین وشەیە .. دایک مەزنترین و بەنرخترین شتە لە گەردووندا .. سکی دایک پیرۆزترین نیشتمانە ..
کاک خالید و کاک محەممەد کە ماوەی 2 مانگ لەمەوبەر لە لایەن کۆمەڵەی شۆرشگێری زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران مافی ئەندامەتییان لێ سەندرایەوە.
زۆر که‌س لایان وایه که هه‌ولی یه‌کگرتنه‌وه‌ی دێموکراته‌کان له دوای کۆنگره‌ی سێزده‌و جیابوونه‌وه‌و دواتر ئیعلام مه‌وجودیه‌تی حیزبی دێموکراتتی کوردستان (حدک)وه ده‌ستی پێکردووه.
بە پێویستم زانی نیوەی بەشی سێزدەهەم تەرخان بکەم بە(سمکۆ و ڕۆژ نامەوانی)
پرسی یەکگرتنەوەی کۆمەڵە هەر لە سەردەمی هەرکام لە دابرانەوەکانەوە خولیای کادیران، ئەندامان، دۆستان و لایەنگرانی کۆمەڵە و بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانەی خەڵکی کوردستان بووە،
ئه‌رێ به راستی هه‌ر داگیرکه‌رانن زه‌ربه‌ی زمانیمان لێ ده‌ده‌ن یان خۆشمان شپرزه‌که‌ری سه‌ره‌کین؟ ئه‌وان دیاره به ئاشکرا خراپه ده‌که‌ن، به‌ڵام ئێمه به نه‌هێنی خه‌ساری ده‌که‌ین.
لە هەر كۆمەلگایەدا كە مرۆڤ لە فێربوون و بارهێنان بە زمانی زگماكی خۆی بێبەش بێ , نیشانەی زوڵم و سەرەرۆی سیاسی وكۆمەڵایەتی ونادادپەروەریە لەو وڵاتە, چوونكە زمانێك بە سەر زمانەكانی دیكە زاڵ دەبێ , كە ئەمەش مانای ئەوەیە كە لەو كۆمەڵگایەدا چەوساندنەوەی مرۆڤ و هەوڵدان بۆ سڕینەوەی فەرهەنگوو كلتوور و ناسنامەی ئەو میللەتە, پیلانی لە پێش داڕێژڕاوە.
جیاوازی بۆچوون و لێکدانەوەی ئیدۆلۆژییە سیاسییەکان شتێکی تازە نیە لە نێو پارتە سیاسییەکانی دونیادا.
لە ساڵی ( ١٩٨٨) دا، لە هێڕشەکانی ( ئەنفال ) ی بەدناودا، سۆپای دڕندەی عێراق، بە قورسترین چەکی کوشندە و کاولکەر، وەکو گورگی هار،
هەرچەند من زۆرجار بابەتی پەروەردەیی، کۆمەڵایەتی و … ، لە ڕێگەی نووسراوەکانمەوە دەنووسم و بەڵاویان دەکەمەوە، هەروەها لە کۆڕ و کۆبوونەوە سیمینارەکانمدا بەڕاشکاوانە ڕای خۆم دەردەبڕم
کتێبی جامانەی خوێناویی لەنووسینی کاک هەڤاڵ ئەحمەدی رووداوێکی راستی شۆڕش و پێشمەرگە کانی موکریانە.
سەرۆک ستادی ئەو هێزانەی کە ئامادە کرا بون بۆ سەر شەهید سمکۆ هێرش بکەن نێوی سەرهەنگ روحوڵڵا کەیکاوسی بو(پێشان ناز ناوی جیهانبانی بو)،
وتووێژێک لەگەڵ زیندانی سیاسی کورد “محەممەد نەزەری” خەڵکی بۆکان کە ٢٠ ساڵە لە بەندیخانەدایە و تا ئێستاش مەرەخەسی پێ نەدراوە .
دەوڵەتی “تدبیر و ئومید” بەر لەهەڵبژاردنەکان هێندێ بەڵێنی لەمێژینەی بە هاووڵاتیان بە تایبەت نەتەوەکانی ئێران دا
١ ـ ساڵی ٢٠١٣ ، سەروەختێ هەڵبژاردەی تۆپی پێی وڵاتی نێجیریا گەشتە قۆناخی فینال و دەبوو رووبەرووی هەڵبژاردەی وڵاتی بورکین فاسۆ، بۆ بەدەستهێنانی جامی ئەفریکا بێتەوە، چەند رۆژێ بەر لە سازدانی یاریی کۆتایی، ژنەلەشفرۆشەکانی نێجیریا، بە هەواڵێکی سەیر و سەمەرە میدییەکانی جیهانیان ئەبڵەق کرد.
