بابه‌ته‌کان
چارەسەری پرسی كورد لە چوار پارچەی كوردستاندا ، لە هەر قۆناغێكی زەمەنیدا شێوەو مێتۆدی خەبات بۆ وەدەستهێنانی ماف و داخوازە رەواكانی خەڵك لە لایەن ئەحزابی سیاسی بە پێی سیاسەت
کۆبوونەوەی ڕێکخراوە سیاسییەکانی هەر چوارپارچەی کوردستان بۆ پێکهێنانی کونگرەی نەتەوەیی هەواڵێکی زۆر دڵخۆشکەرە
لە گەل ئەوەی چەند ساڵێکە بە خەونی بەستنی کونگرەیەکی نەتەوەیی کوردەوە هەموو کوردەکان و بە تایبەت هێزە سیاسی یەکانی مەیدانی خەبات و هەر وەها دەسەڵاتی کوردی لە هەرێمی کوردستان دا
کۆنگرەی نەتەوەیی وەک خەونی دەیانساڵەی گشت کوردە نەتەوەییەکانە، و هەردەم چاوەرێی دەستبەکاربوونی ئەو کۆنگرە بوون کە بتوانرێت کوردستانیان لە هۆڵێکدا و لە سەر مێزێک کۆکاتەوە.
لەنێوان ساڵەکانی٢٠٠٠ تا ٢٠٠٤ی زایینیدا، لە پڕۆژەیەکی هاوبەشی نێوان وەزارەتی دەرەوەی نۆروێژ، ئیدارەی موهاجەرەتی نۆروێژ و ڕێکخراوی نۆروێژی هیلسنکی بۆ مافەکانی مرۆڤدا وەک دیلمانج کارم دەکرد.
گەلی وشیار و خاوەن بیر و ئیرادەی مافخوازانەی میسر، دوای چەند دەیەیەك لە حوكمی سەربازی و زوڵم و زۆری حكومەتی دیكتاتۆری حوسنی موبارەك،
لە مێژ ساڵە گەلی کوردی دابەش کراو بە داخەوە نەبوەتە خاوەن جێگە و پێگە ی خۆی و بە هۆی دابەش بوون بە سەر چوار وڵاتی جیاواز دا نەی توانیوە ببێتە خاوەن وتارێکی یەکگرتووی خۆی،
پێشەکی: ئەم بەشە ئەبێتە بەشی ئاخر لە سەر ئۆردووگای ڕومادی و لە بەشی ٢١ بە دواوە باسی کار و چالاکی و پێوەندییەکانم لە گەڵ کۆمەڵە لە دەرەوەی وڵات درێژە پێ ئەدەم. هەر وەها لە سەر ئەو کارانەی کە لە دەرەوەی وڵات ڕوو بە ئۆردووگای ڕومادی کردوومانە کورتەیەک باس ئەکەم.
ماوەى چەندین ساڵه دەنگوى به ستنى کۆنگرە ( کۆنفرانس ) ێکى کوردى بە بەشدارى نوینەرانى هەر چوار پارچەى کوردستان لە ئارا دایە ئەم دەنگویە جارو بار کپ و جارو باریش پەرە ئەستینى لە رۆژهەڵاتى نیوەراست
پێشمەرگەکان: کاک کەریم زێڕە ئەندامی بەڕێوەبەری و چالاکی کۆمیتەی یەکبوونەوەی حیزبی دێمۆکڕات بە بەرپرسایەتی کاک باباعەلی مێهرپەروەر، لە بابەتێک دا بە ناوی با به‌س‌بێ ده‌تانناسم! ،
له رۆژه‌کانی ١٩ و ٢٠ فێورییه‌ی ٢٠١٢ به ده‌ستپێشخه‌ری و له ژێر چاوه‌دێری سه‌رۆکی هه‌رێمی کوردستان بەڕێز مەسعوود بارزانی، رێ و ره‌سمی رێزگرتن له شه‌ست و شه‌شمین ساڵی دامه‌زرانی
عوسمان ئۆجه‌لان برای عه‌بدوڵا ئۆجه‌لانی سه‌رۆكی په‌كه‌كه‌و ئه‌ندامی پێشوی كونسه‌ی سه‌رۆكایه‌تی ئه‌و پارته، له‌م گفتوگۆیه‌ی ئاوێنه‌دا تیشك ده‌خاته سه‌ر ئه‌و گۆڕانكاریه‌ی له‌كۆنگره‌ی نۆیه‌می كۆما جڤاكێن كوردستانێ KCKدا رویدا،
ئەگەربە شێوەیەکی بابەتی و زانستی باس لە سیاسەتی کوردی لە باشووری کوردستان بکەین، دەبیینین هەموو ئەو ڕێچکەو پێوەرە ئەخلاقی و داهێنانە، کە پێویستە لە سیاسەتدا پەیرەو بکرێت،
لەگەڵ بوونی مرۆڤ لەسەر زەویدا .. لەگەك پێکهێنانی شیرازەی خێزانی و ، بنیاتنانی ماڵدا .. منداڵانیش بوونیان هەبووە و ، لەو کاتەوە تا ئەمڕۆ ، منداڵان زۆرینەی هەموو گەلان پێکدەهێنن .. بە رێژەی لە سەدا چلی هەموو دانیشتوانی جیهانن.
جارێکیان ماسی یەکی جۆری ڕەنجە بڕیاری دا بەمەلە گۆشەو کەناری دونیا بگەڕێت ”من لە دەریای باکور تاقم چووە دەمەوێ شوێنەکانی تری دونیا ببینم ” بۆیەش بەمەلەکردن لەدەریای باشورەوە بەرەو قۆلایی ئەتلانتیک بەڕێکەوت.
