بابه‌ته‌کان
مەبەست لە واتای گشتی راگەیاندن : ( گەیاندنی هەواڵ و زانیارییە بۆ کەسانی تر، بە هۆی …. )
ده‌ستپێک بۆ هەڵسەنگاندن و پێداچوونەوە پێویستە ناسینێکی تەواومان لە خۆمان و کاری رێکخراوەیی و یەکیهتیی لاوان وەک رێکخراوێکی تایبەت بە توێژی لاو هەبێت.
وڵاتی ئێران یەکێکە لە وڵاتە هەرە دەڵەومەندەکانی دونیا لە ڕووی سەرچاوەی سروشتی و هەروەها هێزی مرۆڤی،بەهەبوونی ئەم پێناسە حاشا هەڵنەگرە بۆ داراییەکانی ئێران لێک دانەوەی ئێستای ئامارو ژمارەکانی زانستیی ئابووری و بارودۆخی خەڵکی ئێران، مرۆڤ تووشی شۆکێکی گەورە دەکات ،کە چۆن دەسەڵاتی سیاسیی ئێران ئاوا دەستی بە سەر هەموو سەرچاوەکان دا گرتووەو بە سیستمێکی بەڕێوەبردنی زۆر خراب بە ئەنقەست و بە نەزانی وا ئابووریی ئەم وڵاتەی بەرەو لە ناوچوون بردوە
.
دوای ٢٠٠٣ز. دەرفەتێکی زێڕین بوو بۆ کورد لە کوردستانی باشوور..
هه‌موو کوردێک ئه‌گه‌ر خۆی له ڕاستی نه‌شارێته‌وه ئه‌زانێت یه‌کریزی و یه‌کگرتن به‌شێکی گه‌ورەش له رێگای سه‌رکه‌وتنه.
بۆ ئەوەی کە بزانین لە نێوان دوو بژاردەی خەباتی مەدەنی یان بزوتنەوە چەکداری دا کامیان باشترە، بێگومان ، یەکەم خاڵ کە دەبێت هەڵوێستەی لە سەر بکەین ، هەڵ و مەرجی ئیستای جیهان و ناوچەکە و بە تایبەت کوردستانی رۆژ هەڵاتە.
له دوای شۆڕشی ساڵی ۱۳۵۷ی گه‌لانی ئێران دژی ڕێژیمی پاشایه‌تی و شاهه‌نشاهی، به‌رگی پیرۆزی پێشمه‌رگایه‌تی پۆشی و چه‌کی دیفاح له خاک و وڵات و نه‌ته‌وه‌که‌ی کرده شان و بوو . 
لە جیهاندا زۆر یەکێتی و رێکخراوی مەزن هەیە کە هەرکامەیان لە بوارێکدا گرنگی تایبەت بە خۆی هەیە، یەکێتی ئهوروپا یەکێکە لەو رێکخراوە ناسراوانەی جیهان کە بەشی زۆری وووڵاتانی ئه‌و‌روپایی تێدا ئەندامن،
لێڤین پرێس لە هەوالەکانی ئەمڕۆی دا نووسیویەتی کە بە بۆنەی شەوی خۆشەویستی „ ڤالنتاین“ەوە لە سلێمانی ئاهەنگێک لەو شەوەدا ساز دەکرێ کە بلیتی چوونەوە ژوورەوەی ١٧٥ دۆلاری ئەمریکییە
لەسەردەمەکانی زۆر کۆنداکۆمەڵگە جۆراوجۆرەکان گرنگی و بایەخی زۆریان بە ڕەگەزی نێرینە داوە. ڕەگەزی نێرینەیان بە خاوەن و باڵادەست زانیوە.
سیاسەتی کورد و دەوڵەتداری لە دوای نەمانی سەدام حسین و ڕژیمی بەعس.
له رۆژی دامه‌زراندنی حزبی شیوعی عێراق تا ئه‌مرۆ هه‌ندی له ئیسلامییه …. و سه‌رلێشێواوه‌كان و دوژمنانی چینایه‌تی و هه‌ندی له‌و كه‌سانه‌ی ناوی خۆیان ناوه سیاسه‌تمه‌دار بێ وچان هێرش ئه‌كه‌نه سه‌ر شیوعییه‌كان
شۆڕشەکان بەردەوام خاڵی گۆڕانکاری لە مێژوی گەلانن. جا ئەم گۆڕانکاریانە هەندێ جار پۆزەتیڤ و هەندێ جار نگاتیڤە. لە هەمان کاتیش دا بە دەرفەتێکی گرنگ هەژمار دەکرێ بۆ هەندێ گەل کە توانای شکست دانی دەوڵەتێکی ناوەندی بەهێزیان نیە کاتێک دەوڵەتی ناوەندی لاواز یا نامێنێ ئەم دەرفەتە دەقۆزرێتەوە بە تایبەت لە مێژوی کورد دا چەندین جار ئەوەمان بەرچاو کەوتووە تەنیا کاتێک مەسەلەی کورد بۆتە ڕۆژەڤی وڵات کە ناوەندێکی لاواز هەبێ.
ئه‌گه‌ر تا كاتی نوسینی ئه‌م نوسراوه نیشاندانی به‌ناو “دێكۆمێنتی پیشمه‌رگه” له‌كاناڵه ته‌له‌فزیۆنه‌كانی پارێزگا كوردنشینه‌كانی رۆژئاوای وڵات ده‌ستی پێنه‌كردبێ، به‌زۆترین كات نیشاندانی ده‌ستپێده‌كات. ئه‌م دێكۆمینته 7 به‌شه‌و هه‌ر به‌شێكیش 20 خوله‌كه.
کاتێک دوو مرۆڤ لە دوو ڕەگەزی جیاوازدان هەر دوو تەواوکەری یەکترین و پێکەوە بڕیاری هاورسەرگیری ئەدەن و ئەبنە دوو هاوسەر بۆ پێک هێنانی ژیانێکی هاوبەش و لەکۆمەڵگەشدا پێیان ئەوترێت (ژن و مێرد) 
ئەگەر بێت ئەو شەڕەی داعش وەکوو شەڕی مافەکانی خەڵکی کوردستان ،شەڕ بۆ بەدەست هێنانی سەربەخۆی لێک بدەینەوە، دوای تەواو بوونی شەڕەکە لاپەڕەیەکی نوێ لە ڕۆژەڤی سیاسەتی کورد دا دەکرێتەوە.
