بابه‌ته‌کان
ئه‌زموونی کاری سیاسی له رۆژهه‌ڵاتی کوردستان له دوو دەیه‌ی ڕابردوو و ئاڵوگۆره‌کانی ناوچه‌ی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست که ناوچه‌ی کوردستانیشی گرته‌وه، به ئاشکرا و نهێنی حیزبه‌کان خرانه ناو ئابڵۆقه
حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران له نێو حیزب ورێکخراوه ، کوردستانی ، ئێرانی، ناوچه‌یی ونێونه‌ته‌وه‌ییه‌کاندا پرستیژی به‌رزی خۆی هه‌یه. حیزبێکه له قوڵایی واقعیه‌ته سیاسی،
حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران له نێو حیزب ورێکخراوه ، کوردستانی ، ئێرانی، ناوچه‌یی ونێونه‌ته‌وه‌ییه‌کاندا پرستیژی به‌رزی خۆی هه‌یه. حیزبێکه له قوڵایی واقعیه‌ته سیاسی،
ئەمرۆ 68مین ساڵڤەگەری دامەزراندنی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێرانە، حیزبێک کە توانی لە ماوەیەکی کورت دا رێنێسانسێکی گەورە لە خەباتی نەتەوایەتیی کورددا پێک بێنێت و شانازی دامەزراندنی یەکەم کۆماری مێژوویی کورد بەناوی خۆیەوە تۆمار بکات.
ئاخێزگەی پارتە سیاسیە مودێڕنەكان لە رۆژئاوا، بێگومان مۆدێڕنیتەیە و پارامێترەكانی ئۆمانیزم، سێكۆلاریزم، بنەماكانی مەعریفەناسی و پلۆرالیزمی سیاسی تۆخمە سەرەكیەكانی پێكهێنەری پارتە سیاسیەكان بە ئەژمار دێن.
له سه‌ره‌تای ئه‌م مانگه‌دا وه‌زاره‌تی رۆشنبیری و لاوان و به‌رێوه‌به‌رایه‌تی گشتی وه‌رزش له رێ و ره‌سمێكی شایسته‌و قه‌شه‌نگدا به مه‌به‌ستی رێزگرتن له ئه‌رك و ماندووبوونی وه‌رزشوانه دێرینه‌كانی كوردستان
موناقشەی ئەندامانی پارلەمانی ئێران لە سەر کاندیدەکانی کابینەی رۆحانی دەتوانێ ئەو خولیایە دروست بکا کە لە کۆماری ئیسلامیدا شتێک بە ناو “سیاسەتی نێوخۆیی” هەیە.
[ زندان آینه حزب است . دکتر قاسملو]
(ملاحظه؛ (محتوای این مطلب مربوط به تاریخ گذشته حزب دمکرات کردستان ایران بوده و با مشی سیاسی رهبران کنونی این حزب مطابق نمی باشد!!؟
ڕۆژی ٢٥ی گه‌لاوێژی١٣٢٤ی هه‌تاوی، نوخته گۆڕانێكی گه‌وره‌ی مێژوویی له ٦٨ساڵی ڕابردوودا له‌‌كۆمه‌ڵگای كوردستانی ڕۆژهه‌ڵاتدا ڕوویداوه. ئه‌و نوخته گۆڕانه مێژووییه پێك هێنه‌ری دامه‌زرانی حیزبی‌دێموكڕاته له ڕۆژ هه‌‌ڵاتی كوردستان. ئه‌و حیزبه‌ی كه به درێژایی ته‌مه‌نی بۆ‌وه‌ده‌ست هێنانی مافی ڕه‌وای گه‌لی كورد له جووڵه‌و به‌ربه‌ه‌كانی دابووه
کورد نەتەوەیەکی بێبەشکراو لە مافی دیاریکردنی چارەنووسی سیاسی خۆیەتی. هێشتاش بەداخەوە جگە لەشاخەکانی کوردستان و تفەنگی دەستی پێشمەرگەکانی، دۆستێکی دیکەی جێی متمانەی بۆ پەیدا نەبووە.
لەو کتێبانەی لەو ماوەیەدا خوێندوومەتەوە، رۆمانی “بابەلاق درێژ”بوو کە مام ئەنوەر سوڵتانپەنا لە زمانی فارسییەوە وەریگێڕاوەتە سەر زمانی کوردی.
ئەم رۆمانە بە پێنووسی خاتوو جین وێبستێرە(١٩١٦ـ ١٨٧٦) کە نووسەرێکی ئامریکاییە
كه پێگه‌یشتم تێگه‌ێشتم كه مرۆڤێكی چه‌ند قات چه‌وساوه‌م .چه‌وساوه‌ی ده‌ستی سیستمێكی ملهور وموسته‌بدی دینیم.چه‌وساوه‌ی ده‌ستی كۆمه‌ڵگایه‌كی نێر سه‌نته‌ری كوردیم،چه‌وساوه‌ی ده‌ستی ناوبنه‌ماڵه‌ی كوردیم كه هیچ چه‌شنه تێگه‌یشتنێكی له به خێو كردنی منداڵ نییه.چه‌وساوه‌ی ده‌ستی ژینگه‌و په‌روه‌رده‌و كۆمه‌لگاو له هه‌مووشی خراپترچه‌وساوه‌ی ده‌ستی خودی خۆمم
• ئەو كاتەی كە خۆپێشاندانەكانی شوباتی 2011 لە هەندێك شوێنی هەرێمی كوردستاندا بەڕێوە دەچوو، وای لێهات كە ئیسلامی سیاسی بەخۆیان و دروشمەكانیانەوە لەسەر ئەو خۆپیشاندانانە زاڵ ببوون،
پێوەندی گرتن لە شاری لێکسەلەوە
هەر وەک پێشتر باسم کرد پاش ئەوەی کە لە لیکسەلە جێگیر بووین و تا ڕادەیەک ئیش و کارە سەرەتاییەکانمان جێ بە جێ بوون، ئەوسا ئیتر نۆبەی پیوەندی گرتن لە گەڵ نوێنەرایەتی کۆمەڵە، کۆمیتەی دەرەوەی وڵاتی حیزبی کومونیستی ئێران و پێوەندی گرتن لە گەڵ فدراسیونی شۆرای پەنابەرانی ئێرانی بوو
پێشبرکێ وەک یەکێک لە بابەتەکانی کایەی سیاسی، کۆمەڵایەتی، ئابووری، ڕۆشنبیری و داهێنان لە جیهان چاوی لێ دەکرێ. پێشکەوتنی ژیانی کۆمەڵگای جیهان لە سەر دەستی پێشبرکێ و ململانێی سالم بە هەموو ئەو ئامانج و پێشکەوتنانە دەگەن
ڕۆژوو یەکێکە لە ئەرکە دیاریکراوەکانی ئایینی ئیسلام بۆ هەر تاکیکی باڵغی ئاقڵی ، ئازادی ، موسوڵمان. ئەگەر بە بێ بیانویەکی شەرع پەسند ئەنجام نەدرێ سەزای هەیە. لە ڕوانگەی ئایینەوە بۆیە بەرۆژوو بووین و دەبین.