بۆ ھەڵسەنگاندن و پێداچوونەوە سەرەتا پێویستە ناسینێکی تەواومان لە خۆمان و کاری رێکخراوەیی و یەکیەتیی لاوان وەک رێکخراوێکی تایبەت بە توێژی لاو ھەبێت.
کۆبوونەوەی کۆمەڵێک کەس لە دەوری یەکتر لەسەر بەرنامە و ئامانجێکی روون و دیاری کراو 
دوای زیاتر لە دوو دەیە لە شەهید بوونی رێبەری مەزن دۆکتور قاسملو، هەموو ساڵێک لە مێدیاکانەوە دەبینین و دەبیسین کە زۆرێک لەو کەسانەی وا خۆیان میراتگری قاسملو دەزانن،
كۆماری ئیسلامی ئیران له ریَگه‌ی عیراقه‌وه و به كه‌ڵك وه‌رگرتن له فرِۆكه‌ی نه‌فه‌رهه‌ڵگر به‌رده‌وام هه‌موو رۆژیَك ده‌یان ته‌ن كه‌لووپه‌لی عه‌سكه‌ری و ژماره‌یه‌كی زۆر له ئه‌ندامانی سپای پاسداران
پێشەکی ، لە هەژدە بەشی ڕابردوودا کۆمەڵێک بابەتی پێوەندیدار بە ئەو مێژووەم خستە بەر باس، کە بریتی بوون لە چۆنیەتی هاتنم بۆ ناو جیهانی سیاسەت و حیزبایەتی و گواستنەوەی سەنگەری خەبات
ئەوەندەی من چاوم بە مێژووە ئایینییەکاندا خشاندبێ، یان لەم و لەو بیستبێتم، مێژووی مرۆڤایەتی بە گشتی و ئاینییەکان بە تایبەتی، لێواو لێوە لە تەقەو لێکدان و کوشتن و بڕین و ماڵوێران کردنی داماوان و هەژاران.
دیاره که ئه‌مڕۆ له کوردستان دا تاڕاده‌یه‌ک له گه‌ل ئه‌وه‌شدا که گرفت وکه‌م و کوڕیه‌کان یه‌کجار زۆرن به‌ڵام ده‌توانم ئه‌وه بڵێم که دیموکراتیه‌ت و هه‌ولی چه‌سپاندنی دیموکراتیه‌ت له سه‌ر خاکی کوردستان دا هه‌یه،
لە 24مین ساڵوەگەری تێرۆری سەرکردەی نەمر دوکتۆر عبدالرحمانی قاسملوودا کوردانی فینلەند و بە تایبەتی ئەندامانی هەر دوو لایەنی دێموکرات و ڕیکخراوە مەدەنیەکانی سەر بەو دوو لایەنە، لە یادەوەریەکی رێک و پێک دا رێزیان لە سەرکردەی بلیمەت و کاریزمای کورد گرت.
لە ڕۆژی ٢٢ی پووشپەڕی ساڵی ١٣٦٨ی ھەتاوی، بەرانبەر بە ١٣ی ژوئیەی ١٩٨٩ی زایینی رۆژی شەھید بوونی دوکتۆر قاسملوو بەملاوە؛ کۆمەڵانی تێکۆشەری خەڵکی ماف خوازی کوردستان
پێشمەرگەکان: نەوشیروان مستەفا رێكخه‌ری گشتی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، لەنوسینێکی دوکومێنتی دا باس لە رێکەوتنەکان و کۆبونەوەکانی نێوان یەکێتی‌و پارتی ده‌كات‌و
پەیڤی «نەتەوە یەكگرتووەكان» بۆ یەكەمین جار لەلایەن «فرانكلین روزولت» سەرۆك كۆماری ئەوكاتی ئامریكا لە كاتی شەڕی دووهەمی جیهانی لە پێوەندی لەگەڵ هاوپەیمانەكانیان بەكارهات.
پاش حه‌ولی زۆر و بێ ئاکامی کاربه‌ده‌ستانی عێراق بۆ مل دان و ڕازی کردنی حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران به مه‌به‌ستی تە
حویل دانی زێده له 400 زیندانی بریتی له پاسدار،
ئه‌م به‌شه له‌م بابه‌تانه‌ی خواره‌وه پێکهاتووه:
- ڕه‌وشی زمان و سیاسه‌تی زمان له نۆروێژ، سوئێد و دانمارک
- به‌راوردکردنێکی ڕه‌وش و سیاسه‌تی زمان لهنۆروێژ، سوئێد و دانمارک
- ڕه‌وشی زمانی “سامی” لهنۆروێژ ڕوناکی به‌خشین به‌زمانی نۆروێژی و سیاسه‌تی به‌نۆروێژیکردن
لەم ساڵانەی دوای و لە رەوتی گەشەی سەریعی تێکنۆلۆژیای ڕاگەیاندن و کۆمۆنیکاسیۆن دا ،
پاش هەڵوەشانەوەی سۆڤییەتی پێشوو (ساڵی 1991) جیهان لە ڕووی سیاسی و هێزو هێژمونییەوە زیاتر بەرەو تەك جەمسەری رۆیشت و ئامریكا بوو بە تاكە جەمسەری هێز لە جیهانداو لە زۆر جێگادا رۆڵی یەكلاكەرەوەی دەگێڕا لە سیاسەتی جیهانی‌دا،
جارێکیان کچێکی هەتیو هەبو بە ناوی دیدی ، پێ گەورەی وەکو ئەو لە دونیادا نەخولقابو ، ئەژنۆ و پاژنەیەکی ئەستوری لێ ڕسکابو تابتوانی ئەو پێ یە قوڕسانەی هەلگری و دانێتەوە .