پێوەندی ئەو رێکخراوە کوردییە بە دەسەڵاتی ئاخوندی شێعە ودەسەڵاتی شێعە لەعێراق، لە پێش هەموو شتیکدا، لە بۆ پاراستنی بەرژەوەندی رێکخراوە وململانێ لەگەل ئەوڕێکخراوە گۆیانەیارە لەمێژینەی گوڕەپانی ململانێ بۆ وەدەستهێنانی دەسەڵات لەو بەشە بچووکە لە خاکە بەڵالێدراوەکەی کوردستانە! نەک لەبۆ پاراستنی بەرژەوەندی نەتەوەیی ودەرهێنانی خاک وخەڵک لە ژێردەسەڵاتی داگیرکەراند!! 
کاربەدەستانی تورک هاوکاری و یارمەتی گەلێک زۆریان پێشکەش بە داعش کردوە لە ماوەی دەرکەوتنی ئەو ڕیکخراوە تیرۆریستە لە ئێراق و سووریە و کوردستاندا و، ئامانجی سەرەکی هاوکاری و پاڵەپشتی حکوومەتی تورکیە لەو گرۆپە مەترسیدارە، بێگوومان بۆ لە نێو بردنی ئەزموونی حوکمڕانی سیاسی و ئیداری سەرەتا لە نێوبردنی حکوومەتی هەرێمی کوردستان و پاشان ئەو زنجیرە پیلانەی ئانکارا رۆژئاوای کوردستانیش بگرێتەوە.
رۆژهەڵات تایمز لە ڕەواڵەتدا هەواڵێکی لە دەقی قسەکانی کاک کەمال کەریمی ئەندامی دەفتەری سیاسی حدک بڵاو کردۆتەوە. کاتێک خوێنەر لە دێڕەکانی بە ناو هەوالەکەی رۆژهەڵات تایمز دەروانێ لە راستی دا چاوی بە شرۆڤەیەکی ناکامڵی پڕ لە رق و توورەیی دەکەوێ تا هەوالی بڵاو کردنەوەی بەرپرسێکی باڵای حیزبی و بەتایبەت حیزبەکەی خۆشمان .
نەریتی پڕۆسەی هاوسەرگیر لە ئامادەکردنی : محەممەد چاوشین
داعش هەڕەشە لە هەمووان دەكات، كەچی باری گران بەتەنیا خراوەتە سەر شانی پێشمەرگە، وەك ئەوەی پاراستنی ئەو وڵاتە تەنیا ئەركی ئەو بێت.
بەر لە هەر شتێک دەمەوێ بۆچونی خوم سەبارەت بە یەکگرتووی لە نێوان هێزە سیاسیەکانی کوردستان لە مەڕئامانج و کێشە هاوبەشەکانمان دەرببڕم.
ئەم دیاردە پڕ زیانە لە زۆر گۆمەڵگەی دواکەوتوودا باو بووە و ئێستەش بەردەوامە، بە کۆمەڵگەی کوردەواریشەوە. گومان لەوەدا نییە، لەو کۆمەڵگایانەدا ئەم نەریتە باوە،
سەیرە !! کاتێک زاراوەی شیرینی کوردستان بە زاری کەسێکی کوردەوە دێت زۆربەی زۆری عەرەب ئەبڵەق دەبن:
کوا کوردستان شوێنێک هەیە ناوی کوردستان بێت! 
” قۆناخەکانی خەباتی شاخ و شار و دەرس وەرنەگرتن”
-* ئەگەر چاوێک بە هەموو شۆڕش و خەبات و دەسکەوتەکانمان بدەینەوە،
کۆماری کوردستان کەساڵی ١٣٢٤ی هەتاوی و لەسەر دەستی حیزبی دێمۆکراتی کوردستان دامەزرا، یەکێک لەپیرۆزی و سەرکەوتنە نەتەوەییەکانی کورد بە ئەژمار دێت کە زۆربەی هێما نەتەوەییەکانی ئێستای کورد وەکوو ئاڵای کوردستان، سروودی نەتەوەیی و ناوی پێشمەرگە یادگاری ئەو کۆمارە ساوایەیە.
زیاتر لە ٢٢ ملیۆن سەرباز و چه‌کدار، پادگانی گۆی زه‌وی پێکده‌هێنن. زیاتر لە ٨ بلیۆن دۆلار بۆ مەبەستی نیزامی لە پێنج قارەی جیهان سەرف دەکرێ. ئاسیا بە ١٢ ملیۆن سەرباز و ٣٧٠ میلیارد دۆلار، قارەی ئامریکا سێ ملیۆن سەرباز و ٧١٣ میلیارد دۆلار، ئوسترالیا ٧٢ هەزار سەرباز و ٢١ میلیارد دۆلار، ئافریقا ٢ ملیۆن و ٦٠٠ هەزار سەرباز و ٢٢ میلیارد دۆلار، ئوروپا بە ٢ ملیۆن و ٦٠٠ هەزار سەرباز و ٢٥٥ میلیارد دۆلار!
دوێنێ دوو شەممە ٢ی فیوریەی ٢٠١٥ دانیشتنی دەفتەری سیاسی و سکرتێری گشتیی هەردووبەشی حیزبی دێمۆکرات کراوە لە شاری کۆیە.
زۆرجار لەم و لەو دەبیسم و دەبینم، چنگ بەرەو ئاسمان بەرز دەکەنەوە و گەلەیی و گازەندە و دەردەدڵەکانی خۆیان، ڕووبەڕوی خوا دەکەنەوە.
ڕۆژانه نزیك به چل هه‌زار بیروبۆچوون به مێشكی مرۆڤی ئاساییدا تێپه‌ڕ ده‌بێ، ناكرێ كه هه‌مووی ئه‌و بۆچوونانه بهێنرێنه‌سه‌ر زمان و كرداریزه بكرێن،
سڵاو لە هەموو کوردستان .. لە کۆبانی قارەمان .. لە کەرکوکی خۆڕاگر .. لە ئامەدی قەڵای کوردایەتی .. لە مەهابادی پایتەختی کۆماری کوردستان .. لە شەنگالی بریندار .. لە جەلولای رزگارکراو ..