لە درێژایی مێژوودا، مرۆڤەکان لەهەرکوێی ئەم سەرگۆی زەوییە ژیابن، بارودۆخی ژیانیان هەرچۆنێک بووبێ، خاوەنی هەر داب و نەریت و زمان وکولتوور و ئایینێک بووبن،
لە درێژایی مێژوودا، مرۆڤەکان لەهەرکوێی ئەم سەرگۆی زەوییە ژیابن، بارودۆخی ژیانیان هەرچۆنێک بووبێ، خاوەنی هەر داب و نەریت و زمان وکولتوور و ئایینێک بووبن،
رەحیم رەشیدی/ واشنگتن رۆژی سێشەممە، رێکەوتی ٢٨ی جانەڤەری ٢٠١٤،
دەمەو درەنگانێکی شەو، سەرۆک ئۆباما لە نێو ئەنجوومەنی نوێنەرانی وڵاتە یەکگرتوەکانی ئامریکا، وتاری ساڵانەی خۆی پێشکەش کرد.
کاتێک لە ئاوێنەی دڵمەوە سەیری سەراپای باڵات دەکەم، هێدی هێدی دەمبەیتەوە بەرە وەرزی خەیاڵ و لە نێو ئامێزی، بیابانی سپیدا دەملاوێنیتەوە.
کۆمەڵەی ژیانەوەی کورد”ژک” لە ٢٥ ی گەلاوێژی ١٣٢١ لە ساری مەهاباد و لە لایەن کۆمەڵێک ڕۆشنبیری کوردەوە دامەزراوە و دوای ٣ ساڵ کار و تێکۆشان لە گەرمەی شەڕی دووهەمی جیهانی و ئێرانێکی داگیرکراوی بێ دەسەڵات دا ، 
بەشی یازدەهەم
درێژەی وتووێژەکەی شەهید سمکۆ و مستەفا پاشا
لە بارەی تاڵان کردنی ماڵی حاجی ئیلخانیشەوە باشە بۆ دەبێت ئیمە لە کاتێکدا شۆڕش دەکەین بۆ سەقامگیری و ئەمن و ئاساێش و مافی نەتەوەیی گەلەکەمان تێدەکۆشین و گیانی خۆشمان لەو پێناوە بەخت دەکەین چۆن ماڵی کورد تاڵان دەکەین؟
کۆماری کوردستان لە رۆژی ٢ی رێبەندانی ساڵی ١٣٢٤ی هەتاوی لە گۆڕەپانی چوارچرای مەهاباد بە بەشداریی نوێنەرانی هەرچوار پارچەی کوردستان لەسەر دەستی “جەنابی قازی محەممەد” پێشەوای مەزنی کورد دامەزڕا .
کاتێک له میدیاکان ده‌بیسم له‌لایه‌ن سیاسه‌توانانی کورد به‌درۆو له‌لایه‌ن سیاسه‌توانانی ڕۆژئاواش به‌هه‌ر مه‌به‌ستێک باس له پێویستیی یه‌کڕیزیی کورد ده‌کرێ، شه‌رم دامده‌گرێ.
دامەزراندنی رێكخراوی ژنان لە سەردەمی كۆماری كوردستاندا، یەكێك لە خاڵە زێڕینەكانی كارنامەی كاریی كۆماری كوردستانە كە نە تەنیا ژنانی كورد، بەڵكوو سەرجەم كۆمەڵگای كوردستان شانازيی پێوە دەكەن. گرینگيی دامەزراندنی یەكیەتيی ژنانی دێموكراتی كوردستانی ئێران لەوەدایە كە لەو سەردەمەدا.
کاتێک کەش و هەوا سارد دەبێ ، کە زستان بەڕێوەیە ، باڵندە سەرمابردووەکان بۆ باشوور کۆچ دەکەن . ئەوان پەڕ و باڵیان هەیە، لە شەققەی باڵ ئەدەن و ئەفڕن و بۆ شوێنێکی گەرمی باشوور کۆچ ئەکەن.