لە دەشتێکی چۆڵدا ، قەلەڕەشێک زۆر تینووی دەبێت .. زۆر بە دوای ئاودا گەڕا .. تا گۆزەیەکی دۆزییەوە ، کەمێک ئاو لە بنەکەیدا بوو .. بەڵام لەبەر قووڵی گۆزەکە ، دەنووکی نەدەگەیشتە ئاوەکە .
پێشەکی: لە بەشی حەفەدەیەمدا لە سەر دەور و کاریگەری کادیرەکانی کۆمەڵە لە سەر ئۆردووگای ڕومادی کورتەیەکم باس کرد. لە ئەم بەشەدا هەوڵ ئەدەم بە کورتی باسی ئەو خاڵانە بکەم کە ئێمەی کۆمەڵە پێی هەستاین.
تەواوی ئایینەکانی دونیا لە هەر جێگایەک سەریان هەڵداوە بۆ یەکەم جارخزمەتی لە بوارە جۆراوجۆرەکاندا بەو شوێنانە کردوە کە تێیدا هەڵقووڵاوە.
كۆماری ئیسلامی كه ته‌واوی هیَلكه‌كانی خستوته نیَو سه‌به‌دی سوریه‌وه و دریَژه‌ی ته‌مه‌نی خۆی له مانه‌وه‌ی ریَژیمی ئه‌سه‌د ده‌زانیَت و له‌م قوماره‌شه‌دا ده‌یهه‌ویَت هه‌موو كارته‌كانی به‌كار بیَنیَت
نەیاران و دوژمنانی کورد بە بێ جیاوازی هەم لە عێراق و هەمیش لە تورکیا و ئیران و سوریا ئەوەندەیان بۆیان کرابێت لە گرتنە بەری دڕندانەترین شێوازی قڕکردن سڵیان نەکردۆتەوە ،
لە گەل هەڵبژاردنەکانی ئێران و یەکیک لە کاندیدەکان بە ناوی روحانی و توزیک بە قسەی خۆی سورانەوە بەرەو ریفورمخوازی و هێندیک بەڵێنی بێ بنەما بۆ دڵخوش کردنی خەڵک
پاش هەڵبژاردنی دەوری یازدەهەمی سەرۆک کۆماری لە ئێران و هاتنە سەر کاری کەسێک بە ناوی “رووحانی” کە گویا رێفۆرمخوازە”لە واقعدا میانەرەوێکی گوێ لە مستی وەلی فەقیهە”،
نە تەنیا نەتەوەی کورد بەڵکوو هەموو نەتەوەکانی ناوچە و بگرە دونیای ڕۆژئاواش دەزانن کە شێخ سەعیدی پیران ڕێبەری بزاوی نەتەوەیی ساڵی ١٩٢٥ لە گەل خەڵکێکی زۆریەک لە تێکۆشەرانی کوردی نێو ئەو بزاوتە بە دەستی کەمالیستەکان ئیعدام کران.
لە مێژووی هاوچەری کوردستان دا، و لە ساتە جیاجیاکانی خەبات و تێکۆشانی گەلی کورد بۆ دامەزراندنی کیانێکی نیشتمانی کە بتوانێت نوێنەرایەتی ئیرادەی خەلکی کورد لە ناوچەکە و جیهان دا بیکات، ئاستەنگەکانی جوراوجۆر لە لایەن وولاتانی جیهان و هەروەها وولاتە داگیرکەرانی کوردستان پێکهاتوو.
منداڵانی ئەمڕۆ ، هیوای دواڕۆژن .. گرنگترین و بەنرخترین سامان و سەرمایەی هەر گەل و وڵاتێکن.. چارەنووس و داهاتووی هەر گەلێک ، بەندە بە رادەی گۆشکردن و پەروەردەکردن و ئاراستەکردنی راست ودروستی منداڵە چاوگەشەکانی ئەمڕۆیانەوە .
جارێکیان سێ کەسی زۆل و فێڵباز بەناوی کریک ، کرۆک و هووک هاندل گرەویان کرد لەسەر ئەوەی کامیان زیرەکترو فێلبازترە بۆ ئەم مەبەستە بەیەکەوە بەڕێکەوتن
هەر کوردێک لە هەر جێگەیەکی ئەو گۆی زەوییە هەر هەڵسوکەوتێکی ئەرێنی، یان نەرێنی هەبێ، سوود یان زیانەکەی بۆ هەموو ئەو گەلە دەگەڕێتەوە. بەواتایەکی دیکە، هەموو کوردێک نوێنەری نەتەوەکەیەتی بۆ ناساندنی لایەنی باش و ناباشی نەتەوەکەی.
پێشەکی : لە بەشەکانی پێشوترودا باسی هاتنی خۆم بۆ ناو دونیای سیاسەت و حیزبایەتی کرد کە لە پێشدا لە حیزبی دیموکراتەوە دەستم پێ کرد و پاشەن لە گەڵ کۆمەڵە درێژەم پێدا.
مێژوو ئەو رابردویەیە کە گەلانی دونیا لە باو باپیرانیانەوە بۆیان بە جێماوە و باسی رۆژگارە کۆن و بە سەرچووەکانە کە شکست و سەرکەوتن و خۆشی و ناخۆشی و بزەو فرمێسك و برین ساڕێژبوون و سەرکەوتن بۆ لوتکە و کەوتنەخوارەوە لە لوتکە و هەناسەی سەرد و خۆزگەی ئاسوودەیی و حەسرەت و هتدی ….. لە خۆ گرتووە .
بەرگی دووهەمی کتێبی “احزاب سیاسی و انجمن‌های سری در کرمانشاە” لە نووسینی کاک محەممەد عەلی سوڵتانی دەرچوو.
