بابهتهکان
بیوگرافی: عارف نادری، له ساڵی 1977 له گوندی ” بوێڵا ” ی سهر به شاری ” بیجاڕی گهڕووس ” له دایكبوومز له شارستانهكانی قوروه و دێولاندا نێشتهجی بووم و لهوانهدا چالاكیی مهدهنی، فهرههنگی و سیاسیم ئهنجام داوه.
پاش ههوڵهكانی ریَژیمی كۆماری ئیسلامی بۆ تیرۆری باڵویَزی عهرهبستانی سعوودی له ویلایهته یهكگرتووهكانی ئهمریكا كۆماری ئیسلامی جاریَكی دیكه ههوڵهكانی خۆی وهگهرِ خست بۆ زهربه لیَدان له عهرهبستان
![kave_bahrami](images/stories/wene_bechuk/kave_bahrami.jpg)
![dr_qasmlu_010](images/stories/wene_bechuk/dr_qasmlu_010.jpg)
ئهگهر ئاوڕێک له شکستییهکانی رابردوو و تا رادهیهک ئهمڕۆشمان بدهینهوه.. ئهو راستییهمان بۆ دهردهکهوێت ، که ئێمهی کورد، به تایبهتیش سهرکردهکانمان، تا ئێستاش، نهمان توانیوه وهکو پێویست،
دواجار دادگای باڵای ئەمریکا بڕیاری دا کە پلانەکەی سەرۆک ئۆباما بۆ ڕیفۆرمی تەندروستی لەو وڵاتە، یاسایەکی دەستوریە و ناکۆک نیە لە گەڵ دەستوری ئەمریکادا. هەر لە گەڵ دەرچوونی پلانەکە
لهم ڕۆژانه ی دوایی دا چهند نووسراوەیەکی قیزهون و گێره شێوێنانه ، لهسهر چهند ماڵپهری کوردی دەرکەوتن کە گوایە نامەی بەرپرسێکی حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران لە دەرەوەی وڵاتن بۆ سکرتێری گشتیی ئەو حیزبە !
ئێمه که ئیمزای خۆمان لهژێر ئهو نامهیه داناوه باوهڕی تهواومان بهوه ههیه که “ئازادی مافێکی سروشتی ئینسانه” و ئهوه کۆمهڵگا و هێزهکانێتی که هێندێک جار به ناههق دهتوانن بهربهست بۆ ئه مافه ڕهوایه دابنێن.
کارگهی چیرۆکنووسی: عهباس مهعرووفی ، ئهدهبیاتی گێڕانهوه له رێگای جێگیربوونی بنهماکانی بیرکارییهوه بیچم ئهگرێ. واته دۆزینهوه سات به سات، واته گرتنی تهپۆڵکه به تهپۆڵکه، واته له پاژ(جزئ)هوه گهیشتن به گشت (کل).
که منداڵ بووین، یاری “پاشا و وهزیر”مان دهکرد. بهسهر شقارتهیهکهوه ناوهکانمان دهنووسی “پاشا، وهزیر، سهرباز و دز و … ههتا دوایی” و به نۆبه ههڵمان دهخست و بهخت یاری ههرکهسێ بوایه دهبوویه پاشا
به داخهوه که ههندێ له سهرانی کورد به ئاشکرایی بهرگری له مانهوهی مالیکی دهکهن و ههولی مانهوهی مالکی له سهر فهرمان ڕهوایهتی دکتاتۆرانهی دهدهن و، تا ئێستا نایانهوێت که متمانه لهو زاته دژ به کورده بسهێندرێتهوه،
لە سەرەتای خاکەلێوەی 1359ی هەتاوی، رژێمی ئێران لە شاری قوڕوەوە هێرشی هێنایه
بۆ ئهم وتاره؟ ئهزمونهکان دهریدهخهن که، هۆی سهرهکی، دابڕان وسهرهنگردان و شکستهکانی تا ئێستای خهباتی گهلی کورد، سهرچاوه، له لاوازی مودیریهت ورێبهریکردنهوه دهگرێ.