بە دریژایی میژووی بەشەرییەت و سەر هەڵدانی کایەی کێبەرکێ و هاتنە ئارای ژیانی ململانێێ، نیوان مرۆڤەکان، مرۆڤ بۆ ئەوەی بتوانێ لە ململانێی و کێشمەکێشەکانی قۆنا‌‌غە جۆربە جۆراکانی
دوای هێرشی هێزەکانی داعش بۆ سەر عێراق و داگیریکردنی پارێزگای موسڵ و داوابەدوای ئەوە دامەزراندنی خەلافەتی ئیسلامی لەو شارە، هەڵاتنی هێزەکانی حکومەتی ناوەندی لەلایەک و خۆڕاگری پێشمەرگەکانی کوردستان لەلایەکی دیکەوە بووە هۆی ئەوەی ناوی “پێشمەرگە” ببێتە مانشێتی زۆربەی میدیا بەناوبانگە جیهانییەکان.
Continue reading
هەڵگەڕانەوەی چارەنووسی کورد لە پلەی ژێرەەوە بۆ پلەی سەرەوە
” بیرۆکەی سەدام:” کەمەربەن’ حیزامی عەرەبی’ و ئەنجامەکەی! ”
دابەشبوونی کوردستان بە سەر چەند وڵاتدا، بۆ بەرخۆدانی رۆڵەکانی نەتەوەکەمان بۆ ئازادی، گرفتی زۆری دروستکردووە و ڕابوونی هەر بەشە بە پێ هەلومەرجی ئەو بەشە بەڕێوە دەچێ.
بەشی یەکەمی وتەکانی ناوداران دەربارەی منداڵان لە مانگی (سێپتەمبەری/ ٢٠١٢) دا لە ماڵپەڕە کوردییەکاندا بڵاومان کردەوە .. ئەم وتانەی خوارەوەش ( بەشی دووەم ) ە،
لەوتاری پێشودا باسمان لە پیرۆزیو گرینگیو هەستیاری پێوەندی ژنو مێردایەتی کردبو ئەوەندەی لەتوانادابو شیمانکردبۆوە . ئێستا دەمەمەوێی باس لە هێندێک دیاردەی نەشیاوی دوور لە دینو ئینسانیەت بکەم کە بەزۆر بەسەر دیندا سەپیندرا بونو لە هەمانکاتدا فڕیان بەدینەوە نەبو.
ناز ناوی «پێشمەرگە» بۆ یەكەم جار، لە بارەگای پێشەوای مەزنی كورد «قازی محەمەد» یەكەم سەركۆماری كوردستان لە ساڵی 1324ی هەتاوی لە شاری مەهاباد،
مێژووی سەرهەڵدانی ئەم دوو ڕەهەندە، بە درێژایی مێژووی مرۆڤایەتی، دوو ڕەهەندوو ڕێچکەی ڕەنگ ڕێژکردنی کایە و یاریە سەرەکیەکانی ژیانی کۆمەڵگای مرۆیی بوون و دەوری سەرەکیی و هەنووکەیی لە بڕیاردانی دەسەڵاتە جۆر بە جۆرەکانی، سیستمە جیهانیەکاندا گێڕاوە.
بە درێژایی مێژووی خەباتی بێپسانهوهی نەتەوەی كورد بۆ بەدەستهێنانی مافە نەتەوایەتییەكان، لاپەڕەگەلێكی زێڕین لە قارەمانەتی، فیداكاری، خۆبەخشی و سهردهمانێكی هەرمان دەدروشێتەوە كە نوێنگەی هەڵوێستی قایمی خەڵكی كورد بۆ خەبات تا گەیشتن بە ئازادی و مافە نەتەوایەتییەكانیەتی. 
ئەگەر بتەوێ بەشێوەیەکی سەردەمیانە رادەی سەرکەوتوویی یان پێچەوانەی ئەوە لە کارنامەی حکوومەتێکدا بزانی،دەبێ سەیری ئەو پرۆژەوبەرنامانە بکەی کە کاربەدەستانی ئەو دەولەتە بۆ توێژی گەنج لەبەرچاویان گرتوە.
گه‌لۆ زۆر سه‌یرو سه‌مه‌ره‌یه که له دوای ئه‌و هه‌موو ڕاستیانه‌و ئه‌وان رووداوانه‌‌ی دژ به ترۆریستان که ئه‌مرۆ کورد توشی هاتووه و پێشمه‌رگه قاره‌مانه‌کانی کوردستان دلێرانه گورزی کوشه‌نده
پێشکەوتووترین چەک و کەرەسە بۆ شەڕ و کوشتن بەرهەم هێندراوە، بەڵام بەردەوام چەکی نوێ و نوێتر دێتە بازاڕەوە و بوودجەی نیزامی ساڵ بە ساڵ زیاد دەکرێ.
سی ساڵ پێش ئێستا و لە ڕۆژێکی وەک ئەمڕۆ دا(٦ ی ڕێبەندانی ١٣٦٣) بە گەڵاڵە داڕێژیی سەرکردایەتیی کۆمەڵە هێرش کرایە سەر بنکە و بارەگاکانی حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران لە شارۆچکەی نەوسوود ی هەورامان کە ئەوکات لە ژێر کۆنترۆڵی هێزی پێشمەرگە د ابوو ، و لە ئاکام دا ١٧ پێشمەرگە و مام عەوڵای خوسرەوی لەگەل خێزانی کە تەنیا جورمیان بۆ کوژران ئەوە بوو کە پێشمەرگەیەکی بریندار لە ماڵەکەی دا بوو ، گیانیان بەخشی و لە لایەنی هێرش کەریش وابزانم چواردە کەس بوونە قوربانیی ئەو سیاسەتە هەڵە و نامەسئولانەیەی سەرکردایەتیی ئەوکاتی کۆمەڵە.