هەبوونی “پارتی دیموكراتی كورد-ئەلپارتی” لە كوردستانی سووریا و “پارتی دیموكرات” لە كوردستانی توركیا كە لەلایەن پارتی دیموكراتی كوردستانی عێراقەوە پشتیوانی دەكرێن، رێگە خۆش دەكات گومان لە دووباربوونەوەی ئەو دیاردە سیاسییە لە كوردستانی ئێرانیش بكەین، 
هەموو ئەو نۆروێژیانەی دەچنە کوردستان و دەگەرێنەوە باسی میوان نەوازی و سفرەی رەنگین و دڵ ئاواڵایی و گەرمی و سەمیمەتی خەڵکی کوردستان دەکەن. 
باوکم بەڕەنجی شان و پیلی ژیانێکی پڕ بەدڵی خۆمان خۆشی بۆ پێکهێنا بووین. گوزەرانمان ئەوەندە خۆش بوو، بەگوێرەیەک زۆر کەس لە دەورودراوسێ یەکانمان حەسرەتیان بۆ ژیانی ئێمە هەڵدەخواست! لەویش گرینگتر، بۆ ئێمە منداڵەکان ژیانێکی ئاسایی دوور لە ترس و لەرز لە گۆڕیدا بوو، بەبێ بیرکردنەوە لە خەمی دنیا لەسەر کۆڵان و قوتابخانەو باغچەی منداڵان پێکەوە کایەمان دەکرد.
بە درێژایی مێژوویی دەسەڵاتداری لە ئێراندا رێژیمە یەك لە دوای یەكەكان، بە مێتۆدگەلێكی جۆراوجۆر، سەرەڕای سیاسەتی ئاسمیلە كردنی كولتوور و شووناسی نەتەوەیی، بە بەردەوامی و بە پیلانی جۆراوجۆر هەوڵی گۆڕینی دیمۆگرافیای ناوچەكانی كوردستانیان داوە و یەكێك لەو ناوچانەش پارێزگای ورمێ بووە.
نیشتمان پیرۆزترین و خۆشترین شوێنە ، هیچ شتێک نییە لە نیشتمان شیرینتر بێت ، هیچ سۆز خۆشەویستییەک نییە بگاتە خۆشەویستیی نیشتمان ، نیشتمان تێکەڵی خوێن و هەست و سۆز و بیر و هۆشمان بووە
“بەهمەن قوبادی ” دەرهێنەری سینەمایی ناوداری کورد لە نامەیەکدا کە لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبۆک بڵاوی کردۆتەوە ، داوا لە ” نووری مالیکی” سەرۆک وەزیرانی عێراق دەکات واز لە کوردەکان بێنێ .
هەرکام لە ئێمە بەجۆرێک ڕێبەرین چونکە لانی کەم رێبەرێبەرایەتی ژیانی خۆمان دەکەین. زۆر کەسیش لە نێو ئێمەدا هەن کە لەبواری گەورەتردا بۆ نموونە لە ئاستی بنەماڵە،
هەرکام لە ئێمە بەجۆرێک ڕێبەرین چونکە لانی کەم رێبەرێبەرایەتی ژیانی خۆمان دەکەین. زۆر کەسیش لە نێو ئێمەدا هەن کە لەبواری گەورەتردا بۆ نموونە لە ئاستی بنەماڵە،
له ساڵی 1920 په‌یمانی سیڤر کوردی وه‌ک نه‌ته‌وه‌یه‌ک ناساندو بریار بوو که کوردیش ببێ به خاوه‌نی وڵاتی سه‌ر به خۆ ،بەڵام له 24.07.1923 له ژێر ناوی کونفرانسی لۆزان
كێشه‌ی چه‌سپاندنی مافه سیاسییه‌كانی كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان له یاسای بنچینه‌یی وڵاتی عیڕاق دا، كارێكی هه‌روا ساكار و بێ كێشه و ته‌نگ و چه‌ڵه‌مه نییه و نابێت.
موخبیرولسەڵتەنە هێزێکی قازاخی بەفەرماندەیی سەرتیپ زەفەرولدەوڵە ناردە تەسوج و هێزێکی ژاندارمی بە فەرماندەیی مەلەک زادە ناردە سابڵاغ، هێزەکانی کورد ئەم دوو هێزەیان تەفرو تونا کرد.