ئهرێ کاتی ئهوه نه هاتوه که هێزه نیشتمانپهروهرانی کورد که ساڵیانێکی زۆره خهبات بۆ کوردستانێکی ئازاد دهکهن،
كەیهان یووسفی
بەشی دووهەم:
كۆماری ئیسلامی به هۆی ئهوهی كه ریَژیمی ئهسهد زهنگی مهرگی لیَ دراوه و رۆژهكانی كۆتایی تهمهنی تیَپهرِدهكا لهرزی لیَ نیشتووه، ههر بۆیه لهم ماوهیه بهردهوام له ماڵپهرِهكانیهوه
رۆژی(18/5/2012) له (کتێبخانهی هوسبی Husby bibliotek)له ستۆکهۆڵمی پاتهختی سوید، چاوم به کتێبێک کهوت بهناوی{(فهرههنگی زانستی سیاسی)– (فهرههنگی زاراوه و قوتابخانه سیاسیهکان)– (کوردی – فارسی – ئینگلیزی)
ناچێته مێشکی هیچ ئاوهزمهندێکهوه که نهتهوهیهکی چهند ههزار
وتارێک لە روی بێزاریەوە
دلشاد جەمشیدی
![jamil_ahmadi_01](images/stories/wene_bechuk/jamil_ahmadi_01.jpg)
ئهو بارودۆخه سیاسیی و کۆمهڵایهتییه چ له ئاستی نێوخۆیی و چ له ئاستی دهرهکییدا به خاڵه لاواز و بههێزهکانییهوه له رۆژههڵاتی کوردستاندا درووست بووه، بهرههمی گهشهی سیاسیی و کۆمهڵایهتیی کورد له سهدهی بیستهم تا به ئێستایه که به دڵنیاییهوه بارودۆخێکی سهخت
سەرەتا، له کوردستاندا دوو پرۆژەی دینی هەن کە خەونی ئەوەدەبینن سەرجەمی فەزای ئاینی لهکۆمەڵگای ئێمەدا داگیربکەنو ببنە دیدو لێکدانەوەو ئاکاری دینی باڵادەست لهوڵاتەکەدا.
خودی هزری سیاسی ههردهم لهلای مرۆڤـ گرینگییهكی تایبهتی ههبووه،
ئهمرۆ گروپی ههڵوێست كه ماوهیهك لهمهو پێش له نێو ڕیزهكانی” حدک”
Continue reading
بەشی یەكەم:
سەردەمی مۆدێڕن سەردەمی گەشە و پەرەسەندنی ئازادی و یەكسانی بوو.
زۆربەی حیزبەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان کەوتوونەتە هەل و مەرجێکی ئێجگار هەستیار
کاک مستەفا هیجری بەشداری کرد لە کۆبوونەوەی مافی مرۆڤی نەتەوەیەکگرتووەکان.
سەرەتا , قسەکردن لەسەر هاوکێشەکانی هێزو دەسەڵات لهخۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا بەبێ قسەکردن دەربارەی پرۆژەی ئیسرائیلو ئەمهریکا کارێکی نەکردەیە.
سالههای ساله که کێشهی کورد له گهل بهغداوه که کێشهیهکی سیاسی و چاره سهر نهکراوه ههر ماوهتهوه، ئاشکرایه که ههموو ڕژێمهکانی یهک له دوای یهکی عێراقی درێژهیان به سیاسهتی دیکتاتۆرانه
کهڵهنووسهری دانمارکی و جیهانی .. ( هانز کریستیان ئهندهرسون ) .. له بواری ئهدهبی منداڵاندا ، تا ئهمڕۆش هیچ نووسهرێکی تری جیهانی ، لهم بوارهدا نهگهیشتوونهته پایه هانز و
بۆ فرۆشتن: پێڵاوی مناڵهکه،ههرگیز لهپێ نهکرا!