دوێنێ شەو گوێم لە رووداو تیڤی ئەگرت، کە کاک خالید عەزیزی وەک بەرپرسی رێکخراوێکی سیاسی کورد، باسی چۆنیەتی خەباتی کوردی دەکرد لە بەرانبەر کۆماری ئیسلامی ئێراندا.
پێكهێنان و رێكخستنی كۆنگرەیەكی نەتەوەیی بە مەبەستی تاوتوێ كردنی پرسی كورد لە چوارپارچەی كوردستان، دروستكردنی یەكرێزی و هاودەنگی لە چارەسەری پرسەكانی پێوەندیدار بە كورد،
ئه‌مجاره‌ش چاوێ به دیوانه‌که‌ی مامۆستا و زانا و شاعیری کوردو کوردستانی مامۆستا مه‌لاخدری نیشتمانپه‌روه‌ر دا ده‌گێڕین. چیژێ له‌م دوو هۆزانه‌ی خواره‌وه ده‌چێژین و هه‌زاران سڵاو بۆ گیانی پاکی ئه‌و خاکپه‌روه‌رو دڵسۆزه کورده ده‌نێرین و چه‌ند خوله‌کێک یادی ده‌که‌ینه‌وه
تازە گەیشتووینەتەوە، سەیدۆ ماشێن ڕادەگرێ و دەردەپەڕێتە دەرێ، من فریا ناکەوم، ماشێن پشتاوپشت خلۆر دەبێتەوە، 
هەر وەک ئاگارارن چەند هەفتە پێش ئێستا شانۆی بە ناو هەڵبژاردن لە ئیرانی ژێر دەستی کۆماری سێدارە ی ئیسلامی بەرێوە چوو
لە بەشی یەکەمی ئەم باسەدا ، بە کورتی باسمان لە ئەدەبی منداڵان لە چاخەکانی کۆندا کرد .. دوایش باسمان لە گەشەکردن و پێشکەوتنی رەوتی ئەدەبی منداڵان ، لە وڵاتانی فەرەنسا و ئینگلتەرادا کرد .. لەم بەشەدا ( بەشی دووەم ) ، درێژە بە مێژووی ئەدەبی منداڵان لە هەریەکە لە وڵاتانی : ( ئەڵمانیا ، روسیا ، وڵاتانی ئیسکندناڤیا ، ئەمریکا ، ئیتالیا ، ئیسپانیا ، هیندستان ، بە کورتیش ئاماژە بە چەند وڵاتێکی تر دەکەین … ) 
دۆخی ئەمڕۆی کۆماری ئیسلامی ئێران باشترین دەرفەتە بۆ دەستپێکردنەوەی خەباتی چەکداری لەڕۆژهەڵاتی کوردستان.
کتێبی “سوئدی ها در ایران (سوێدییه‌کان له ئێران) باسی سه‌فه‌ری یه‌که‌م سوێدی به ناوی “ئاکسێل ئۆکسن ستێرناس Axel Oxenstiernas” له ساڵی ١٦١٧ تاکوو سه‌فه‌ری “داگ هامه‌رشۆێڵد Dag Hammarskjöld” سکرتێری گشتی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان له ساڵی 1955 ده‌کا.
لەم وتارەدا مێژووی دیموکراسی شی دەکەمەوەو هاوکات قامک لەسەر کەموکورتییەکانیشی دادەنێم، لەکۆتایی وتارەکەشدا، کێشەکانی هەردوو چمکی سۆسیالیزم و دیموکراسی شرۆڤە دەکەم و ڕێگاچارەکانیش بۆ بنبڕ کردنی کێشەکانی کۆمەڵگا لەتوێی پێشنیاردا دەخەمەڕوو.
ئەمجارەش گەلەکەمان کە زۆرینەی موسڵمانە کەوتە بەر هەڕەشەی فتوای بەرەی نەسرە، کە باس لە سەر حەڵاڵ کردنی خۆێن و تاڵان کردنی ماڵ و سامان و ئەتک کردنی نامووسی ئەم نەتەوەیە ئەکات.
خالید عەزیزی سکرتێری گشتی هاوڕێیانی پێشوو لە بەرنامەی هەڤپەیڤینی ئەمشەوی 2013-07- 30 تەلەفزیۆنی “رووداو”دا قسەی کرد و لە قسەکانیدا باسی لە هێندێک لە رووداوەکانی ئەم دواییانەی وەک یەکگرتنەوەی بنەماڵەی دێموکرات،
بیست و یەکەم – عەلی قەنبەری
لە کەمپی ئەلتاشەوە بەرەو وڵاتی سوید
پاش ھەشت ساڵ و دوو مانگ و چوار ڕۆژ لە ژیانی پڕ لە ئازار و مەینەتی کەمپ نشینی لە لایەک و ھەوڵدان بۆ وشیار کردنەوەی جەماوەری زەحمەتکێش لە لایەکی ترەوە، سەرئەنجام ڕۆژی ٢٥ مانگی سپتامبری ساڵی ١٩٩٠ زایینی بە خۆم و خانەوادەمەوە ئۆردووگای ڕومادیمان بە جێ ھێشت و بەرەو وڵاتی سوید بە ڕێ کەوتین
سەرەڕای پیرۆزبایی کونگرەی چواردەهەمی کۆمەڵەی شۆڕشگێڕی زەحمەتکێشانی کوردستانی ئێران، هیوای یەکگرتنەوەی لایەنەکانی کۆمەڵە و کاری زیاتر بۆ کرماشان و بەشی خوارووی ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەخوازم.