بایکوتی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریی ئێران و وەڵامی ڕەدی خەڵکی کوردستان بۆ ئەم بایکۆتە چی بە حیزبەکانی رۆژهەلاتی کوردستان دەڵی؟
پێشەکی , لە بەشی چواردەیەم و پانزدەیەمدا باسی کۆمەڵێکی تر لە هەڵسووڕاوان و لایەنگرانی کۆمەڵەم کرد کە لە ساڵی ١٩٩١ بە داوە لە ئۆردووگای ڕومادی و ناوچەکە پێوەندییان بە ئەم ڕێکخراوەوە کرد.
The Maulvi and the Donkey A folktale from Pakistan لە شوێنێکی وەکو پاکستان یان هیندستان بەو ماموستایەنەی وانەی ئایینی ئیسلامی دەلێنەوە دەلێن (مەولەوی) جارێکیان مەولەوی یەک لە گوندێکا کۆمەلێک سوختەی دەبیت،
لێکۆڵینەوەی مێژووی ، دێکۆمێنتاری ، سیاسی ، ئابووری ، ئەدەبی، هونەری و نیزامی و…. ئەدەبیات و دەستەواژەی تایبەت بە خۆی هەیە. ئەگەر نووسەر لە کاتی نووسینەکەی دا دیقەت نەکا، دەتوانێ بە بە کار هێنانی وشە ، یان دەستەواژەیەک زیانێکی گەورە بە مەبەستەکەی بگەیەنێ.
مێژوو بەسەرچاوەی پێشکەوتن و پاشکەوتن و هەستانەوەی مرۆڤ لەڕابردوو سەیر دەکرێت، واتا بۆ ئەوەی ژیانێکی بەختەوەر و دوونیایەی ڕون و شەفاف بۆ خۆمان و نەوەکانمان دابین بکەین،
هەڵبژاردن و هەڵبژێران یەكێك لە ئوسوولە سەرەكیەكانی نیزامێكی دێمۆكراتیكە، زۆر جاریش هەڵبژاردن دەبێتە میكانیزمێك بۆ چارەسەری كێشەكان و یەكلای كردنەوەیان.
رێکەوتی ٢٢/٦/ ٢٠١٣ بە پشتگیری کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کوردستانی ئێران-ژنێڤ کونفرانسێک لەسەر پەیماننامەی لۆزان، لە لایەن کۆمەڵەی چاندیی عیسمەت شەریف وانلی لە لۆزان بەڕێوەدەچێ.
22ی پووشپه‌ڕه، ساعه‌ت 9ی به‌یانیه، له كانیه ویشكه‌ڵانی پشتی دۆڵی زمزیران كه به سه‌رگشت ناوچه‌كه دا ده‌ڕوانێ، دانیشتووین و، خه‌ریكی پشوودانین.
کۆمیتەی بەرێوەبەری هەڵبژێردراوی کۆنگرەی شەشی یەکیەتیی لاوانی دێموکراتی کوردستان، لێبراوە کە لە کات و ساتی خۆی دا، وەکوو نەریت و لە پێناو بەردەوامی و ڕەچاو کردنی یاساو نوڕمە دێموکڕاتییکەکان، حەوتەمین کۆنگرەی لاوانی دێموکڕات بەم نزیکانە بەرێوەبەرێت. ئەمەش جێگای دڵخۆشی و هیوایەکی زۆرە.
پێشوتار: خۆێنەری هێژا، ئەم وتارە تایبەت بەمەسەلەی سەربەخۆیی بۆ باشوری کوردستان و بۆ گۆڤاری پێشمەرگەی وەزارەتی پێشمەرگەی هەرێمی کوردستان ئامادەکراوە.
پێش له هه‌ڵبژاردنه‌كانی یازده‌یه‌مین ده‌وره‌ی سه‌رۆك كۆماری رێژیم،پارتی ژیانی ئازادی كوردستان په‌ژاك له په‌یامێك دا بۆ رێژیمی كۆماری ئیسلامی داوای له خامنه‌یی رێبه‌ری رێژیم كرد
سەركەوتنی حەسەن رووحانی لەیازدەهەمین خولی هەڵبژاردنەكانی سەركۆماریی ئێران بووە هۆی ئەوەی كە زۆربەی رێفۆرمخوازەكان بە لێبڕاوانە ئەم هەڵبژاردنانە بەنیشانەی خۆشەویستی و بوونی جێگە و پێگەی باشیان لەناو خەڵكیدا لەقەڵەم بدەن
Continue reading
لە رۆژی شەممە ڕێکەوتی ١٥ی یونی ئەنجامەکانی هەڵبژاردنی دەورەیی یازدەهەمی سەرۆک کۆماری ئێران لە لایەن وەزیری نێوخۆی ئەو ولاتە ئاشکراکراو بە پێی سەرچاوەفرمیەکانی ڕێژیمی نیزامی ئاخوندی حەسەن روحانی کاندیدای باڵی میانەڕەوی نێو سیستەمی سیاسی و ئیداری ئیران بەربژێرکرابوو .
ئه‌وه گرتەیەکی ڤیدۆییە که له ساڵرۆژی شه‌هید بوونی د. شه‌رەفکه‌ندی و هاورێیانی ( له ڕێستوران میکۆنووس) ، و پاش 6 ساڵ له له‌ت بوون یا جودابوونه‌وه‌ی به‌شیک له حیزب له ستوکهوڵمی سوئید گیراوه .