لە ماوەی چەند حەوتووی (لە٨ی جۆزەردانەوە) رابردوودا دیسانەوە جارێکی دیکە
ڕێکخراوو کۆمەڵە مرۆڤ دۆستو ئازادی خوازەکان.
ساڵانێك دەیانوت:دروستكردنی حزب بۆتە كۆمپانیای بازرگانی و وەك جانتای دۆلار هەڵگر بەدەست
وتووێژی ماڵپهڕی کوردستان میدیا لهگهڵ بهڕێز “لوقمان مێهفهر” ئهندامی کۆمیتهی ناوهندیی
کهسێ ههبوو ههموو ژیانیبه خۆشهویستی و ئهڤیندارانه تێپهڕاند
نووسینی: جیووانی سارتووری ـ مامۆستای مافی بنهڕهتیو دامهزراوه سیاسییهكان له زانكۆی رۆم
نووسهری ئهم بابهته وهک پێشمهرگهیهکی ئهوکاتی حێزبی دێمۆکرات له درێژهی ئهرکی پێ سپێردراو و تێکۆشانی ڕۆژانه چهند جار له هاتووچۆو تێپهڕین به ناوچهی سهردهشت دا
هاوکات لەگەڵ بهڕێوهچوونی دانیشتنی ئهنجومهنی مافی مرۆڤی رێکخراوی نهتهوه یهکگرتووهکان له ژنێڤ،
ئاوڕێك لە سەر دوانزەمین كۆبوونەوەی ” KNK”
مهشقی نووسین :
Continue reading
بزوتنەوەی خوێندکاری کورد وەک بەشێکی هەرە گرینگی بزاڤی ڕوناکبیری کورد ،
مێژووی وێژە و زانایانی کورد، وەکو بەهارێکی پڕ لە گوڵ و گیایە، بەرین و دڵڕفێن کە ڕەنگی خەزان ناناسێ و هەردەم سەرنجڕاکێش و هەر خاڵێکی گوڵێکی ڕەنگین و بۆن خوەشە و لە هەر گۆشەنیگایەکەوە سەیری دەکەی دارێکی بەرز و سەرکەش خۆی دەنوێنێ.
بەداخەوە هەواڵمان پێگەیشت کە کاک ڕەمەزان بابایی ناسراو بە( ڕەمەزانی ئەحمەد ژانی)
گرنگیی ژیۆپۆلتیكو ژیۆئیستراتێژیكی كوردستان لە مەسەلە نێونەتەوەیییەكانی سەدساڵەی رابردووو بەربەیانی سەدەی بیستەمدا، روانینو سەرنجی دەسەڵاتە زلهێزەكانی جیهانی بۆ لای خۆی راكێشاوە
بێگومان یۆرگێن هابرماس ههنووكه یهكێك لهدیارترینو ناوازهترین فهیلهسووفی
= کوردستان ئەمرۆ هەرێمێکی ئازاد و ئاسایشە تا ڕادەیەکی زۆر لە چاو دەرو دراوسێکانیدا و بە تایبەت لە چاو عێراق. زۆر لە عەرەبەکان لە ناوچەکانی خۆیان بژێویان نیە و خۆیان گەیاندووتە کوردستان و کارو کاسبی ئەکەن و ژیانی خۆیان بە باشترین شیوە لەوێ تێپەڕ دەکەن.
دینی ئیسلام بۆ عەرەب و تورک و فارس خێری دایەوە، کوردیش پێی ماڵوێران بوو، بێجگە لە کارەساتەکانی لەشکری ئیسلامی عەرەبی کە بەسەر کوردیان دا هێنا لەسەرەتای بەدیهاتنی ئیسلامدا، دوای ئیسلام بوونی فارس و تورکیش، ئەوانیش هەر لە رۆژی ئیسلام بونیانەوە تاکو ئەمڕۆ کارەسات بەدوای کارەسات
گهڕهکه کۆنهکان؛
Continue reading
كۆماری ئیسلامی هەر لە سەرەتای دەستبەكاربوونیەوە تا ئێستا، یەكێك لە سەرەكیترین سیاسەتەكانی بریتی لە دەستدرێژیكردن بۆسەر ماف و ئازادییەكانی گەلانی ئێران و گەلی كورد بە تایبەتبتر بووە.