سیسته‌می سه‌رمایه‌داریی ڕۆژئاوا له كێشه و ئاڵۆزییه‌كانی ڕۆژهه‌ڵاتی نێوه‌ڕاست له به‌رژه‌وه‌ندی خۆی كه‌ڵك وه‌رده‌گرێت و به‌شێك له سیسته‌مه‌كانی سیاسیی ناوچه‌كه‌ش بۆ مانه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵاتی فاشیستی خۆیان
هەروەك ڕوون و ئاشكرایە كە لە ئێرانی ژێر دەسەڵاتی نیزامی دیكتاتۆری كۆماری ئیسلامیدا، وەلی فەقیهـ كە خۆی بە نوێنەری خوا لە سەر ڕووی زەوی دادەنێت، لە جیاتی گشت خەڵكی وڵات بیر دەكاتەوە و بڕیار دەدات و هەموو دەسەڵاتەكانی وڵات لە پاوانی ئەودان و بۆ پاراستنی دەسەڵاتی ڕەهای خۆی پشت بە دام و دەزگا ئەمنییەتییەكانی وڵات و بە تایبەتی سپای پاسداران بەستووە.
ئەمڕۆ دڵسۆزانی کورد و حیزبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران، بە بیرورای جیاوەزەوە بەشداری پڕۆسەی یەکگرتنەوەی بنەمالەی گەورەی دێمۆكرات دەکەن و بەوپەری وشیاری سیاسی و کۆمەڵایەتی سەرنج و تێ بینیەکانیان، دێنەگۆڕێ و باسی بابەتە پەیوەندیدارەکانی ڕابردووی یەکبوونەو و تێیدا، دەست نیشانی کەموکورتیەکان دەکڕێ و تۆوی تەباوی و هەوێنی یەکبوونەوەیەکی درێژخایەن و مانادار بڵاودەکەنەوە و لایەنگری چەکسازی و خۆداڕشتنەوەی حیزبی لەسەر بنەمای لێبووردن و یەکتر وەرگتن، بەدڵێکی پاکەوە دەکەن.
پەلامار و دڕندەیی ڕژیمەکانی خومەینی و سەدام دژ بە کورد و کوردستان
– هەر دوای هەڵگیرسانی شۆڕشی نوێ بە ڕێبەرایەتی یەکێتی نیشتمانی بە دژی ڕژیمی بەغدا،
سەر دە می نوی و ،دنیای مۆدێرنی کورد ،کە لەریگای مۆدیرنیزاسوینی هاوردەی سوپاکانی جەنگی جیهانی دووهەمەوە دەستپێدەکات ، لەهەناویدا هەڵگری یەک لەو ڕۆژەهەرەگرنگانەیەکە ،دەتوانین بلێن لەمیژوی هاوچەرخدا بۆگەلی کورد و خولقانی گوتاری کوردی تا ئەم دەمەو ،ئێستاش هەرتاقانەیە
هاوینی ٢٠٠٩ بوو کە بۆ یەکەمجار بە خزمەتی نەسرین خانم گەیشتم. ئەو ساڵە کۆمیتەی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران لە وڵاتی نۆروێژ بۆ یادی ٢٣ ساڵەی کارەساتی ڤییەن بەڕێزی بانگ کردبوو.
لە کاتی دەسەڵاتی ئیمپراتۆری رۆم دا زۆربەی بەشەکانی ئورووپا بە زمانی لاتین قسەیان دەکرد. هەرچەندە بە قسە کردن و نووسین باشتر بەسەر زمانەکدا زاڵبوایەیت،
ئه‌م بابه‌ته گرینگیی دیموكراسیی و هاوكات كێشه و كه‌مووكورتییه‌كانی ئه‌و پڕۆسه‌یه له چوارچێوه‌ی فه‌لسه‌فه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تیی كێشه‌كانی كۆمه‌ڵگادا شی و شرۆڤه ده‌كات،
ئەگەر حوکمی موتلەقی بۆ نەدەم، بەشی هەرە زۆری ئێمە قەبووڵمانە کە دوای تێرۆر کرانی ڕێبەرانی حیزبی دێمۆکرات و هاتنی پێشمەرگە و رێبەرایەتیی حیزبەکان بە گشتی ، و حدکا بەتایبەتی بۆ ناو قووڵایی هەرێمی کوردستانی عێڕاق و نەچونی کادر و پێشمەرگەکان بۆ نێو خۆی رۆژهەلات تا ڕادەیەک ئەو پەیوەندییە زندووەی کە لە نیوان خەڵک و بزووتنەوە دا هەبوو بە جۆرێک لە جۆرەکان پێسا
قسەکان ئێستا هەموویان لە سەر میحوەری یەکگرتن و یەکریزی سیاسی و نیشتیمانی لە نێوان هێزە سیاسیەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان و بەتایبەت حیزبی دێمۆکراتی کوردستان ئیران دەکرێن و کەس قسەی لەسەر یەکگرتووی بنەماڵەی گەلی کورد و حیزبی دێمۆکراتدا نیە. 
پرسی هەستیار وهەڵپەسێراو، پێکەوە لکانی”دێمۆکرات”ەکان،وەخۆهاتنەوە، خۆخەمڵاندن، گردکردنەوەی وزە و هێزیان گوروتینی دەرهەست بە بزاوتی نیوەگیانی رزگاریخوازی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستان دەبەخشێ. بابەتی یەکبوونەوەیان هەنووکە وەک واقعێکی ئەرێنی لێی دەرواندرێ.