له ئاكامی دوا بڕیاری شوورای نیگه‌هبان و ده‌ستنیشانكردنی چه‌ند كه‌س له پاڵیوراوانی سه‌رۆك كۆماری رێژیم له لایه‌ن ئه‌م شوورایه‌وه، كێبه‌ركێیه‌كی ته‌بلیغاتی له نێوان به‌ربژێرانی سه‌رۆك كۆماری ده‌ستی پێ كرد و هه‌ر كام له پاڵێوراوان به شێوه‌یه‌كی جیا جیادا،
وەفاداری کتێبی بیرەوەرییەکانی یەشار خانم، خێزانی ئیحسان نووری پاشا سەرکردەی شۆڕشی ئاگرییە کە بە فارسی نووسراوە و، وەرم گێڕاوەتە سەر زمانی کوردی.
Continue reading
لە لای کێ دەردی دڵ کەم تا بزانێ کوێم بریندارە!؟
بە کام دکتۆر بـڵێم زامـدارە جەرگـم بـۆم بکا چارە!؟ 
ئەم کتێبە لە ساڵی ١٨٧٠ و لە نووسینی ئالێکسیس کیڤی نووسەری بەناوبانگی فینلەندی و یەکەم کتێبە کە بە زمانی فینلەندی نووسراوە. نووسەر نزیکەی دە ساڵ خەریکی نووسینی ئەم ڕۆمانە بووە
جار و بار لێره و له‌وێ ده‌بیستم كه كه‌سانێك به ده‌نگێكی به گله و بیانووی سه‌یر و سه‌مه‌ره‌وه ده‌ڵێن، خه‌ڵكی كوردستان بۆیه هه‌قیانه له هه‌ڵبژاردنه‌كاندا ده‌نگ بده‌ن چۆن حیزبه كوردییه‌كان كه داوای بایكوت ده‌كه‌ن خۆیان یه‌كگرتوو نین!
Continue reading
رۆژی 14ی ئه‌م مانگه یانزه‌هه‌مین هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی كۆمارو چواره‌مین هه‌ڵبژاردنی شۆرای شاره‌كان پێكه‌وه‌و له‌یه‌ككاتدا له‌وڵاتی ئێران به‌ڕێوه‌ده‌چێت،
بەدرێژەكێشانی شەڕی سووریە و دەستێوەردانەكانی ئێران و حیزبوڵڵا لەكاروباری ئەو وڵاتە، چاوەڕوانی ئەوە دەكرێ ویەتنامێكی خوێناوی دیكە لەسووریە دووپات ببێتەوە و سەرجەم ئەو لایانانەی كە دەستێوەردانی ئەو وڵاتە دەكەن، بكێشێتە ناو زونگاوەوە.
ساختار و پێکهاتەی کۆماری ئیسلامی ئێران بە درێژایی مێژووی هەر بێ ڕێزی بە هەموو مرۆڤایەتی بووە. چەند نموونەیک لە بێ ڕێزییەکانی ڕێژیمی ئێران بە بیرتان دێنمەوە: کوشتنی ئیسرائیلەکان لە ئەرجنتین
هێرش و پەلاماری بێجێ و ناڕەوای چەند کەسانێک، کە دەگوترێ یەکێکیان پێشنوێژی یەکێک لە مزگەوتەکانی شاری هەولێریشە،
پێشەکی
لە بەشەکانی پێشووتردا بە زۆری باسی هەڵسووڕاوان و لایەنگرانی کۆمەڵەم لە ئۆردووگای ڕومادی کردووە
ئێران وڵاتێكی پان و بەرینە و خاكێكی رووبەرفراوانی هەیە، كۆمەڵگای ئێران لە رووی نەتەوایەتی،ئیتنیكی، زمانی،ئایینی و كولتوورییەوە پێكهاتەیەكی فرەچەشنە،
گوندی قەلەرەشە، گوندێکی سوێسنەکانەو کەوتۆتە بەشی رۆژهەڵاتی کوردستان لەسەر سنوری ئێران و عێراق، ترێ رەشی ئەو گوندە لە سەدان ساڵەوە وەک باشترین و خۆشترین ترێ رەشی کوردستان ناسراوە، بەتایبەتی ئەو کاتەی کە بەفری تازەی بەسەردا دەبارێتەوە.
مەرگی سینەماكاری ناودار و كاریگەری كورد لە باشووری كوردستان و رووداوەكانی دەوروبەری ئەو پێشهاتە، ژمارەیەك پرسیاری دروست كردوون
وشەی (رۆشنبیری) لە زمانی شیرینی کوردیماندا ، هاومانای وشەی ( کولتوور)ه لە زمانەکانی ئەوروپادا .
لە تویل 34 ساڵ حکومەت اللە، حکومەت زد ئنسانی جمهوری ئسلامی ئەقلیەتە ئاینیەکان وە تایوەت یارسانەکان روی ئەمنیەت و ئاسایش نەێرن و ڕوژ نیە کە وە بەهانەگەل جوراوجور، ئەزیەت و ئازاڕێان نەێەن.
کاتێک ئەندامانی کۆمەڵگا پرسیار نەکەن، دووشک لە ڕاست و ناڕاست نەبن،عادەتی و غەریزی هەڵس و کەوت بکەن و بژین و بە پێی باوەڕی ڕەش یان سپی بجوڵێنەوە، ملکەچی قەزا و قەدەر دەمێننەوە.
کە باسی هەڵبژاردن دەکرێ لە دنیای دیموکراتیک دایەکسەر هەموو زەینەکان دەچێتە سەر دەربرینی بیرو رای ئازاد بۆ هەڵبژارنی کەسی شیاو بۆ شوێنی شیاو.
کاتێ لەگەڵ دەستەخوشکەکانی دا لە کۆڵان، لە ژێر دارتووەکەدا، لە پەنای حەسارە داڕووخاوەکەی کۆڵان، یەکیان دەگرت، بە قاقا بەرز و خەندە پچڕ پچڕەکانی ئەتناسییەوە.