لە میدیاکانەوە : زۆرم پێ خۆش بوو كه پاش تێپهربوونی بیست ساڵ بهسهر
رۆژانە زۆر لە کۆڕو کۆبونەوەو مەجلیسی خانەوادەیی و شوێنە گشتییەکان پێکدێن.
لە مێژووی هاوچەرخی ئێراندا و هەر لە كۆتاییهێنان بە دەوڵەتەكانی قاجاڕ و پەهلەوی 1 و 2 ، كردارێكی مەدەنییانە و جاروباریش هەڵكشان بەرەو كاری نیزامی رۆڵی بینیوە. ئەم كردارەش “ناڕەزایەتی گشتی” بووە كە توانیویەتی رێگا بۆ رووخانی دەسەڵاتەكانی رابردوو خۆش بكات.
دیسانەوە كۆبونەوەكانی رۆژئاواییەكان لەمەڕ پرسی ناوەكی ئێران دەستی پێكردووە و ئەمە لە حاڵێك دایە كە بە پێی لێدوانەكانی هەردولا پێش ئەم مانگە هیچیان نەیاندەویست كە لە قەراری خۆیان بكشێنەوە،
سیاسەتی ساڵی تازە كە خەریكین 6 مانگی یەكەمی تێدەپەڕێنین پێوەندە بە هێندێك بابەتی هەستیارەوە كە هەوڵ ئەدەم بە كورتی باسیان بكەم.
ئەگەر ئاوڕێكی سەرپێیی لە مێژووی دەسەڵاتی كۆماری ئیسلامی ئێران بدەینەوە، زیادەڕۆیی نییە كە بڵێم، ئەگەر هەموو رۆژێك دروشمی مردن بۆ ئامریكا و دروشمی مردن بۆ ئیسڕاییل لە لایەن كاربەدەستان و
ساڵانێکی زۆرە لە میدیاکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بە گشتی و
رۆژی یەک شەممە رێکەوتی ٢٧/٠٥/٢٠١٢ زایینی بەرامبەر بە ٧ی جۆزەردانی 1391 هەتاوی ،کاتژمێر ١٢
ڕۆژی ٢٧.٥.٢٠١٢ کۆنفرانسێک بە بەشداریی نیزیک بە تەواوی حیزب و لایەنە سیاسی یەکانی
ئهو پرسه خهراپ و نالهبارانهی ئهمڕۆی عێراق که ههر رۆژه بهرهو زیاتر ئالۆزی تێكچوونهوه دهڕوات و ڕۆژ له دوای ڕۆژیش دیاره که له عێراقی ئهمڕۆدا ئهوان تهنگژانهی که له مێژه له ئارادان وا به ئاشکرایی له نێوان زۆربهی لایهنهکانی سیاسی و مهزههبیوه بهرهو پوکانهوه دهڕوات و
خوێنەرانی بەڕێز ، بۆ ئەوەی چارەنووسی ئەو لاوە کوردە لەو مەینەتیە دەرباز بێت ،
نووسینو ئاماده كردنی: جهلال كشوهردووست
![meriwan_wurya_qaneh](images/stories/wene_bechuk/meriwan_wurya_qaneh.jpg)
زۆر جار لێرەو لەوێ گوێمان لێدەبێ کە ژنانی یەکسانیخواز، یان هەموو فمینیستەکان
یارسانیەکان لە دێرزەمانەوە خۆیان بە ئاڵاهەڵگری خەباتی کوردایەتی زانیووە و بۆ پاراستنی ناسنامەی
“تالیس”دهنووسێ: فرهیی پهیڤ ناتوانێ هۆكارێك بێ بۆ ئاوهزمهندبوونی باوهڕمان.