حەسەن ڕوحانی ڕۆژی یەكشەممە 14ی بەفرانباری 1393 لە یەكەمین كونفرانسی ئابووری ئێران، ئەگەری گەڕانەوە بە دەنگی خەڵكی بە یەكێك لە ئەسڵەكانی یاسایی بنەڕەتی زانی
مەسەلەی بووژانەوەی تێکۆشانی سیاسی لە نێوخۆی وڵات و هەنگاونان بەمەبەستی چارەسەرکردنی قەیرانی لێکدابران و وەسەریەکكەوتنەوەی ئەو هێزانەی ڕۆژهەڵات کە بەهۆی مل ملانەی ڕێکخراوەی و یەکتر قەبووڵ نەکردن تۆشی دابڕان، لە ئاستی بەرزترین پلە، تانزمترین پلەی تەشکیلاتی هاتوون و
بە درێژایی دیان ساڵ بوونی هێزی سیاسی لە ئیران و رۆژهەڵاتی کوردستان داباسی بەرەی یەکگرتوو یەکگرتنەوە بووەتە باسێکی گرینگ و هەموو حیزبەکان کردویانەتە دروشم
سەروسیمایان، جل وبەرگیان، بەرزایی قەدوباڵایان، هەڵس و کەوتی لەشیان، جولە و ڕێگا ڕۆیشتنیان، دەچێتەوە سەر پاڵەوانی فیلمی ترمیناتۆر. لە سەربازەکانی ڕۆژئاوا دەچن
١ـ چیرۆکی ئاوێنە :
بەڕێزان دەفتەری سیاسی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران و حیزبی دیموکراتی کوردستان لە بەرەبەرەی ٦٩هەمین ساڵی دامەزراندنی کۆماری کوردستان وەک گەورەترین دەسکەوتی نەتەوەیی وێڕای پیرۆزبایی بە بۆنەی ئەم خاڵگۆڕانە لە مێژووی نەتەوەی کورددا، بە پێویستی دەزانین سرنجی بەڕێزتان بۆ چەند خاڵی پێویست ڕابکێشین.
بۆماوەیەك دەبێت بە شێوەی بەربڵاو گوێ بیسی بووژاندنەوە و چالاك کردنەوەی خەبات و تیکۆشانی سیاسی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەبین و ژمارەیەك لە کوردەکانیش فیکری خۆیان بەو مەسەلەیە سەرقالکردوە لە ئاستی دەرەوە و نێوخۆدا.
– هەرچەند ئەو دوو ڕێکخراوە ئازادیخوازە دوو ئیدۆلۆژی جیاوازیان هەیە، هەر کام لە کات و شوێنی جیاوازدا هاتوونەتە ئاراوە، و جۆری خەباتەکانشیان جیاوازە و هەرکام بە جۆرێک بۆ گەل،
هەواڵی گەندەڵیی ئیداری – ماڵیی 12 هەزار میلیارد تمەنی، كاتێك ئاشكرابوو كە وەزیری ئابووریی و سەرۆكی بانكی ناوەندیی ڕێژیمی كۆماری ئیسلامی لە دەوڵەتی حەسەن ڕووحانی، باسیان لە گەندەڵییەكی 12 هەزار میلیارد تمەنی لە سیستمی بانكیدا كرد.
هەموو هەنگاو و کارێک کە لە پیناوی سەرکەوتن و چاکسازیەکان بێت, ئەوا بەبێ گومان چارە سەر دەکرێن، بەبێ ئەوەی کە مشت و مرو بۆچوونی بێ سودو ناڕەوایی دوورو درێژی بنبەست کروای لێ بکەوێتەوە،
ساڵی ١٩٨٩ رادیۆی دەنگی خەباتی کوردستان لە شارۆچکەی “ماوەت” بوو، منیش وێژەری ئەو رادیۆیە بووم . یەکێک لە بەرنامەکانی رادیۆ ، “بەرنامەی ئەدەبی” بوو
وڵامێک بەو کەسە بێ ناوەی کە لە سایتی زمزیراندا هێندەک شتی ئیشارە پێ کردووە و وڵامێک بۆ یەک رستەی حاجی حوسێن حەداد سەبارەت بە محەممەدی حاجی رەسوڵی
” شەڕ و لێکترازان و دووبەرەکی ناو بزووتنەوە و پارتە کوردیەکان”
– ” دار کرمی لە خۆی نەبێ هەزار ساڵ ئەژی”
د. مێڕۆ عەلیار :” ئەوەی ئێمە گلێیمان لەی هەیە و ئەوەی ئێمە رەخنەمان لەسەری هەیە،چۆنیەتی بەرخورد لەگەڵ کۆماری ئیسلامییە، چۆنیەتی وەرگرتنی ئەو هەیئەتەی کۆماری ئیسلامییە و بەتایبەتی پێکهاتەی ئەو هەیئەتە. 
بەر لەوەی بڕۆمە نێو باسەکەوە ، لەراستیدا و بە بڕوای من پێکهێنانی ژیانی هاوبەش و لێک جیابوونەوە بە مافی سەرەتایی تاکەکانی هەموو کۆمەڵگایەک دەزانم .
ئه‌و قاره‌مانانه‌ی که حیزبه‌کان به هی خۆیانی ده‌زانن و جه‌ماوه‌ری کوردستانیش به هی خۆی، ئه‌وه ئیتر ئه‌وانن که بڕیار ده‌ده‌ن که هی خه‌ڵکی کوردستان بن و حیزبه‌کانیش به‌شێکن له خه‌ڵکی کوردستان
گەورەترین، بە ئازارترین و دژوارترین لاوازیی نەتەوەیی ئێمەی كورد لە مێژووی هاوچەرخ و نوێدا ئەمە بووە كە نەمانتوانیوە لەو شەپۆلانەی كە لە ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاواوە، لە ماوەی دوو سەدە و بە تایبەت پاش شەڕەكانی یەكەم و دووهەمی جیهانی بەرەو ناوچەی ئێمە هاتوون، بە قازانجی نەتەوەسازی، دەوڵەت سازی، خۆ سازی، پێشڤەچوون و گەیشتن بە ئازادی كەڵكی پێویست وەربگرین. 
بەڕێز سەڵاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆكی گشتیی پارتی دێموكراتی گەلان (هەدەپە) لە لێدانیکیدا بۆ ماڵپەری فورات نیوزی، لە پێوەندی بە هێرشەکانی پێشمەرگە بۆ ڕزگارکردنەوەی ناوچەکانی شینگال دڵخۆشیی خۆی بۆ ئازاد‌كردنی زۆربەی ناوچەكانی سنووری شنگال دەربڕی و پیرۆزباییشی لە پێشمەرگەو گەریلا كرد
كاتێك شۆرش بەرنامەی نەبوو، ئامانجەكانی پڕدەبن لە چیرۆكی تاڵ. شۆرشی بێ بەرنامە و فەوزا، دروستكەرەكانی پەراوێزدەخات و بخۆرەكان دەبنە خاوەنی.