حەسەن پاڵانی
ئەگەر بە وردی و بە شێوەی مێژوویی ئاورێک لە سەر سەرھەڵدان و دەستەواژۆی چەمکی کۆمەڵایەتی بدەینەوە و بڕۆینە سەر ھێندیک ڕەھەندی بەراوردکاری دوو چەمکی کۆمەڵایەتی یان نا کۆمەڵایەتی بوونی کۆمەڵگای کووردی
مەجید پاڵانی
لەدرێژایی مێژووی مرۆڤایەتیدا بە دوور و نزیکییەوە، لە ھەموو بوارەکانی ژیانی کۆمەڵایەتی، ئابووری، ھزری، کولتووری، ئایینی، جوغرافیایی و … ھتد، گۆڕانکاری پێک ھاتووە و ئەم ڕەوتە ھەربەردوامیش دەبێ. ئەگەر بەچاوی بینی ڕاستییەکان و بە گوێی بیستنی دروستییەکانەوە بڕوانین و ببیسین
لە سەدەکانی رابردوودا ئایدیۆلۆژیای رەهاگەرا و نەگۆڕ و لایەنگرانی نەریت، بە شێوازی جۆراوجۆر بیر و زەینی خەڵکیان چەواشە کردووە و زیانی گەورەیان بە زانست و پێشکەوتنی کۆمەڵگای کوردستان گەیاندووە.
له‌نێو په‌ندی پێشینانی کوردیدا، زۆروشه‌ی جوان ،زۆر ئامۆژگاری به‌نرخی گێڕانه‌وه‌ی شکست و سه‌رکه‌وتنی تێدایه. کوردده‌ڵێ :
چارەسەری پرسی كورد لە چوار پارچەی كوردستاندا ، لە هەر قۆناغێكی زەمەنیدا شێوەو مێتۆدی خەبات بۆ وەدەستهێنانی ماف و داخوازە رەواكانی خەڵك لە لایەن ئەحزابی سیاسی بە پێی سیاسەت
کۆبوونەوەی ڕێکخراوە سیاسییەکانی هەر چوارپارچەی کوردستان بۆ پێکهێنانی کونگرەی نەتەوەیی هەواڵێکی زۆر دڵخۆشکەرە
لە گەل ئەوەی چەند ساڵێکە بە خەونی بەستنی کونگرەیەکی نەتەوەیی کوردەوە هەموو کوردەکان و بە تایبەت هێزە سیاسی یەکانی مەیدانی خەبات و هەر وەها دەسەڵاتی کوردی لە هەرێمی کوردستان دا
کۆنگرەی نەتەوەیی وەک خەونی دەیانساڵەی گشت کوردە نەتەوەییەکانە، و هەردەم چاوەرێی دەستبەکاربوونی ئەو کۆنگرە بوون کە بتوانرێت کوردستانیان لە هۆڵێکدا و لە سەر مێزێک کۆکاتەوە.
لەنێوان ساڵەکانی٢٠٠٠ تا ٢٠٠٤ی زایینیدا، لە پڕۆژەیەکی هاوبەشی نێوان وەزارەتی دەرەوەی نۆروێژ، ئیدارەی موهاجەرەتی نۆروێژ و ڕێکخراوی نۆروێژی هیلسنکی بۆ مافەکانی مرۆڤدا وەک دیلمانج کارم دەکرد.
گەلی وشیار و خاوەن بیر و ئیرادەی مافخوازانەی میسر، دوای چەند دەیەیەك لە حوكمی سەربازی و زوڵم و زۆری حكومەتی دیكتاتۆری حوسنی موبارەك،
لە مێژ ساڵە گەلی کوردی دابەش کراو بە داخەوە نەبوەتە خاوەن جێگە و پێگە ی خۆی و بە هۆی دابەش بوون بە سەر چوار وڵاتی جیاواز دا نەی توانیوە ببێتە خاوەن وتارێکی یەکگرتووی خۆی،
پێشەکی: ئەم بەشە ئەبێتە بەشی ئاخر لە سەر ئۆردووگای ڕومادی و لە بەشی ٢١ بە دواوە باسی کار و چالاکی و پێوەندییەکانم لە گەڵ کۆمەڵە لە دەرەوەی وڵات درێژە پێ ئەدەم. هەر وەها لە سەر ئەو کارانەی کە لە دەرەوەی وڵات ڕوو بە ئۆردووگای ڕومادی کردوومانە کورتەیەک باس ئەکەم.
ماوەى چەندین ساڵه دەنگوى به ستنى کۆنگرە ( کۆنفرانس ) ێکى کوردى بە بەشدارى نوینەرانى هەر چوار پارچەى کوردستان لە ئارا دایە ئەم دەنگویە جارو بار کپ و جارو باریش پەرە ئەستینى لە رۆژهەڵاتى نیوەراست
پێشمەرگەکان: کاک کەریم زێڕە ئەندامی بەڕێوەبەری و چالاکی کۆمیتەی یەکبوونەوەی حیزبی دێمۆکڕات بە بەرپرسایەتی کاک باباعەلی مێهرپەروەر، لە بابەتێک دا بە ناوی با به‌س‌بێ ده‌تانناسم! ،
له رۆژه‌کانی ١٩ و ٢٠ فێورییه‌ی ٢٠١٢ به ده‌ستپێشخه‌ری و له ژێر چاوه‌دێری سه‌رۆکی هه‌رێمی کوردستان بەڕێز مەسعوود بارزانی، رێ و ره‌سمی رێزگرتن له شه‌ست و شه‌شمین ساڵی دامه‌زرانی
عوسمان ئۆجه‌لان برای عه‌بدوڵا ئۆجه‌لانی سه‌رۆكی په‌كه‌كه‌و ئه‌ندامی پێشوی كونسه‌ی سه‌رۆكایه‌تی ئه‌و پارته، له‌م گفتوگۆیه‌ی ئاوێنه‌دا تیشك ده‌خاته سه‌ر ئه‌و گۆڕانكاریه‌ی له‌كۆنگره‌ی نۆیه‌می كۆما جڤاكێن كوردستانێ KCKدا رویدا،
ئەگەربە شێوەیەکی بابەتی و زانستی باس لە سیاسەتی کوردی لە باشووری کوردستان بکەین، دەبیینین هەموو ئەو ڕێچکەو پێوەرە ئەخلاقی و داهێنانە، کە پێویستە لە سیاسەتدا پەیرەو بکرێت،
لەگەڵ بوونی مرۆڤ لەسەر زەویدا .. لەگەك پێکهێنانی شیرازەی خێزانی و ، بنیاتنانی ماڵدا .. منداڵانیش بوونیان هەبووە و ، لەو کاتەوە تا ئەمڕۆ ، منداڵان زۆرینەی هەموو گەلان پێکدەهێنن .. بە رێژەی لە سەدا چلی هەموو دانیشتوانی جیهانن.