بۆ هەموو لایەک ڕونە کە لەسیستمی کۆماری ئیسلامیی ئێران ڕێفۆرم و گۆڕانکاری دژوارەو هەر شێوە گۆڕانکارییەک لە بەرژەوەندی خەڵک کۆتایی پێکنایەت.
میر بەدرخان لە ساڵی ١٨١٢ لە تەمەنی ١٨ ساڵیدا فەرمانڕەوایی جەزیرەی دەست کەوت و، نیازی وا بوو کە دەستی تورک لە ناو وڵاتەکەی کۆتا بکا
خەڵكانی ئێران پاش خەباتێكی جەماوەری و بەردەوام و بێ پسانەوە دژی رێژیمی تۆتالیتری پاشایەتی بنەماڵەی پەهلەوی لە مانگی رێبەندانی ١٩٧٩ی زایینی سەركەوتنێكی مێژووی و كەم وێنەیان بۆ خۆیان دەستەبەركرد،
پێشتر باسی بنچینەی سوێسنیەکان و مامەسێنیەکانمان کرد کە خاوەنی خوزستان و رۆژهەڵاتی کەنداوی ئێران بوون و ئەردەشیر رایگواستوون و بەشێکی هیناونە ناوچەی سەردەست و فەقێ محەمەدە سەرەی بێورانیش
(ئاوڕدانەوەیەک لە وتوێژەکەی بەڕێز جەلال جەلالیزادە دەگەڵ گۆڤاری سیڤیل) 
ئەو مەسەلەو کێشە سیاسیانەی وڵاتەکەمان لەگەڵیان بەرەو ڕوویە زۆر و جۆراوجۆرن. هەر بەوپێیە ڕوانگەو بۆچوونی جیاوازیش بەرانبەر بەوان لە کۆمەڵگای ئەمڕۆی ئێراندا لە گۆڕێدان. 
گالیلە 15.02.1564 لە شاری پیزا لە ناوچەی توسکانی لە باکووری ڕۆژاوای ئیتالیا لە دایک بوو و 18.01.1642 کۆچی دوایی کرد.
پێشەکی
لە ئەم بەشەدا هەوڵ ئەدەم کە بە یاد کردنەوەیەکی کورت ڕێز بگرم لە خەبات و دڵسۆزی بەشێکی تر لە ئەو لایەنگرانەی کۆمەڵە
کورتە چیڕۆک
هەمزە پیاوێکی هێمن و گران و سەرو ڕیش ماش و برنج ، چالاک و شارەزا لە کارو پیشەی خزمەتگوزاری ، بێ ئاگا لە داوی ئەو چاوچنۆکەی ڕۆژێک لەڕۆژان چەرمەسەرانەی پێدەکات! .
جیاوازیدانان بریتیە لە هەر چەشنە هەڵاواردنێکی ناڕەوا و نابەجێ کە دەوڵەت بەرانبەر کەسێک، کەسانێک یان گرووپێک یا پەیڕەوانی کەمایەتیە نەتەوەیی، مەزهەبی، ئیتنیکی، جینسی و زمانی و هتد…. یەکان بەڕێوەی دەبات.
لە وتاری پێشوومدا کە چەند ڕۆژ لەمەوپێش بڵاو کرایەوە چەند پرسێکی پێوەندیدار بە هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری لە کۆماری ئیسلامی ئێران وئامانج لە بەڕێوەبردنی هەڵبژاردنم لە ناوچەکە هێنایە بەرباس.
پێشەکی: لە درێژەی ئەم زەنجیرە نووسراوەیەدا ئەم جارەش هەوڵ ئەدەم یادێک بکەم لە بەشێکی تر لە هەڵسووڕاوان و لایەنگرانی دڵسۆزی کۆمەڵە لە ئۆردووگای ڕومادی لە نێوان سالەکانی ١٩٨٤ تا ٢٠٠٥ زایینی، تا ئەو کاتەی کە ئەو ئۆردووگایە بە تەوای داخرا.
لە ماوەی چەند رۆژی رابردوو دا، پارتی ئازادی کوردستان لە بەیاننامەیەک دا بە توندی هێرشی کردە سەر لایەنە سیاسییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و دوابەدوایی ئەو راگەیاندنە، 
کاریگەری وێبلاک نوسین لە ناو لاوان داو هەستی نەتەوایەتی لە رۆژهەڵاتی کوردستان
ئینترنێت ئەو تکنولوژیا نوێ یە کە توانی هەموو دنیا لە ناو ماڵیکی بچوک دا کۆبکاتەوەو بە ئاسانی بتوانرێ پێوەندی نوسین و
به‌شداریكردنی به‌ره‌ی ریفورمخوازان له هه‌ڵبژاردنه‌كانی سه‌رۆك كۆماری دا،پاراستنی درێژماوه‌ی نیزامه یا تۆڵه سه‌ندنه‌وه‌یه.
هەرکە پێش لەداریۆش لەم سەرزەوییەداژیابێت ئاغای پیرنیا بەدێو وناشیرین ناوی ناوە٠ 
قەیرانی هەموولایەنەی کۆماری ئیسلامی هەروادێ بەرین دەبێتەوە. بایکۆتی ئابووری و بازرگانی وماڵیی رێژیم و بێزراویی سیاسی و دێپلۆماسی ئەو لە نێو وڵاتانی ناوچەو دونیادا لە لایەک و ئەو ناڕەزایەتیە جەماوەریەش کە لە نێوخۆدا لەگەڵی بەرەو ڕوویە لە لایەکی دیکەوە،
هه‌موو گه‌لانی دنیا پرۆسه‌ی هه‌ڵبژاردن به‌گرنگ ده‌زانن. ته‌نانه‌ت ده‌وڵه‌تانی دیکتاتۆریش ناتوانن له ده‌نگی گه‌ل خۆبشارنه‌وه، به ناچاری هه‌وڵ ده‌ده‌ن ئه‌و پرۆسه‌ی که پێی ده‌گوترێ هه‌ڵبژاردن و دیاری کردنی نوێنه‌ری خه‌ڵک جێبه‌جێ بکه‌ن.