رۆژ لە دوای رۆژ دەنگ و خواستی دواخستنی كۆنگرە لە نێو سەركردایەتی و دامەزراوە حیزبییەكانی یەكێتیدا زیاتر دەبێ و هەندێك لە سەركردەكانی یەكێتی وای دەبینن،
٢٢ی کانونی دوەم،68 ساڵ بە سەر تاقانە کۆمارەکەی کوردستاندا تێدەپەڕێت، کە لە سەر دەستی پێشەوا قازی محەمەد هاتە کایەوە و ماوەی ساڵێک حکومڕانی چەند ناوچەیەکی کوردستانی کرد و مەهابادی کردە پایتەختی خۆی.
خەبات و تێکۆشانی نەتەوەی کورد دەبێت لە ڕاستای جێبەجێکردنی پەیامی پێشەوا و فەلسەفەی کۆماری سەربەخۆی کوردستاندا بێت.
ماوەیەكە لێرەولەوێ، باسی خەباتی چەكدارییە. هەندێك لە ساڵی 1996ەوە خەباتی چەكدارییان ‘‘وەلا ناوە’’، بەڵام ئەوەش دەڵێنەوە كە زیاتر لە 30 ساڵە بەسەرماندا سەپێندراوە!؟
لە ٢٤ی ژووئیەی ١٩٢٣ی زایینی بەگوێرەی پەیمانی لۆزان لە لایەن سەرکەوتووانی شەڕەوە، بەتایبەتی فەرانسە و بریتانیا بە بێ بەشداری نوێنەرانی کورد، کوردستانیان بە سەر چوار وڵاتی تورکیە، ئێران، عێراق و سووریەدا دابەش کرد.
گفتوگۆیەکی سەرنەکەوتوو
سەردار ئینتسار تازە ببوو بە جێگری والی، کەوتە حەول بۆ سازدانی هێز بۆ سەرکوت کردنی سمکۆ. سەرەتا ماژور میرحسێنخانی لەگەڵ هێزی ژاندارم ڕەوانەکرد، بەدوی ئەوان دا دەستەی قازاخ، داوای سوارەی لەهەمو لایەک دەکردو پەیتا پەیتا دەی ناردن. لە تارانەوە فیلیپوف سەرکردەی قازاخیان بۆ فەرماندەیی لەشکر نارد.
به‌رده‌وامبوون له به‌دبکارهێنان گیرۆده‌یی به‌دواوه‌یه ، بەشی دووهەم
روونکردنەوەیەکی پێویست:
کاتێ.” نووسین بە ئاوی خۆڵەمێش” ،ژیننامە و بیرەوەریی شاعیری گەورەمان “شێرکۆ بێکەس” م خوێندەوە،
لە کۆنەوە تا ئەمڕۆ ، میسر گرنگترین وڵاتانی عەرەب بووە ، کە پەیوەندییەکی دێرین و بەهێز و باشی لەگەڵ گەلی کورد دا هەبووە.
پێش له‌وه‌ی بچمه‌ناو باسه‌که با بیره‌وه‌رییەکی خۆم له کاتێکدا له به‌ندیخانه بووم بۆتان باس بکه‌م، هه‌ر هه‌وتوو جارێک به‌رپرسی به‌ندیخانه ده‌هات بۆ سه‌ردان و چاوخشاندنێک به ناو به‌ندیه‌کاندا که له‌م دیداره‌دا به‌شێک له به‌ندکراوان به په‌له ده‌هاتن داوایان ده‌کرد که نامه‌ێکیان بۆبنووسم و داوای چه‌ند رۆژێک پشوودان له ده‌ره‌وه‌ی زیندانیان بۆ بکه‌م.
شەوی رابردوو لە سایتی کوردانە چاوم لە وتوویژێکی کاک بەهرام رەزایی کە باسی چونیەتی لە بەین چوونی گوردانی شوان لە جەریانی هەڵەبجە‌دا کرد، لە نێو قسەکانی‌دا چەند تێبینی‌یەکم لا درووست بوو، بۆ روونبوونەوەی زیاتر ئاماژەیان پێ دەکەم.
بۆ یەکەمین جار وەک کوڕی خۆتان و برای خۆتان گوێم بۆ ڕادێرن. ترس سەرانسەری وجوودمی داگرتۆوە لە بەر ئەوەی داهاتوویەکی ترسناک پێش بینی دەکەم.