جارێکیان ماسی یەکی جۆری ڕەنجە بڕیاری دا بەمەلە گۆشەو کەناری دونیا بگەڕێت ”من لە دەریای باکور تاقم چووە دەمەوێ شوێنەکانی تری دونیا ببینم ” بۆیەش بەمەلەکردن لەدەریای باشورەوە بەرەو قۆلایی ئەتلانتیک بەڕێکەوت.
بۆ ھەڵسەنگاندن و پێداچوونەوە سەرەتا پێویستە ناسینێکی تەواومان لە خۆمان و کاری رێکخراوەیی و یەکیەتیی لاوان وەک رێکخراوێکی تایبەت بە توێژی لاو ھەبێت.
کۆبوونەوەی کۆمەڵێک کەس لە دەوری یەکتر لەسەر بەرنامە و ئامانجێکی روون و دیاری کراو 
دوای زیاتر لە دوو دەیە لە شەهید بوونی رێبەری مەزن دۆکتور قاسملو، هەموو ساڵێک لە مێدیاکانەوە دەبینین و دەبیسین کە زۆرێک لەو کەسانەی وا خۆیان میراتگری قاسملو دەزانن،
كۆماری ئیسلامی ئیران له ریَگه‌ی عیراقه‌وه و به كه‌ڵك وه‌رگرتن له فرِۆكه‌ی نه‌فه‌رهه‌ڵگر به‌رده‌وام هه‌موو رۆژیَك ده‌یان ته‌ن كه‌لووپه‌لی عه‌سكه‌ری و ژماره‌یه‌كی زۆر له ئه‌ندامانی سپای پاسداران
پێشەکی ، لە هەژدە بەشی ڕابردوودا کۆمەڵێک بابەتی پێوەندیدار بە ئەو مێژووەم خستە بەر باس، کە بریتی بوون لە چۆنیەتی هاتنم بۆ ناو جیهانی سیاسەت و حیزبایەتی و گواستنەوەی سەنگەری خەبات
ئەوەندەی من چاوم بە مێژووە ئایینییەکاندا خشاندبێ، یان لەم و لەو بیستبێتم، مێژووی مرۆڤایەتی بە گشتی و ئاینییەکان بە تایبەتی، لێواو لێوە لە تەقەو لێکدان و کوشتن و بڕین و ماڵوێران کردنی داماوان و هەژاران.
دیاره که ئه‌مڕۆ له کوردستان دا تاڕاده‌یه‌ک له گه‌ل ئه‌وه‌شدا که گرفت وکه‌م و کوڕیه‌کان یه‌کجار زۆرن به‌ڵام ده‌توانم ئه‌وه بڵێم که دیموکراتیه‌ت و هه‌ولی چه‌سپاندنی دیموکراتیه‌ت له سه‌ر خاکی کوردستان دا هه‌یه،
لە 24مین ساڵوەگەری تێرۆری سەرکردەی نەمر دوکتۆر عبدالرحمانی قاسملوودا کوردانی فینلەند و بە تایبەتی ئەندامانی هەر دوو لایەنی دێموکرات و ڕیکخراوە مەدەنیەکانی سەر بەو دوو لایەنە، لە یادەوەریەکی رێک و پێک دا رێزیان لە سەرکردەی بلیمەت و کاریزمای کورد گرت.
لە ڕۆژی ٢٢ی پووشپەڕی ساڵی ١٣٦٨ی ھەتاوی، بەرانبەر بە ١٣ی ژوئیەی ١٩٨٩ی زایینی رۆژی شەھید بوونی دوکتۆر قاسملوو بەملاوە؛ کۆمەڵانی تێکۆشەری خەڵکی ماف خوازی کوردستان
پێشمەرگەکان: نەوشیروان مستەفا رێكخه‌ری گشتی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، لەنوسینێکی دوکومێنتی دا باس لە رێکەوتنەکان و کۆبونەوەکانی نێوان یەکێتی‌و پارتی ده‌كات‌و
پەیڤی «نەتەوە یەكگرتووەكان» بۆ یەكەمین جار لەلایەن «فرانكلین روزولت» سەرۆك كۆماری ئەوكاتی ئامریكا لە كاتی شەڕی دووهەمی جیهانی لە پێوەندی لەگەڵ هاوپەیمانەكانیان بەكارهات.