شا ئهو زهمانهی تێی کهوتووین؟! شا ئهو بهزم و باوان شێواوییه!؟ شا ئهو خهون و خهیاڵاته؟! بووه تا به ئێستا به “هیچ” پێبکهنی، نا .. نا ویژدانی خۆت بخه مهترسییهوه، بهڕاست بوه “هیچ” تۆ بهێنێته پێکهنین،
ڕۆژی ١٧/ ٤/ ٢٠١٢ ز. بۆ یەکەمجار دوای ١٦ساڵ لە هەندەرانەوە بە سەردانێک گەڕاینەوە بۆ کوردستانی باشور و لە فڕۆکەخانەی نێو دەوڵەتی هەولێر دابەزین. ٤ کەس لە بنەماڵەکەمان لەم سەردانەدا بەشدار بووین.
شتێکی ئاشکرایه و ڕوونه که کێشهی کورد له گهل بهغدا کێشهیهکی تازه نیهو تهنیا له سهر مافه ڕهواکانی گهلی کورده که ههمیشهو سالههایه گهلێ کورد دهچهوسێندرێتهوهو ئهوان ههست و کردهوه کهسیفهکانی
کوردستانێکی گهوره که ههموو خاکی کوردستان له خۆ بگرێ ئاواتی ههموو خهڵکی کورده،
(کۆبوونهوهی ئێران و 5+1 له بهغدا)
![qader_xenderesh](images/stories/wene_bechuk/qader_xenderesh.jpg)
مافهكانی مرۆڤ:روانگهی زاڵ لهمهڕ دهروونناسیو دهروونناسانهی مرۆڤ به تایبهتی لهوهوهیه كه مرۆڤ، سیستمێكه كه به شێوهیهكی ئاگایانه، زانیارییهكان پۆلێنبهندی، لێكدانهوهو راڤهیان دهكات، بهڵام هۆكارگهلێكی نائاگایانهی دیكه له پرۆسهی پێكهوهبوون بهسهر بڕیارهكانیدا، زاڵ دهبێت.
![nzar_kwestani](images/stories/wene_bechuk/nzar_kwestani.jpg)
ئهگهر له دوای جهنگی جیهانی دوهم ، چاوێك بهمێژووی کۆماری تورکیادا بگێرین ،لهدوای ههڵوهشاندنهوهی ئیمپراتۆریهتی عوسمانیهکان ،له یهکچونێکی زۆر له نێوان توکیای ئهوساو عێراقی ئێستا بهدی دهکهین
![selim_bewrani](images/stories/wene_bechuk/selim_bewrani.jpg)
بەردەوام تێبینی ئەوە دەكرێت كارمەندانی بواری نوێنەرایەتی دیپلۆماسی زیرەكیەكی تیژ و یادەوەری زۆر بەهێزیان هەیە، سەرەڕای ئەوپەڕی خۆپارێزی و هێمنی و زرنگی لەمامەڵەكردندا.
ئەم شەو خەو لە لام بوو، بیرێکی قوڵ و تەواوی ساتە خۆش و ناخۆشەکانی ژیانم لە پێش چاومدا دەهاتن و دەچون نەمدەتوانی بۆ ساتێکیش بێت لە خەیاڵم بچێتە دەرەوە!