ماوەیەکە مەسەلەی بە پارێزگابونی مەهاباد هاتۆتە گۆڕێو سرنجی کوڕو کۆمەڵو حیزبو سازمانە کانی ڕۆژهەڵاتی کوردستانی بەخۆیەوە سەرقاڵ کردوە ،ڕاو بۆچونی جیاوازی لەسەر دەر دەبڕدرێی، هێندێک بەخراپو هێندێک بەباشی دەزانن
له‌ساڵی 1966دا که پێشمه‌رگه‌ی شۆڕشی ئه‌یلولی مه‌زن بووم. له ئه‌شکه‌وته‌که‌ی سه‌ردێمان له ناوچه‌ی باله‌کایه‌تی له نه‌زیک چیای مامه رووت،به‌رامبه‌ر به ئاوایه‌کانی قه‌سری و ماکۆسان و سایه، که له‌وبه‌ری سه‌رووی ڕۆژ ئاواوه‌ش چیا سه‌رکه‌شه‌که‌ی هه‌لگورد له‌و به‌رزاییه‌وه له لای سه‌ره‌وه به سه‌ر ئه‌و ناوه‌وه دا ده‌روانێت،
ئەوە بۆ ماوەی چەند ساڵە کە خوێنەری پەیامی حیزب و کەسایەتییە سێکولارەکانی رۆژهەڵاتی کوردستانین کە لە بۆنە جیاوازە ئیسلامییەکان بڵاوی دەکەنەوە و هەر جارە لە سەر تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان مشت و مڕێکی گەورەی لێ دەکەوێتەوە. 
بازاڕ یا به‌شتره بڵیین، گه‌نداوی سیاسه‌تی باوی کوردستان ڕۆژ له ڕۆژێ زیاتر گه‌نده‌ڵی و بۆگه‌نیوه سه‌ر کاسکه‌ره‌که‌ی مێشکی ئه‌ویندارانی ڕاسته‌قینه‌ی وڵاته به‌ڵا لێدراوه‌که‌مان کاس و کاستر ده‌کا.
ده‌شتی ئه‌و نازناوه مه‌زنه‌یه که له سه‌ره‌تای ژیانمه‌وه له گه‌لی دا گه‌وره و ئاشنا بووم و لێی فێربووم که هه‌ر کوردبم و هه‌رگیز له بوونی کورد بوون و کوردایه‌تیم بۆ خزمه‌ت به گه‌ل و نیشتمانی خۆم درێغی نه‌که‌م، 
پێشنیاری کۆکردنەوەی بەشی موکریان و دەورووبەری لە پارێزگایەکی نوێی ڕۆژهەڵاتی کوردستان دا ئەوە چەند ڕۆژە بووە بە باسی نێو کۆڕو کۆمەڵە کوردی و ئازەری و مێدیا کۆمەڵایەتیەکانیانەوە. وەکوو هەموو ئەو باسانەی کە بۆنی سیاسیان پێوە دیارە ئەو باسەش دژکردەوەی جیاوازی لێ کەوتۆتەوە. 
لایەنگرانی سمکۆ بەردەوام بون لەسەر پێوەندی گرتن لە گەڵ خەڵک و لە شوێنە گشتییەکان بە جەماوەریان رادەگەیاند:
بەرپرسانی ئێستای حیزبی کۆمەڵە، حەول دەدەن کە ناوەرۆکی کێشە و قەیرانێک کە لەو حیزبەدا هەیە بشارنەوە.
ئازادی بۆ پێشکه‌وتن وسه‌رکه‌وتنی مرۆڤ وکۆمه‌ڵگا له‌هه‌مووبواره‌کانی ژیانداپێویستییه‌کی سه‌ره‌کییه. هه‌تا هه‌ست به بوونی ئازادی نه‌كه‌ین،
لە ترسی بەعس و گورگە چاو برسیەکانی ڕژێمی ئەسەد، پەنایان هێنایە پارچەی ئازاد کراو، بۆ ئەوەی داکۆکی لە ماف و کەرامەتی خۆیان بکەن و دەست درێژی نەکرێتە سەریان،
ماوەیەک لەمەوبەر وتوێژێکی مەبەستتداری بارام ڕەزایی” مرد پر ماجرا” ی نێوکۆمەڵە بڵاو بۆتەوە. ئەگەرکورتی بیبڕمەوە دەبێ بیڵێم کە ،
بە درێژایی مێژووی دوای دابەش بوونی کوردستان پارێزگای ورمێ و نەمازە هەرێمی شاری ورمێ یەکێک لە ناوەندە سەرەکیەکانی شۆرشی رزگاری خوازانەی نەتەوەی کورد بووە.