پاش حه‌ولی زۆر و بێ ئاکامی کاربه‌ده‌ستانی عێراق بۆ مل دان و ڕازی کردنی حیزبی دێمۆکراتی کوردستانی ئێران به مه‌به‌ستی تە
حویل دانی زێده له 400 زیندانی بریتی له پاسدار،
ئه‌م به‌شه له‌م بابه‌تانه‌ی خواره‌وه پێکهاتووه:
- ڕه‌وشی زمان و سیاسه‌تی زمان له نۆروێژ، سوئێد و دانمارک
- به‌راوردکردنێکی ڕه‌وش و سیاسه‌تی زمان لهنۆروێژ، سوئێد و دانمارک
- ڕه‌وشی زمانی “سامی” لهنۆروێژ ڕوناکی به‌خشین به‌زمانی نۆروێژی و سیاسه‌تی به‌نۆروێژیکردن
لەم ساڵانەی دوای و لە رەوتی گەشەی سەریعی تێکنۆلۆژیای ڕاگەیاندن و کۆمۆنیکاسیۆن دا ،
پاش هەڵوەشانەوەی سۆڤییەتی پێشوو (ساڵی 1991) جیهان لە ڕووی سیاسی و هێزو هێژمونییەوە زیاتر بەرەو تەك جەمسەری رۆیشت و ئامریكا بوو بە تاكە جەمسەری هێز لە جیهانداو لە زۆر جێگادا رۆڵی یەكلاكەرەوەی دەگێڕا لە سیاسەتی جیهانی‌دا،
جارێکیان کچێکی هەتیو هەبو بە ناوی دیدی ، پێ گەورەی وەکو ئەو لە دونیادا نەخولقابو ، ئەژنۆ و پاژنەیەکی ئەستوری لێ ڕسکابو تابتوانی ئەو پێ یە قوڕسانەی هەلگری و دانێتەوە .
لە دەشتێکی چۆڵدا ، قەلەڕەشێک زۆر تینووی دەبێت .. زۆر بە دوای ئاودا گەڕا .. تا گۆزەیەکی دۆزییەوە ، کەمێک ئاو لە بنەکەیدا بوو .. بەڵام لەبەر قووڵی گۆزەکە ، دەنووکی نەدەگەیشتە ئاوەکە .
پێشەکی: لە بەشی حەفەدەیەمدا لە سەر دەور و کاریگەری کادیرەکانی کۆمەڵە لە سەر ئۆردووگای ڕومادی کورتەیەکم باس کرد. لە ئەم بەشەدا هەوڵ ئەدەم بە کورتی باسی ئەو خاڵانە بکەم کە ئێمەی کۆمەڵە پێی هەستاین.
تەواوی ئایینەکانی دونیا لە هەر جێگایەک سەریان هەڵداوە بۆ یەکەم جارخزمەتی لە بوارە جۆراوجۆرەکاندا بەو شوێنانە کردوە کە تێیدا هەڵقووڵاوە.
كۆماری ئیسلامی كه ته‌واوی هیَلكه‌كانی خستوته نیَو سه‌به‌دی سوریه‌وه و دریَژه‌ی ته‌مه‌نی خۆی له مانه‌وه‌ی ریَژیمی ئه‌سه‌د ده‌زانیَت و له‌م قوماره‌شه‌دا ده‌یهه‌ویَت هه‌موو كارته‌كانی به‌كار بیَنیَت
نەیاران و دوژمنانی کورد بە بێ جیاوازی هەم لە عێراق و هەمیش لە تورکیا و ئیران و سوریا ئەوەندەیان بۆیان کرابێت لە گرتنە بەری دڕندانەترین شێوازی قڕکردن سڵیان نەکردۆتەوە ،
لە گەل هەڵبژاردنەکانی ئێران و یەکیک لە کاندیدەکان بە ناوی روحانی و توزیک بە قسەی خۆی سورانەوە بەرەو ریفورمخوازی و هێندیک بەڵێنی بێ بنەما بۆ دڵخوش کردنی خەڵک
پاش هەڵبژاردنی دەوری یازدەهەمی سەرۆک کۆماری لە ئێران و هاتنە سەر کاری کەسێک بە ناوی “رووحانی” کە گویا رێفۆرمخوازە”لە واقعدا میانەرەوێکی گوێ لە مستی وەلی فەقیهە”،
نە تەنیا نەتەوەی کورد بەڵکوو هەموو نەتەوەکانی ناوچە و بگرە دونیای ڕۆژئاواش دەزانن کە شێخ سەعیدی پیران ڕێبەری بزاوی نەتەوەیی ساڵی ١٩٢٥ لە گەل خەڵکێکی زۆریەک لە تێکۆشەرانی کوردی نێو ئەو بزاوتە بە دەستی کەمالیستەکان ئیعدام کران.
لە مێژووی هاوچەری کوردستان دا، و لە ساتە جیاجیاکانی خەبات و تێکۆشانی گەلی کورد بۆ دامەزراندنی کیانێکی نیشتمانی کە بتوانێت نوێنەرایەتی ئیرادەی خەلکی کورد لە ناوچەکە و جیهان دا بیکات، ئاستەنگەکانی جوراوجۆر لە لایەن وولاتانی جیهان و هەروەها وولاتە داگیرکەرانی کوردستان پێکهاتوو.
منداڵانی ئەمڕۆ ، هیوای دواڕۆژن .. گرنگترین و بەنرخترین سامان و سەرمایەی هەر گەل و وڵاتێکن.. چارەنووس و داهاتووی هەر گەلێک ، بەندە بە رادەی گۆشکردن و پەروەردەکردن و ئاراستەکردنی راست ودروستی منداڵە چاوگەشەکانی ئەمڕۆیانەوە .
جارێکیان سێ کەسی زۆل و فێڵباز بەناوی کریک ، کرۆک و هووک هاندل گرەویان کرد لەسەر ئەوەی کامیان زیرەکترو فێلبازترە بۆ ئەم مەبەستە بەیەکەوە بەڕێکەوتن
هەر کوردێک لە هەر جێگەیەکی ئەو گۆی زەوییە هەر هەڵسوکەوتێکی ئەرێنی، یان نەرێنی هەبێ، سوود یان زیانەکەی بۆ هەموو ئەو گەلە دەگەڕێتەوە. بەواتایەکی دیکە، هەموو کوردێک نوێنەری نەتەوەکەیەتی بۆ ناساندنی لایەنی باش و ناباشی نەتەوەکەی.
پێشەکی : لە بەشەکانی پێشوترودا باسی هاتنی خۆم بۆ ناو دونیای سیاسەت و حیزبایەتی کرد کە لە پێشدا لە حیزبی دیموکراتەوە دەستم پێ کرد و پاشەن لە گەڵ کۆمەڵە درێژەم پێدا.