( بهسهرهاتی رهزگار بوونی 106 پهنابهری ئێرانی له زمان خۆیانهوه) که له خوارهوه ئهبینن، وهرگێڕانی نووسراوهیهکی فارسییه له گۆڤاری (همبستگی – ههمبهستهگی)
قهیرانی شوناس، له بابهتهههرهگرینگهكانی چاخی سهردهمه، ئهم بابهتهلهساڵانی رابردوودا لهههموو جیهانباس و پێداگری لهسهركراوه. لهههر وڵاتێك به شێوهیهك سهبارهت به شوناس باس كراوه
لەکەس شاراوە نیە کورد لە باشووری کوردستاندا وەک بەشێک لە نەتەوەیەکی مافخوراو، هەقی خۆیەتی کە لە ڕێگای بەکارهێنانی مافی دیاری کردنی چارەنووسیەوە لایەنی بەرزی ئەم مافە هەڵبژێرێ و کیانی سەربەخۆی خۆی دامەزرێنێ
بەخێوكردنی هەندێ لایەنی سیاسی و دروستكردنی هەندێ گرووپی چەكداری عێراقی لەلایەن ئێرانەوە، گەیشتە ئەو ئاستەی چیتر بەغدا بەبێ تاران، پەنجە نەخاتە ناو ئاوەوە.
پێشانگهی کتێب ئهویش گهر له ئاستی نێودهوڵهتیدا بهرپا بکرێت،بێگومان باشترین شوێنه بۆ پێشکهشکردن و بینینی نوێترین کتێب و ئاگاداربوونهوه له بهرههمی تازه و کۆنی پهخشکار و
لەسەروبەندی ئەو دەنگەدەنگە زۆرەی سەرۆکی هەرێم لەسەر مەسەلەی دامەزراندنی دەوڵەتی کوردی بەرپایدەکاتو ئەو هەڕەشانەی بەشێوەیەکی وەرزیو بێ هیچ ئەنجامێکی پۆزەتیڤ دەربارەی دامەزراندنی دەوڵەت دووبارەیان دەکاتەوە
حەوتووی پێش یەکێک لەو کورتە فیلمانەی کە ئێمە کاتی خۆی لەسەر یوتیوب دامانابوو، لۆگۆی تیشک تی ڤی لەسەرە و بۆ ساڵیاد و بیرەوەری و سەرنانەسەری کارمەندانی ئەو کاناڵە بڵاو ببووەوە،
٧- قەسری شیرین
جۆگرفیا، ژمارەی دانیشتوان، پێکهاتە، زاراوە و ئایین
ئەم شارستانەش کە یەکێکی ترە لە شارستانەکانی پارێزگای کرماشان، ژمارەی دانیشتوانی (١٣٨٥ هەتاوی) ٢٤٣٨٣ کەس و ئێستە کە ساڵی ١٣٩١ هەتاویە،
ئهمڕۆ بۆ بینینی ههواڵه سیاسیو کۆمەڵایەتیەکان چوومە نێو یەکێک لە ماڵپەرەکان، لوولەی تفەنگێک بەر چاوم کەوت و یەکسەر کلیکم کرد بۆ ئەوەی بزانم دیسان کێ بە دەستی کێ کوژراوە؟
ههر وهک له ڕاپۆرتی ناوهندی بهڵگهکانی مافهکانی مرۆڤ بنکه له ئهیالهتی کهنهدیکت له ئهمریکا دا هاتوه،
به درێژایی زیاتر له نهوهت ساڵه.. بهبێ دابڕان و وهستان.. ساڵ له دوای ساڵ.. حکومهته عهرهبییه شۆڤێنییهکانی یهک له دوای یهکی عێراق.. به حکومهتهکهی ئهمڕۆی نووری مالیکیشهوه.. بێ شهرمانه و به شێوازی جۆراوجۆر
ئەوەی لای من بۆتە پرسیار و بە بێ وەڵام ماوەتەوە،ئەوەیە ئاخۆ ئێمەی کورد کەی لەو بۆنە و رۆژە تایبەتانە تێدەگەین کە پێویستییان بە شایی هەڵپەرین نییە؟!
ئهگهر باسهکهمان له سهرکردهی نهتهوهییهوه دهست پێبکهین ، ئهوا بێگومان دهبێ چاوێك به مێژوی گهلاندا بگێڕین و ههندێ لهو سهرکرده نهتهوهییانه ی جیهان دهسنیشان بکهین ،