مێژووی رێژیمه داگیركه‌ره یه‌ك له دوای یه‌كه‌كانی ده‌سه‌لاَت به سه‌ر كوردستاندا هه‌ر كامیان به شێوازێك پڕه له بیره‌وه‌ری تاڵ و هه‌ر له رابردووه وه تا ئێستا هه‌ر كامیان له كوردستاندا كه خاوه‌ن ده‌سه‌ڵات بوونه، سیاسه‌تی دژی گه‌لی یان له كوردستان به‌ڕێوه بردووه و له هه‌ر چه‌شنه كرده‌وه‌یه‌كی دژه نامرۆڤانه ده‌ستیان نه‌پاراستووه.
گه‌نده‌ڵی بابه‌تی هه‌ره گرنگ و پڕ باس و خواسی گه‌له‌که‌مانه، به‌تایبه‌تیش له باشووی کوردستان. ئه‌و چه‌مکه ڕۆژی ئه‌وڕۆ، له بازاڕگه‌ی پڕ له‌درۆی سیاسه‌تدا
«فەلسەفەی ڕەخنە ئەو پەیامە دەگەیەنێت کە گەلی ئێمە لێی تێناگات»
هەرچەند هۆکارەکان زۆر زۆرتر لەوانەن، کە من لێرەدا ئاماژەیان پێدەکەم، بەڵام لەم کورتە بابەتەدا ئاماژە بە چەند نموونەیەکیان دەکەم بەو هیوایە کەڵکیان بۆ خوێنەرانی کوردمان هەبێ .
زۆر جار باس لەوە دەکرێت کە چۆن بتوانین کۆمەڵگەیەکی یەکسان دروست بکەین کە لەوێدا ژن و پیاو بە مافی بەرابەرەوە تێیدا بەشدار بن و ڕۆڵیان هەبێت. گوومانی تێدا نییە، کە زۆر میکانیزمی جۆراوجۆر هەن کە دەتوانین لە سەریان قسە بکەین و هەڵسەنگاندنیان بۆ بکەین. 
سه‌یدزاده فاتمه‌ی ئه‌حمه‌دین، ناوی ئه‌و ژنه به‌ساڵاچووه‌ی شاری مه‌هاباده، كه ئاڵاكه‌ی كۆماری مه‌هابادی (کۆماری کوردستان)به‌ده‌ستی خۆی نه‌خشاندووه.
به دوای نووسینی چه‌واشه‌کارانه‌ی ئه‌سه‌سه‌ردى ئه ندامى سەركردايەتى يەكيەتى نيشتمانى كوردستان له سه‌ر سمکۆى شكاك و خه‌باتی وڵات پارێزانەی ئه‌و رێبه‌ره مه‌زنه‌ی مێژووی کورد،
شەڕێکی قارەمانانە لە ڕۆژێکی وەک ئەوڕۆ، 6ی خەرمانانی 1361ی هەتاوی، عەلی هاشمی
فیلمی بە خاکسپاردنی خــــاڵە شێخ محەممەد بڵباسی”تەڵقینەکەی بەو زمانە نەبوو کە دایکی فێری کردبوو، مەلا برایم مەجید پوور 
هاوسەرگیریی منداڵ و پێنەگەیشتوو یان بەسەبایاكردن؟، د. ئادەم بێدار
لە یادی 18 ساڵەی دادگایی تاوانبارانی ئەنفال و رۆژی دادپەروەری كوردستاندا
کچۆڵە ئابیجیتا گوپتا بچووکترین نووسەری جیهانە.. رەزا شـوان- فیلمی بە خاکسپاردنی خاڵە شێخ محەممەد بڵباسی لە ساڵی 2009، ساڵە نەڵۆسی
شەڕێک کە مرۆڤە دەمارگرژەکان هەڵیان گیرساندوە، مەلا برایم مەجید پوور
روداوەكان پشت هەڵبژاردنی پارێزگارە كوردەكەی كەركوك، عەلي مەحمود محەمەد
شەهید بوونی رەحمان سۆفیزادە، چل ساڵ لەم ڕۆژە تاڵە تێپەڕی
چـیرۆکی ژیـانی هـێـلـین کـیلەر (١٨٨٠ـ ١٩٦٨).. رەزا شـوان
مروری بر سناریوهای مختلف درباره رویارویی احتمالی جمهوری اسلامی و اسرائیل
مستند شرقی غمگین؛ ابعاد جدیدی از ترور فریدون فرخزاد در آلمان- حــیــزب و کــۆمــەڵــە دەبــێ چی بــکــەن ؟، مەلا برایم مەجید پوور
وەلامێك بۆ پیاوە میانڕەوە ئیسلامییەكە, لەسەر پرسی جینۆسایدی ئێزیدی، عەلی مەحمود محەمەد- شەنگال و پاشای كۆرەو ئەبوبەكر بەغدادی، عەلی مەحمود محەمەد
کوژرانی هەنییە لە تاران، بەها رەحمانی
لەستراتیژ دا: ئیسرائیل هەژمونیی زیاتر دەبێت, شهریف عەلی
ئیسماعیل هەنییە، سەرۆکی مەکتەبی سیاسیی بزووتنەوەی حەماس لە تاران کوژرا.