مێژوو ئەو رابردویەیە کە گەلانی دونیا لە باو باپیرانیانەوە بۆیان بە جێماوە و باسی رۆژگارە کۆن و بە سەرچووەکانە کە شکست و سەرکەوتن و خۆشی و ناخۆشی و بزەو فرمێسك و برین ساڕێژبوون و سەرکەوتن بۆ لوتکە و کەوتنەخوارەوە لە لوتکە و هەناسەی سەرد و خۆزگەی ئاسوودەیی و حەسرەت و هتدی ….. لە خۆ گرتووە .
بەرگی دووهەمی کتێبی “احزاب سیاسی و انجمن‌های سری در کرمانشاە” لە نووسینی کاک محەممەد عەلی سوڵتانی دەرچوو.
بایکوتی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماریی ئێران و وەڵامی ڕەدی خەڵکی کوردستان بۆ ئەم بایکۆتە چی بە حیزبەکانی رۆژهەلاتی کوردستان دەڵی؟
پێشەکی , لە بەشی چواردەیەم و پانزدەیەمدا باسی کۆمەڵێکی تر لە هەڵسووڕاوان و لایەنگرانی کۆمەڵەم کرد کە لە ساڵی ١٩٩١ بە داوە لە ئۆردووگای ڕومادی و ناوچەکە پێوەندییان بە ئەم ڕێکخراوەوە کرد.
The Maulvi and the Donkey A folktale from Pakistan لە شوێنێکی وەکو پاکستان یان هیندستان بەو ماموستایەنەی وانەی ئایینی ئیسلامی دەلێنەوە دەلێن (مەولەوی) جارێکیان مەولەوی یەک لە گوندێکا کۆمەلێک سوختەی دەبیت،
لێکۆڵینەوەی مێژووی ، دێکۆمێنتاری ، سیاسی ، ئابووری ، ئەدەبی، هونەری و نیزامی و…. ئەدەبیات و دەستەواژەی تایبەت بە خۆی هەیە. ئەگەر نووسەر لە کاتی نووسینەکەی دا دیقەت نەکا، دەتوانێ بە بە کار هێنانی وشە ، یان دەستەواژەیەک زیانێکی گەورە بە مەبەستەکەی بگەیەنێ.
مێژوو بەسەرچاوەی پێشکەوتن و پاشکەوتن و هەستانەوەی مرۆڤ لەڕابردوو سەیر دەکرێت، واتا بۆ ئەوەی ژیانێکی بەختەوەر و دوونیایەی ڕون و شەفاف بۆ خۆمان و نەوەکانمان دابین بکەین،
هەڵبژاردن و هەڵبژێران یەكێك لە ئوسوولە سەرەكیەكانی نیزامێكی دێمۆكراتیكە، زۆر جاریش هەڵبژاردن دەبێتە میكانیزمێك بۆ چارەسەری كێشەكان و یەكلای كردنەوەیان.
رێکەوتی ٢٢/٦/ ٢٠١٣ بە پشتگیری کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کوردستانی ئێران-ژنێڤ کونفرانسێک لەسەر پەیماننامەی لۆزان، لە لایەن کۆمەڵەی چاندیی عیسمەت شەریف وانلی لە لۆزان بەڕێوەدەچێ.
22ی پووشپه‌ڕه، ساعه‌ت 9ی به‌یانیه، له كانیه ویشكه‌ڵانی پشتی دۆڵی زمزیران كه به سه‌رگشت ناوچه‌كه دا ده‌ڕوانێ، دانیشتووین و، خه‌ریكی پشوودانین.
کۆمیتەی بەرێوەبەری هەڵبژێردراوی کۆنگرەی شەشی یەکیەتیی لاوانی دێموکراتی کوردستان، لێبراوە کە لە کات و ساتی خۆی دا، وەکوو نەریت و لە پێناو بەردەوامی و ڕەچاو کردنی یاساو نوڕمە دێموکڕاتییکەکان، حەوتەمین کۆنگرەی لاوانی دێموکڕات بەم نزیکانە بەرێوەبەرێت. ئەمەش جێگای دڵخۆشی و هیوایەکی زۆرە.
پێشوتار: خۆێنەری هێژا، ئەم وتارە تایبەت بەمەسەلەی سەربەخۆیی بۆ باشوری کوردستان و بۆ گۆڤاری پێشمەرگەی وەزارەتی پێشمەرگەی هەرێمی کوردستان ئامادەکراوە.
پێش له هه‌ڵبژاردنه‌كانی یازده‌یه‌مین ده‌وره‌ی سه‌رۆك كۆماری رێژیم،پارتی ژیانی ئازادی كوردستان په‌ژاك له په‌یامێك دا بۆ رێژیمی كۆماری ئیسلامی داوای له خامنه‌یی رێبه‌ری رێژیم كرد
سەركەوتنی حەسەن رووحانی لەیازدەهەمین خولی هەڵبژاردنەكانی سەركۆماریی ئێران بووە هۆی ئەوەی كە زۆربەی رێفۆرمخوازەكان بە لێبڕاوانە ئەم هەڵبژاردنانە بەنیشانەی خۆشەویستی و بوونی جێگە و پێگەی باشیان لەناو خەڵكیدا لەقەڵەم بدەن
Continue reading
لە رۆژی شەممە ڕێکەوتی ١٥ی یونی ئەنجامەکانی هەڵبژاردنی دەورەیی یازدەهەمی سەرۆک کۆماری ئێران لە لایەن وەزیری نێوخۆی ئەو ولاتە ئاشکراکراو بە پێی سەرچاوەفرمیەکانی ڕێژیمی نیزامی ئاخوندی حەسەن روحانی کاندیدای باڵی میانەڕەوی نێو سیستەمی سیاسی و ئیداری ئیران بەربژێرکرابوو .
ئه‌وه گرتەیەکی ڤیدۆییە که له ساڵرۆژی شه‌هید بوونی د. شه‌رەفکه‌ندی و هاورێیانی ( له ڕێستوران میکۆنووس) ، و پاش 6 ساڵ له له‌ت بوون یا جودابوونه‌وه‌ی به‌شیک له حیزب له ستوکهوڵمی سوئید گیراوه .