کاک عەبدولا حیجاب لە وتوێژێکی دا لە گەل ماڵپەڕی ” ڕۆژهەڵاتتایمز” باس لە رووداوەکانی چەند ساڵی ڕابردووی نیو بزاوی نەتەوایەتیی ڕۆژهەڵاتی کوردستان وبەتایبەتی ئەو دابڕانەی نیزیک بە ٧ ساڵ پێش کە لە نێو حیزبی دێمۆکراتی کوردستان پێک هێنرا دەکا.
هاوار بازیان / ئایا فەرامۆشیان كردووە دەردی هەرە گران چییە؟ بۆچی تووشی ئەو كەوتنە سیاسییە هاتوون؟
هەڵبژاردن یەکێ لە کۆڵکە هەر سەرەکییەکانی دامەزراوەی دیموکراتییە و ئەو سیستمە لە هیچ شوێنێکی دوونیا بە بێ ڕەچاو کردنی ئەو کۆڵەکە سەرکەوتوو نابێت.
شۆڕشی مافخوازانه و به‌رهه‌قی ئه‌و به‌شه‌ی خاکی کوردستان به‌ره‌و ئاقارێکی نادیار ده‌با، ئه‌گه‌ر سه‌رانی کورد به هه‌ڵوێستی خۆیان دا نه‌چنه‌وه!
ئه‌م کتێبه له نووسینی رێبه‌ری شه‌هید کاک دوکتور قاسملوویه که له ساڵی 1977 له فه‌رانسه به زبانی فه‌رانسه‌یی نووسیوه‌یه.
کاک فەتاح ئەمیری “روماننووسی بە توانا” کۆچی دوایی کرد.
بیـرۆکە لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان
سوریه و رۆژئاوا؛ چه سرنوشتی خواهند داشت؟ با نگاهی به تاریخ سوریه، از تاسیس تا امروز
وتووێژی من ساڵە نەڵۆسی لە بەرنامەی وێژمان، کوردکاناڵ
شەڕی ئێدە و ئایین ناکەین، مەلا برایمی مەجید پور 
بۆچی رووخانی رژێمی ئەسەد و سووریام پێخۆشە!؟..، هەڵۆ بەرزنجەیی 
وال‌استریت ژورنال: ترامپ در حال بررسی حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران است.
ڕوانگەی ناوەندی بەڕێوەبەریی حیزبی دێموکرات لەبارەی ڕووداوەکانی سووریە
گـرنگـیـیەکانی کـنجکاوی بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان
روخانی رژێمی بەعسی سوریا، عوسمان کەوکەبیشاد
9 دیسەمبەر رۆژی قەدەغەكردنی جینۆسایدو رێزگرتن لە قوربانیانە
کۆڕیادی هاوڕێ قاسم قارەمانی ، وێنە و فیلم
دیکتاتۆری 53 ساڵەی بنەماڵەی ئەسەد کۆتایی هات و پیرۆزبایی لە گەلی سوریا دەکەین
بیرەوەری:هەڵوێستێکی جوانمێرانە بۆ پووچەڵکردنەوەی پلانێکی زیانباری کۆماری ئێسلامی، بە بۆنەی ڕۆژی پێشمەرگە،سەدیق باباییی
بە خاکسپاردنی هاوڕێ قاسم قارەمانی لە شاری ڤیسترۆسی سوید
ڕژێمی ئەسەد کۆتایی پێدێت؟ کورد لە ڕۆژئاوا چی بکات و چی نەکات؟، د. خالید خەیاتی
پێشهاتەکانی سووریا و لێکەوتە ناوخۆیی و هەرێمییەکانی، شێرکۆ کرمانج
فەهمی کاکەیی: ساڵی رابردوو 7 هەزار منداڵی کورد لە سوێد زمانی کوردییان دەخوێند
پرویز ناتل خانلری و {شعر عقاب (پوشکین)، سەعی سەقزی
سمینارێك لەسەر جینۆسایدی كورد لە كۆنگرەی 23 ی دادگای تاوانی نێودەوڵەتی لە شاری لاهای هۆڵەندا
دەتەوێت ڕۆژئاوای کوردستان بپارێزی؟ دەبێت لە حەلەب شەڕی خۆت بکەی، مەیسەم مورادی
چەند هەواڵێک و کورتە فیلم لە سەر ئالۆزیەکانی سوریە
کۆچی دوایی هاوڕێ قاسم قارەمانی و ئاگاداری بەخاکسپاردن و یاد کردنەوە
نایلا خەڵاتگری خەڵاتی ئاشتیی نیودەوڵەتی منـداڵان.. رەزا شـوان- ئێمە هەر بەیەک چاو دەبینین !، مەلا برایم مەجید پوور
یادێک لە سێ شەهید، کە یەکیان هەرگیز نەگەڕایەوە، عەلی هاشمی
هۆرامان / شاهۆ/ شاوە/ ئەشاوەهوو، سدێق بابایی
رەهەنـدی نەتەوەیی و نیشـتمانی لە هـۆنـراوەی منداڵان.. رەزا شـوان
نتانیاهو: اسرائیل به برنامه هسته‌ای حکومت ایران ضربه زد
هــــــــــــــاڵ؛ ڕۆمان ، سدێق بابایی
كەركووك لە نێوان هەردوو ئاماری 1947-1957، عەلی مەحمود محەمەد
گەشەكردنی كەركووك لە قەبارەو ژمارەی دانیشتوان ، عەلی مەحمود محەمەد
بۆ کێ دەنووسی؟!، برایم فەڕشی 
لە خۆم دەگەڕێم، برایم فەڕشی