ماڵی ترۆر و جاسووسی ڕژیمی ئیسلامی و ڕۆژئاوا، برایم فەڕشی
بۆ ئەوەی جینۆساید دووبارە نبێتەوە ، عەلی مەحموود
من رنگین پوست هستم یا شما ؟ به امید برابری در سطح دنیا !، سەعی سەقزی
بــا ڕابــردو بــە نــەوەی نــوێێ بـنـاسـێـنـیـن، مەلا برایم مەجید پوور
هـیرۆ باجەلان یەکەم باڵيۆزی ئەمریکی بە رەچەڵەک کورد.. رەزا شـوان
خەرمانی چاوەڕوانیمان، دڵکەش قادر
گەڕان، برایم فەڕشی
كچێك لە وەهم، هاوار تەیب
گوڵبژێرێک لە وتەکانی ناوداران دەربارەی ئازادی.. رەزا شـوان
بۆ باوەشت، ئیلهام موڕادی
مستند «رسیده و نرسیده»؛ در کردستان عراق بر پناهجویان ایرانی چه می‌گذرد؟
ئێمە هەڵەمان کردووە!! ، برایم فەڕشی
سێبەری تەنیاییمان، دڵکەش قادر
وێنەکان لە یادی 35 ساڵەی شەهید د.قاسملوو و کاک عەبدوڵای قادری ئازەر
ترسی ڕێژیم لە قاسملوو، هەردی سەلیمی
ڕاگەیەندراوی کۆمیتەی گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە ئاڵمان بەبۆنەی کۆچی دوایی هاوڕێی تێکۆشەر “ئەمیر خەیاتی”
بەیاننامەی ناوەندی بەڕێوەبەریی گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران بەبۆنەی تێپەڕینی ٣٥ساڵ بە سەر تێرۆری د. قاسملوودا
چۆن میراتی سیاسی و خەباتگێڕانەی قاسملوو بەرینە پێش؟، برایم لاجانی- مەسعودی پزشکیان سەر کۆماری تازە، مەلا ئیبڕاهیمی مەجید پور
قوتابخانەی ڕەخنەیی فرانکفۆرت، پوختەکەی: هەڵۆ بەرزنجەیی
دیده‌بان حقوق بشر: ماموران جمهوری اسلامی از «قوه قهریه کشنده» علیه کولبرها استفاده می‌کنند.