له ئاكامی دوا بڕیاری شوورای نیگه‌هبان و ده‌ستنیشانكردنی چه‌ند كه‌س له پاڵیوراوانی سه‌رۆك كۆماری رێژیم له لایه‌ن ئه‌م شوورایه‌وه، كێبه‌ركێیه‌كی ته‌بلیغاتی له نێوان به‌ربژێرانی سه‌رۆك كۆماری ده‌ستی پێ كرد و هه‌ر كام له پاڵێوراوان به شێوه‌یه‌كی جیا جیادا،
وەفاداری کتێبی بیرەوەرییەکانی یەشار خانم، خێزانی ئیحسان نووری پاشا سەرکردەی شۆڕشی ئاگرییە کە بە فارسی نووسراوە و، وەرم گێڕاوەتە سەر زمانی کوردی.
Continue reading
لە لای کێ دەردی دڵ کەم تا بزانێ کوێم بریندارە!؟
بە کام دکتۆر بـڵێم زامـدارە جەرگـم بـۆم بکا چارە!؟
ئەم کتێبە لە ساڵی ١٨٧٠ و لە نووسینی ئالێکسیس کیڤی نووسەری بەناوبانگی فینلەندی و یەکەم کتێبە کە بە زمانی فینلەندی نووسراوە. نووسەر نزیکەی دە ساڵ خەریکی نووسینی ئەم ڕۆمانە بووە
جار و بار لێره و له‌وێ ده‌بیستم كه كه‌سانێك به ده‌نگێكی به گله و بیانووی سه‌یر و سه‌مه‌ره‌وه ده‌ڵێن، خه‌ڵكی كوردستان بۆیه هه‌قیانه له هه‌ڵبژاردنه‌كاندا ده‌نگ بده‌ن چۆن حیزبه كوردییه‌كان كه داوای بایكوت ده‌كه‌ن خۆیان یه‌كگرتوو نین!
Continue reading
رۆژی 14ی ئه‌م مانگه یانزه‌هه‌مین هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكایه‌تی كۆمارو چواره‌مین هه‌ڵبژاردنی شۆرای شاره‌كان پێكه‌وه‌و له‌یه‌ككاتدا له‌وڵاتی ئێران به‌ڕێوه‌ده‌چێت،
بەدرێژەكێشانی شەڕی سووریە و دەستێوەردانەكانی ئێران و حیزبوڵڵا لەكاروباری ئەو وڵاتە، چاوەڕوانی ئەوە دەكرێ ویەتنامێكی خوێناوی دیكە لەسووریە دووپات ببێتەوە و سەرجەم ئەو لایانانەی كە دەستێوەردانی ئەو وڵاتە دەكەن، بكێشێتە ناو زونگاوەوە.
ماڵی ترۆر و جاسووسی ڕژیمی ئیسلامی و ڕۆژئاوا، برایم فەڕشی
بۆ ئەوەی جینۆساید دووبارە نبێتەوە ، عەلی مەحموود
من رنگین پوست هستم یا شما ؟ به امید برابری در سطح دنیا !، سەعی سەقزی
بــا ڕابــردو بــە نــەوەی نــوێێ بـنـاسـێـنـیـن، مەلا برایم مەجید پوور
هـیرۆ باجەلان یەکەم باڵيۆزی ئەمریکی بە رەچەڵەک کورد.. رەزا شـوان
خەرمانی چاوەڕوانیمان، دڵکەش قادر
گەڕان، برایم فەڕشی
كچێك لە وەهم، هاوار تەیب
گوڵبژێرێک لە وتەکانی ناوداران دەربارەی ئازادی.. رەزا شـوان
بۆ باوەشت، ئیلهام موڕادی
مستند «رسیده و نرسیده»؛ در کردستان عراق بر پناهجویان ایرانی چه می‌گذرد؟
ئێمە هەڵەمان کردووە!! ، برایم فەڕشی
سێبەری تەنیاییمان، دڵکەش قادر
وێنەکان لە یادی 35 ساڵەی شەهید د.قاسملوو و کاک عەبدوڵای قادری ئازەر
ترسی ڕێژیم لە قاسملوو، هەردی سەلیمی
ڕاگەیەندراوی کۆمیتەی گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران لە ئاڵمان بەبۆنەی کۆچی دوایی هاوڕێی تێکۆشەر “ئەمیر خەیاتی”
بەیاننامەی ناوەندی بەڕێوەبەریی گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران بەبۆنەی تێپەڕینی ٣٥ساڵ بە سەر تێرۆری د. قاسملوودا
چۆن میراتی سیاسی و خەباتگێڕانەی قاسملوو بەرینە پێش؟، برایم لاجانی
مەسعودی پزشکیان سەر کۆماری تازە، مەلا ئیبڕاهیمی مەجید پور
قوتابخانەی ڕەخنەیی فرانکفۆرت، پوختەکەی: هەڵۆ بەرزنجەیی
دیده‌بان حقوق بشر: ماموران جمهوری اسلامی از «قوه قهریه کشنده» علیه کولبرها استفاده می‌کنند.