د.ئەرسەلان بایز دەنووسێ: هه‌ر له‌و ڕوانگه‌یه‌وه ڕۆژی 15/12/2014 دوای ئه‌و ساڵانه، بۆ یه‌كه‌مین جار كورته وتارێكم له‌ژێر ناونیشانی چه‌پكه گوڵ بۆ كوردستانی نوێ نارد.
وتووێژی نێوان گرووپی١+٥ دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ٢٠٠٣ی زایینی، كاتێك حەسەن رووحانی سەرۆكی لێژنەی وتووێژ بوو، لەو كاتەدا ئێران موافقەتی كرد بۆ راگرتنی فەعالیەتی پیتاندنی یۆرانیۆم. دوای دوو ساڵ وتووێژی نێوان ئەو دوو لایەنە ئێران ئەو رێككەوتننامەیەی پێشێل كرد، ئەوەش بوو بە هۆی ئەوەی كە فایلی ئێران لە لایەن ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی بگوازرێتەوە بۆ ئەنجومەنی ئاسایش.
-* وەک پێشتر باسمان کرد؛ ئەو پەیماننامەیە کە لە لایەن سەدام حسین سەرۆکوەزیرانی ئەو کاتی عێراق و محمد رزا شای ئێرانەوە لە الجەزایر ساڵی ١٩٧٥ ز. واژوو کرا، بۆ تواندنەوەی ئەو شۆڕشەی کورد بوو لە کوردستانی عێراق.
رەنگە یەک لەم شتانە یان رووداوانەی نەتوانم هەرگیز لە ژیانمدا ئینکار و حاشای لێ بکەم، لە سەرەتای ژیانی سیاسی و پێشمەرگایەتیم، کۆمەڵە بوونم بێت.
شه‌وی یول تایبه‌ته به مه‌سیحییه‌کان.
له ناو نه‌ته‌وه‌ی کورددا لایه‌نگری ئایینی مه‌سیحی هه‌یه.
٦٩مین ساڵی هەڵدانی ئاڵای پیرۆزی کوردستان لە شاری مەهاباد لە لایەن حیزبی دێمۆکراتی کوردستان ، و ٣١ مین جێژنی ٢٦ی سەرماوەز ڕۆژی پێشمەرگەی کوردستان و ١٢ مین ساڵڤەگەری دەست بەکار بوونی ماڵپەڕی پێشمەرگەکان ، پیرۆزبایی هەڵدانی ئاڵای کوردستان لەنەتەوەی کورد ، ڕۆژی پێشمەرگە لە هەموو پێشمەرگە قارەمانەکانی کوردستان بە گشتی و پێشمەرگە تێکۆشەرەکانی حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران بەتایبەتی ، و خوێنەران و ئۆگرانی ماڵپەڕی پێشمەرگەکان دەکەین.
بنیتۆ موسولینی دەبوو بە ١٩ ساڵان کاتێک لە مانگی ٦ی ساڵی ١٩٠٢دا دێکەی خۆیان، واتە “پەرداپیو” کە لە رۆژهەڵاتی باکووریی وڵاتی ئیتالیا هەڵکەوتووە، بە نیازی چوون بۆ ئۆتریش، بە جێ هێشت. مەبەستی لەم سەفەرەش نە پشووی هاوینی و نە کار کردن بوو، بەڵکوو بەو جۆرە دەیویست خۆی لە خزمەتی سەربازی بدزێتەوە.
” سەرهەڵدانەوەو خەباتی بە ناوبانگی ٤٦-٤٧ ی هەتاوی”
لەمرۆڤەکاندا، شوێنکەوتە و باوەڕداری پێڕەوی ئایینەکان بە گشتی و ئایینە ئیبراهیمییەکان بەتایبەتی بوونی هەیە. لەکۆمەڵی کوردەواری ئێمەشدا، کە زۆربەیان پێڕەوانی ئایینە ئیبراهیمیەکانن (یەهودی، مەسیحی و ئیسلام) بێگومان پێڕەوانی ئایینی، یاری، زەردوشتی و … ، شمان هەیە.
پێشمەرگە مرۆڤێك لە رەگەزی هەتاو، دەشتێك پڕ لە گوڵە مێلاقەی سەر لوولەی تفەنگ.
بە بیانووی 26ی سەرماوەز
چە‌مکی مافی مرۆڤ کە مانای بوونی کۆمە‌ڵێک مافی پێکە‌وە‌گرێدراون نە‌وە‌ک بەتەنیا یەک ماف بێت ومرۆڤ داوای بکات و تیایاندا سێ ھێڵی ھاوبە‌ش ھە‌یە، ئە‌ویش یە‌کە‌میان ئە‌وە‌یە‌کە‌گشتیان لە‌ر‌یزی مافن و دووهە‌مینیان مرۆڤ بابەتی مافە‌کانە و سێیە‌مینیان ئەم مافانە بە شێوە‌یە‌کی ئۆرگانیکی گرێدراوی مرۆڤن تەنیا لە‌بە‌ر بوونە‌مرۆیە‌کە‌ی، یاخود مرۆڤ خاوەنی ئەم مافانە‌یە چونکە مرۆڤە و ھە‌وڵدان بۆبە‌دە‌ست ھێنانیان بۆتە ئامانجی.
سه‌رماوه‌ز 10 رۆژ به‌ر له ئێستا، له ناخی جه‌رگی تۆدا، 27ساڵی ته‌واوه له تاوانی راده‌بری رای گشتی جیهان پێ ده‌زای، كه ده‌ستی ره‌شی تاوان له كۆشكی جه‌ماران به‌رو گیانی هه‌ڵۆیه‌كی كوردستان درێژ كرا.