ئهفسهرهکهی سپیکانی، سهعی سهقزی
زیـرەکـتریـن منـداڵی جیهـان.. رەزا شـوان
نگاهی بر تاریخچه حکمرانی و یا کشورداری کوردی در کوردستان، آرام قلی‌زاده
بُرد بزرگ ملت ایران، شکست تحقیرآمیز جمهوری اسلامی؛ پس از این چه باید کرد؟، جمشید برزگر
دیبەیتی نێوان نەخۆش (بایدن) و شێتەکە (ترەمپ )، گۆران دوكانی- قاسمی سلێمانی شاری سەردەشتی بە كیمیابارانكردن دا ، بۆ حكومەتی عێراقی شاری سەردەشتی هەڵبژارد لەو كات و ساتەدا؟.عەلی مەحمود محەمەد
- خۆشەویستی نێشتمان، مەلا برایم مەجید پوور
- حذف دو سال جنایت از کارنامه‌ء دولت ایران توسط (جاوید رحمان)، سەعی سەقزی
هەڵبژاردنەکانی ٨ی پووشپەڕ هیچ ڕەواییەتێک بە کۆماری ئیسلامی نادەن- گرنگییەکانی خەیاڵ و خەیاڵکردن بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان
نوقمبوونی کەشتییەکی پەنابەران لە کەناراوەکانی ئیتالیا- جزییات هولناک از جانباختن پناهجویان در آبهای ایتالیا
تێڕوانینەکانی دوکتۆر قاسملوو سەبارەت بە ئابووریی کوردستان لەسەر بنەمای کتێبی”کوردستان و کورد”!، حەسەن قارەمانی
ڕاگەیاندراوی ناوەندی بەرێوەبەریی گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران سەبارەت بە ئازادکردنی گەورە تاوانبار حەمید نووری
پێویست بە ژماردنی شەوەکان ناکا، دڵکەش قادر
یاری تۆپی پێ و ڕازێک، ، هەڵۆ بەرزنجەیی
ئازاد کردنی قاتڵ حەمید نووری لە مێدیاکانی سوید دەنگدانەوەی زۆری هەبوو، ساڵە نەڵۆسی
نماینده پارلمان سوئد استرداد حمید نوری را توهین به سیستم قضایی این کشور دانست، ایران اینترنشنال
چەند وتەیەک لە پێوەندیی دەگەڵ کۆچی دوایی مامۆستا مەجیدی پاڵانی دا!، برایم لاجانی
مهران عباسیان ، خبرنگار ایران‌اینترنشنال در سوئد در پی تهدید جدی امنیتی به خانه امن منتقل شد
خەباتی سیاسی و چەکداری لە شاخەوە گەیووەتە نێوشارەکانی ڕۆژهەڵات ، محەممەد سلێمانی
لە چلەی کامیل ژیردا…، هەڵۆ بەرزنجەیی
بەدەوڵەتبوون لە پەراوێزی زەبروزەنگ دا!، هەڵۆ بەرزنجەیی
کچۆڵەیەکی سێ ساڵان بوو بە بچووکترین نووسەری جیهـان.. رەزا شـوان
رێکخراوه‌ی (ژنان) یان رێکخراوه‌ی (یایان)؟، سەعی سەقزی
ئێران بە هاوکاری گروپە تاوانکارەکان کردەوەی تێرۆریستی لە سوید دەکا، ساڵە نەڵۆسی
سرویس امنیتی سوئد: ایران برای انجام اعمال خلاف خشونت‌آمیز از باندهای تبهکار در سوئد استفاده می‌کند
(بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!)، بهشی هەشتەم، سەعی سەقزی
(بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!)، بهشی حهوتهم، سەعی سەقزی - ئــــەزمــون بــۆ فــێــربــونــە ، مەلا برایم مەجید پوور
داستان کوردتباران وابستە بە جمهوری اسلامی و سلطنت طلبان، دکتر میرو علیار
بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!، بهشی شهشهم، سەعی سەقزی
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەکدا، بەشی حەوتەم، عەزیم ئەلیاسی
سەرۆککۆماری مرۆڤکوژ، ئیدریس هاشمی
داوایەك روو لەو لیست و پارت و پارێزەورو كەسایەتیانەی ئەزموونیان لە دادگاكانی عێراق هەیە- سەرهـەڵـدانی ئـەدەبی منـداڵان لە ئەمـریـکا.. رەزا شـوان
دەبێت ڕۆژێکی نیشتمانی بۆ گۆڕە بە کۆمەڵەکان لە کوردستان دیاری بکرێت
(بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!) بەشی پێنجەم، سەعی سەقزی
ناوەندی بەڕێوەبەریی حیزبی دێمۆکڕات: حەق وابوو ڕەئیسی لە مەحکەمەی خەڵکیدا دادگایی و بە سزای کردەوەکانی گەیشتبا
انتقاد قانون‌گذاران اروپایی از واکنش مقامات اتحادیه اروپا به مرگ رئیسی: با عاملان سرکوب ایرانیان «ابراز همبستگی» نکنید- (بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!) ، بهشی چوارهم، سەعی سەقزی