ئهفسهرهکهی سپیکانی، سهعی سهقزی
زیـرەکـتریـن منـداڵی جیهـان.. رەزا شـوان
نگاهی بر تاریخچه حکمرانی و یا کشورداری کوردی در کوردستان، آرام قلی‌زاده
بُرد بزرگ ملت ایران، شکست تحقیرآمیز جمهوری اسلامی؛ پس از این چه باید کرد؟، جمشید برزگر
دیبەیتی نێوان نەخۆش (بایدن) و شێتەکە (ترەمپ )، گۆران دوكانی
قاسمی سلێمانی شاری سەردەشتی بە كیمیابارانكردن دا ، بۆ حكومەتی عێراقی شاری سەردەشتی هەڵبژارد لەو كات و ساتەدا؟.عەلی مەحمود محەمەد- خۆشەویستی نێشتمان، مەلا برایم مەجید پوور
- حذف دو سال جنایت از کارنامه‌ء دولت ایران توسط (جاوید رحمان)، سەعی سەقزی
هەڵبژاردنەکانی ٨ی پووشپەڕ هیچ ڕەواییەتێک بە کۆماری ئیسلامی نادەن- گرنگییەکانی خەیاڵ و خەیاڵکردن بۆ منـداڵان.. رەزا شـوان
نوقمبوونی کەشتییەکی پەنابەران لە کەناراوەکانی ئیتالیا- جزییات هولناک از جانباختن پناهجویان در آبهای ایتالیا
تێڕوانینەکانی دوکتۆر قاسملوو سەبارەت بە ئابووریی کوردستان لەسەر بنەمای کتێبی”کوردستان و کورد”!، حەسەن قارەمانی
ڕاگەیاندراوی ناوەندی بەرێوەبەریی گشتیی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران سەبارەت بە ئازادکردنی گەورە تاوانبار حەمید نووری
پێویست بە ژماردنی شەوەکان ناکا، دڵکەش قادر
یاری تۆپی پێ و ڕازێک، ، هەڵۆ بەرزنجەیی
ئازاد کردنی قاتڵ حەمید نووری لە مێدیاکانی سوید دەنگدانەوەی زۆری هەبوو، ساڵە نەڵۆسی
نماینده پارلمان سوئد استرداد حمید نوری را توهین به سیستم قضایی این کشور دانست، ایران اینترنشنال
چەند وتەیەک لە پێوەندیی دەگەڵ کۆچی دوایی مامۆستا مەجیدی پاڵانی دا!، برایم لاجانی
مهران عباسیان ، خبرنگار ایران‌اینترنشنال در سوئد در پی تهدید جدی امنیتی به خانه امن منتقل شد
خەباتی سیاسی و چەکداری لە شاخەوە گەیووەتە نێوشارەکانی ڕۆژهەڵات ، محەممەد سلێمانی
لە چلەی کامیل ژیردا…، هەڵۆ بەرزنجەیی
بەدەوڵەتبوون لە پەراوێزی زەبروزەنگ دا!، هەڵۆ بەرزنجەیی
کچۆڵەیەکی سێ ساڵان بوو بە بچووکترین نووسەری جیهـان.. رەزا شـوان
رێکخراوهی (ژنان) یان رێکخراوهی (یایان)؟، سەعی سەقزی
ئێران بە هاوکاری گروپە تاوانکارەکان کردەوەی تێرۆریستی لە سوید دەکا، ساڵە نەڵۆسی
سرویس امنیتی سوئد: ایران برای انجام اعمال خلاف خشونت‌آمیز از باندهای تبهکار در سوئد استفاده می‌کند
(بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!)، بهشی هەشتەم، سەعی سەقزی
(بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!)، بهشی حهوتهم، سەعی سەقزی - ئــــەزمــون بــۆ فــێــربــونــە ، مەلا برایم مەجید پوور
داستان کوردتباران وابستە بە جمهوری اسلامی و سلطنت طلبان، دکتر میرو علیار
بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!، بهشی شهشهم، سەعی سەقزی
لە بیرەوەریی پێشمەرگەیەکدا، بەشی حەوتەم، عەزیم ئەلیاسی
سەرۆککۆماری مرۆڤکوژ، ئیدریس هاشمی
داوایەك روو لەو لیست و پارت و پارێزەورو كەسایەتیانەی ئەزموونیان لە دادگاكانی عێراق هەیە
سەرهـەڵـدانی ئـەدەبی منـداڵان لە ئەمـریـکا.. رەزا شـوان
دەبێت ڕۆژێکی نیشتمانی بۆ گۆڕە بە کۆمەڵەکان لە کوردستان دیاری بکرێت
(بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!) بەشی پێنجەم، سەعی سەقزی
ناوەندی بەڕێوەبەریی حیزبی دێمۆکڕات: حەق وابوو ڕەئیسی لە مەحکەمەی خەڵکیدا دادگایی و بە سزای کردەوەکانی گەیشتبا
انتقاد قانون‌گذاران اروپایی از واکنش مقامات اتحادیه اروپا به مرگ رئیسی: با عاملان سرکوب ایرانیان «ابراز همبستگی» نکنید- (بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!) ، بهشی چوارهم، سەعی سەقزی
ئبیراهیمی رەئیسی بە لوتکە گەیشت.
رەئیسی نەهاری نەخوارد، ئیسرائیل تۆڵەی وەعدەی سادقی لێ کردەوە
هێلیکۆپتەری هەڵگری رەئیسی لە ناوچەی جولفای پارێزگای تەورێز تووشی رووداو بووە.
تاهیر مەحموودی: شەپۆلی دەسبەسەرکردنی چالاکی سیاسی و مەدەنی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان
گرنگییەکانی ئازادی دەربـڕین بۆ منداڵان.. رەزا شـوان- (بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!)، بهشی سێیهم، سەعی سەقزی
- سەفەرەکەی کاک نێچیروان بۆ ئێران، مەلا برایم مەجید پوور
ئازادیخوازەکانی کاتالۆنیا وستەمکارانی مەدرید، لەبەردەم تاقیکردنەوەیەکی نوێ دا، هەڵۆ بەرزنجەیی- بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان!، بهشی دووههم ، سەعی سەقزی
بێـلا جـەی دارک بچـووکـتریـن نووسـەری جیهـان.. رەزا شـوان
کاک “فەتاح ئاغا” خاوەن فیکر بوو… بەشی٢ـ٢، هەڵۆ بەرزنجەیی- بیره‌وه‌ری و یادداشته ناڕاستهکان! ، بهشی یه‌که‌م، سەعی سەقزی
مانیتورینگ حقوق بشر ایران: هر شش ساعت یک زندانی در ایران اعدام می‌شود
ئەو درۆنەى لە کێڵگەى غازى کۆڕمۆڕ دا (چینى – ئێرانى) بوو، ئا: وریا حسێن
بەشێک لە حکایەت وبەسەرهاتە هەر کۆنەکانی ناوچەی کەنوولە ـــ کرماشان کە پێش نزیک بە ١٢٠ ساڵ، و.سەدیق بابایی- گیانبەخـشینی دایکـێک لە پێناوی منـداڵەکەی ، رەزا شـوان
دەرسیم: ڕابە ڕابە ئەم وەگەڕێن وڵات، برایم فەڕشی
کامیل ژیر لە دەفتەری نەمری دا 1934-2024، هەڵۆ بەرزنجەیی