(ئەم وتووێژە شەممە ١١/٠١/٢٠١٤ بۆ ڕۆژهەڵات تیڤی تۆمار کرا و ٠٤/٠٢/٢٠١٤ بڵاو کرایەوە. لێرەدا دووبارە لەگەڵ ڕاستکردنەوە و زانیاری زیاتردا نووسراوەتەوە و لینکی وتووێژەکان
ـ قاوەخانەیەك لەو بەرمان هەیە كە خاوەنەكەی دەڵێ هەر لە بنەڕەتەوە لە سەر بنەمای بیری نەتەوایەتی و بۆ خزمەتكردن بەو ڕێبازە دامەزراوە، هەڵبەت ماوەیەك حوجرەی قەقێیان بوو، ماوەیەكیش چەقەخانەی حەزرەتی ماركس و ئایەتوڵڵا ئێنگلس بووە
لە “بۆڵتن نیوز” ئەمە هەر ئەو سەرچاوەیەی کۆماری ئیسلامیە کە ڕەخنەی توندی لە بڵاو بونەوەی فیلمی شەقامی دوکتور قاسملوو لە باشوری کوردستان گرتبوو،
خۆشحاڵم ئەوساڵیش مەرگ مۆڵەتیدام بە چەند دێڕێک ئەمەگناسی خـۆم بـۆ پێشمەرگە دەر ببڕم ،هەر بەو بۆنەشەوە پیرۆزبایی لەخۆمو هاوڕێیانـو سەرجەم پێشمەرگەی کوردستانو گەلی کورد بەگشتیو ڕۆژ هەڵاتی کوردستان بەتایبەتی بکەم
– لە ناوەڕاستی چلەکانی سەدەی نۆزدە بزووتنەوەی نەتەوەیی و سیاسی و بە بەرنامە و پێرەو، هاتنە ئاراوە و خەباتیان دەسپێکرد. ئەوەندەی من ئاگادار بم، یەکەم حیزبی سیاسی بە بەرنامە و پێڕەوی نێوخۆییەوە هاتە ئاراوە،
پرسێكی زۆر كێشەخوڵقین كە بووەتە یەكێك لە پرسە گرینگەكانی سیاسەتی دەرەوەی وڵاتانی گەورەی جیهان واتە ئامریكا، ڕووسیە، ئینگلیس، چین و ئاڵمان، پرسی بەرنامەی وزەی ناوكی ئێرانە.
كاوە بەهرامی
له ئینگلیزییه‌وه: كەیهان یووسفی
ئه‌مپریالیستی(بد) و ئه‌مپریالیستی (باش)
تاڵانچییانی جهان و ده‌وڵه‌تانی ئێران، ئێراق، تورکییه و سورییه که کوردستانیان داگیرکردووه، بارودۆخێکی وه‌هایان پێکهانانه‌وه که کوڕ و کچ، پێر و جوانی کورد له بری په‌رتووک و پێنووسه ئه‌بێ په‌نا بۆ چه‌ک ببه‌ن تا بتوانن درێژه به ژیان بده‌ن.
(بیروهزری نوێ بە مەزنترین ویستگەی خێراگۆڕی ژیان پێناسە دەکرێت و ئامانج لەوەش تەپاوتل کردنە بە زانست و ژیانبینی مرۆڤەکان و هێنانەئارای گۆڕانکاری و ڕووداوی نوێ)
– ڕەزا شای پەهلەوی، باوکی محەممەد رەزا شای ئێران بوو. ڕەزا خان کە گوایا لە بنەڕەتدا ” گورجی”ە، خەڵکی ئالاشت لە ناچەی سوادکۆی پارێزگای مازەندەرانە،
کاک فەتاح ئەمیری “روماننووسی بە توانا” کۆچی دوایی کرد.
بیـرۆکە لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان
سوریه و رۆژئاوا؛ چه سرنوشتی خواهند داشت؟ با نگاهی به تاریخ سوریه، از تاسیس تا امروز
وتووێژی من ساڵە نەڵۆسی لە بەرنامەی وێژمان، کوردکاناڵ
شەڕی ئێدە و ئایین ناکەین، مەلا برایمی مەجید پور 
بۆچی رووخانی رژێمی ئەسەد و سووریام پێخۆشە!؟..، هەڵۆ بەرزنجەیی 
وال‌استریت ژورنال: ترامپ در حال بررسی حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران است.
ڕوانگەی ناوەندی بەڕێوەبەریی حیزبی دێموکرات لەبارەی ڕووداوەکانی سووریە
گـرنگـیـیەکانی کـنجکاوی بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان
روخانی رژێمی بەعسی سوریا، عوسمان کەوکەبیشاد
9 دیسەمبەر رۆژی قەدەغەكردنی جینۆسایدو رێزگرتن لە قوربانیانە
کۆڕیادی هاوڕێ قاسم قارەمانی ، وێنە و فیلم
دیکتاتۆری 53 ساڵەی بنەماڵەی ئەسەد کۆتایی هات و پیرۆزبایی لە گەلی سوریا دەکەین
بیرەوەری:هەڵوێستێکی جوانمێرانە بۆ پووچەڵکردنەوەی پلانێکی زیانباری کۆماری ئێسلامی، بە بۆنەی ڕۆژی پێشمەرگە،سەدیق باباییی
بە خاکسپاردنی هاوڕێ قاسم قارەمانی لە شاری ڤیسترۆسی سوید
ڕژێمی ئەسەد کۆتایی پێدێت؟ کورد لە ڕۆژئاوا چی بکات و چی نەکات؟، د. خالید خەیاتی
پێشهاتەکانی سووریا و لێکەوتە ناوخۆیی و هەرێمییەکانی، شێرکۆ کرمانج
فەهمی کاکەیی: ساڵی رابردوو 7 هەزار منداڵی کورد لە سوێد زمانی کوردییان دەخوێند
پرویز ناتل خانلری و {شعر عقاب (پوشکین)، سەعی سەقزی
سمینارێك لەسەر جینۆسایدی كورد لە كۆنگرەی 23 ی دادگای تاوانی نێودەوڵەتی لە شاری لاهای هۆڵەندا
دەتەوێت ڕۆژئاوای کوردستان بپارێزی؟ دەبێت لە حەلەب شەڕی خۆت بکەی، مەیسەم مورادی
چەند هەواڵێک و کورتە فیلم لە سەر ئالۆزیەکانی سوریە
کۆچی دوایی هاوڕێ قاسم قارەمانی و ئاگاداری بەخاکسپاردن و یاد کردنەوە
نایلا خەڵاتگری خەڵاتی ئاشتیی نیودەوڵەتی منـداڵان.. رەزا شـوان- ئێمە هەر بەیەک چاو دەبینین !، مەلا برایم مەجید پوور