پرونده ۵۴ هزار صفحه‌ای فساد ۵۲ مقام ارشد جمهوری اسلامی
تایبەتمەنـدییەکانی پاڵەوان لە چـیرۆکی منـداڵان.. رەزا شـوان
هەڵبژاردنی پارلەمانی کوردستان، عوسمان کەوکەبی شاد
” هەتا ئێستاش رۆژ نییە تاوێک بۆ دایک و باوکم نەگریم” سالۆ مولەر ، و. هەڵۆ بەرزنجەیی
عصیان آهو؛ بازپس‌گیری زنانه بدن
یادێک لە شەهیدی فەرماندە جەعفەر بایەزیدی (چەعفەر کۆمەڵە)، عەلی هاشمی
کریستینا هامۆک کۆچ دەبێتە یەکەم کەشتیوانی ژن بۆ سەر مانگ.. رەزا شـوان
مافی كەمایەتییەكان لە نێوان رەیان شارباژێڕی و مونا چۆمانی، عەلی مەحمود محەمەد
بەس نیە شەڕو دووبەرەکی ؟!، مەلا برایم مەجید پوور
یەکەم هێرشی ئاشکرای ئیسرائیل بە فڕۆکەی شەڕکەر بۆ سەر ئێران، بۆچوونی مەنسوور عەزیزی و عەلی جەوانمەردی
خەبات بۆ پاراستنی یەکڕیزیی هەرێمی کوردستان، د. سامان شاڵی- پارتی چەپی ئەڵمانی لە دووڕیانی: دەستپێکێکی نوێ و هەڵوەشانەوە دا، هەڵۆ بەرزنجەیی
ماسییه زیته، سەعی سەقزی
بە خاکسپاردنی هاوڕێ موتەلیب حەریقی لە ستۆکهۆلـم
خاتوو ریـپـین چـیرۆکنووسێکی ئـۆسترالـییە بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان- دەڵێـێ بــەهــەشــتــی خــوایــە، مەلا برایم مەجید پوور
ئاگاداری/ مەڕاسیمی بەخاكسپاردنی خاڵ موتەلیب
خەڵاتی ئاشتی نۆبێل ٢٠٢٤، عوسمان کەوکەبی شاد
شیوەنی دوای هەڵبژاردن، عەلی مەحمود محەمەد- تانیشک بچووکترین وەرگری دکتۆرایە لە جیهـان.. رەزا شـوان
به نوشته‌ای از مترجم (محمد خاکی) بنگریم !، سه‌عی سه‌قزی
کۆچی دوایی موتەلیب حەریقی (خاڵە موتەلیب)
سهركهوتنی حهماس!، عهبدولهتیف ئهلمهناوی
چەند چالاكییەك لە رۆژی جیهانی دژ بە ئیعدام
ویرانکردن خاورمیانه و قتلعام مردم آن منطقه توسط دولتهای اسرائیل و ایران و امریکا!، سەعی سەقزی
چۆن وەک هەرێمی کوردستان لە جەنگی ئیسرائیل و بەرەی مقاوەمە بڕوانین؟، زوبێر رەسوڵ
ئیسرائیل و حیزبوڵا و لوبنان، مهریوان وریا قانع- فـانتـازیـا لە وێـژەی منـداڵان.. رەزا شـوان
- ئەخلاقی ئیسلامی و تایبەتمەندیەکانی ، مەلا برایم مەجیدپوور
- هێڕشی موشەکی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل، عوسمان کەوکەبیشاد
کاریگەرییەکانی هێرشەکەی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل لەسەر پرسی کورد!، شهریف عەلی
بۆچی چارەنووسی فەلەستینییەکان وەکو ئێمەی لێهات؟، موفید محەمەد نوری
سرویس امنیتی سوئد از «احتمال نقش ایران» در حملات نزدیک سفارت‌های اسرائیل در کپنهاگ و استکهلم خبر داد.
هێرشی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل، ئەوە دوهەم هێرشی ئێرانە، وەک رێکەوتنی ژێر بە ژێر یان تەڵە دەچێ، ساڵە نەڵۆسی
حیزبوڵڵای لوبنان کوژرانی حەسەن نەسروڵڵای راگەیاند
به مناسبت دومین سالروز (جمعه سیاه) زاهدان ، سەعی سەقزی
بۆ هونەرمەندی نەمر فەتانە وەلیدی، سەعی سەقزی- لە جەنگی حیزبوڵا-ئیسرائیل، تا شەرەفکەندی و ڕیفراندۆمی باشوری کوردستان!، شهریف عەلی
هاو سەنگەری دێرین ” لە وڵامی پرسیارەکەت کە نووسی بووت دەبێ چ بکەین” ، مەلا برایم مەجید پوور- وێـژەی منـداڵان لە رووسـیا.. رەزا شـوان
ڕاگەیاندنی کۆمەڵە بە بۆنەی گیانبەختکردنی هاوڕێ ڕێبوار کەریمیان
هێرشی گەورەی مووساد بۆ سەر حیزبوڵا لە رێگای تەقینەوەی پەیجەر
یادێک لە کاک سەعیدی لێو بەبزە، سەید عەلی هاشمی
چارەنووسی نادیاری کوردی ڕۆژهەڵات له باشووری کوردستان؟، د. کامران ئەمینئاوە- بــاوەڕ ، مەلا برایم مەجید پوور
بەیانی باش ژینا- ژینانامە، برایم فەڕشی