یادێک لە سێ شەهید، کە یەکیان هەرگیز نەگەڕایەوە، عەلی هاشمی
هۆرامان / شاهۆ/ شاوە/ ئەشاوەهوو، سدێق بابایی
رەهەنـدی نەتەوەیی و نیشـتمانی لە هـۆنـراوەی منداڵان.. رەزا شـوان
نتانیاهو: اسرائیل به برنامه هسته‌ای حکومت ایران ضربه زد
هــــــــــــــاڵ؛ ڕۆمان ، سدێق بابایی
كەركووك لە نێوان هەردوو ئاماری 1947-1957، عەلی مەحمود محەمەد
گەشەكردنی كەركووك لە قەبارەو ژمارەی دانیشتوان ، عەلی مەحمود محەمەد
بۆ کێ دەنووسی؟!، برایم فەڕشی 
لە خۆم دەگەڕێم، برایم فەڕشی
پرونده ۵۴ هزار صفحه‌ای فساد ۵۲ مقام ارشد جمهوری اسلامی
تایبەتمەنـدییەکانی پاڵەوان لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان
هەڵبژاردنی پارلەمانی کوردستان، عوسمان کەوکەبی شاد
” هەتا ئێستاش رۆژ نییە تاوێک بۆ دایک و باوکم نەگریم” سالۆ مولەر ، و. هەڵۆ بەرزنجەیی
عصیان آهو؛ بازپس‌گیری زنانه بدن
یادێک لە شەهیدی فەرماندە جەعفەر بایەزیدی (چەعفەر کۆمەڵە)، عەلی هاشمی
کریستینا هامۆک کۆچ دەبێتە یەکەم کەشتیوانی ژن بۆ سەر مانگ.. رەزا شـوان
مافی كەمایەتییەكان لە نێوان رەیان شارباژێڕی و مونا چۆمانی، عەلی مەحمود محەمەد
بەس نیە شەڕو دووبەرەکی ؟!، مەلا برایم مەجید پوور
یەکەم هێرشی ئاشکرای ئیسرائیل بە فڕۆکەی شەڕکەر بۆ سەر ئێران، بۆچوونی مەنسوور عەزیزی و عەلی جەوانمەردی
خەبات بۆ پاراستنی یەکڕیزیی هەرێمی کوردستان، د. سامان شاڵی- پارتی چەپی ئەڵمانی لە دووڕیانی: دەستپێکێکی نوێ و هەڵوەشانەوە دا، هەڵۆ بەرزنجەیی
ماسییه زیته، سەعی سەقزی
بە خاکسپاردنی هاوڕێ موتەلیب حەریقی لە ستۆکهۆلـم
خاتوو ریـپـین چـیرۆکنووسێکی ئـۆسترالـییە بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان- دەڵێـێ بــەهــەشــتــی خــوایــە، مەلا برایم مەجید پوور
ئاگاداری/ مەڕاسیمی بەخاكسپاردنی خاڵ موتەلیب
خەڵاتی ئاشتی نۆبێل ٢٠٢٤، عوسمان کەوکەبی شاد
شیوەنی دوای هەڵبژاردن، عەلی مەحمود محەمەد- تانیشک بچووکترین وەرگری دکتۆرایە لە جیهـان.. رەزا شـوان
به نوشته‌ای از مترجم (محمد خاکی) بنگریم !، سه‌عی سه‌قزی
کۆچی دوایی موتەلیب حەریقی (خاڵە موتەلیب)
سهركهوتنی حهماس!، عهبدولهتیف ئهلمهناوی
چەند چالاكییەك لە رۆژی جیهانی دژ بە ئیعدام
ویرانکردن خاورمیانه و قتلعام مردم آن منطقه توسط دولتهای اسرائیل و ایران و امریکا!، سەعی سەقزی
چۆن وەک هەرێمی کوردستان لە جەنگی ئیسرائیل و بەرەی مقاوەمە بڕوانین؟، زوبێر رەسوڵ
ئیسرائیل و حیزبوڵا و لوبنان، مهریوان وریا قانع- فـانتـازیـا لە وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان
- ئەخلاقی ئیسلامی و تایبەتمەندیەکانی ، مەلا برایم مەجیدپوور
- هێڕشی موشەکی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل، عوسمان کەوکەبیشاد
کاریگەرییەکانی هێرشەکەی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل لەسەر پرسی کورد!، شهریف عەلی
بۆچی چارەنووسی فەلەستینییەکان وەکو ئێمەی لێهات؟، موفید محەمەد نوری
سرویس امنیتی سوئد از «احتمال نقش ایران» در حملات نزدیک سفارت‌های اسرائیل در کپنهاگ و استکهلم خبر داد.
هێرشی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل، ئەوە دوهەم هێرشی ئێرانە، وەک رێکەوتنی ژێر بە ژێر یان تەڵە دەچێ، ساڵە نەڵۆسی
حیزبوڵڵای لوبنان کوژرانی حەسەن نەسروڵڵای راگەیاند
به مناسبت دومین سالروز (جمعه سیاه) زاهدان ، سەعی سەقزی
بۆ هونەرمەندی نەمر فەتانە وەلیدی، سەعی سەقزی- لە جەنگی حیزبوڵا-ئیسرائیل، تا شەرەفکەندی و ڕیفراندۆمی باشوری کوردستان!، شهریف عەلی
هاو سەنگەری دێرین ” لە وڵامی پرسیارەکەت کە نووسی بووت دەبێ چ بکەین” ، مەلا برایم مەجید پوور- وێـژەی منـداڵان لە رووسـیا.. رەزا شـوان
ڕاگەیاندنی کۆمەڵە بە بۆنەی گیانبەختکردنی هاوڕێ ڕێبوار کەریمیان
هێرشی گەورەی مووساد بۆ سەر حیزبوڵا لە رێگای تەقینەوەی پەیجەر
یادێک لە کاک سەعیدی لێو بەبزە، سەید عەلی هاشمی
چارەنووسی نادیاری کوردی ڕۆژهەڵات له باشووری کوردستان؟، د. کامران ئەمینئاوە- بــاوەڕ ، مەلا برایم مەجید پوور
بەیانی باش ژینا- ژینانامە، برایم فەڕشی
